Тип:
Магистр
Профессия:
023101.08.7 - Հայոց լեզու և գրականություն
Специализация:
023101.08.7 - Հայ գրականություն
Присвоенная квалификация:
Բանասիրության մագիստրոս
Учебный год программы:
2023/2024
Форма обучения:
Полная занятость
Язык обучения:
Հայերեն
1. Критерии/требования для поступления на программу
Ծրագրի դիմորդը պետք է ունենա բակալավրի կամ դրան համարժեք որակավորում.
· տվյալ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ նախորդ ուսումնառության ընթացքում ցուցաբերած առաջադիմության արդյունքների հիման վրա,
·այլ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ տվյալ մասնագիտության բակալավրի ամփոփիչ ատեստավորման քննական ծրագրին համապատասխան անցկացված քննությունների արդյունքների հիման վրա։
Ընդունելությունը կատարվում է Երևանի պետական համալսարանի մագիստրատուրայի ընդունելության կանոնակարգի համաձայն։
· տվյալ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ նախորդ ուսումնառության ընթացքում ցուցաբերած առաջադիմության արդյունքների հիման վրա,
·այլ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ տվյալ մասնագիտության բակալավրի ամփոփիչ ատեստավորման քննական ծրագրին համապատասխան անցկացված քննությունների արդյունքների հիման վրա։
Ընդունելությունը կատարվում է Երևանի պետական համալսարանի մագիստրատուրայի ընդունելության կանոնակարգի համաձայն։
2. Цели (назначение)
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կտիրապետեն հայ գրականության պատմության, գրականագիտական հիմնական ուղղությունների տեսական և մեթոդաբանական սկզբունքներին.
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները գրականագիտական ուսումնասիրությունների ոլորտում,
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները կրթական, պետական և մասնավոր հիմնարկներում։
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները գրականագիտական ուսումնասիրությունների ոլորտում,
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները կրթական, պետական և մասնավոր հիմնարկներում։
3. Образовательные результаты программы
Այս ծրագրի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի․
- Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- ներկայացնելու գրականագիտական տեսական դրույթները,
- դասակարգելու գրականության տեսության արդի հիմնախնդիրները,
- նկարագրելու գրական տեքստերի մասնագիտական ընթերցման սկզբունքները,
- ճանաչելու գրական երկերի վերլուծության հիմնական սկզբունքները,
- գիտակցելու արևելահայ, արևմտահայ և սփյուռքահայ գրականության հիմնախնդիրները,
- լուսաբանելու արդի հայ պոեզիայի և արձակի ընթացքն ու յուրահատկությունները։
- Գործնական մասնագիտական կարողություններ
- օգտագործելու գրականագիտության ոլորտում ստացած գիտելիքները գրական քննադատության բնագավառում և կրթական ոլորտում,
- բացահայտելու գրականագիտական առկա խնդիրները և դրանց լուծման համար անհրաժեշտ պայմանները,
- վերլուծելու և գնահատելու հայ գրականության պատմության իրողությունները,
- մեկնաբանելու և գնահատելու նոր լույս տեսած գրական երկերը,
- իրականացնելու գրական-քննադատական աշխատանքներ գրական մամուլում,
- օժանդակելու գրական-խմբագրական աշխատանքներին, գրական երկերը հրատարակության պատրաստելուն,
- համակարգելու գրական տարբեր տեքստեր։
- Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ
- օգտագործելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներ (արխիվներ, ձեռագրեր, համացանց, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ),
- գործնականում իրականացնելու գրականագիտական աշխատանքներ, հետազոտություններ, գիտական բանավեճեր,
- արժևորելու մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
