Type:
Master
Speciality:
023101.08.7 - Հայոց լեզու և գրականություն
Specialisation:
023101.08.7 - Հայ գրականություն
Qualification awarded:
Բանասիրության մագիստրոս
Programme academic year:
2023/2024
Mode of study:
Full time
Language of study:
Հայերեն
1. Admission criteria/requirements
Ծրագրի դիմորդը պետք է ունենա բակալավրի կամ դրան համարժեք որակավորում.
· տվյալ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ նախորդ ուսումնառության ընթացքում ցուցաբերած առաջադիմության արդյունքների հիման վրա,
·այլ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ տվյալ մասնագիտության բակալավրի ամփոփիչ ատեստավորման քննական ծրագրին համապատասխան անցկացված քննությունների արդյունքների հիման վրա։
Ընդունելությունը կատարվում է Երևանի պետական համալսարանի մագիստրատուրայի ընդունելության կանոնակարգի համաձայն։
· տվյալ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ նախորդ ուսումնառության ընթացքում ցուցաբերած առաջադիմության արդյունքների հիման վրա,
·այլ մասնագիտությամբ բակալավրի կամ համարժեք որակավորում ունեցող դիմորդների ընդունելությունը կատարվում է մրցութային հիմունքներով՝ տվյալ մասնագիտության բակալավրի ամփոփիչ ատեստավորման քննական ծրագրին համապատասխան անցկացված քննությունների արդյունքների հիման վրա։
Ընդունելությունը կատարվում է Երևանի պետական համալսարանի մագիստրատուրայի ընդունելության կանոնակարգի համաձայն։
2. Programme Objectives
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կտիրապետեն հայ գրականության պատմության, գրականագիտական հիմնական ուղղությունների տեսական և մեթոդաբանական սկզբունքներին.
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները գրականագիտական ուսումնասիրությունների ոլորտում,
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները կրթական, պետական և մասնավոր հիմնարկներում։
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները գրականագիտական ուսումնասիրությունների ոլորտում,
· պատրաստել մասնագետներ, որոնք կկարողանան կիրառել այդ գիտելիքները կրթական, պետական և մասնավոր հիմնարկներում։
3. Educational outcomes of the programme
Այս ծրագրի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի․
- Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
- ներկայացնելու գրականագիտական տեսական դրույթները,
- դասակարգելու գրականության տեսության արդի հիմնախնդիրները,
- նկարագրելու գրական տեքստերի մասնագիտական ընթերցման սկզբունքները,
- ճանաչելու գրական երկերի վերլուծության հիմնական սկզբունքները,
- գիտակցելու արևելահայ, արևմտահայ և սփյուռքահայ գրականության հիմնախնդիրները,
- լուսաբանելու արդի հայ պոեզիայի և արձակի ընթացքն ու յուրահատկությունները։
- Գործնական մասնագիտական կարողություններ
- օգտագործելու գրականագիտության ոլորտում ստացած գիտելիքները գրական քննադատության բնագավառում և կրթական ոլորտում,
- բացահայտելու գրականագիտական առկա խնդիրները և դրանց լուծման համար անհրաժեշտ պայմանները,
- վերլուծելու և գնահատելու հայ գրականության պատմության իրողությունները,
- մեկնաբանելու և գնահատելու նոր լույս տեսած գրական երկերը,
- իրականացնելու գրական-քննադատական աշխատանքներ գրական մամուլում,
- օժանդակելու գրական-խմբագրական աշխատանքներին, գրական երկերը հրատարակության պատրաստելուն,
- համակարգելու գրական տարբեր տեքստեր։
- Ընդհանրական (փոխանցելի) կարողություններ
- օգտագործելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներ (արխիվներ, ձեռագրեր, համացանց, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ),
