Փիլիսոփայություն

Բակալավրի կրթական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Բակալավր
Մասնագիտություն՝
022301.01.6 - Փիլիսոփայություն
Մասնագիտացումը՝
022301.01.6 - Փիլիսոփայություն
Շնորհվող որակավորումը՝
Փիլիսոփայության բակալավր
Ծրագրի ուստարին՝
2024/2025
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
գործ.- 2
Շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն

· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ

· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու թուրքերենի հնչյունական համակարգը
2. սահմանելու թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերարտադրելու թուրքերեն պարզ նախադասություններ
թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն

· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ

· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն
2. տեքստերի և վարժությունների կազմում
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր աշխատանք՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը` 1-ական միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր աշխատանք՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը` 1-ական միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննություն. բանավոր է՝ 10 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 5-ական միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
Թեմա 2՝ Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
Թեմա 3՝ Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
Թեմա 4՝ Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
Թեմա 5՝ Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2. սեմ. -1
3 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ25
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ կայուն գիտելիքներ ձևավորել մշակույթի համակարգում արվեստ երևույթի նշանակության, գործառույթների ու մարդաստեղծ ներուժի մասին:
· վերլուծել արվեստի և փիլիսոփայության անքակտելի կապը և արվեստի միջոցով մարդու մարդկայնացման հիմնախնդիրը:
· մեկնաբանել մարդու փիլիսոփայական ընկալումների և գեղագիտական իդեալների հերթագայման կապը,
· ներկայացնել արդի գլոբալ հասարակությունում արվեստի կատարած դերը և հայկական մտագործելակերպի ու ինքնության կառուցման վրա արվեստի
փիլիսոփայական հիմքերի ունեցած ազդեցությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրելու «արվեստ» հասկացության սահմանումը,
2. մեկնաբանելու արվեստի առաջացման և զարգացման որոշ տեսություններ,
3. ներկայացնելու արվեստի գործառույթները,
4. վերլուծելու փիլիսոփայություն-արվեստ սերտ փոխառնչությունը
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Գիտական շարադրանքում օգտագործելու արվեստի փիլիսոփայության հիմնական հասկացությունները,
2. նկարագրելու գեղագիտական իդեալի դրսևորումները պատմական տարբեր դարաշրջաններում և տարբեր մշակութային տարածքներում,
3. գնահատելու փիլիսոփայության և դարաշրջանի ոգու ազդեցությունն արվեստի զարգացման գործընթացում,
4. մեկնաբանելու մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները արվեստի և փիլիսոփայության սերտ կապի մեթոդաբանության տեսանկյունից
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից, սկզբնաղբյուրներից և տեղեկատվական այլ աղբյուրներից,
2. վերլուծելու արդի մշակութային կյանքում առկա տարբեր իրողություններ արվեստի փիլիսոփայության հասկացութային ապարատի օգնությամբ,
3. կիրառելու արվեստի և փիլիսոփայության կապի մասին ստացած գիտելիքները կոնկրետ
մասնագիտական ոլորտում:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ կայուն գիտելիքներ ձևավորել մշակույթի համակարգում արվեստ երևույթի նշանակության, գործառույթների ու մարդաստեղծ ներուժի մասին:
· վերլուծել արվեստի և փիլիսոփայության անքակտելի կապը և արվեստի միջոցով մարդու մարդկայնացման հիմնախնդիրը:
· մեկնաբանել մարդու փիլիսոփայական ընկալումների և գեղագիտական իդեալների հերթագայման կապը,
· ներկայացնել արդի գլոբալ հասարակությունում արվեստի կատարած դերը և հայկական մտագործելակերպի ու ինքնության կառուցման վրա արվեստի
փիլիսոփայական հիմքերի ունեցած ազդեցությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, սեմինարներ, տեսալուսացուցադրություններ, 2.տեքստերի մեկնաբանում, քննարկում-բանավեճ, խմբային աշխատանքներ,
3. դերային խաղ և մոդելավորում, աշխատանք սկզբնաղբյուրների հետ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Է. Աթայան, Հոգի և ազատություն, Եր., 2005:
  • И.П.Никитина, Философия искусства, М., 2010.
  • О.А.Кривцун, Эстетика, М., 2003.
  • Ю. Давыдов, Труд и искусство, М., 2008.
  • Ben-Ami Scharftsein, Art without Borders. A Philosophical Exploration of Art and Humanity. Chicago Univ. Press, Chicago and London, 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արվեստն ուսումնասիրող գիտակարգերը. գեղագիտություն, արվեստաբանություն և արվեստի փիլիսոփայություն:
2. «Արվեստ» հասկացության սահմանումները:
3. Արվեստի առաջացման հիմնախնդիրը:
4. Արվեստի գործառույթները:
5. Արվեստ և փիլիսոփայություն փոխառնչությունը: Էմպատիա, կատարսիս, իմաստաստեղծում և ինքնության կառուցում։
6. Գեղագիտական իդեալ: Գեղագիտական իդեալի փոխակերպումները պատմական տարբեր դարաշրջաններում: Մարդու հիմնախնդրի փիլիսոփայական լուծումները և գեղագիտական իդեալները:
7. Դասական և ոչ-դասական արվեստ: Արդի արվեստի հիմնախնդիրները:
8. Ազգայինը և համամարդկայինը արվեստում: Գլոբալացման ազդեցությունն արվեստի
զարգացման վրա:
4-րդ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ դաս.
2 ժամ / շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0708/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
· ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել էկոլոգիայի` որպես գիտության ձևավորման պատմություն, բացատրել սոցիալական էկոլոգիայի հիմունքները և առանձնահատկությունները,
2. ձևակերպել էկոհամակարգի, կենսացենոզի և նոոսֆերայի ուսմունքները,
3. նկարագրել մարդկության կայուն զարգացման սկզբունքները,
4. լուսաբանել աշխարհում և Հայաստանում օդային, հողային և ջրային ռեսուրսների հիմնական էկոլոգիական խնդիրները,
5. բացատրել բնական և անթրոպոգեն էկոհամակարգերի զարգացման ընդհանուր սկզբունքները և օրինաչափությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել և գործնականում իրականացնել ՀՀ կլիմայի փոփոխության մասին, կենսաբազմազանության մասին, անապատացման դեմ պայքարի ազգային զեկույցները,
2. մասնագիտական առանձնահատկություններից ելնելով կիրառել բնապահպանական և էկոլոգիական գիտելիքները հասարակության կայուն զարգացման տարբեր ծրագրերում,
3. վերլուծել էկոլոգիական վիճակը և անել համապատասխան եզրակացություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծել փաստերը և կատարել հետևություններ,
2. կազմակերպել տրամաբանական և վերլուծական աշխատանքներ:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
· ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասավանդման ձևեր՝
համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ /Moodle համակարգով/ և դասախոսություններ:
Ուսումնառության ձևեր՝
ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է թեստային համակարգով, on-line, տրվում է առավելագույնը 32 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ. «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ, Զանգակ-97, Երևան, 2010, 224 Էջ:
  • Հովհաննիսյան Ն., Մելիքյան Ա., Դանիելյան Ա. «Ագրոկենսաբազմազանություն», Երևան: «ԹԱՍԿ» ՍՊԸ, 2014, 136 էջ.
  • Եդոյան Ռ.Հ., Հովակիմյան Ժ.Հ. «Բնապահպանության դասավանդման մեթոդիկայի և լաբորատոր-գործնական պարապմունքների ձեռնարկ», Երևան, Իրավունք, 2010թ., 222 էջ:
  • Մելքումյան Լ.Ս., Գալստյան Մ.Հ. «Բնապահպանության հիմունքներ», Երևան, 2010թ., 311 էջ:
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ. Տեր Մինաս քահանա Մարտիրոսյան «Բնապահպանություն և Աստվածաբանություն», Վաղարշապատ, 2007, 215 էջ:
  • Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան, 2005թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ներածություն: Էկոլոգիայի համառոտ պատմություն, կառուցվածքը, առարկան և օբյեկտը:
Օրգանիզմների գոյության միջավայրը և պայմաններին հարմարվելը:
Կյանքի գոյատեվման հիմնական միջավայրերը:
Պոպուլյացիաների էկոլոգիա: Կենսացենոզներ: Էկոհամակարգեր:
Նյութերի շրջանառությունը էկոհամակարգերում: էկոհամակարգերի ինքնազարգացում: Կենսոլորտ:
Մարդու փոխազդեցությունը բնության հետ:
Մթնոլորտի պահպանությունը: Երկրի կլիմայի փոփոխության և անապատացման հիմնախնդիրները:
Ջրային պաշարների պահպանությունը: Հողային պաշարների պահպանությունը:
Երկրի կենսաբանական բազմազանությունը: Կենսաբազմազանության պահպանությունը:
Շրջակա միջավայրը և մարդու առողջությունը:
4-րդ գաևնանային կիսամյակ
Շաբաթական 2 ժամ
30 ժամ (գործնական)
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/B04
1. Դասընթացի նպատակ
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով
· ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն
2. ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները
3. դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տիրապետել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգին
2. վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն
3. դրսևորել գործարար նամակագրության տարբեր ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրություն, CV, դիմում, համառոտագրություն կազմելու ունակություններ
4. հանդես գալ գիտական շրջանակներում հոդվածներով և զեկուցումներով

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում
· ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով
· ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք
· ինքնուրույն աշխատանք
· թիմային աշխատանք
· բանավոր ներկայացում
· գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019.
  • Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с.
  • Лексический минимум для студентов-иностранцев естественных и технических специальностей (Балыгина Т.М., Василишина Т.И., Леонова Э.Н., Пугачев И.А.). М.: РУДН, 2010.
  • Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996.
  • Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г.
  • Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru
  • Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995.
  • 0. Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները:
· Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները:
· Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական:
· Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ:
Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
դաս.-2 ժամ, գործ.- 2 ժամ
շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակը հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերը,
2. Քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. Բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները,
4. Վերլուծելու նորագույն ժամանակաշրջանում հայոց պետականության վերականգնումն ու զարգացումը՝ վերարժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
5. Տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները (օրինակ՝ համացանցում ադրբեջանական քարոզչամեքենայի կողմից միտումնավոր կեղծված տեսակետները հայոց պատմության տարբեր խնդիրների մասին),
6. Կիրառելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. Տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
Նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) քաղաքացիական գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակը հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն (առանց թելադրման),
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975:
  • Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., «Զանգակ-97» հրատ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.: Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.: Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը: Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին: Հայոց ցեղասպանությունը: Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.): Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.): Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին: Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.): Հայաստանի Երրորդ Հանրապետությունը (1991 թվականից):
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2 ժամ, գործ.- 2 ժամ
շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակը հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն`
1. Ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերը,
2. Քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. Բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ`
4. Տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները (օրինակ՝ համացանցում ադրբեջանական քարոզչամեքենայի կողմից միտումնավոր կեղծված տեսակետները հայոց պատմության տարբեր խնդիրների մասին),
5. Կիրառելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ՝
6. Տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
Նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) քաղաքացիական գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակը հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն (առանց թելադրման),
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պ. Հովհաննիսյան, Է. Մինասյան և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Հ. Ժամկոչյան, Ա. Աբրահամյան, Ս. Մելիք-Բախշյան, Ս. Պողոսյան, Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1975:
  • Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., «Զանգակ-97» հրատ., 2014:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները: Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում: Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.): Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք: Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.): Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք: Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080-1375 թթ.): Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան: Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը: Հայաստանը ուշ միջնադարում:
1-ին՝աշնանային կիսամյակ կամ 2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
6 ժամ/շաբ.
դաս. – 2 ժամ (առցանց),
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0002/B01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ,
ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները,
գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները,
մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ,
2. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում,
3. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
2. վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք:
2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ:
3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում:
4. Ուսումնամեթոդական վարժանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ:
  • Հեղինակների կոլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ:
  • Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ:
  • Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ:
  • Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ:
Քաղաքացիական պաշտպանություն:
ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
30 ժամ (գործնական)
Շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705B/01
1. Դասընթացի նպատակ
· ապահովել ուսանողների տիրապետումը ռուսաց լեզվի քերականական համակարգին
· զարգացնել ուսանողների հաղորդակցական կարողությունները, մասնավորապես, բանավոր խոսքի և երկխոսության կառուցման ունակությունները
ծանոթացնել տեքստի վերլուծության և մեկնաբանության հիմնական սկզբունքներին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորել ռուսերենի քերականության հիմնական դրույթների իմացություն
2. ցուցաբերել բառակազմական հիմնական միջոցների իմացություն
3. ցուցաբերել որոշակի թեմատիկ բառապաշարի խորացված իմացություն
4. ներկայացնել տեքստի վերլուծության տարբեր ձևերը

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տիրապետելով համապատասխան թեմատիկ բառապաշարին՝ կազմել բանավոր խոսք ուսումնասիրվող խոսակցական թեմաների շուրջ
2. մասնակցել երկխոսությունների
3. ընկալել ունկնդրած/կարդացած նյութի հիմնական բովանդակությունը՝ տարանջատելով հիմնական տեղեկատվությունը երկրորդականից
4. վերարտադրել, վերլուծել և մեկնաբանել գեղարվեստական և ճանաչողական բնույթի տեքստ

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել ռուսալեզու աղբյուրներից տեղեկատվություն ստանալու նպատակով

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ապահովել ուսանողների տիրապետումը ռուսաց լեզվի քերականական համակարգին
· զարգացնել ուսանողների հաղորդակցական կարողությունները, մասնավորապես, բանավոր խոսքի և երկխոսության կառուցման ունակությունները
ծանոթացնել տեքստի վերլուծության և մեկնաբանության հիմնական սկզբունքներին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.գործնական պարապմունք
2. ինքնուրույն աշխատանք
3. բանավոր ներկայացում
4. գրավոր և բանավոր հարցում

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի վերջում ամփոփիչ գրավոր ստուգողական աշխատանքի արդյունքների վրա