4. Способ оценки
3 կրեդիտով դասընթացների համար
1. ինքնուրույն աշխատանք՝ 8 միավոր,
2. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
3. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
6 կրեդիտով դասընթացների համար
1. 1-ին ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
3. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
4. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
Ստուգարքով գնահատվող դասընթացների համար
1. ընթացիկ ստուգումների արդյունքների հիման վրա՝ 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
2. եզրափակիչ աշխատանքի հիման վրա` 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
3. հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր. միավորների քայլը 0.5 է,
4. ընթացիկ և եզրափակիչ ստուգումները անցկացվում են համակարգչի միջոցով,
ստուգարքը ստանալու համար անհրաժեշտ է հավաքել առնվազն 13 միավոր։
1. ինքնուրույն աշխատանք՝ 8 միավոր,
2. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
3. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
6 կրեդիտով դասընթացների համար
1. 1-ին ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
3. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
4. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
Ստուգարքով գնահատվող դասընթացների համար
1. ընթացիկ ստուգումների արդյունքների հիման վրա՝ 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
2. եզրափակիչ աշխատանքի հիման վրա` 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
3. հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր. միավորների քայլը 0.5 է,
4. ընթացիկ և եզրափակիչ ստուգումները անցկացվում են համակարգչի միջոցով,
ստուգարքը ստանալու համար անհրաժեշտ է հավաքել առնվազն 13 միավոր։
5. Возможности будущей карьеры выпускников
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են իբրև աշխատողներ հետաքրքրել կրթական հաստատություններին, հայ գրողների գործող տուն-թանգարաններին, մշակութային տարբեր հաստատություններին:
«Հայ գրականություն» ծրագրի շրջանավարտները կարող են աշխատանքի անցնել 1. Հայաստանի Հանրապետության կրթության ու գիտության, մշակույթի նախարարությունում, 2. բուհերում, 3. հանրակրթական դպրոցներում, 4. հայագիտական ուսումնասիրությունների կենտրոններում, 5. գրական մամուլում, հրատարակչություններում, որպես՝ § գրականությանն առնչվող հարցերի համակարգող, § գրական աշխատող, § ուսուցիչ, § գիտական աշխատակից, հետազոտող, § խմբագիր, § հրատարակիչ:
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են շարունակել իրենց ուսումը ասպիրանտուրայում:
«Հայ գրականություն» ծրագրի շրջանավարտները կարող են աշխատանքի անցնել 1. Հայաստանի Հանրապետության կրթության ու գիտության, մշակույթի նախարարությունում, 2. բուհերում, 3. հանրակրթական դպրոցներում, 4. հայագիտական ուսումնասիրությունների կենտրոններում, 5. գրական մամուլում, հրատարակչություններում, որպես՝ § գրականությանն առնչվող հարցերի համակարգող, § գրական աշխատող, § ուսուցիչ, § գիտական աշխատակից, հետազոտող, § խմբագիր, § հրատարակիչ:
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են շարունակել իրենց ուսումը ասպիրանտուրայում:
6. Ресурсы и формы для поддержки обучения
Ուսումնառության գործընթացում օգտագործվում են հետևյալ օժանդակ միջոցները.
· գիտական գրականություն,
· համացանցային ռեսուրսներ,
· էլեկտրանային գրադարաններ,
· շփում գրական մամուլի աշխատակիցների հետ,
· ժամանակակից հայ գրողների հետ հանդիպումներ,
· արդի գրական երկերի նվիրված քննարկումներ,
· մասնակցություն ՀԳՄ գրական միջոցառումներին:
· գիտական գրականություն,
· համացանցային ռեսուրսներ,