- գործնականում իրականացնելու գրականագիտական աշխատանքներ, հետազոտություններ, գիտական բանավեճեր,
- արժևորելու մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
4. Assessment methods
3 կրեդիտով դասընթացների համար
1. ինքնուրույն աշխատանք՝ 8 միավոր,
2. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
3. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
6 կրեդիտով դասընթացների համար
1. 1-ին ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
3. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
4. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
Ստուգարքով գնահատվող դասընթացների համար
1. ընթացիկ ստուգումների արդյունքների հիման վրա՝ 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
2. եզրափակիչ աշխատանքի հիման վրա` 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
3. հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր. միավորների քայլը 0.5 է,
4. ընթացիկ և եզրափակիչ ստուգումները անցկացվում են համակարգչի միջոցով,
ստուգարքը ստանալու համար անհրաժեշտ է հավաքել առնվազն 13 միավոր։
1. ինքնուրույն աշխատանք՝ 8 միավոր,
2. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
3. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
6 կրեդիտով դասընթացների համար
1. 1-ին ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. անցկացվում է գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն գնահատմամբ,
3. մասնակցություն՝ 3 միավոր (ներկայություն դասերին),
4. եզրափակիչ քննություն. անցկացվում է բանավոր՝ 9 միավոր առավելագույն գնահատմամբ։
Ստուգարքով գնահատվող դասընթացների համար
1. ընթացիկ ստուգումների արդյունքների հիման վրա՝ 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
2. եզրափակիչ աշխատանքի հիման վրա` 10 միավոր առավելագույն արժեքով,
3. հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 2 միավոր. միավորների քայլը 0.5 է,
4. ընթացիկ և եզրափակիչ ստուգումները անցկացվում են համակարգչի միջոցով,
ստուգարքը ստանալու համար անհրաժեշտ է հավաքել առնվազն 13 միավոր։
5. Graduates future career opportunities
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են իբրև աշխատողներ հետաքրքրել կրթական հաստատություններին, հայ գրողների գործող տուն-թանգարաններին, մշակութային տարբեր հաստատություններին:
«Հայ գրականություն» ծրագրի շրջանավարտները կարող են աշխատանքի անցնել 1. Հայաստանի Հանրապետության կրթության ու գիտության, մշակույթի նախարարությունում, 2. բուհերում, 3. հանրակրթական դպրոցներում, 4. հայագիտական ուսումնասիրությունների կենտրոններում, 5. գրական մամուլում, հրատարակչություններում, որպես՝ § գրականությանն առնչվող հարցերի համակարգող, § գրական աշխատող, § ուսուցիչ, § գիտական աշխատակից, հետազոտող, § խմբագիր, § հրատարակիչ:
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են շարունակել իրենց ուսումը ասպիրանտուրայում:
«Հայ գրականություն» ծրագրի շրջանավարտները կարող են աշխատանքի անցնել 1. Հայաստանի Հանրապետության կրթության ու գիտության, մշակույթի նախարարությունում, 2. բուհերում, 3. հանրակրթական դպրոցներում, 4. հայագիտական ուսումնասիրությունների կենտրոններում, 5. գրական մամուլում, հրատարակչություններում, որպես՝ § գրականությանն առնչվող հարցերի համակարգող, § գրական աշխատող, § ուսուցիչ, § գիտական աշխատակից, հետազոտող, § խմբագիր, § հրատարակիչ:
Ծրագրի շրջանավարտները կարող են շարունակել իրենց ուսումը ասպիրանտուրայում:
6. Resources and forms to support learning
Ուսումնառության գործընթացում օգտագործվում են հետևյալ օժանդակ միջոցները.