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Балаян П.Б., Тер-Саркисян Л.А., Ходжумян Б.С. Учебник по русскому языку. Грамматика. Коммуникация. Речь. Ереван: ЕГУ,2015.
  • Барыкина А.Н., Добровольская В.В., Мерзон С.Н. Изучение глагольных приставок. Москва, изд-во «Русский язык», 1989
  • Грамматика в упражнениях/ С. Лалаян, М. Айвазян, А. Багдасарян, М. Дпирян, С. Мкртычян-Лалаян. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с.
  • Ласкарева Е.Р. Чистая грамматика. 4-е изд-е. Санкт-Петербург, изд-во «Златоуст», 2010
  • Лексика русского языка: сборник упражнений под ред. Амиантовой Э.И. 9-е изд-е. Москва, ФЛИНТА: Наука, 2017
  • Лексический минимум для студентов-иностранцев естественных и технических специальностей (Балыгина Т.М., Василишина Т.И., Леонова Э.Н., Пугачев И.А.). М.: РУДН, 2010.
  • Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении/ С. Лалаян, М. Айвазян, А. Багдасарян, М. Дпирян, С. Мкртычян-Лалаян. - Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с.
  • Хавронина С.А., Крылова Н.Ю. Читаем и говорим по-русски. Учебное пособие. Москва, изд-во «Русский язык. Курсы», 2007
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Հնչյունաբանություն. ձայնավորների և բաղաձայնների դասակար­գումը, հնչերանգային հիմնական նորմերը
· Բառագիտություն. պատկերացում բառիմաստի մասին, բառային միավոր­ների հարաբերակցության ձևերը
· Բառակազմություն. հիմնական բառակազմական միջոցները
· Ձևաբանություն. գոյականի և ածականի քերականական կարգերը: Գոյականի հոլովների նշանակությունը և գործածությունը: Բայ. բայի քերականական կարգերը
· Շարահյուսություն. պարզ երկկազմ նախադասություն բայական և անվանական ստորոգյալով
Հետևյալ խոսակցական թեմաների խորացված բառապաշար՝ «Ես համալսարանի ուսանող եմ», «Իմ ընտանիքը», «Իմ առօրյան», «Իմ հետաքրքրությունները», «Մեր տոները»
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
գործնական- 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ17
1. Դասընթացի նպատակ
զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
քննարկելու գիտական տարաբնույթ տեքստերի լեզվաոճական և կառուցվածքային առանձնահատկությունները,
մեկնաբանելու լեզվաբանական տերմինաբանությանն առնչվող տարբեր խնդիրներ:
բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
կատարելու գիտական տեքստերի հաղորդակցական ներուժի վերլուծություն,
գործնականում կատարելու տարբեր գիտական տեքստերի ֆրանսերենից հայերեն և հայերենից ֆրանսերեն թարգմանություններ՝ այդ տեքստերի թարգմանության համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան:
գ) ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և այլն),
ձեռքբերված գիտելիքները կիրառելու նաև այլ՝ հարակից գիտակարգերի շրջանակներում կատարվելիք ուսումնասիրություններում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք,
հանձնարարված գրականության ընթերցում,
քննարկումներ,
ինքնուրույն հետազոտություն,
խմբային աշխատանք դասավանդման,
նորարարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գիտական ոճ (բնորոշ գծերը, ժանրային առանձնահատկությունները, ենթաոճերը:
Գիտական ֆրանսերենի ձևաբանական-շարահյուսական առանձնահատկությունները:
Գիտական լեզվի նորմայի օրինաչափությունները:
Բառապաշարի դասակարգման հիմնական սկզբունքները ֆրանսերենում:
Բառապաշարի հարստացման հիմնական ուղիները:
Տարաբնույթ տեքստերի գիտական շարադրանքի լեզվաոճական առանձնահատկությունների քննություն:
Դարձվածքի մեկնաբանությունները ֆրանսիական աղբյուրներում: Դարձվածքը որպես ժողովրդի լեզվամտածողության առանձնահատուկ տարր:
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
2 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն),

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
կառուցելու կապակցված խոսք,
գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
կառուցելու երկխոսություն,
թարգմանելու պարզ տեքստեր:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք։
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：语音 （声母、韵母、声调）
Թեմա 2：语音 （声调、音变、拼写规则）
Թեմա 3：第一课 你好（“是”字句，“吗”疑问句）
Թեմա 4：第二课 你是哪国人（们、也、呢）
Թեմա 5：第三课 那是你的书吗（这、那，特殊疑问句，定语）
Թեմա 6：第四课 课图书馆在哪儿（在，是，哪儿，方位名词）
Թեմա 7：第五课 在北京大学的东边（语音点小结）
Թեմա 8：第六课 现在几点（钟点表达法，数字表达法）
Թեմա 9：第七课 明天你有课吗（“有”句子，吧，方位名词，时间名词做状语）
Թեմա 10：第八课 你的电话号码是多少（吧，呢，号码表达法，“几”和“多少”）
Թեմա 11：第九课 多少钱一瓶（“几”和“多少”，“二”和“两”，量词，钱数表达法）
Թեմա 12：第十课 你家有几口人（语音点小结）
Թեմա 13：第十一课 北京的冬天比较冷（怎么样，不A不B，形容词谓语）
6. 1-ին, աշնանային կիսամյակ
6. 1-ին, աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. առանձնացնել լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները,
2. սահմանել լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները,
3. ընտրել լեզվական ճիշտ ձևերը:
բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ,
2. հիմնավորել լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը:
գ) ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
Ցույց տալ լեզվական նորմային համապատասխան լեզվական ձևերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
· սլայդի ցուցադրում,
· ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի(ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ(Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր.,2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները,
2. Բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները,
3. Ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները:
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
գործ.-2
Շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ00
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական, քերականական առանձնահատկություններին և բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի` ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. կազմել մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով, 2. տարբերել մայրենի և ուսումնասիրվող օտար լեզվի անհամապատասխանությունները, հասկանալ երկու լեզուներում դրանց փոխադրման միջոցները, 3. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը, 4. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը, 5. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ, 6. ներկայացնել և մեկնաբանել տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել և բանավիճել ընդհանուր թեմաների շուրջ: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. իրականացնել տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն, 2. օգտագործել հոմանիշների, հականիշների, ինչպես նաև օտար լեզվով բացատրական բառարաններ, 3. գրել համառոտ տեքստեր, տեքստի ունկնդրման կամ ընթերցման ընթացքում գրառումներ կատարել հետագայում գրավոր խոսքում օգտագործելու նպատակով՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը, 4. բանավոր կապակցված խոսք կառուցել նկարագրելով երևույթներ, իրադարձություններ, մարդկանց ներկայացնելով և հիմնավորելով իր տեսակետը, 5. հանպատրաստից մասնակցել երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստանալու նպատակով, գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով, 2. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունն առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը: 3. Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) A2-B1 մակարդակներին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական, քերականական առանձնահատկություններին և բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
· անհատական և խմբային աշխատանք,
· անհատական և թիմային աշխատանք,
· ինքնուրույն աշխատանք,
· բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
· գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
Բանավոր ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
Բանավոր ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
1-ին՝ աշնանային
գործ. – 2
2 / շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
602/Բ 01
1. Դասընթացի նպատակ
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների
ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանություն
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա . մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. բացատրել անգլերենի քերականության հիմունքները և ճիշտ կիրառել քերականական կառույցները , 2. ներկայացնլ մասնագիտական բառային ֆոնդի հիմնական հասկացությունները,
բ . գործնական մասնագիտական կարողություններ.

3. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
4. հաղորդակցվել ընդհանուր և մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,

գ . ընդհանրական /փոխանցելի/ կարողությունները (եթե այդպիսիք կան).

5. օգտվել մասնագիտությանն առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների
ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և թարգմանություն
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ):
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Голованев В. В. «Английский для психологов» /a guide for students/, Minsk 2005
  • Коваленко П. И. «Английский для психологов» Ростов-на-Дону, 2002
  • Feldman R. “Materials based on “Understanding Psychology” 2006
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցները
2. ընդհանուր բառապաշարի զարգացում
3. մասնագիտական անգլերենի հիմնական բառապաշարը
մասնագիտական անգլերեն լեզվով գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների ներմուծում
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
գործնական-2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան,
նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքները և պահանջները.
բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների մակարդակին համապատասխան,
գ) ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
անհատական և խմբային աշխատանք,
ինքնուրույն աշխատանք,
գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 2. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ֆրանսերենի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները:
Ֆրանսերենի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և թեստավորման հիմանական սկզբունքները:
Ֆրանսերենի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
Միջազգային թեստերի առանձնահատկությունները:
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
2 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն)։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
կառուցելու կապակցված խոսք,
գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
կառուցելու երկխոսություն,
թարգմանելու պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք։
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Թեմա 1：第十二课 你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法）
  • Թեմա 2：第十三课 我去图书馆借书 （连动词，A不A/V不V）
  • Թեմա 3：第十四课 我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿）
  • Թեմա 4：第十五课 明天是我朋友的生日（单元语言点小结）
  • Թեմա 5：第十六课 周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语）
  • Թեմա 6：第十七课 做客（（是）A还是B，就是，会）
  • Թեմա 7：第十八课 做客（得，反问句，如果……，就……）
  • Թեմա 8：第十九课 现在习惯了（了，还，年龄表达法）
  • Թեմա 9：第二十课 看病人（单元语言点小结）
  • Թեմա 10：第二十一课 我喝了半斤白酒（又，了，好像）
  • Թեմա 11：第二十二课 他感冒了（能，，最好，日期表达法）
  • Թեմա 12：第二十三课 你学了多长时间汉语（了，“就”的小结）
  • Թեմա 13：第二十四课 你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语、地点状语的语序）
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：第十二课 你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法）
Թեմա 2：第十三课 我去图书馆借书 （连动词，A不A/V不V）
Թեմա 3：第十四课 我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿）
Թեմա 4：第十五课 明天是我朋友的生日（单元语言点小结）
Թեմա 5：第十六课 周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语）
Թեմա 6：第十七课 做客（（是）A还是B，就是，会）
Թեմա 7：第十八课 做客（得，反问句，如果……，就……）
Թեմա 8：第十九课 现在习惯了（了，还，年龄表达法）
Թեմա 9：第二十课 看病人（单元语言点小结）
Թեմա 10：第二十一课 我喝了半斤白酒（又，了，好像）
Թեմա 11：第二十二课 他感冒了（能，，最好，日期表达法）
Թեմա 12：第二十三课 你学了多长时间汉语（了，“就”的小结）
Թեմա 13：第二十四课 你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语、地点状语的语序）
1-ին կիսամյակ՝ աշնանային
գործ.- 2
Շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն

· խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները

· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ժամանակակից թուրքերենի շարահյուսական ու ձևա­բա­նա­կան հիմ­նախնդիրները
2. սահմանելու պարզ ընդարձակ և բարդ նախադասություն կազմելու տրա­մա­­­բա­նությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. թարգմանելու ոչ մեծ բարդության տեքստեր թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրա­կան թուրքերեն

· խորացնել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակությունները

· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն
2. տեքստերի և վարժությունների կազմում
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբանություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննություն. գրավոր աշխատանք՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը` 1-ական միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:

2.2-րդ ընթացիկ քննություն. գրավոր աշխատանք՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 5 հարց, յուրաքանչյուրը` 1-ական միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:

3.Եզրափակիչ քննություն. բանավոր է՝ 10 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց, յուրաքանչյուրը՝ 5-ական միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Աաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Գոյականների և դերանունների հոլովումը:
Թեմա 2՝ Թուրքերենի հետ­­­դիրները և դրանց կիրառությունը:
Թեմա 3՝ Ապառնի ժամանակը թուր­քե­րե­նում:
Թեմա 4՝ Գոյական անունների կապակցությունները:
Թեմա 5՝ Ընդարձակ ներ­­­կա ժամանկաձևը:
Թեմա 6՝ Ըղձական եղանակը: Մակբայական դերբայներ:
2-րդ կիսամյակ՝ գարնանային
գործ.-2
Շաբաթական 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները գերմաներենի հնչյունաբանության, քերականության բնագավառում և հարստացնել ուսանողների բառապաշարը (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. տարբերել մայրենի և ուսումնասիրվող օտար լեզվի անհամապատասխանությունները, հասկանալ երկու լեզուներում դրանց փոխադրման միջոցները,
3. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը,
4. ճիշտ օգտագործել ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
5. տարորոշել մասնագիտական բառապաշարի բոլոր շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակդրմամբ,
6. ներկայացնել և մեկնաբանել տեսակետներ ու փաստարկներ, ձևակերպել, շարադրել, հիմնավորել անձնական կարծիքը, քննարկել և բանավիճել ընդհանուր թեմաների շուրջ:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ

1. իրականացնել տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
2. օգտագործել հոմանիշների, հականիշների, ինչպես նաև օտար լեզվով բացատրական բառարաններ,
3. գրել համառոտ տեքստեր, տեքստի ունկնդրման կամ ընթերցման ընթացքում գրառումներ կատարել հետագայում գրավոր խոսքում օգտագործելու նպատակով՝ տրամաբանորեն և հստակ կառուցելով շարադրանքը,
4. բանավոր կապակցված խոսք կառուցել նկարագրելով երևույթներ, իրադարձություններ, մարդկանց ներկայացնելով և հիմնավորելով իր տեսակետը,
5. հանպատրաստից մասնակցել երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստանալու նպատակով,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով,
2. գիտակցել օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ, կիրառության արդյունավետությունն առօրյա կյանքում և միջանձնային ու միջմշակութային հաղորդակցման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
Դասընթացի հաջող ավարտին ուսանողի գիտելիքները և կարողությունները պետք է համապատասխանեն Լեզուների իմացության/ իրազեկության համաեվրոպական համակարգի (CEFR-ի) A2-B1 մակարդակներին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել նախորդ փուլում ձեռք բերած գիտելիքները գերմաներենի հնչյունաբանության, քերականության բնագավառում և հարստացնել ուսանողների բառապաշարը (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լեզվական բոլոր հմտությունները (կարդալ-հասկանալ-վերարտադրել, լսել-հասկանալ-վերարտադրել, խոսել, գրել),
ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողություններն և ունակությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
· անհատական և խմբային աշխատանք,
· անհատական և թիմային աշխատանք,
· ինքնուրույն աշխատանք,
· բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
· գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով՝ 20 միավոր առավելագույն արժեքով: Նվազագույն միավորը 10:
Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
Բանավոր ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
· Գերմաներենի բառապաշարային, քերականական և ոճաբանական յուրահատկությունները:
Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
գործ. – 2
2 ժամ / շաբ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ընկալել, հասկանալ, մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը,
2. տիրապետել մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերին՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ,
3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. իրականացնել գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում, վերարտադրում և թարգմանություն,
5. ձևավորել և ներկայացնել բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ,
6. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք՝ երկխոսության մեջ մտնելով համակուրսեցիների հետ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Zakoyan L. “English for Psychologists” Yerevan 2014
  • Grigorian A. English for Students of Philosophy and Psychology “Thoughts - the shadows of our feelings” Yerevan 2015
  • Макарова Е. «Human psychology readings» Москва, 2015
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ
2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն
3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում
4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում
5. գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
6. 2-րդ, ամառային կիսամյակ
գործնական - 2ժամ
2 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
·ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1.Կազմել արտահայտիչ խոսք,
2. տիրապետել խոսքի գործառական ոճերի առանձնահատկություններին,
3.կազմել գրագրության տարբեր նմուշներ:
4.տիրապետել բանավոր և գրավոր խոսք կազմելու հմտություններին։
բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Գործնականում տիրապետել հրապարակային խոսքի կանոններին և բանավեճի արվեստին,
2. պահպանել խոսքի էթիկետը։
գ) ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
Սովորեցնել գեղեցիկ խոսելու արվեստ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
·ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
·դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
·սլայդի ցուցադրում,
·ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ(Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր.,2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Խոսքի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները։
2. Խոսքի գործառական տարբերակները։
3. ԶԼՄ-ների և գովազդի լեզու։
4.Հրապարակային խոսք և բանավեճի արվեստ։
5.Խոսքի էթիկետ։
6.Գրագրության ձևեր։
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
. 4-րդ գարնանային կիսամյակ
30 ժամ դասախոսություն
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1107/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ,
ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները,
· մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները,
· ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և
· զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
· նկարագրել մշակութաբանության շրջանակներում ուսումնասիրվող հիմնական
· ոլորտները,
· քննարկել համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների
· օրինաչափությունները,
· ճանաչել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները,
· պատճառներն ու պայմանները,
· ճանաչել և իրարից զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի
· պատմական և լոկալ դրսևորումները,
· տարանջատել մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
· վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ,
ստեղծագործաբար կիրառել մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտակարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին կայուն գիտելիքներ,
ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություն
Գործնական պարապմունք
Դիդակտիկ նյութերի մատուցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասախոսություն
Գործնական պարապմունք
Դիդակտիկ նյութերի մատուցում
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր:
Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002:
  • Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004:
  • Кравченко А. И. Культурология, М., 2003.
  • Розин В.М. Культурология. М., 1998.
  • Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press,
  • 001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները:
«Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները:
Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը:
Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները:
Մշակութային գործընթացներ:
Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները:
Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները:
Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը:
Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում:
Մշակույթը և գենդերը:
Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը:
Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները:
Մշակույթը և լեզուն:
«Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։
Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
2-րդ՝ գարնանային
գործ. – 2
2/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1602/Բ 03
1. Դասընթացի նպատակ
1. մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
2. մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
3. հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թարգմանել մասնագիտական տեքստը անգլերենից-հայերեն բառարանի օգնությամբ
2. զրուցել իր մասնագիտության ոլորտում. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ
3. երկխոսության մեջ մտնել մասնագիտական թեմաներով։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.

կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
2. զրույց վարել մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,

գ. ընդհանրական /փոխանցելի կարողությունները

1. օգտվել մասնագիտությանը առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից,
2. դասակարգել և բաշխել ստացած տեղեկատվությունը՝ կիրառելով առցանց միջոցները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
2. մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
3. հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
անհատական և խմբային աշխատանք
անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վերաբերյալ),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Robin Walker and Keith Harding Tourism 2 Oxford University Press 2009.
  • Peter Strutt English for International Tourism (intermediate), Longman 2007.
  • Murphy R. English grammar in Use - Cambridge , 1990.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
անգլերենի քերականական կառույցների կիրառում մասնագիտական տեքստերում,
մասնագիտական բառապաշարի օգտագործում,
մասնագիտության ոլորտում գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացում։
-րդ՝աշնանային կամ 4-րդ՝ գարնանային
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
դաս. – 30 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ըմբռնելու քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը
2. Պատկերացնելու քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը
3. Ընկալելու քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Կատարել բավարար քաղաքագիտական վերլուծություններ
2. Կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում
3. Մատնանշել տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. Օգտվել մասնագիտական գրականությունից
Պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ:
2.Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում:
3. Սեմինար պարապմունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:

Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006, 588 էջ:
  • Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97, 2006. 544 էջ:
  • Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997.
  • Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թե­մա 1՝ ­ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղա­քագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թե­մա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտի­մու­թյունը։ Թե­մա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։ Թե­մա 4՝ Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։ Թե­մա 5՝ ­ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր: Թե­­­մա 6՝­ Քաղաքական գաղափարախոսություններ: Թե­­­մա 7`­ Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
1-ին, 2-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս 2
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ 04
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ,
· զարգացնել ճիշտ մտածողության հմտությունները ` նպաստելով նաև մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանն ու վերլուծական-քննական մտածողության զարգացմանը:
· ծանոթացնել մաթեմատիկական տրամաբանության հիմնարար սկզբունքներին, ու բաժիններին, դրանց մեթոդաբանական և կիրառական տեսանկյուններին։

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու և հիմնավորելու տրամաբանական կանոնավորությունը երաշխավորող ընդհանուր և մասնավոր նորմերի պահանջները,
2. վերլուծելու հասկացություններին, դատողություններին և մտահանգումներին վերաբերող տրամաբանական գործողությունների, ինչպես նաև ապացուցման, հերքման, հիմնավորման, փաստարկման կազմն ու կանոնավորության առանձնահատկությունները:
3. վերլուծելու տրամաբանական գործողությունները ասույթների և պրեդիկատների հաշիվների միջոցներով
4. ներկայացնելու տրամաբանական գիտելիքի տարբեր համակարգերի կապերն ու առնչությունները:
բ.գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ճիշտ կատարել և գնահատել տրամաբանական գործողությունները,
2. ցուցաբերել վերլուծական-քննական ճկուն մտածողություն` մասնագիտության տրամաբանական-մեթոդաբանական հարցերի շրջանակում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. դրսևորել կանոնավոր մտածողության օրինակելի կարողություններ, մտքերի հստակ շարադրման, մտավոր հաղորդակցման, փաստարկման, ապացուցման ու հերքման պատշաճ մշակույթ ու հմտություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ,
· զարգացնել ճիշտ մտածողության հմտությունները ` նպաստելով նաև մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանն ու վերլուծական-քննական մտածողության զարգացմանը:
· ծանոթացնել մաթեմատիկական տրամաբանության հիմնարար սկզբունքներին, ու բաժիններին, դրանց մեթոդաբանական և կիրառական տեսանկյուններին։

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Հանձնարարված թեմաներով ելույթների ներկայացում
3. Գործնական առաջադրանքների և վարժությունների կատարում
Անհատական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը ՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին և գործնական առաջդրանքերին՝ գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին և գործնական առաջդրանքերին՝ գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական և հիմնավոր պատասխաններ:
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական և հիմնավորված պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավանդական-ձևական տրամաբանության առարկան և նշանակությունը։
  • Հասկացության էությունը, տարրերը և տեսակները: Ծավալային հարաբերություններ հասկացությունների միջև: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ։ Դասակարգման դերը գիտական ճանաչողության գործընթացում:
  • Դատողության ընդհանուր բնութագիրը և կազմը: Պարզ և բարդ, հատկության և հարաբերության դատողություններ: Պարզ հատկության դատողություններն ըստ քանակի և որակի: Տերմինների բաշխվածությունը: Տրամաբանական քառակուսի: Բարդ դատողություններ, դրանց ճշմարտության աղյուսակները: Դատողությունների տեսակներն ըստ մոդալականության:
  • Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները։
  • Մտահանգման ընդհանուր բնութագիրը, կազմը և տեսակները: Պայմանական, բաժանարար, լեմատիկ մտահանգումներ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմի ընդհանուր բնութագիրը և կազմը, ձևերն ու եղանակները, աքսիոմը, ընդհանուր և մասնավոր կանոնները: Առանձնացնող և բացառող մտահանգումներ: Մտահանգում հարաբերության մասին: Բարդ, կրճատ և կրճատ-բարդ մտահանգումներ:
  • Լրիվ ինդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիա պարզ թվարկման միջոցով: Գիտական ինդուկցիա, ինդուկտիվ հետազոտության մեթոդներ: Համանմանություն:
  • Փաստարկման էությունը և բաղադրատարրերը: Ապացուցում և հերքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն և պարադոքս: Պրոբլեմ, հիպոթեզ, տեսություն: Փոխակերպական տրամաբանության ընդհանուր բնութագիրը:
  • Մաթեմատիկական տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Մաթեմատիկական տրամաբանության ձևավորման և զարգացման հիմնական փուլերը: Ասույթների հաշվի (պրոպոզիցիոնալ տրամաբանության) հիմնական տարրերը։ Միշտ-ճշմարիտ, միշտ սխալ և կատարելի բանաձևեր: Ասույթների հաշվի հիմնական օրենքները։ Համարժեք ասույթներ:
  • Բարդ ասույթի նորմալ ձևերը: Բարդ ասույթի կոնյունկտիվ և դիսյունկտիվ կատարյալ նորմալ ձևերը: Տրված նախադրյալներից հնարավոր եզրակացություններ բխեցնելը։ Ասույթների հաշվի աքսիոմատիկ համակարգը, դրա անհակասականությունը, լրիվությունը, աքսիոմների անկախությունը: Ասույթների հաշիվը և մտահանգումների տեսակները:
  • Պրեդիկատների հաշիվ։ Միտեղանի և բազմատեղանի պրեդիկատներ: Դատողությունների արտահայտումը պրեդիկատների հաշվի միջոցներով: Միշտ-ճշմարիտ, միշտ-սխալ և կատարելի պրեդիկատային բանաձևեր: Համարժեք պրեդիկատային բանաձևեր: Պրեդիկատային բանաձևերի քվանտորային-նախորդող ձևը: Պրեդիկատների տրամաբանության ասքիոմատիկ համակարգը։ Միտեղանի պրեդիկատների տրամաբանությունը և բազմությունների տեսությունը։
  • Սիլլոգիզմի և անմիջական մտահանգումների մեկնաբանությունը միտեղանի պրեդիկատների տրամաբանության միջոցներով: Մաթեմատիկական տրամաբանության գործնական նշանակությունը: Արհեստական բանականության հիմնահարցը մաթեմատիկական տրամաբանության տեսանկյունից։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ավանդական-ձևական տրամաբանության առարկան և նշանակությունը։
Հասկացության էությունը, տարրերը և տեսակները: Ծավալային հարաբերություններ հասկացությունների միջև: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ։ Դասակարգման դերը գիտական ճանաչողության գործընթացում:
Դատողության ընդհանուր բնութագիրը և կազմը: Պարզ և բարդ, հատկության և հարաբերության դատողություններ: Պարզ հատկության դատողություններն ըստ քանակի և որակի: Տերմինների բաշխվածությունը: Տրամաբանական քառակուսի: Բարդ դատողություններ, դրանց ճշմարտության աղյուսակները: Դատողությունների տեսակներն ըստ մոդալականության:
Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները։
Մտահանգման ընդհանուր բնութագիրը, կազմը և տեսակները: Պայմանական, բաժանարար, լեմատիկ մտահանգումներ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմի ընդհանուր բնութագիրը և կազմը, ձևերն ու եղանակները, աքսիոմը, ընդհանուր և մասնավոր կանոնները: Առանձնացնող և բացառող մտահանգումներ: Մտահանգում հարաբերության մասին: Բարդ, կրճատ և կրճատ-բարդ մտահանգումներ:
Լրիվ ինդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիա պարզ թվարկման միջոցով: Գիտական ինդուկցիա, ինդուկտիվ հետազոտության մեթոդներ: Համանմանություն:
Փաստարկման էությունը և բաղադրատարրերը: Ապացուցում և հերքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն և պարադոքս: Պրոբլեմ, հիպոթեզ, տեսություն: Փոխակերպական տրամաբանության ընդհանուր բնութագիրը:
Մաթեմատիկական տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Մաթեմատիկական տրամաբանության ձևավորման և զարգացման հիմնական փուլերը: Ասույթների հաշվի (պրոպոզիցիոնալ տրամաբանության) հիմնական տարրերը։ Միշտ-ճշմարիտ, միշտ սխալ և կատարելի բանաձևեր: Ասույթների հաշվի հիմնական օրենքները։ Համարժեք ասույթներ:
Բարդ ասույթի նորմալ ձևերը: Բարդ ասույթի կոնյունկտիվ և դիսյունկտիվ կատարյալ նորմալ ձևերը: Տրված նախադրյալներից հնարավոր եզրակացություններ բխեցնելը։ Ասույթների հաշվի աքսիոմատիկ համակարգը, դրա անհակասականությունը, լրիվությունը, աքսիոմների անկախությունը: Ասույթների հաշիվը և մտահանգումների տեսակները:
Պրեդիկատների հաշիվ։ Միտեղանի և բազմատեղանի պրեդիկատներ: Դատողությունների արտահայտումը պրեդիկատների հաշվի միջոցներով: Միշտ-ճշմարիտ, միշտ-սխալ և կատարելի պրեդիկատային բանաձևեր: Համարժեք պրեդիկատային բանաձևեր: Պրեդիկատային բանաձևերի քվանտորային-նախորդող ձևը: Պրեդիկատների տրամաբանության ասքիոմատիկ համակարգը։ Միտեղանի պրեդիկատների տրամաբանությունը և բազմությունների տեսությունը։