· էլեկտրանային գրադարաններ,
· շփում գրական մամուլի աշխատակիցների հետ,
· ժամանակակից հայ գրողների հետ հանդիպումներ,
· արդի գրական երկերի նվիրված քննարկումներ,
· մասնակցություն ՀԳՄ գրական միջոցառումներին:
7. Образовательные стандарты или ориентиры программы, используемые для разработки программы
Ներկայացվող ծրագիրը մշակվել է ՀՀ և արտերկրի մի քանի բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների մագիստրոսական նույնանման ծրագրերի համեմատությամբ: Ըստ այդմ էլ՝ ներկայացվող ծրագրում նախապատվություն է տրվում ոչ միայն տեսական, այլև գործնական կարողությունների զարգացմանը նպաստող դասընթացներին:
«Հայ գրականություն» մագիստրոսական ծրագրի ողջ մասնագիրը կազմվում է ԵՊՀ գործող կանոնակարգի չափորոշիչներին համապատասխան:
«Հայ գրականություն» մագիստրոսական ծրագրի ողջ մասնագիրը կազմվում է ԵՊՀ գործող կանոնակարգի չափորոշիչներին համապատասխան:
8. Требования к академическому персоналу
1. Ընդհանրական կարողություններ
Դասավանդման/մանկավարժական
· դասընթացի աշխատանքային ծրագիր (օրացուցային պլան) կազմելու հմտություն,
· դասավանդման արդի ինտերակտիվ մեթոդների իմացություն, ակտիվ ուսուցման տեխնիկական միջոցների կիրառման կարողություն:
Հետազոտական
· գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու, և համացանցային տեղեկատվական շտեմարաններից օգտվելու հմտություն,
· գրական երկ և գրականագիական աշխատություն վերլուծելու հմտություն,
· հետազոտական խումբ կառավարելու հմտություն:
Հաղորդակցման
· գրական և գրականագիտական նյութերը բանավոր հաղորդելու հմտություն,
· կատարված գիտական հետազոտությունը վերլուծելու, արդյունքները խմբավորելու և համակարգված ներկայացնելու կարողություն,
· որևէ օտար լեզվի լավ/գերազանց իմացություն և համաշխարհային գրական համանման երևույթները համեմատելու կարողություն:
ՏՀՏ կիրառություն
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
· ժամանակակից սոցիալական հարթակներից օգտվելու հմտություն,
· լուսացուցադրություններ պատրաստելու և ներկայացնելու հմտություններ (pptx, prezi, canva և այլն):
Այլ կարողություններ
· մասնագիտական էթիկայի, հեղինակային իրավունքի և այլ իրավական նորմերի իմացություն,
· անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերը արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
· ժամանակային ռեսուրսների պլանավորման և կառավարման կարողություն:
2. Մասնագիտական կարողություններ
հայ գրականության զարգացման շրջափուլերի, միջնադարից նոր, նորից նորագույն շրջաններին անցման, հայ դասականների ազգային ու համաշխարհային գրական առնչությունների, նրանց ստեղծագործություններում ազգային ճակատագրի արծարծումների և արվեստի յուրահատկությունների խոր իմացություն,
· գրականության զարգացման պատմության և արդի գրականագիտության խնդիրները համադրելով մեկնաբանելու, գրական գործընթացը գնահատելու, վերլուծելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատանք կատարելու և գեղարվեստական երկի վերլուծության կարողություն,
· գրականության պատմությունը, տեսությունը և գրական քննադատությունը համադրելու գիտական նախագծեր կազմելու և իրականացնելու կարողություն,
· բանավոր և գրավոր հաղորդակցական մշակույթ ձևավորելու, առաջադրված թեմայով ռեֆերատ, զեկուցում, ավարտական ու գիտական աշխատանք գրել ուսուցանելու կարողություն,
· գրական այս կամ այն խնդրի, հեղինակի կամ ստեղծագործության մասին հրապարակային ելույթներ ու բանախոսություններ պատրաստելու և իրականացնելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատությունների մեթոդական առանձնահատկությունները ներկայացնելու գործնական հմտություն։