· գիտական գրականություն,
· համացանցային ռեսուրսներ,
· էլեկտրանային գրադարաններ,
· շփում գրական մամուլի աշխատակիցների հետ,
· ժամանակակից հայ գրողների հետ հանդիպումներ,
· արդի գրական երկերի նվիրված քննարկումներ,
· մասնակցություն ՀԳՄ գրական միջոցառումներին:
· գիտական գրականություն,
· համացանցային ռեսուրսներ,
· էլեկտրանային գրադարաններ,
· շփում գրական մամուլի աշխատակիցների հետ,
· ժամանակակից հայ գրողների հետ հանդիպումներ,
· արդի գրական երկերի նվիրված քննարկումներ,
· մասնակցություն ՀԳՄ գրական միջոցառումներին:
7. Educational standards or programme benchmarks used for programme development
Ներկայացվող ծրագիրը մշակվել է ՀՀ և արտերկրի մի քանի բարձրագույն ուսումնական հաստատությունների մագիստրոսական նույնանման ծրագրերի համեմատությամբ: Ըստ այդմ էլ՝ ներկայացվող ծրագրում նախապատվություն է տրվում ոչ միայն տեսական, այլև գործնական կարողությունների զարգացմանը նպաստող դասընթացներին:
«Հայ գրականություն» մագիստրոսական ծրագրի ողջ մասնագիրը կազմվում է ԵՊՀ գործող կանոնակարգի չափորոշիչներին համապատասխան:
«Հայ գրականություն» մագիստրոսական ծրագրի ողջ մասնագիրը կազմվում է ԵՊՀ գործող կանոնակարգի չափորոշիչներին համապատասխան:
8. Requirements for the academic staff
1. Ընդհանրական կարողություններ
Դասավանդման/մանկավարժական
· դասընթացի աշխատանքային ծրագիր (օրացուցային պլան) կազմելու հմտություն,
· դասավանդման արդի ինտերակտիվ մեթոդների իմացություն, ակտիվ ուսուցման տեխնիկական միջոցների կիրառման կարողություն:
Հետազոտական
· գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու, և համացանցային տեղեկատվական շտեմարաններից օգտվելու հմտություն,
· գրական երկ և գրականագիական աշխատություն վերլուծելու հմտություն,
· հետազոտական խումբ կառավարելու հմտություն:
Հաղորդակցման
· գրական և գրականագիտական նյութերը բանավոր հաղորդելու հմտություն,
· կատարված գիտական հետազոտությունը վերլուծելու, արդյունքները խմբավորելու և համակարգված ներկայացնելու կարողություն,
· որևէ օտար լեզվի լավ/գերազանց իմացություն և համաշխարհային գրական համանման երևույթները համեմատելու կարողություն:
ՏՀՏ կիրառություն
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
· ժամանակակից սոցիալական հարթակներից օգտվելու հմտություն,
· լուսացուցադրություններ պատրաստելու և ներկայացնելու հմտություններ (pptx, prezi, canva և այլն):
Այլ կարողություններ
· մասնագիտական էթիկայի, հեղինակային իրավունքի և այլ իրավական նորմերի իմացություն,
· անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերը արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
· ժամանակային ռեսուրսների պլանավորման և կառավարման կարողություն:
2. Մասնագիտական կարողություններ
հայ գրականության զարգացման շրջափուլերի, միջնադարից նոր, նորից նորագույն շրջաններին անցման, հայ դասականների ազգային ու համաշխարհային գրական առնչությունների, նրանց ստեղծագործություններում ազգային ճակատագրի արծարծումների և արվեստի յուրահատկությունների խոր իմացություն,
· գրականության զարգացման պատմության և արդի գրականագիտության խնդիրները համադրելով մեկնաբանելու, գրական գործընթացը գնահատելու, վերլուծելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատանք կատարելու և գեղարվեստական երկի վերլուծության կարողություն,
· գրականության պատմությունը, տեսությունը և գրական քննադատությունը համադրելու գիտական նախագծեր կազմելու և իրականացնելու կարողություն,
· բանավոր և գրավոր հաղորդակցական մշակույթ ձևավորելու, առաջադրված թեմայով ռեֆերատ, զեկուցում, ավարտական ու գիտական աշխատանք գրել ուսուցանելու կարողություն,
· գրական այս կամ այն խնդրի, հեղինակի կամ ստեղծագործության մասին հրապարակային ելույթներ ու բանախոսություններ պատրաստելու և իրականացնելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատությունների մեթոդական առանձնահատկությունները ներկայացնելու գործնական հմտություն։