2-րդ կիսամյակ
դասախոսություն 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին տալ համապատասխան գիտելիքներ տնտեսական երևույթների բովանդակության, դրանց մեկանաբանության, ժամանակակից տնտեսական համակարգերում առկա տնտեսական մեխանիզմների գործողության, դրանց իրավատնտեսական կարգավորման մասին: Այդ գիտելիքները կօժանդակեն ուսանողներին՝ իրական կյանքում արդյունավետ տնտեսական որոշումների կայացման համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
աա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
կողմնորոշվել տնտեսական համակարգերի կենսագործունեության, հասարակության տնտեսական նպատակների և հիմնական տնտեսագիտական հասկացությունների լուսաբանման հարցերում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
շուկայական տնտեսության պայմաններում և տարբեր տնտեսական իրավիճակներում
արդյունավետ հիմնավորված որոշումների ընդունմանը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
յուրաքանչյուր մասնագիտական ոլորտում (ըստ ֆակուլտետների,
մասնագիտությունների) որոշումների ընդունման տնտեսական հիմնավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին տալ համապատասխան գիտելիքներ տնտեսական երևույթների բովանդակության, դրանց մեկանաբանության, ժամանակակից տնտեսական համակարգերում առկա տնտեսական մեխանիզմների գործողության, դրանց իրավատնտեսական կարգավորման մասին: Այդ գիտելիքները կօժանդակեն ուսանողներին՝ իրական կյանքում արդյունավետ տնտեսական որոշումների կայացման համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
. դասախոսություններ, առաջադրանքներ,
. դասախոսության ժամանակ առանձնացվող և ուսանողներին առավել կողմնորոշող` իրական կյանքից բերված տարբեր օրինակների ներկայացում և պարզաբանում,
. ինտերակտիվ (փոխներգործուն) ուսուցման ապահովման համար ուսանողների հետ տնտեսական քաղաքականության տարբեր ոլորտներին առնչվող առավել կարևոր հիմնախնդիրների պարզաբանում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ջեյմս Դ. Գոռթնի, Ռիչարդ Լ. Ստրոուպ, Տնտեսագիտություն. Մասնավոր և հասարակական ընտրություն, Երևան, ԵրՊԺՏԻ-ի «Տնտեսագետ» հրատարակություն, 1999:
  • Հ. Լ. Սարգսյան, Հ. Գ. Մարգարյան, Տնտեսագիտության տեսություն, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն, 2017:
  • Լևոն Խաչատրյան, Լևոն Մարգարյան, Անուշ Խանդամիրյան, Տնտեսագիտության հիմունքներ, Ուսումնամեթոդական ձեռնարկ (ոչ տնտեսագիտական ֆակուլտետների համար), Երևան, Լիմուշ հրատարակչություն, 2014:
  • Стэнли Л. Брю, Кэмпбелл Р. Макконнелл, Экономикс. Краткий курс, Москва, Изд-во «Инфра-М», 2015.
  • www.armstat.am
  • www.gov.am
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տնտեսագիտության ուսումնասիրություն առարկան և խնդիրները:
2. Հասարակության տնտեսական հիմնահարցերը: Տնտեսական համակարգերը:
3. Պահանջարկ և առաջարկ: Շուկայական հավասարակշռությունը:
4. Սպառողի վարքի մեկանաբանությունը:
5. Արտադրության ծախքերը, գնագոյացումը և շուկայական տարբեր կառուցվածքները:
6. Մակրոտնտեսական ցուցանիշները:
7. Տնտեսական անկայունությունը: Գնաճն ու գործազրկությունը:
8. Փողը, բանկային համակարգը, դրամավարկային քաղաքականություն:
9. Պետական բյուջեն, եկամտային և ծախսային մասերը:
Հայաստանի Հանրապետության տնտեսությունը, կառուցվածքը, գործարար կազակերպությունների տեսակները: Տնտեսական զարգացման խնդիրները:
1-ին կամ 2-րդ կիսամյակ
դաս.-0, գործ.-2, լաբ.-0
շաբաթական 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2301/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
· աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ
· կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ
· ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ:
2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին:
Եզրափակիչ ստուգումներն անցկացվում են համակարգչի միջոցով՝ հանձնարարված առաջադրանքների հիման վրա: Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Серогородский В., Сурин Д., Тихомиров А., Microsoft Office 2016 / Office 365, 2017 Наука и техника
  • Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press
  • Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер
  • Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1 - Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։
Բաժին 2 - Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները:
Բաժին 3 - Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ:
Բաժին 4 - Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։
Բաժին 5 - Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
1-ին աշնանային/ 2-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս. 2
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2203/Մ22
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
տարբերակելու սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները,
ներկայացնելու սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան,
նկարագրելու հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ,
նկարագրելու սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանելու հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
  • Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
  • Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
  • Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները
Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ
Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում
Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա
Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը
Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը
Մշակույթ, մշակույթի տարրեր
Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա
Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ
Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ
Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում
Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն
Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն
Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա
Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ։
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ գործ.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1702/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
դրսևորել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի խորացված իմացություն,
ներկայացնել մասնագիտական տեքստի քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները,
դրսևորել լեզվի պաշտոնական ոճի քերականական և կառուցվածքային առանձնահատկությունների իմացություն։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
նկարագրել մասնագիտական լեզվի տերմինաբանական համակարգը,
վերարտադրել (սեղմ և ընդարձակ) ունկնդրած/կարդացած մասնագիտական տեքստը և մեկնաբանել այն,
դրսևորել գործարար նամակագրության տարբեր ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրություն, CV, դիմում, համառոտագրություն կազմելու ունակություններ,
հանդես գալ գիտական շրջանակներում հոդվածներով և զեկուցումներով։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
ընդարձակել տեղեկատվություն ստանալու հնարավորությունները՝ օգտվելով ռուսալեզու աղբյուրներից։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
խորացնել ուսանողների լեզվական գիտելիքները և հաղորդակցական հմտությունները լեզվախոսքային բոլոր ոլորտներում,
ապահովել ուսանողների արդեն ձեռք բերած լեզվական գիտելիքների և հմտությունների կիրառումը մասնագիտական նպատակներով,
ապահովել գործարար նամակագրություն վարելու հիմնական սկզբունքների իմացություն։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունք
ինքնուրույն աշխատանք
թիմային աշխատանք
բանավոր ներկայացում
գրավոր և բանավոր հարցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում երկու ստուգողական աշխատանքների տվյալների հիման վրա։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Беляева Е.А., Голосная Н.П., Ефимова Д.А., Кондрашова Н.В., Нечаева Т.В., Стукова Е.Г. Русский язык как иностранный. Научный стиль речи: Учебное пособие. - Санкт-Петербург: Университет ИТМО, 2019.
  • Буре Н.А., Волкова Л.Б., Косарева Е.В. Основы русской деловой речи. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений, СПб, 2011.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Грамматика в упражнениях - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 232с.
  • Лалаян С., Айвазян М., Багдасарян А., Дпирян М., Мкртычян-Лалаян С. Русский язык. Учебник для гуманитарных факультетов вузов Армении. Издание 2-е, перераб. и доп. - Ереван: изд-во ЕГУ, 2021, 320с.
  • Лысакова И.П. Практическая стилистика русского языка. Учебное пособие, изд. 2-е, исправл., СПб, 1996.
  • Найденова Н.С., Сапрыкина О.А. Hаучный стиль речи. Теория, практика, компетенции. Учебное пособие. Издательство: ИНФРА-М, 2023 г.
  • Русский язык для делового человека: www.mylanguage.ru
  • Химик В.В. Практический синтаксис русского языка, СПб, 1995.
  • Шатилов А.С. Читаем тексты по специальности. Вып. 2, Гуманитарные науки: учебное пособие по языку специальности, СПб, 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ոճաբանություն. Լեզվի պաշտոնական ոճի բառային, քերականական և ոճաբանական առանձնահատկությունները:
Գործարար նամակագրության որոշ ձևերի, մասնավորապես ինքնակենսագրության, դիմումի, CV, համառոտագրության շարադրման ձևերը և սկզբունքները:
Լեզվի գիտական ոճ, գիտական ոճին բնորոշ շարահյուսական կառուցվածքներ, գիտական կապակցված տեքստի կառուցման միջոցներ՝ բառային, ձևաբանական և շարահյուսական:
Մասնագիտական տեքստի թարգմանություն. գիտական տեքստի թարգմանության տեսության հիմնական խնդիրներ:
Գիտական զեկույցների և մասնագիտական ռեֆերատների կառուցման հիմնական սկզբունքներ:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ. 00
1. Դասընթացի նպատակ
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
9. Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի` ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն 1. ներկայացնել բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը, 2. ձևակերպել սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները, 3. մատնանշել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները: բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ 1. առանձնացնել բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները, 2. ընտրել տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները, 3. գնահատել բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում: գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ 1. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը, 2. վերլուծել արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան,
պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
  • Բարոյական հարաբերությունների էությունը
  • Կրոնական էթիկա:
  • Բիոէթիկա:
  • Քաղաքական էթիկա:
  • Սիրո մետաֆիզիկա:
  • Կյանքի իմաստը:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը
3. Կրոնական էթիկա:
4. Բիոէթիկա:
5. Քաղաքական էթիկա:
6. Սիրո մետաֆիզիկա:
7. Կյանքի իմաստը:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ECTS կրեդիտ
2 ժամ/ շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
· ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
· ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
· սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
· ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
· ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
· բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
· իրականացնել փաստերի ստուգում,
· վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
· տիրապետել գիտական գրականության հետ աշխատելու հմտություններին,
· կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
· ունենալ քննադատական մտածողություն,
գործել որպես պատասխանատու թվային քաղաքացի:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· սեմինար պարապմունք,
· քննարկում,
· պրակտիկ աշխատանքներ,
հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie , Candel Étienne , Cardy Hélène , Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre , Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. « Communication et civilisation », 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
· Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
· Փաստերի ստուգում:
· Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
· Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
գործ. –– 2 ժամ
2 ժամ/շաբ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
· ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. իմանա 2,3,4,5,9 թվերի վրա բաժանելիության հայտանիշները, ամբողջ ցուցիչով աստիճանի, քառակուսի արմատի հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը,
2. իմանա բնական, ամբողջ, ռացիոնալ թվերը, բազմություններով գործողությունները, դրանց պատկերումը թվային առանցքի վրա,
3. իմանա թվի հակադիրը, հակադարձը, մասը, տոկոսը, բացարձակ արժեքը, գրելաձևերը,
4. գաղափար ունենա հիմնական երկրաչափական պատկերների, մակերեսի, ծավալի մասին,
5. գաղափար ունենա աստիճանային ֆունկցիայի, նրանց հիմնական հատկությունների և գրաֆիկների մասին,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. լուծելու տոկոսով և մասնաբաժնով խնդիրներ,
2. լուծելու գծային, քառակուսային հավասարումներ, անհավասարումներ,
3. կառուցելու աստիճանային ֆունկցիաների գրաֆիկներ, հասկանալու հիմնական հատկությունները, գտնելու նրանց մեծագույն և փոքրագույն արժեքները,
4. կարողանա հաշվել պարզագույն երկրաչափական պատկերների մակերեսները, ծավալները,
5. կարողանա տարբերել պրոգրեսիաները այլ հաջորդականություններից և հետազոտել դրանք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
յուրացված մեթոդների կիրառումը այլ տեսություններում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
· ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. դասախոսություններ,
3.ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգում(ներ). 2-3 գրավոր կամ բանավոր ստուգում՝ 8 միավոր առավելագույն ընդհանուր արժեքով:
2. Ինքնուրույն աշխատանք. գրավոր՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով:
Եզրափակիչ քննություն. բանավոր՝ 8 միավոր առավելագույն արժեքով։ Քննական հարցատոմսը բաղկացած է 3 հարցից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ս. Նիկոլսկի և այլոք, Մաթեմատիկա-5, Հանրակրթական դպրոցի 5-րդ դասարանի դասագիրք, Մասեր 1,2, Երևան, 2019
  • Բ. Նահապետյան, Ա.Աբրահամյան, Մաթեմատիկա-6, Հիմնական դպրոցի 6-րդ դասարանի դասագիրք, Երևան, 2016
  • Ս. Նիկոլսկի և այլոք, Հանրահաշիվ-7,8,9, դպրոցի 7-9-րդ դասարանների դասագրքեր, Երևան, 2016,2017
  • Գ.Գևորգյան, Ա. Սահակյան, Հանրահաշիվ և մաթեմատիկական անալիզի տարրեր-10, 11, 12, Հանրակրթական դպրոցի 10-12-րդ դասարաններիի դասագրքեր (ընդհանուր և հումանիտար հոսքերի համար), Երևան, 2017
  • Ն.Պողոսյան, Սովորենք մաթեմատիկա, Օժանդակ ձեռնարկ V-IX դասարաններ, Երևան, 2011
  • Ս.Փարվանյան, Մաթեմատիկա, 9-րդ դասարանի ավարտական քննության առաջադրանքներ, Շտեմարան, Երևան, 2022
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Բնական թվեր, ամբողջ թվեր, ռացիոնալ թվեր, նրանց գրառումը, համեմատումը, կլորացումը, բաժանումը մնացորդով, բազմապատիկ, բաժանարար, բաժանելիության հայտանիշներ, պարզ և բաղադրյալ թվեր։ Թեմա 2. Թվի ամբողջ և կոտորակային մասերը, տասնորդական կոտորակներ։ Մեծության բաժանումը տրված հարաբերությամբ։ Ուղիղ, հակադիր և հակադարձ համեմատականություններ։ Թվի մասնաբաժին, տոկոս: Թեմա 3. Երկրաչափության տարրեր՝ ուղիղ, հատված, բեկյալ, ճառագայթ, անկյուն, շրջան, շրջանագիծ, եռանկյուն, ուղղանկյուն, երկարություն, պարագիծ, մակերես։ Տարբեր չափման միավորներ։ Զուգահեռ, հատվող, փոխուղղահայաց ուղիղներ, համաչափություն: Թեմա 4. Խորանարդ, ուղղանկյունանիստ, գունդ, սֆերա, գլան, կոն, բուրգ, մակերևույթի մակերես, ծավալ: Թեմա 5. Տառային արտահայտություններ, մեկ անհայտով հավասարումներ և անհավասարումներ: Թեմա 6. Բնական ցուցիչով աստիճան, հիմնական հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը։ Ամբողջ ցուցիչով աստիճան։ Թեմա 7. Քառակուսի արմատ, գաղափար իռացիոնալ թվերի մասին, իրական թվեր, միջին թվաբանական և միջին երկրաչափական: Թեմա 8. Բազմանդամներ, գծային երկանդամ, քառակուսի եռանդամ, նրանց նշանը, արմատները, քառակուսի եռանդամի տարբերիչը, վերլուծումը գծային արտադրիչների, մեծագույն և փոքրագույն արժեքները։ Թեմա 9. Գծային և քառակուսային հավասարումներ և անհավասարումներ: Համակարգ, համախումբ։ Թեմա 10. Կոորդինատային հարթություն։ Պարզագույն ֆունկցիաների գրաֆիկները (գծային, քառակուսային, արմատ), պարաբոլ, հիպերբոլ: Ֆունկցիայի մեծագույն և փոքրագույն արժեքները, ֆունկցիայի աճ և նվազում: Թեմա 11. Թվաբանական և երկրաչափական պրոգրեսիաներ: Թեմա 12. Կարգավորություններ, տեղափոխություններ, զուգորդություններ: Գաղափար պատահույթի, պատահույթի հավանականության մասին:
3-րդ և 4-րդ կիսամյակներ
դաս.- 30ժ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306 / Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք,
2. վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ,
2. հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը,
3. մշակել արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
դասընթացը հնարավորություն է տալիս ստանալ ընդհանրական գիտելիքներ արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպպական գործունեության իրականացման համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում:
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան,
Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքը անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ.
  • Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան,2004
  • Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015
  • Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c.
  • Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012.
  • Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c.
  • Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c.
  • Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c.
  • Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с.
  • 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c.
  • S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology.
  • The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit…
  • The Handbook of Communication. By Owen Hargie. Skills//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները:
Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները:

Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում:
Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում:

Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում:
Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները:

Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։
Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
3-րդ աշնանային կամ 4-րդ գարնանային
30/30/0
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
· ծանոթանալ ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և հասարակական-բարոյական արժեհամակարգերի հիմնական առանձնահատկություններին, առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին,

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ,
2. նկարագրելու ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատկություններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակարգումը,
3. լուսաբանելու Հայոց եկեղեցու պատմությունը, դավանաբանական առանձնահատկությունները և ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հասկանալու և վերլուծելու կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը,
2. դասակարգելու կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ,
3. բացահայտելու և վերլուծելու ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամունքային, դավանաբանական առանձնահատկությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արժևորել ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները,
2. կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում,
3. վերլուծելու փաստեր և կատարելու հետևություններ։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
· ծանոթանալ ժամանակակից ավանդական և ոչ ավանդական կրոնների աշխարհայացքային և հասարակական-բարոյական արժեհամակարգերի հիմնական առանձնահատկություններին, առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին,