· ավարտական ու գիտական աշխատություններում գեղարվեստական սկզբնաղբյուրից ու գիտական գրականությունից, մամուլից ու համացանցից օգտվելու, աշխատության մեջ դրանք ճիշտ օգտագործելու հմտության ուսուցում,
· մեջբերվող բառացի քաղվածքի և հեղինակային խոսքի ճիշտ կետադրության և փոխակերպված անուղղակի խոսքում կապակցող շաղկապի ու անձնական դերանվան դեմքի ճիշտ գործածումն ուսուցանելու հմտություն,
· տողատակի հղումներում տարբեր աղբյուրներից քաղվածքների և նույն աղբյուրից մեկից ավելի մեջբերումները նշելու հմտություն,
· աշխատության վերջում ընդունված կարգով օգտագործած գրականության ցանկ կազմելու հմտություն:
3. Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
· Բանասիրական գիտությունների դոկտորի կամ թեկնածուի գիտական աստիճան, պրոֆեսորի կամ դոցենտի գիտական կոչում,
· վերջին 5 տարում առնվազն 5 գիտական և/կամ մեթոդական հրատարակությունների առկայություն (միջազգային հանդեսներում և/կամ ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված պարբերականներում),
· վերջին 5 տարում առնվազն 3 մասնակցություն միջազգային, հանրապետական կամ գիտաժողովների / աշխատաժողովների։
Մանկավարժական փորձ
· մասնագիտական դասընթացների դասավանդման և/կամ վերապատրաստումներ (թրեյնինգներ) իրականացնելու առնվազն 3 տարվա փորձ,
· վերջին 5 տարվա ընթացքում մասնակցություն տեղական կամ միջազգային վերապատրաստումների և/կամ մասնագիտական որակավորման բարձրացման դասընթացների
Պրակտիկ աշխատանքի փորձ
· առնվազն 5 տարվա աշխատանքային փորձ դասախոսական կամ գրականագիտական աշխատանքի ոլորտում։
Այլ պահանջներ
· դասավանդման պորտֆոլիո՝ դասավանդվող առարկաների առնվազն 50%-ի առցանց նյութերի առկայություն,
ուսանողական հարցման արդյունքներով ստացված գնահատականների միջինը՝ առնվազն 4,0 միավոր (գործող դասախոսների համար)։
Դասավանդման/մանկավարժական
· դասընթացի աշխատանքային ծրագիր (օրացուցային պլան) կազմելու հմտություն,
· դասավանդման արդի ինտերակտիվ մեթոդների իմացություն, ակտիվ ուսուցման տեխնիկական միջոցների կիրառման կարողություն:
Հետազոտական
· գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու, և համացանցային տեղեկատվական շտեմարաններից օգտվելու հմտություն,
· գրական երկ և գրականագիական աշխատություն վերլուծելու հմտություն,
· հետազոտական խումբ կառավարելու հմտություն:
Հաղորդակցման
· գրական և գրականագիտական նյութերը բանավոր հաղորդելու հմտություն,
· կատարված գիտական հետազոտությունը վերլուծելու, արդյունքները խմբավորելու և համակարգված ներկայացնելու կարողություն,
· որևէ օտար լեզվի լավ/գերազանց իմացություն և համաշխարհային գրական համանման երևույթները համեմատելու կարողություն:
ՏՀՏ կիրառություն
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
· ժամանակակից սոցիալական հարթակներից օգտվելու հմտություն,
· լուսացուցադրություններ պատրաստելու և ներկայացնելու հմտություններ (pptx, prezi, canva և այլն):
Այլ կարողություններ
· մասնագիտական էթիկայի, հեղինակային իրավունքի և այլ իրավական նորմերի իմացություն,
· անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերը արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
· ժամանակային ռեսուրսների պլանավորման և կառավարման կարողություն:
2. Մասնագիտական կարողություններ
հայ գրականության զարգացման շրջափուլերի, միջնադարից նոր, նորից նորագույն շրջաններին անցման, հայ դասականների ազգային ու համաշխարհային գրական առնչությունների, նրանց ստեղծագործություններում ազգային ճակատագրի արծարծումների և արվեստի յուրահատկությունների խոր իմացություն,
· գրականության զարգացման պատմության և արդի գրականագիտության խնդիրները համադրելով մեկնաբանելու, գրական գործընթացը գնահատելու, վերլուծելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատանք կատարելու և գեղարվեստական երկի վերլուծության կարողություն,