· ավարտական ու գիտական աշխատություններում գեղարվեստական սկզբնաղբյուրից ու գիտական գրականությունից, մամուլից ու համացանցից օգտվելու, աշխատության մեջ դրանք ճիշտ օգտագործելու հմտության ուսուցում,
· մեջբերվող բառացի քաղվածքի և հեղինակային խոսքի ճիշտ կետադրության և փոխակերպված անուղղակի խոսքում կապակցող շաղկապի ու անձնական դերանվան դեմքի ճիշտ գործածումն ուսուցանելու հմտություն,
· տողատակի հղումներում տարբեր աղբյուրներից քաղվածքների և նույն աղբյուրից մեկից ավելի մեջբերումները նշելու հմտություն,
· աշխատության վերջում ընդունված կարգով օգտագործած գրականության ցանկ կազմելու հմտություն:
3. Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
· Բանասիրական գիտությունների դոկտորի կամ թեկնածուի գիտական աստիճան, պրոֆեսորի կամ դոցենտի գիտական կոչում,
· վերջին 5 տարում առնվազն 5 գիտական և/կամ մեթոդական հրատարակությունների առկայություն (միջազգային հանդեսներում և/կամ ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված պարբերականներում),
· վերջին 5 տարում առնվազն 3 մասնակցություն միջազգային, հանրապետական կամ գիտաժողովների / աշխատաժողովների։
Մանկավարժական փորձ
· մասնագիտական դասընթացների դասավանդման և/կամ վերապատրաստումներ (թրեյնինգներ) իրականացնելու առնվազն 3 տարվա փորձ,
· վերջին 5 տարվա ընթացքում մասնակցություն տեղական կամ միջազգային վերապատրաստումների և/կամ մասնագիտական որակավորման բարձրացման դասընթացների
Պրակտիկ աշխատանքի փորձ
· առնվազն 5 տարվա աշխատանքային փորձ դասախոսական կամ գրականագիտական աշխատանքի ոլորտում։
Այլ պահանջներ
· դասավանդման պորտֆոլիո՝ դասավանդվող առարկաների առնվազն 50%-ի առցանց նյութերի առկայություն,
ուսանողական հարցման արդյունքներով ստացված գնահատականների միջինը՝ առնվազն 4,0 միավոր (գործող դասախոսների համար)։
Դասավանդման/մանկավարժական
· դասընթացի աշխատանքային ծրագիր (օրացուցային պլան) կազմելու հմտություն,
· դասավանդման արդի ինտերակտիվ մեթոդների իմացություն, ակտիվ ուսուցման տեխնիկական միջոցների կիրառման կարողություն:
Հետազոտական
· գիտահետազոտական աշխատանք կատարելու, և համացանցային տեղեկատվական շտեմարաններից օգտվելու հմտություն,
· գրական երկ և գրականագիական աշխատություն վերլուծելու հմտություն,
· հետազոտական խումբ կառավարելու հմտություն:
Հաղորդակցման
· գրական և գրականագիտական նյութերը բանավոր հաղորդելու հմտություն,
· կատարված գիտական հետազոտությունը վերլուծելու, արդյունքները խմբավորելու և համակարգված ներկայացնելու կարողություն,
· որևէ օտար լեզվի լավ/գերազանց իմացություն և համաշխարհային գրական համանման երևույթները համեմատելու կարողություն:
ՏՀՏ կիրառություն
· բազային համակարգչային (MS Office փաթեթի ազատ տիրապետում՝ Word, Excel, Power-Point) հմտություններ,
· ժամանակակից սոցիալական հարթակներից օգտվելու հմտություն,
· լուսացուցադրություններ պատրաստելու և ներկայացնելու հմտություններ (pptx, prezi, canva և այլն):
Այլ կարողություններ
· մասնագիտական էթիկայի, հեղինակային իրավունքի և այլ իրավական նորմերի իմացություն,
· անհրաժեշտ ռեսուրսները գնահատելու և ծրագրերը արդյունավետորեն իրականացնելու կարողություն,
· ժամանակային ռեսուրսների պլանավորման և կառավարման կարողություն:
2. Մասնագիտական կարողություններ
հայ գրականության զարգացման շրջափուլերի, միջնադարից նոր, նորից նորագույն շրջաններին անցման, հայ դասականների ազգային ու համաշխարհային գրական առնչությունների, նրանց ստեղծագործություններում ազգային ճակատագրի արծարծումների և արվեստի յուրահատկությունների խոր իմացություն,