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների շուրջ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում քննարկումներին:
ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն հետազոտություն որոշակի թեմաներով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ստուգարք. ստուգարքը անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կրոնագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1, Կրոնագիտության ներածություն, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2020, (համահեղ.` Անուշավան եպս. Ժամկոչյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Պարգև Բարսեղյան, Գոհար Սարգսյան):
  • Քրիս­տոնյա Հայաս­տան։ Հան­րա­գիտա­րան, Երևան, Հայկ. հան­րա­գիտ., 2002։
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007.
  • Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013.
  • Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005.
  • Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների հա­մա­կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տի­պա­բանությունը և պատ­մա­կան ձևերի դա­սա­կարգման սկզ­բուն­քները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախ­նա­դարյան (վաղ) հա­վա­տա­լիք­ներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազ­մաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էու­թյունը և բնու­թագ­րիչ ա­ռանձնա­հատ­կու­թյուն­ները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կա­թո­լիկություն. Բո­ղո­քա­կանություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:
3-րդ կամ 4-րդ կիսամյակ
2 ժամ գործն.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0105/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել վիճակագրական խնդիրներ,
2. կառուցել նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերլուծելով առկա տվյալները` կատարել վիճակագրական հետևություններ,
4. կարողանալ ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
համակարգել և վերլուծել ստացած տեղեկատվությունը, անել հետևություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գասպարյան Կ. Վ., “Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու’’, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017,
  • Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014,
  • Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, “Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք”, ԵՊՀ, 2016,
  • Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Նկարագրական վիճակագրություն:
· Նմուշային եղանակ:
· Գնահատման տեսություն:
Միջակայքային գնահատականներ։
3-րդ կամ 4-րդ կիսամյակ
30 ժամ դասախոսություն, 30 ժամ ինքն. աշխ.
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1901/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, մշակել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրել /բացատրել/ պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները,
2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները,
3. բացատրել իրավունքի հիմնական ճյուղերի կարևոր հասկացությունները, կարգավորման առարկան, հիմնադրույթները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստճանակարգությունը,
2. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։
3. դրսևորել իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները,
2. օգտվել իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ),
3. օժանդակել օրինականության ապահովմանը, ցուցաբերել ակտիվություն, հարգել օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալ բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխանատվության զգացում։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, մշակել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ինքնուրույն աշխատանք,
2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր /կամ գրավոր/: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես
տրամադրված հարցաշարից:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ:
  • ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը:
  • Հասարակագիտություն, դասագիրք 9-րդ դասարանի համար, Ղազինյան Գ., Վաղարշյան Ա. և այլոք, Եր., Տիգրան Մեծ, 2014:
  • Հասարակագիտություն, դասագիրք 11-րդ դասարանի համար, Ղազինյան Գ., Վաղարշյան Ա. և այլոք, Եր., Տիգրան Մեծ, 2015:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական
իրավունք:

4-րդ գարնանային կիսամյակ
30 ժամ դաս., 30 ժամ ինքնուրույն
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ24
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական հիմունքներն անհրաժեշտ հմտությունները,
տրամադրել բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են օգտակար լինել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ

ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· սահմանել գործարարության էությունը և հիմնական հասկացությունները, գործարարության առանձնահատկությունները և մոդելային բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման բնորոշիչները և առանձնահատկությունները,
· ներկայացնել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական հիմունքնեըը,
· լուսաբանել գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզնեսի զարգացման համարժեք մոտեցումները, ընտրել գործարարության կազմակերպման ու կառավարման տեսա-գործնական հիմքերը և դրանց կիրարկման ձևերը, · գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգացման հնարավորությունները և խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարության զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները, · օգտվել բիզնես-պլանների մշակման գործիքներից, օգտվել Պորտերի մրցակցային հինգ ուժերի և SWOT վերլուծական գործիքներից և կատարել բիզնես նախագծի արդյունավետության և նպատակահարմարության գնահատում, կատարել բիզնես հաշվարկներ, գնահատել հնարավոր ֆինանսավորման աղբյուրները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
· օգտվել տեղեկատվական-վերլուծական տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ և այլն,
իրականացնել գործարարության խաղարկային ներկայացումներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներ և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական հիմունքներն անհրաժեշտ հմտությունները,
տրամադրել բիզնես պլանների մշակման և այլ կարևոր կարողություններ, որոնք կարող են օգտակար լինել շրջանավարտի մասնագիտական կարիերայի ընթացքում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություններ
· ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի խորացման միջոց և դասախոսության նյութերի յուրացման ակտիվ մեթոդ.
-ի լրումն դասախոսության ժամանակ ներկայացված նյութերի, ուսանողներին՝ ինքնուրույն պարապելու համար, հանձնարարվում է համապատասխան գրականություն,
-կազմակերպվում են անհատական և խմբային քննարկումներ,
-այն կրում է խորհրդատվական բնույթ և կարող է որոշակիացվել դասախոսի կողմից

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր եղանակով՝ համաձայն հաստատված հարցաշարի:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с.
  • Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с.
  • Организация предпринимательской деятельности: Учебник /А.Н.Асаул.-СПб.: АНО ИПЭВ, 2009, 336с.
  • Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”,2009, 432с.
  • Попков В. П., Евстафьева Е. В. “Организация предпринимательской деятельности”. Схемы и таблицы, СПб., 2007, 352 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Գործարարության էությունը և ձեռներեցության տեսության զարգացման փուլային բնորոշիչները
1.1. Ձեռներեցության էությունը և դրսևորման ձևերը, գործառույթները և խնդիրները
1.2. Ձեռնարկատիրական գործունեության չափորոշիչները և մոդելային
առանձնահատկությունները
1.3. Ձեռներեցության տեսություն. զարգացման փուլերը և դրանց բնորոշիչները:
Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ
2.1. Կողմնորոշում դեպի շուկա: Ձեռներեցական գաղափարը և դրա գնահատումը:
2.2. Շուկայական տեղեկատվությունը` ձեռներեցական որոշումների կայացման հիմք:
Թեմա 3. Ֆինանսավորման աղբյուրները և ձևերը
Թեմա 4. Ձեռներեցի գործունեության համընդհանուր բնույթը և տրամաբանությունը:
Թեմա 5. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը:
5.1. Ձեռներեցի գործողությունների երեք հիմնական ուղղությունները. արտադրության կառավարում, կողմնորոշում դեպի շուկա, գործարար կապերի կառավարում
5.2. Ձեռներեցի գործողությունների սխեման և դրանց ունիվերսալ բնույթը ձեռներեցական գաղափարների մշակման փուլում:
Թեմա 6. Ձեռներեցության տեսակները և դրանց չափորոշիչները
Թեմա 7. Ձեռներեցության ձևերը և տիպերը, մասնավորապես.
7.1. Start-up-երը իբրև ինովացիոն գործարարության արդի ձև.
-դրանց հիմնադրման ու զարգացման ձևերը և ֆինանսավորման աղբյուրնևերը,
-Start-up տարածքներ և կենտրոններ. միջազգային փորձը, ՀՀ-ի start-up միջավայրը և հնարավորությունները:
7.2. b2b, b2c, c2c, միջնորդային հարթակները,
7.3.Սոցիալական ձեռներեցությունը:
Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը
Թեմա 10. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը. էությունը, սկզբունքները և գործառույթները
Թեմա 11. Բիզնեսի ռազմավարական կառավարումը. էությունը և իրագործման փուլային առանձնահատկությունները
Թեմա 12. Ռազմավարական պլանավորումը և կառավարումը. փոխազդեցությունը և մոտեցումները
Թեմա 13. Ձեռներեցական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան
13.1. Ձեռներեցության կազմակերպման մոտեցումները և խնդիրները
13.2.Բիզնես պլանի էությունը և կառուցվածքը
13.3 .Շուկայի ուսումնսիրությունը և վերլուծությունը
13.4.Բիզնեսի շրջական միջավայրը. արտաքին և ներքին միջավայրերը և դրանց բնորոշիչները
13.5.Շուկայավարության, արտադրական և կազմակերպչական պլանների կազմը, կառուցվածքը, բնութագրիչները
13.6.Ֆինանսավորման ռազմավարություն և ֆինանսական պլան: Ֆինանսական պլանի կառուցվածքը և բնութագրիչները
13.7.Բիզնես պլանի նորմատիվա-իրավական բնութագիրը
-4-րդ գարնանային կիսամայակ
2 դասախոսություն
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0404/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· Բնագիտությունը ներկայացնել որպես անտիկ քաղաքա­կրթության, բնական և հումանիտար գիտությունների վերջին նվաճումների սինթեզ;
· Ծանոթացնել հումանիտար և սոցիալ-տնտեսագիտական մասնագիտությունների ուսանող­նե­րին բնա­գի­տական գրագիտության հիմունքներին XXI դարի մակարդակով;
· Ներկայացնել բնագիտության, մաթեմատիկայի և հումանիտար գիտությունների ուսումնա­սիրման առարկաների ու մեթոդաբանության ընդհանրություններն ու տարբե­րու­թյունները;
Ապագա մասնագետին զերծ պահել զանազան մոլորություններից, նախապաշարմունքներից, սնահավատություն­նե­րից և, ընդհանրապես, փսևդոգիտությունից:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել բնագիտության հիմնական սկզբունքներն ու հայեցակարգերը,
2. մեկնաբանել գիտության տարբեր բնագավառների ուսումնասիրման մեթոդաբանության ընդ-հանրություններն ու տարբերությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները հետագա մասնագիտական գործունեության ընթացքում,
2. հանգեցնել տարբեր երևույթները պարզ նկարագրական մոդելների և վերլուծել,
3. կանխարգելել հումանիտար և տեխնածին աղետները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ստեղծագործաբար կիրառել ձեռքբերված գիտելիքները, ընկալել և տարածել նորերը,
2. ձևակերպել նոր գիտական խնդիրներ և մասնակցել քննարկումներին
3. ինքնուրույն զբաղվել գիտական աշխատանքով և դասավանդել մասնագիտացման որոշ դաս­ընթացներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Բնագիտությունը ներկայացնել որպես անտիկ քաղաքա­կրթության, բնական և հումանիտար գիտությունների վերջին նվաճումների սինթեզ;
· Ծանոթացնել հումանիտար և սոցիալ-տնտեսագիտական մասնագիտությունների ուսանող­նե­րին բնա­գի­տական գրագիտության հիմունքներին XXI դարի մակարդակով;
· Ներկայացնել բնագիտության, մաթեմատիկայի և հումանիտար գիտությունների ուսումնա­սիրման առարկաների ու մեթոդաբանության ընդհանրություններն ու տարբե­րու­թյունները;
Ապագա մասնագետին զերծ պահել զանազան մոլորություններից, նախապաշարմունքներից, սնահավատություն­նե­րից և, ընդհանրապես, փսևդոգիտությունից:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ` ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների կիրառմամբ,
Անհատական ռեֆերատներ և դրանց միասնական քննարկում պարապմունքների ժամանակ,
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է 3 հարց` նախապես տրամադրված հարցա­շարից կամ հանձնարարվում է ռեֆերատ՝ նախապես հայտարարված ցանկից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հիմնական
  • Լ. Ս.Ասլանյան, Հ. Ս. Կարայան. Ժամանակակից բնագիտության հայեցակարգերը, Երևան, 2011թ.:
  • Լրացուցիչ
  • В. В. Свиридов. Концепции современного естествознания. Москва, Юрайт, 2021.
  • С. Н. Карпенков. Концепции современного естествознания. М. Академический проект. 2006.
  • Д. А. Симонов. Концепции современного естествознания в вопросах и ответах. М. Проспект,2005.
  • В. А. Канке. Концепции современного естествознания.М. Логос. 2002
  • А. В. Волошинов. Математика и искусство. М. Просвещение.2000.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1` Ընդհանուր դրույթներ:
Թեմա 2` Բնագիտության գիտական մեթոդները:
Թեմա 3` Բնագիտությունը և մաթեմատիկան:
Թեմա 4` Ֆիզիկական պատկերացումները և նրանց էվոլյուցիան:
Թեմա 5` Տիեզերագիտական կոնցեպցիաներ:
Թեմա 6` Քիմիական հիմնախնդիրներ:
Թեմա 7` Բիոէթիկայի ներածություն:

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
4-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.3, սեմ.2
5 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/ Բ08
1. Դասընթացի նպատակ
• ներկայացնել պատմության փիլիսոփայության խնդրակարգը, տրամաբանությունն ու զարգացման միտումները,
• պարզաբանել անտիկ, նոր և նորագույն դարաշրջաններում պատմության փիլիսոփայական
ըմբռնումները,
• ներկայացնել մշակույթի և քաղաքակրթության ըմբռնումները դասական և ոչ դասական
փիլիսոփայական համակարգերոոմ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատելու պատմության փիլիսոփայության մեթոդաբանության էությունն ու յուրահատկությունները,
2. մեկնաբանելու պատմական արժեքների և իդեալների ձևավորման առանձնահատկությունները:
3. նկարագրելու համապատմական օրենքներն ու օրինաչափությունները,
4. ներկայացնելու պատմության փիլիսոփայության հիմնական ուղղությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. դրսևորելու հիմնարար գիտելիքներ պատմափիլիսոփայական հետազոտության
2. էության և առանձնահատկությունների մասին:
3. գնահատելու և մեկնաբանելու պատմական իրադարձությունները,
4. վերլուծելու մարդկային կեցության հակասությունները, պատմության իմաստն ու նշանակությունը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելու պատմական փաստերն ու իրադարձությունները, կատարելու
2. հիմնավորված հետևություններ,
3. վերլուծելու արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների պատմափիլիսոփայական
տեսանկյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
• ներկայացնել պատմության փիլիսոփայության խնդրակարգը, տրամաբանությունն ու զարգացման միտումները,
• պարզաբանել անտիկ, նոր և նորագույն դարաշրջաններում պատմության փիլիսոփայական
ըմբռնումները,
• ներկայացնել մշակույթի և քաղաքակրթության ըմբռնումները դասական և ոչ դասական
փիլիսոփայական համակարգերոոմ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3. տեսական և գործնական խնդիրների լուծմանն ուղղված էսսեների պատրաստում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 2 ընթացիկ քննություն-8 միավոր, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր
2. ընթացիկ ստուգումներ-2 միավոր
3. մասնակցություն-2 միավոր
4.եզրափակիչ քննություն-8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гобозов И.А. Введение в философию истории. М., 2009.
  • Гречко П.Г. Концептуальные модели истории.М., 2002.
  • Ивин А.М., Введение в философию истории. М., 2008.
  • Шпенглер О. Закат Европы. М., 2012.
  • Философия истории. Под ред. А.С. Панарина.М., 2009.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Պատմության փիլիսոփայության առարկան և խնդիրները:
2. Պատմական պրոցեսի պարբերացումը:
3. Պատմական պրոցեսի միասնությունն ու բազմազանությունը:
4. Մարդը և պատմությունը:
5. Պատմության ֆորմացիոն և քաղաքակրթական տեսությունները:
6. Ճշմարտության հիմնախնդիրը պատմական ճանաչողության մեջ:
7. Պատմության իմաստն ու նշանակությունը
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.3. սեմ. 2
5 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 15
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին ներկայացնել 20-րդ դարի փիլիսոփայության առանցքային գաղափարները։
· Կապակցել և համեմատել 20-րդ դարի փիլիսոփայության առանցքային գաղափարները նախորդ դարաշրջանների փիլիսփայության առանցքային գաղափարների հետ։
· Կիրառել փիլիսոփայության առանցքային գաղափարները ժամանակակից աշխարհը և
մարդկության պատմական ընթացքը հասկանալու նպատակով:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Թվարկելու 20-րդ դարի փիլիսոփայության առանցքային գաղափարները,
2. վերլուծելու 20-րդ դարի փիլիսոփայության կարևորագույն նորույթները փիլիսոփայության պատմության համատեքստում,
3. համեմատելու 20-րդ դարի փիլիսոփայական ուղղությունների առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կապակցելու փիլիսոփայական գաղափարները ժամանակի արժեհամակարգի հետ,
2. մեկնաբանելու 20-րդ դարի փիլիսոփայության հիմնահարցերը արդիականության համատեքստում,
3. ձևակերպելու փիլիսոփայական բնագրերի հիմնական գաղափարները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. Քննադատորեն վերլուծելու տեքստերը,
2. Կիրառելու փիլիսոփայական գաղափարներն այլ համատեքստերում:


3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին ներկայացնել 20-րդ դարի փիլիսոփայության առանցքային գաղափարները։
· Կապակցել և համեմատել 20-րդ դարի փիլիսոփայության առանցքային գաղափարները նախորդ դարաշրջանների փիլիսփայության առանցքային գաղափարների հետ։
· Կիրառել փիլիսոփայության առանցքային գաղափարները ժամանակակից աշխարհը և
մարդկության պատմական ընթացքը հասկանալու նպատակով:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Երկար և կարճ դասախոսություններ։
2. Քննարկումներ, բանավեճեր։
3. Խմբային աշխատանքներ։
4.Նախագծային ուսուցում։
5. Բնագրերի վերլուծություն։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ոսկանյան Ա. Հասկացման անխուսափելիությունը։ Երևան, 2015.
  • Абушенко, В., Бабайцев, и др. Современная западная философия, M., 2009.
  • Рассел Б. История западной философии, T. 2, М., 2017.
  • Харман, Г. Имматериализм. Объекты и социальная теория, M. 2017.
  • Фейерабенд, П. Против метода, M. 2007.
  • Уэст, Д., Континентальная философия. Введение. М., 2015.
  • Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011.
  • Сартр Ж.-П. Экзистенциализм - это гуманизм
  • Хайдеггер М. Бытие и время. М., 1999.
  • Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· 20-րդ դարի փիլիսոփայության ընդհանուր բնութագիրը:
· Ֆենոմենոլոգիա։
· Էքզիստենցիալիզմ:
· Փիլիսոփայական մարդաբանություն։
· Հերմենևտիկա:
· Ֆրանկֆուրտյան դպրոցի փիլիսոփայություն:
· Գիտության փիլիսոփայություն:
· Ժամանակակից ֆրանսիական փիլիսոփայություն (Յուլիա Կրիստևա, Ալան Բադյու, Կվենտին Մեյասու)
· Նոր մատերիալիզմը և իմմատերիալիզմը ժամանակակից փիլիսոփայության մեջ։
7-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս-2, սեմ.-2
4 ժամ/շաբ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/ Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
• ուսանողներին ծանոթացնել ազգերի ձևավորման հիմնական հայեցակարգերին,
• ներկայացնել ազգային ինքնության ձևավորման բնութենական և
սոցիոմշակութային բաղադրիչների հարաբերակցությանը,
• ձևակերպել ազգային ինքնության արդիականացման հիմնախնդիրները:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրելու ազգի պատմա-մշակութային կեցության առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնելու ազգային ինքնության և ազգային խառնվածքի բաղադրատարրերը,
3. արժևորելու ազգային ինքնության արդիականացման արդի հայեցակարգերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. մշակելու ազգային ինքնության արդիականացման նախագծեր,
2. մասնակցելու ազգային-սոցիոմշակութային անվտանգության հայեցակարգերի
3. մշակման աշխատանքներին,
4. նպաստելու հայագիտության սոցիալ- փիլիսոփայական հիմունքների ձևավորմանը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելու փաստերը և կատարելու հետևություններ,
2. ստեղծագործաբար կիրառելու ձեռք բերած գիտելիքները,
3. օգտվելու տեղեկատվության աղբյուրներից:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
• ուսանողներին ծանոթացնել ազգերի ձևավորման հիմնական հայեցակարգերին,
• ներկայացնել ազգային ինքնության ձևավորման բնութենական և
սոցիոմշակութային բաղադրիչների հարաբերակցությանը,
• ձևակերպել ազգային ինքնության արդիականացման հիմնախնդիրները:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3. տեսական և գործնական խնդիրների լուծմանն ուղղված էսսեների պատրաստում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Մասնակցություն դասընթացին - 3 միավոր
Ընթացիկ ստուգումներ - 4 միավոր
Ինքնուրույն աշխատանք-5 միավոր
Եզրափակիչ քննություն- 8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հարությունյան Է.Ա., Անցումային հասարակությունը որպես տրանսֆորմացիոն
  • գործունեության համակարգ: Եր.,2000:
  • Հարությունյան Է.Ա., Ազգային ինքնություն և կյանքի մշակույթ, Եր., 2004, էջ 152:
  • Заковоротная М.В., Идентичность человека. П/на Дону. 2010.
  • Лубский Р.А., Политический менталитет.М., 2007.
  • Хесле В., Кризис индивидуальной и коллективной идентичности. М., 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ազգային կենսափիլիսոփայության պատմափիլիսոփայական ակնարկ:
2. Ազգային ինքնություն և ազգային խառնվածք:
3. Ազգը որպես պատմամշակութային կեցություն:
4. Ազգային ինքնություն և կյանքի մշակույթ: Փոխակերպվող հասարակություն և ազգային
մշակույթ:
5. Սցիոմշակութային ճգնաժամի առօրյա դրսևորումները:
6. Հայ ժողովրդի ազգային և սոցիալական նույնականության բնորոշ գծերը:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս3, սեմ.2
5 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/ Բ09
1. Դասընթացի նպատակ
1. ներկայացնել փիլիսոփայական մարդաբանության տեղն ու դերը փիլիսոփայական
գիտելիքի համակարգում,
2. բնութագրել փիլիսոփայական մարդաբանության խնդրակարգը, տրամաբանությունն ու զարգացման միտումները,
3. ուսումնասիրել մարդուն որպես ամբողջական բիոսոցիալական էակ,
4. վերլուծել մարդաբանական տարբեր տիպերը, դրանց պատմական և սոցիոմշակութային
առանձնահատկությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատելու փիլիսոփայամարդաբանական անդրադարձի էությունն ու յուրահատկությունները,
2. արժևորելու մարդուն ոչ միայն որպես ցեղային տեսակ, այլև որպես էկզիստենցիալ էություն,
3. ներկայացնելու փիլիսոփայական մարդաբանության դերը ինտելեկտուալ մտքի
4. զարգացման համատեքստում,
5. վերլուծելու ժամանակակից ռիսկի հասարակության մարդաբանական ճգնաժամի
6. մշակութաբանական և քաղաքակրթական պատճառներն ու հետևանքները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտագործելու փիլիսոփայական մարդաբանության էվրիստիկ
2. հնարավորությունները հումանիտար գիտելիքների դասավանդման պրոցեսում,
3. օգնելու ուսանողներին հաղթահարել իմաստաարժեքային ճգնաժամերը,
4. բացատրելու մարդկային կեցության հակասությունները, կյանքի իմաստն
5. ու նշանակությունը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. մասնակցելու ազգային կեցության մարդաբանական ժամանակակից մոդելի կառուցման աշխատանքներին,
վերլուծելու մշակութա-մարդաբանական փոխակերպումների բարոյա-հոգեբանական խնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ներկայացնել փիլիսոփայական մարդաբանության տեղն ու դերը փիլիսոփայական
գիտելիքի համակարգում,
2. բնութագրել փիլիսոփայական մարդաբանության խնդրակարգը, տրամաբանությունն ու զարգացման միտումները,
3. ուսումնասիրել մարդուն որպես ամբողջական բիոսոցիալական էակ,
4. վերլուծել մարդաբանական տարբեր տիպերը, դրանց պատմական և սոցիոմշակութային
առանձնահատկությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3. տեսական և գործնական խնդիրների լուծմանն ուղղված էսսեների պատրաստում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Երկու ընթացիկ քննություն- 8 միավոր, յուրաքանչյուրը առավելագույնը՝ 4 միավոր
Մասնակցություն դասընթացին - 2 միավոր
Ընթացիկ ստուգումներ - 2 միավոր
Եզրափակիչ քննություն- 8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սողոմոնյան Գ. Ա. Ժամանակակից մարդաբանական ճգնաժամի դրսևորման
  • առանձնահատկությունները //Բանբեր Երևանի համալսարանի, Փիլիսոփայություն,
  • Հոգեբանություն, 2016,N1,(19):
  • Вальверде К., Философская антропология. М., 2005.
  • Гуревич П.С., Философская антропология. М., 2007.
  • Губин В.Д., Некрасова Е.Н., Философская антропология. М., 2000.
  • Золотухина-Аболина Е.В., Философская антропология. М., 2015.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փիլիսոփայական մարդաբանության առարկան և խնդիրները:
2. Մարդը որպես գոյի առանձնահատուկ տարատեսակ:
3. Մարդու գոյությունը և էությունը:
4. Մարդկային կեցության հակասությունները: Մարդկայինը և գերմարդկայինը:
5. Մարդը և հասարակությունը:
6. Բանականությունը և ռացիոնալությունը որպես զուտ մարդկային հատկանիշներ:
7. Մարմին և մարմնականություն:
8. Մարդու պահանջմունքներն ու ցանկությունները:
9. Կյանքի իմաստ և մահ:
10. Մարդկային սուբյեկտիվության հիմնախնդիրները:
Մարդը որպես էկզիստենցիալ ապրումների սուբյեկտ:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-4. սեմ. -2
6 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 14
1. Դասընթացի նպատակ
· դիտարկել հայ փիլիսոփայության սկզբնավորման և հետագա զարգացման պատմական ընթացքը,
· ցույց տալ հայ փիլիսոփայության տեղը և դերը համաշխարհային փիլիսոփայության պատմության մեջ,
· բացահայտել նրա զարգացման առանձնահատկությունները,
ներկայացնել առավել աչքի ընկած մտածողների ներդրած ավանդը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայ փիլիսոփայության սկզբնավորման, համաշխարհային փիլիսոփայության հետ ունեցած կապը, ընդհանրություններն ու տարբերությունները, առանձնահատկություններն ու զարգացման ընթացքը,
2. մեկնաբանելու հայ փիլիսոփայության պատմության պարբերացումը, հայ մշակույթի համակարգում ունեցած տեղն ու դերը, առավել աչքի ընկած դեմքերն ու դպրոցները:
3. վերլուծելու անտիկ փիլիսոփայության զարգացման հիմնական արդյունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ներկայացնելու հայ փիլիսոփայության զարգացման ընդհանուր օրինաչափություններն ու տարբերակիչ գծերը համաշխարհային փիլիսոփայության պատմության համապատկերի վրա,
2. վերլուծելու հայ փիլիսոփայական մտքի պատմության մեջ առավել աչքի ընկած մտածողների (Մաշտոց, Կողբացի, Անհաղթ, Շիրակացի, Օձնեցի, Սարկավագ, Գոշ ևն) և դպրոցների (Գլաձոր-տաթևյան, Ջուղայի, Մադրասի) փիլիսոփայական ժառանգությունը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից, սկզբնաղբյուրներից և տեղեկատվական այլ աղբյուրներից,
2. կիրառելու իր գիտելիքները մասնագիտական այլ դասընթացներում,
3. ներկայացնելու քննարկված հարցերի վերաբերյալ գոյություն ունեցող տեսակետները և իր
կարծիքը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· դիտարկել հայ փիլիսոփայության սկզբնավորման և հետագա զարգացման պատմական ընթացքը,
· ցույց տալ հայ փիլիսոփայության տեղը և դերը համաշխարհային փիլիսոփայության պատմության մեջ,
· բացահայտել նրա զարգացման առանձնահատկությունները,
ներկայացնել առավել աչքի ընկած մտածողների ներդրած ավանդը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, սեմինարներ, գրականության վերլուծություն
2.տեքստերի մեկնաբանում և հասկացությունների վերլուծություն
3.տարբեր տեսակետների համեմատական վերլուծություն, քննարկում, բանավեճ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դավիթ Անհաղթ, Փիլիսոփայության սահմանումները, Եր., 1980:
  • Գրիգոր Նարեկացի, մատյան ողբերգության, Եր., 2015:
  • Գարեգին Նժդեհ, Հատընտիր, Երևան, 2001:
  • Արևշատյան Ս., Միրումյան Կ., Հայ փիլիսոփայության պատմություն, Եր., 2005:
  • Զաքարյան Ս., Հայկական վերածննդի հարցը(մեթոդաբանական վերլուծություն), Եր., 2009:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ փիլիսոփայության պատմության ուսումնասիրման մեթոդաբանական հարցերը և խնդրակարգը:
2. Հայփիլիսոփայության զարգացման փուլերի ընդհանուր առանձնահատկությունները:
3. Հայ փիլիսոփայությունը նախաքրիստոնեական շրջանում:
4. Հայ փիլիսոփայությունը քրիստոնեության ընդունումից հետո:
5. Փիլիսոփայական տարածված ուսմունքները, հայ փիլիսոփայության պատմության մեջ առավել աչքի ընկած դեմքերն ու դպրոցները:
Արդի հայ փիլիսոփայությունը:
3-րդ կիսամյակ
դաս.-4. սեմ-2
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/ Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել բարոյական գիտակցության գործառնական առանձնահատկությունները,
· •վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական
հիմնախնդիրները,
կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրելու աշխարհի բարոյական յուրացման ձևերի առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնելու բարոյականության և էթիկայի ծագման փիլիսոփայական հայեցակարգերը,
3. նկարագրելու բարոյական հարաբերությունների հիմունքներն և տիպաբանությունը:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ընտրելու բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելներ,
2. գնահատելու տնտեսական և քաղաքական էթիկայի «խաղի կանոնները»,
3. մեկնաբանելու բարոյական ընտրության և կյանքի իմաստի ձևավորման մեխանիզմները:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելու փաստերը և անելու հետևություններ,
պահպանելու մասնագիտական էթիկայի նորմերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել բարոյական գիտակցության գործառնական առանձնահատկությունները,
· •վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական
հիմնախնդիրները,
կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3. տեսական և գործնական խնդիրների լուծմանն ուղղված էսսեների պատրաստում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
2 ընթացիկ քննություն- 8 միավոր
Մասնակցություն դասընթացին - 2 միավոր
Ընթացիկ ստուգումներ - 2 միավոր
Եզրափակիչ քննություն- 8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Аристотель. Этика, СИБ, 2000.
  • Мур Дж. Принципы этики. М., 2010.
  • Гусейнов А. А. Этика.М., 2006.
  • Гусейнов А. А. Апресян Р.Г. Этика.М., 2015.
  • Иванов В.Г. История этики средних веков. Л., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների առանձնահատկությունները:
3. Բարոյական գիտակցության կառուցվածքը և ֆունկցիաները:
4. Բարոյական ընտրություն:
5. Վարքի կարգավորման բարոյա-հոգեբանական պրոբլեմները:
6. Կյանքի իմաստը:
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2 , սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 13
1. Դասընթացի նպատակ
· հաղորդել մեթոդաբանության՝ որպես փիլիսոփայական գիտաճյուղի մասին համակարգված գիտելիքներ,
· բացահայտել գոյաբանության, մեթոդաբանության ու իմացաբանության կապը:
ցույց տալ աշխարհի պատկերի հարաբերվածությունը հետազոտության մեթոդի նկատմամբ, ինչպես նաև կոնկրետ գիտությունների առանձնահատկությունները՝ պայմանավորված իրենց մեթոդական զինանոցով:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանելու անտիկ փիլիսոփայության գոյաբանական ուսմունքների համատեքստում ծագած մեթոդաբանական, տրամաբանական ու իմացաբանական հիմնախնդիրները,
2. ներկայացնելու Նոր ժամանակներում գիտական իմացության մեթոդների շուրջ ծագած փլիսոփայական վեճերը,
3. բացատրելու գիտական իմացության զարգացման արդի մեթոդաբանական հիմնախնդիրների շուրջ տարվող բանավեճերի էությունը,
4. դասակարգելու մեթոդները ըստ գիտաճյուղերի ու հետազոտության մակարդակների ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հիմնավորելու գիտական հետազոտության արդյունքերի պայմանավորվածությունը կիրառված մեթոդով և այդ կապակցությամբ իմացաբանական հարցերի ծագման անխուսափելիությունը;
2. վերլուծելու և գնահատելու գիտական կոնկրետ տեսություններում կիրառվող մեթոդները դրանց արդյունավետության և գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության ապահաովման տեսանկյուններից;
3. համեմատելու ժամանակակաից գիտական հարցույցերը դրանց մեթոդաբանական նախապատվությունների տեսակետից:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելու գիտական հետազոտությունները ու ավարտուն տեսությունները
մեթոդաբանության տեսանկյունից, շաղկապելու դրանք իմացաբանական բնույթի հարցադրումների հետ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հաղորդել մեթոդաբանության՝ որպես փիլիսոփայական գիտաճյուղի մասին համակարգված գիտելիքներ,
· բացահայտել գոյաբանության, մեթոդաբանության ու իմացաբանության կապը:
ցույց տալ աշխարհի պատկերի հարաբերվածությունը հետազոտության մեթոդի նկատմամբ, ինչպես նաև կոնկրետ գիտությունների առանձնահատկությունները՝ պայմանավորված իրենց մեթոդական զինանոցով:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ (այդ թվում՝ տեսադասախոսություններ)
2. Գործնական պարապմունքներ (աշխատանք տեքստերի հետ, գիտելիքների ստուգում, բանավեճ)
3. Անհրաժեշտության դեպքում՝ արտադասարանային կոնսուլտացիաներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է երկու ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, ինքնուրույն աշխատանքի և մասնակցության համար տրված միավորների գումարի հիման վրա։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ առավելագույնը՝ 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք առավելագույնը՝ 5 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ի. Կանտ, Դատողականության զուտ հասկացությունների սխեմատիզմի մասին, - Զուտ բանականության քննադատություն, Եր., 2006, էջ 167-175։
  • Г.В.Гегель, Кто мыслит абстрактно, его же, Работы разных лет, т,1, М., 1970, с. 387-394.
  • Մ. Վեբեր, Ռացիոնալության տիպերը և լեգիտիմ կարգը - Հայաստանը Եվրոպայի ճանապարհին, Եր., 2005, էջ 234-239:
  • Поппер К. Логика научного исследования. М., “Республика”, 2005:
  • Ոսկանյան Ա., Հասկացման անխուսափելիությունը. Դրվագներ փիլիսոփայական հերմենևտիկայի և կազմաքանդման պատմությունից, Եր., ԵՊՀ հրատ, 2015 :
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեթոդի խնդիրը ռացիոնալիզմում և էմպիրիզմում:
2. Կանտյան տրանսցենդենտալիզմը և նրա կերպափոխումները:
3. Մեթոդի խնդիրը Հեգելի և Մարքսի մոտ:
4. Բնագիտական և հումանիտար մեթոդների դիխոտոմիան Վ.Դիլթայի և նորկանտականների մոտ (Բադենյան դպրոց)։
5. Վեբերի «իդեալական տիպերը» որպես սինթեզ:
6. Հերմենևտիկան որպես հումանիտար հետազոտության մեթոդ:
7. Մեթոդի խնդիրը Վիտգենշտայնի մոտ և անալիտիկ
փիլիսոփայության մեջ:
8. Մեթոդի խնդիրը հետարդիական փիլիսոփայության մեջ։
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2 , սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 13
1. Դասընթացի նպատակ
· հաղորդել մեթոդաբանության՝ որպես փիլիսոփայական գիտաճյուղի մասին համակարգված գիտելիքներ,
· բացահայտել գոյաբանության, մեթոդաբանության ու իմացաբանության կապը:
ցույց տալ աշխարհի պատկերի հարաբերվածությունը հետազոտության մեթոդի նկատմամբ, ինչպես նաև կոնկրետ գիտությունների առանձնահատկությունները՝ պայմանավորված իրենց մեթոդական զինանոցով:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանելու անտիկ փիլիսոփայության գոյաբանական ուսմունքների համատեքստում ծագած մեթոդաբանական, տրամաբանական ու իմացաբանական հիմնախնդիրները,
2. ներկայացնելու Նոր ժամանակներում գիտական իմացության մեթոդների շուրջ ծագած փլիսոփայական վեճերը,
3. բացատրելու գիտական իմացության զարգացման արդի մեթոդաբանական հիմնախնդիրների շուրջ տարվող բանավեճերի էությունը,
4. դասակարգելու մեթոդները ըստ գիտաճյուղերի ու հետազոտության մակարդակների ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հիմնավորելու գիտական հետազոտության արդյունքերի պայմանավորվածությունը կիրառված մեթոդով և այդ կապակցությամբ իմացաբանական հարցերի ծագման անխուսափելիությունը;
2. վերլուծելու և գնահատելու գիտական կոնկրետ տեսություններում կիրառվող մեթոդները դրանց արդյունավետության և գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության ապահաովման տեսանկյուններից;
3. համեմատելու ժամանակակաից գիտական հարցույցերը դրանց մեթոդաբանական նախապատվությունների տեսակետից:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելու գիտական հետազոտությունները ու ավարտուն տեսությունները
մեթոդաբանության տեսանկյունից, շաղկապելու դրանք իմացաբանական բնույթի հարցադրումների հետ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հաղորդել մեթոդաբանության՝ որպես փիլիսոփայական գիտաճյուղի մասին համակարգված գիտելիքներ,
· բացահայտել գոյաբանության, մեթոդաբանության ու իմացաբանության կապը:
ցույց տալ աշխարհի պատկերի հարաբերվածությունը հետազոտության մեթոդի նկատմամբ, ինչպես նաև կոնկրետ գիտությունների առանձնահատկությունները՝ պայմանավորված իրենց մեթոդական զինանոցով:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ (այդ թվում՝ տեսադասախոսություններ)
2. Գործնական պարապմունքներ (աշխատանք տեքստերի հետ, գիտելիքների ստուգում, բանավեճ)
3. Անհրաժեշտության դեպքում՝ արտադասարանային կոնսուլտացիաներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է երկու ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, ինքնուրույն աշխատանքի և մասնակցության համար տրված միավորների գումարի հիման վրա։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ առավելագույնը՝ 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք առավելագույնը՝ 5 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ի. Կանտ, Դատողականության զուտ հասկացությունների սխեմատիզմի մասին, - Զուտ բանականության քննադատություն, Եր., 2006, էջ 167-175։
  • Г.В.Гегель, Кто мыслит абстрактно, его же, Работы разных лет, т,1, М., 1970, с. 387-394.
  • Մ. Վեբեր, Ռացիոնալության տիպերը և լեգիտիմ կարգը - Հայաստանը Եվրոպայի ճանապարհին, Եր., 2005, էջ 234-239:
  • Поппер К. Логика научного исследования. М., “Республика”, 2005:
  • Ոսկանյան Ա., Հասկացման անխուսափելիությունը. Դրվագներ փիլիսոփայական հերմենևտիկայի և կազմաքանդման պատմությունից, Եր., ԵՊՀ հրատ, 2015 :
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մեթոդի խնդիրը ռացիոնալիզմում և էմպիրիզմում:
2. Կանտյան տրանսցենդենտալիզմը և նրա կերպափոխումները:
3. Մեթոդի խնդիրը Հեգելի և Մարքսի մոտ:
4. Բնագիտական և հումանիտար մեթոդների դիխոտոմիան Վ.Դիլթայի և նորկանտականների մոտ (Բադենյան դպրոց)։
5. Վեբերի «իդեալական տիպերը» որպես սինթեզ:
6. Հերմենևտիկան որպես հումանիտար հետազոտության մեթոդ:
7. Մեթոդի խնդիրը Վիտգենշտայնի մոտ և անալիտիկ
փիլիսոփայության մեջ:
8. Մեթոդի խնդիրը հետարդիական փիլիսոփայության մեջ։
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսություն 2 ժամ, սեմ. 2 ժամ
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/Բ32
1. Դասընթացի նպատակ
1. Ներկայացնել սոցիալական ճանաչողության վերաբերյալ արդի հայեցակարգերն ու մոտեցումները,
2. բացահայտել դրանց խորքային առնչությունը գործնական իրողությունների հետ,
3. ցույց տալ այդ հայեցակարգերի կիրառման հետեւանքները:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Նկարագրել փիլիսոփայական գիտելիքի կիրառման ոլորտները։
2. Ներկայացնել հասարակական համակարգի կառուցվածը և զարգացման հիմնական օրինաչափությունները։
3. Պարզաբանել ազգային ինքնության և հասարակական հարաբերությունների հիմքում ընկած առանցքային սկզբունքներն ու արժեքները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Կիրառել փիլիսոփայական գիտելիքներն ու մեթոդները ընդհանուր ճանաչողական և մասնավոր գիտական հիմնախնդիրների ուսումնասիրության ընթացքում:
2. Վարել գործնական քննարկումներ և բանավեճեր՝ դրսևորելով տրամաբանության, ճարտասանության և փաստարկման պատշաճ կուլտուրա:
3. Կիրառել փիլիսոփայական գիտելիքները սեփական դիրքորոշումները հիմնավորելու համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
Օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից փիլիսոփայական մտքի արդի զարգացումներին ծանոթանալու համար։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. Ներկայացնել սոցիալական ճանաչողության վերաբերյալ արդի հայեցակարգերն ու մոտեցումները,
2. բացահայտել դրանց խորքային առնչությունը գործնական իրողությունների հետ,
3. ցույց տալ այդ հայեցակարգերի կիրառման հետեւանքները:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Ներկայացնել սոցիալական ճանաչողության վերաբերյալ արդի հայեցակարգերն ու մոտեցումները,
2. բացահայտել դրանց խորքային առնչությունը գործնական իրողությունների հետ,
3. ցույց տալ այդ հայեցակարգերի կիրառման հետեւանքները:

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 5 միավոր: Գնահատման մեթոդ` ամփոփ վերլուծական գրավոր պատասխաններ հարցերին: Գնահատման չափանիշները` նյութի ինքնուրույն վերլուծություն, պատասխանների ամբողջականություն:
2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 5 միավոր: Գնահատման մեթոդ` բանավոր պատասխաններ տրված հարցերին: Գնահատման չափանիշները` նյութի ինքնուրույն վերլուծություն, պատասխանների ամբողջականություն:
3. Ընթացիկ ստուգում(ներ)ը գնահատվում են առավելագույնը 4 միավոր: Գնահատման մեթոդները` խմբային աշխատանքի կատարում: Գնահատման չափանիշները` հանձնարարված առաջադրանքների արդյունքների համապատասխանությունները ներկայացված պահանջներին:
4. Ինքնուրույն աշխատանքը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր: Գնահատման մեթոդները` էսսեի պատրաստում և բանավոր ներկայացում: Գնահատման չափանիշները` կատարված աշխատանքի համապատասխանությունը առաջադրված նկարագրիչներին, ինքնավերլուծության առկայություն:
5. Մասնակցությունը գնահատվում է առավելագույնը 2 միավոր: Գնահատման մեթոդները` դասին ներկայության ամրագրում: Գնահատման չափանիշները` թեմաների ներկայացման ու քննարկման ժամանակ ցուցաբերած հետաքրքրություն և ակտիվություն:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նաիրա Մկրտչյան, Սոցիալական ճանաչողություն, ԵՊՀ հրատ., Երեւան, 2019:
  • Էմիլ Դյուրկհայմ, Սոցիոլոգիական Մեթոդի Կանոնները, Սարգիս Խաչենց. Փրինթինֆո Եր., 2006:
  • Макс Вебер, «Объективность» социально-научного и социально-политического познания, Избранние произведения, ПРОГРЕСС, М., 2005.
  • Ted Benton, Ian Craib, Philosophy of Social Science. The philosophical foundations of social thought, Palgrave, New York, 2001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սոցիալական ճանաչողության սկզբնավորումը և գիտականացումը
2. Բնապաշտություն
Հակաբնապաշտություն
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.2, սեմ.2
4ժամ/շաբ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 12
1. Դասընթացի նպատակ
· փոխանցել գիտելիք բնագիտության փիլիսոփայութան հիմնախնդիրների, հայեցակարգերի և փաստարկների մասին,
· առանձնացնել բնագիտության փիլիսոփայության հայեցակարգերի շուրջ առաջացած փիլիոփայական և գիտական փաստարկները,
ձևավորել քննադատական մտածողություն հայեցակարգերի օգտին ներկայացվող փաստարկների վերլուծության միջոցով:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն՝
1. տարբերակելու բնագիտության փիլիսոփայական հիմնախնդիրները
2. ձևակերպելու բնագիտության փիլիսոփայության հիմնական հայեցակարգերը,
3. ներկայացնելու հայեցակարգերը հիմնավորող հիմնական փիլիսոփայական և գիտական փաստարկները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ՝
1. վերլուծելու մասնագիտական տեքստեր,
2. գրելու գիտական էսսեներ,
3. ձեռք բերած գիտելիքը օգտագործելու կոնկրետ իրավիճակներում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ՝
1. աշխատել վերլուծական և բնագրային տեքստերի հետ՝ կիրառելով «հարցադրում, հայեցակարգ, փաստարկ» մեթոդը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· փոխանցել գիտելիք բնագիտության փիլիսոփայութան հիմնախնդիրների, հայեցակարգերի և փաստարկների մասին,
· առանձնացնել բնագիտության փիլիսոփայության հայեցակարգերի շուրջ առաջացած փիլիոփայական և գիտական փաստարկները,
ձևավորել քննադատական մտածողություն հայեցակարգերի օգտին ներկայացվող փաստարկների վերլուծության միջոցով:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Գրավոր ստուգում (թեստ, վերլուծական և ստեղծագործական աշխատանք)
3. Բանավոր ստուգում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
1- ին ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճիշտ մեկնաբանություն:
2- րդ ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. վերլուծական մոտեցում, նյութի տիրպետման աստիճան և ներկայացման որակ:
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը8 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
Գնահատման բաղադրիչը՝ ընթացիկ ստուգում 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր։