· գրականության պատմությունը, տեսությունը և գրական քննադատությունը համադրելու գիտական նախագծեր կազմելու և իրականացնելու կարողություն,
· բանավոր և գրավոր հաղորդակցական մշակույթ ձևավորելու, առաջադրված թեմայով ռեֆերատ, զեկուցում, ավարտական ու գիտական աշխատանք գրել ուսուցանելու կարողություն,
· գրական այս կամ այն խնդրի, հեղինակի կամ ստեղծագործության մասին հրապարակային ելույթներ ու բանախոսություններ պատրաստելու և իրականացնելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատությունների մեթոդական առանձնահատկությունները ներկայացնելու գործնական հմտություն։
· ավարտական ու գիտական աշխատություններում գեղարվեստական սկզբնաղբյուրից ու գիտական գրականությունից, մամուլից ու համացանցից օգտվելու, աշխատության մեջ դրանք ճիշտ օգտագործելու հմտության ուսուցում,
· մեջբերվող բառացի քաղվածքի և հեղինակային խոսքի ճիշտ կետադրության և փոխակերպված անուղղակի խոսքում կապակցող շաղկապի ու անձնական դերանվան դեմքի ճիշտ գործածումն ուսուցանելու հմտություն,
· տողատակի հղումներում տարբեր աղբյուրներից քաղվածքների և նույն աղբյուրից մեկից ավելի մեջբերումները նշելու հմտություն,
· աշխատության վերջում ընդունված կարգով օգտագործած գրականության ցանկ կազմելու հմտություն:
3. Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
· Բանասիրական գիտությունների դոկտորի կամ թեկնածուի գիտական աստիճան, պրոֆեսորի կամ դոցենտի գիտական կոչում,
· վերջին 5 տարում առնվազն 5 գիտական և/կամ մեթոդական հրատարակությունների առկայություն (միջազգային հանդեսներում և/կամ ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված պարբերականներում),
· վերջին 5 տարում առնվազն 3 մասնակցություն միջազգային, հանրապետական կամ գիտաժողովների / աշխատաժողովների։
Մանկավարժական փորձ
· մասնագիտական դասընթացների դասավանդման և/կամ վերապատրաստումներ (թրեյնինգներ) իրականացնելու առնվազն 3 տարվա փորձ,
· վերջին 5 տարվա ընթացքում մասնակցություն տեղական կամ միջազգային վերապատրաստումների և/կամ մասնագիտական որակավորման բարձրացման դասընթացների
Պրակտիկ աշխատանքի փորձ
· առնվազն 5 տարվա աշխատանքային փորձ դասախոսական կամ գրականագիտական աշխատանքի ոլորտում։
Այլ պահանջներ
· դասավանդման պորտֆոլիո՝ դասավանդվող առարկաների առնվազն 50%-ի առցանց նյութերի առկայություն,
ուսանողական հարցման արդյունքներով ստացված գնահատականների միջինը՝ առնվազն 4,0 միավոր (գործող դասախոսների համար)։
9. Подробнее о программе
«Հայ գրականություն» մագիստրոսական ծրագիրը Երևանի պետական համալսարանի հայ բանասիրության ֆակուլտետում գործում է 2015 թվականից: Այդ տարիների ընթացքում ծրագիրն ունեցել է լավ արդյունքներ: Շրջանավարտներն աշխատանքի են անցել երկրի առաջատար գիտական և ուսումնական հաստատություններում, դարձել ոլորտի լավ մասնագետներ: Ծրագիրը ճկուն է, համապատասխանում է ժամանակակից միջազգային պահանջներին, անդրադառնում է հայ գրականությանը և գրականագիտությանը հարող մի շարք հիմնախնդիրների: Այն բակալավրիատի «Հայոց լեզու և գրականություն» ծրագրի տրամաբանական շարունակությունն է՝ գրականագիտական ուղղվածությամբ։ Ծրագիրը հնարավորություն է ընձեռում ավելի լայն պլանով ներկայացնելու հայ բազմադարյան գրականությունը, դիտարկելու գրականության զարգացման փուլերն ու նրանցում առկա գործընթացները, հայ գրականանության տարբեր ճյուղերի (արևելահայ, արևմտահայ, սփյուռքահայ) ժառանգորդական կապն ու առնչությունները: Ծրագրի շրջանակում առանձնակի ուշադրություն է հատկացվում նաև գրականության տեսության ժամանակակից հարցադրումներին, որոնք հնարավորություն են տալիս գրականության մասնագետին միջազգային արդիական մեթոդներով վերլուծելու հայ գրականության հիմնախնդիրները։