· գրականության զարգացման պատմության և արդի գրականագիտության խնդիրները համադրելով մեկնաբանելու, գրական գործընթացը գնահատելու, վերլուծելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատանք կատարելու և գեղարվեստական երկի վերլուծության կարողություն,
· գրականության պատմությունը, տեսությունը և գրական քննադատությունը համադրելու գիտական նախագծեր կազմելու և իրականացնելու կարողություն,
· բանավոր և գրավոր հաղորդակցական մշակույթ ձևավորելու, առաջադրված թեմայով ռեֆերատ, զեկուցում, ավարտական ու գիտական աշխատանք գրել ուսուցանելու կարողություն,
· գրական այս կամ այն խնդրի, հեղինակի կամ ստեղծագործության մասին հրապարակային ելույթներ ու բանախոսություններ պատրաստելու և իրականացնելու կարողություն,
· գրականագիտական աշխատությունների մեթոդական առանձնահատկությունները ներկայացնելու գործնական հմտություն։
· ավարտական ու գիտական աշխատություններում գեղարվեստական սկզբնաղբյուրից ու գիտական գրականությունից, մամուլից ու համացանցից օգտվելու, աշխատության մեջ դրանք ճիշտ օգտագործելու հմտության ուսուցում,
· մեջբերվող բառացի քաղվածքի և հեղինակային խոսքի ճիշտ կետադրության և փոխակերպված անուղղակի խոսքում կապակցող շաղկապի ու անձնական դերանվան դեմքի ճիշտ գործածումն ուսուցանելու հմտություն,
· տողատակի հղումներում տարբեր աղբյուրներից քաղվածքների և նույն աղբյուրից մեկից ավելի մեջբերումները նշելու հմտություն,
· աշխատության վերջում ընդունված կարգով օգտագործած գրականության ցանկ կազմելու հմտություն:
3. Ընդհանուր պահանջներ
Գիտական աստիճան
· Բանասիրական գիտությունների դոկտորի կամ թեկնածուի գիտական աստիճան, պրոֆեսորի կամ դոցենտի գիտական կոչում,
· վերջին 5 տարում առնվազն 5 գիտական և/կամ մեթոդական հրատարակությունների առկայություն (միջազգային հանդեսներում և/կամ ՀՀ ԲՈԿ-ի կողմից հաստատված պարբերականներում),
· վերջին 5 տարում առնվազն 3 մասնակցություն միջազգային, հանրապետական կամ գիտաժողովների / աշխատաժողովների։
Մանկավարժական փորձ
· մասնագիտական դասընթացների դասավանդման և/կամ վերապատրաստումներ (թրեյնինգներ) իրականացնելու առնվազն 3 տարվա փորձ,
· վերջին 5 տարվա ընթացքում մասնակցություն տեղական կամ միջազգային վերապատրաստումների և/կամ մասնագիտական որակավորման բարձրացման դասընթացների
Պրակտիկ աշխատանքի փորձ
· առնվազն 5 տարվա աշխատանքային փորձ դասախոսական կամ գրականագիտական աշխատանքի ոլորտում։
Այլ պահանջներ
· դասավանդման պորտֆոլիո՝ դասավանդվող առարկաների առնվազն 50%-ի առցանց նյութերի առկայություն,
ուսանողական հարցման արդյունքներով ստացված գնահատականների միջինը՝ առնվազն 4,0 միավոր (գործող դասախոսների համար)։
9. Additional information about the programme
«Հայ գրականություն» մագիստրոսական ծրագիրը Երևանի պետական համալսարանի հայ բանասիրության ֆակուլտետում գործում է 2015 թվականից: Այդ տարիների ընթացքում ծրագիրն ունեցել է լավ արդյունքներ: Շրջանավարտներն աշխատանքի են անցել երկրի առաջատար գիտական և ուսումնական հաստատություններում, դարձել ոլորտի լավ մասնագետներ: Ծրագիրը ճկուն է, համապատասխանում է ժամանակակից միջազգային պահանջներին, անդրադառնում է հայ գրականությանը և գրականագիտությանը հարող մի շարք հիմնախնդիրների: Այն բակալավրիատի «Հայոց լեզու և գրականություն» ծրագրի տրամաբանական շարունակությունն է՝ գրականագիտական ուղղվածությամբ։ Ծրագիրը հնարավորություն է ընձեռում ավելի լայն պլանով ներկայացնելու հայ բազմադարյան գրականությունը, դիտարկելու գրականության զարգացման փուլերն ու նրանցում առկա գործընթացները, հայ գրականանության տարբեր ճյուղերի (արևելահայ, արևմտահայ, սփյուռքահայ) ժառանգորդական կապն ու առնչությունները: Ծրագրի շրջանակում առանձնակի ուշադրություն է հատկացվում նաև գրականության տեսության ժամանակակից հարցադրումներին, որոնք հնարավորություն են տալիս գրականության մասնագետին միջազգային արդիական մեթոդներով վերլուծելու հայ գրականության հիմնախնդիրները։