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Барсегян А. Лекции по философии. Онтологические проблемы. Ер., 2008:
  • Барсегян А. Лекции по философии. Вводный курс. Ер., 2006:
  • Философия современного естествознания: учеб.пособ. для вузов / под общ.ред. С.А. Лебедева. - М.: ФАИР-ПРЕСС, 2004:
  • Рузавин, Г.И. Концепции современного естествознания : учебник / Г.И. Рузавин. - М. : Проспект, 2010
  • Современные философские проблемы естественных, технических и социально-гуманитарных наук : учебник / под ред. В. В. Миронов. - М. : Гардарики, 2007:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տարածության և ժամանակի հիմնախնդիր:
2. Պատճառականության հիմնախնդիր:
3. Էլեմենտարության հիմնախնդիր:
4. Ռեդուկցիայի հիմնախնդիր:
5. Անդարձելիության հիմնախնդիր:
6. Հեռազդեցության հիմնախնդիր:
7. Անսահմանության և անվերջության հիմնախնդիր:
8. Աշխարհի սկզբի և վերջի հիմնախնդիր;
5-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-4. սեմ. -2
6 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 11
1. Դասընթացի նպատակ
· վերլուծել 19-րդ դարի արևմտյան փիլիսոփայության առաջադրած հիմնախնդիրները,
· ներկայացնել նրա տեղն ու դերը համաշխարհային փիլիսոփայության պատմության մեջ.
բացահայտել ու գնահատել այն նորը, որ առաջադրեց այդ փիլիսոփայությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Նկարագրելու, թե ինչու՞ և ինչպե՞ս դասական փիլիսոփայության մտածողությունից անցում կատարվեց ոչ դասական փիլիսոփայության,
2. մեկնաբանելու, թե որո՞նք էին դարաշրջանի փիլիսոփայության բնորոշ գծերը, առաջադրանց խնդիրներն ու դրանց տրված լուծումները,
3. ներկայացնելու դարաշրջանի մեծագույն մտածողների փիլիսոփայական հայացքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու համաշխարհային փիլիսոփայական մտքի զարգացման տրամանաբական ընթացքը,
2. մեկնաբանելու 19-րդ դարի փիլիսոփայության առանձնահատկությունները,
3. գնահատելու և արժևորելու փիլիսոփաների ներդրումը համաշխարհային փիլիսոփայության պատմության մեջ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. նկարագրելու դարաշրջանի փիլիսոփայության հիմանական պրոբլեմները, քննարկված հարցերն ու տրված լուծումները,
վերլուծելու փիլիսոփաների ժառանգությունը և պարզելու նրանցից յուրաքանչյուրի բերած նորույթը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վերլուծել 19-րդ դարի արևմտյան փիլիսոփայության առաջադրած հիմնախնդիրները,
· ներկայացնել նրա տեղն ու դերը համաշխարհային փիլիսոփայության պատմության մեջ.
բացահայտել ու գնահատել այն նորը, որ առաջադրեց այդ փիլիսոփայությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսությունների, առաջադրանքների քննարկում, գրականության վերլուծություն, 2.տեքստերի մեկնաբանում և համեմատական վերլուծություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ առավելագույնը՝ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նիցշե Ֆ., Այսպես խոսեց Զրադաշտը , Եր., 2005:
  • Западная философия XIX века, М., 2005.
  • Рассел Б., Западная философия, М., 2008.
  • Конт О., Дух позитивной философии, СПб, 2001.
  • Лосский Н., История русской философии, М., 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. 19-րդ դարի փիլիսոփայության հանդես գալու նախադրյալները և նոր միտումները:
2. Ֆոյերբախի մարդաբանական մատերիալիզմը:
3. Շոպենհաուրեի վոլյունտարիզմը:
4. Կիերկեգորի էկզիստենցիալիզմը:
5. Մարքսիստական փիլիսոփայության բնորոշ գծերը:
6. Պոզիտիվիզմի առաջացումը:
7. Նիցշեի փիլիսոփայությունը:
Պրագմատիզմի առաջացումը:
3-րդ կիսամյակ
դաս.-30. ինքն. -30
4 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
13.02/Բ 05
1. Դասընթացի նպատակ
• ծանոթացնել գեղագիտության պատմական զարգացման օրինաչափություններին
• հիմնավորել գեղագիտական տեսությունների սոցիոմշակութային պայմանավորվածության սկզբունքը
ներկայացնել տեսական գեղագիտության արդի հիմնախնդիրները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել գեղագիտության` որպես տեսական համակարգի առաջացման և պատմական զարգացման ներքին տրամաբանությունը,
2. տարբերակել արվեստի հիմնական ուղղությունները և կենտրոնական հասկացությունները:
3. համադրել արվեստի հոգեբանության և արվեստի սոցիոլոգիայի խնդրակարգերի հիմնական հարցադրումները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարբերակել հիմնական գեղագիտական ուղղությունները` ելնելով իրենց ոճական առանձնահատկություններից
2. իրականացնել գրագետ գեղագիտական վերլուծություններ
3. գնահատել գեղագիտականի դերը և հնարավորությունները հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. զարգացնել ու ստեղծագործաբար կիրառել ունեցած գիտելիքները,
իմաստավորել արդի հասարակական իրողությունները և առաջ քաշել նոր հարցադրումներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
• ծանոթացնել գեղագիտության պատմական զարգացման օրինաչափություններին
• հիմնավորել գեղագիտական տեսությունների սոցիոմշակութային պայմանավորվածության սկզբունքը
ներկայացնել տեսական գեղագիտության արդի հիմնախնդիրները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսությունների
2.փիլիսոփայական բնագրերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3.հետազոտական առաջադրանքների կատարում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Մասնակցություն դասընթացին - 2 միավոր
Միջանկյալ քննություններ - 6 միավոր, յուրաքանչյուրը առավելագույնը՝ 3 միավոր
Ընթացիկ ստուգումներ - 4 միավոր
Եզրափակիչ քննություն- 8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ղարագուլյան Ա., Գեղագիտություն. Դասախոսությունների համառոտագրություններ, Եր. 2017 (էլ. հրատարակություն)
  • Лосев А.Ф., Шестаков В.П. История эстетических категорий. М., 2006.
  • Кривцун О.А., Эстетика, М. 2000.
  • Тэн И. Философия искусства, М.2009.
  • Каган М.С. Эстетика как философская наука. СПб., 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գեղագիտությունը որպես փիլիսոփայական հայեցակարգ:
2. Անտիկ դասական գեղագիտության առանձնահատկությունները:
3. Միջնադարի և Վերածննդի գեղագիտությունը:
4. Նոր ժամանակաշրջան: Բարոկոյի և կլասիցիզմի գեղագիտությունը:
5. Ռոմանտիզմ և իմպրեսիոնիզմի գեղագիտությունը:
6. Գեղագիտության հիմնական կատեգորիաները:
7. Գեղարվեստական ստեղծագործության և ընկալման հոգեբանությունը:
Արվեստ և քաղաքակրթություն: Արվեստի կարգավիճակը արդի հասարակությունում:
4-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.2,սեմ.2
4ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
· Ներկայացնել մարդկային ճանաչողությունը որպես փիլիսոփայական իմաստավորման առարկա,
· Պարզաբանել դասական, ոչդասական և հետոչդասական իմացաբանությունների տարբերությունները,
· Հաղորդել համակարգված գիտելիքներ իմացության փիլիսոփայության տարբեր հայեցակարգերի ու առանցքային հարցադրումների մասին,
· Մեկնաբանել իմացության փիլիսոփայական հայեցակարգերի մեթոդաբանական դերը
բնական և հասարակական երևույթների հետազոտության ընթացքում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. Մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել իմացաբանության տեղն ու դերը փիլիսոփայական գիտեքի համակարգում,
2. մեկնաբանել իմացության աստիճանները, իմացության բնական միջոցների /լեզու, հիշողություն, երևակայություն, ինտուիցիա, համոզմունք և այլն/, գիտական գիտելիքի և մեթոդների յուրահատկությունները
3. բացատրել իմացության փիլիսոփայական տարբեր հայեցակարգերի առաջադրման ներգիտական ու արտագիտական շարժառիթները,
4. համեմատել իմացաբանական հայեցակարգերը, տարբերակել դրանց յուրահատկությունները:
բ. Գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. իմացության փիլիսոփայական հայեցակարգերի պատմական զարգացման համատեքստում մեկնաբանել դրանց առանձին բանալի թեմաներն ու հասկացությունները,
2. տարբերակել դասական, ոչդասական և հետոչդասական իմացաբանությունների բնորոշ գծերը
3. վերլուծել իմացության ընթացքը, աստիճանները և իմացության բնական, գործիքային միջոցները,
4. գնահատել իմացության հայեցակարգերին հատուկ աշխարհայացքային տարբերությունները աշխարհի տարբեր պատկերների կառուցման ընթացքում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ
1. վերլուծել իմացության փիլիսոփայության հայեցակարգերի իմացաբանական, /ներգիտական/ ու սոցիալական հիմքերն ու շարժառիթները,
2. ներկայացնել իմացության փիլիսոփայության առանձին հայեցակարգերի դերն ու տեղը դրանց պատմական զարգացման համապատկերում,
հստակ պատկերացում ունենալ իմացության գործընթացի, աստիճանների, տարրերի, միջոցների, մեթոդների և արդյունքների մասին
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ներկայացնել մարդկային ճանաչողությունը որպես փիլիսոփայական իմաստավորման առարկա,
· Պարզաբանել դասական, ոչդասական և հետոչդասական իմացաբանությունների տարբերությունները,
· Հաղորդել համակարգված գիտելիքներ իմացության փիլիսոփայության տարբեր հայեցակարգերի ու առանցքային հարցադրումների մասին,
· Մեկնաբանել իմացության փիլիսոփայական հայեցակարգերի մեթոդաբանական դերը
բնական և հասարակական երևույթների հետազոտության ընթացքում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ (ինտերակտիվ),
առաջադրանքներ, քննարկումներ, կոնկրետ հարցերի հետ կապված խմբային դերախաղ-քննարկումներ և այլն, զեկուցումներ,ելույթներ,տարաբնույթ տեքստերի, սկզբնաղբյուրների վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա. Տրամաբանության դասընթաց, Երևան, 1976։
  • Գևորգյան Հ.Ա. Փիլիսոփայություն, պատմություն, մշակույթ: Երևան, 2005։
  • Զաքարյան Ս.Ա., Փիլիսոփայության պատմություն, Երևան, 2006։
  • Շաքարյան Հ.Գ. Փիլիսոփայություն: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևան, 2005:
  • Սարգսյան Ա., Փիլիսոփայության դասընթաց, Երևան, 2010
  • Ильин В.В. Философия: учеб. для вузов: [в 2 т.], Ростов-на-Дону: Феникс, 2006. Т. 1: Метафилософия. Онтология. Гносеология. Эпистемология. 2006.
  • Миронов В.В., Иванов А.В. Онтология и теория познания: учеб. для студентов вузов, обучающихся по направлению подгот. "Философия". М.: Гардарики, 2005.
  • Лешкевич Т.Г. Философия и теория познания: Учебное пособие.- М.: ИНФРА-М, 2011.- 408 с. // http://znanium.com/bookread.php?book=216064
  • Микешина Л.А. Философия познания. Полемические главы. М., 2002.
  • 0. Теория познания: В 4-х ч. М., 1991-1995.
  • Lemos N., An Introduction to the Theory of Knowledgr. Cambridgr University Press. 2007.
  • Էլեկտրոնային ռեսուրսներ՝ http://www.gumer.info; http://iph.ras.ru; http://www.philosophy.ru
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
ԳԼՈՒԽ I. ԻՄԱՑԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ՈՐՊԵՍ ՓԻԼԻՍՈՓԱՅԱԿԱՆ ԳԻՏԱԿԱՐԳ
1.1 Աշխարհի նկատմամբ մարդու վերաբերմունքի ձևերը։ Իմացաբանության առարկան։ Իմացաբանություն և գիտաբանություն
1.2 Իմացաբանության տեղը փիլիսոփայական գիտելիքի համակարգում
1.3 Իմացաբանության և գոյաբանության, իմացաբանության և արժեբանության (բարոյագիտության) հարաբերակցությունը
ԳԼՈՒԽ II. ԻՄԱՑՈՒԹՅՈՒՆԸ ՁԵՎԵՐԸ, ՏԵՍԱԿՆԵՐԸ ԵՎ ՏԱՐՐԵՐԸ
2.1 Իմացության ձևերն ու տիպերը
2.2 Իմացական հարցերի տեսակները
2.3 Իմացաբանության տեսակները
2.4 Իմացության նպատակը և արդյունքները
ԳԼՈՒԽ III. ԱԿՆԱՐԿՆԵՐ ԻՄԱՑԱԲԱՆՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ
3.1 Իմացաբանության զարգացման հիմնական փուլերը
3.2 Իմացաբանության դասական, ոչդասական և հետոչդասական տիպերը
ԳԼՈՒԽ IV. ԱՇԽԱՐՀԻ ՃԱՆԱՉԵԼԻՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱՀԱՐՑԸ
4.1 Լավատեսական ու հոռետեսական մոտեցումներ
4.2 Սկեպտիցիզմ։ Ագնոստիցիզմ
4.3 Սկեպտիկական ու ագնոստիկական փաստարկների հերքումը
4.4 Իմացության պայմանները։ Փաստարկներ իմացության հնարավորության մասին
ԳԼՈՒԽ V. ԻՄԱՑԱԿԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑԻ ԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔԸ
5.1 Իմացության սուբյեկտը
5.2 Իմացության օբյեկտը
5.3 Սուբյեկտ-օբյեկտային փոխհարաբերությունները
ԳԼՈԻԽ VI. Իմացության զգայական և բանական աստիճանները
6.1 Իմացության զգայական աստիճանը (զգայություն, ընկալում, մտապատկեր)։ Սենսուալիզմի բնութագիրը
6.2 Իմացության բանական աստիճանը (հասկացություն, դատողություն, մտահանգում)։ Ռացիոնալիզմի բնութագիրը
ԳԼՈՒԽ VII. ԻՌԱՑԻՈՆԱԼԸ ԵՎ ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾԱԿԱՆԸ ԻՄԱՑՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾԸՆԹԱՑՈՒՄ
7.1 Ինտուիցիայի դերը իմացության գործընթացում
7.2 Հույզերը, կամքը և շահը իմացության գործընթացում
7.3 Ռեֆլեքսիայի դերը իմացության գործընթացում
7.4 Ստեղծագործության իմացաբանական տեսանկյունները
ԳԼՈՒԽ VIII. ԻՄԱՑՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԿԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ
8.1 Լեզուն որպես իմացության միջոց և պայման
8.2 Հիշողությունը որպես իմացության միջոց և պայման
8.3 Հավատը և համոզմունքը որպես իմացության միջոց
8.4 Երևակայությունը որպես իմացության միջոց
ԳԼՈՒԽ IX. ԻՄԱՑՈՒԹՅԱՆ ՏՐԱՆՍՑԵՆԴԵՆՏԱԼ ԵՎ ԳՈՐԾԻՔԱՅԻՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ
9.1 Իմացության տրանսցենդենտալ միջոցները
9.2 Իմացության գործիքային միջոցները
9.3 Իմացության մեթոդաբանական միջոցները
ԳԼՈՒԽ X. ԳԻՏԵԼԻՔԻ ԲՆՈՒԹԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆԸ
10.1 Գիտելիքի հատկությունները և գործառույթները
10.2 Օբյեկտիվացված գիտելիք ձևերը
10.3 Գիտելիքի ձևերը. գիտական, արտագիտական, ոչգիտական, նախագիտական, կեղծ գիտական և այլն։
10.4 Գիտական իմացության բնութագիրը։ Սոցիալ-հումանիտար իմացության առանձնահատկությունները
ԳԼՈՒԽ XI. ՃՇՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ՀԻՄՆԱՀԱՐՑԸ
11.1 Ի՞նչ է ճշմարտությունը։ Ճշմարտություն, սուտ և մոլորություն
11.2 Ճշմարտությունը որպես գործընթաց։ Հարաբերական, բացարձակ ճշմարտություններ։
11.3 Ճշմարտության գոյաբանական և իմացաբանական տեսակետները
11.4 Ճշմարտության տեսությունները
ա/ Համապատասխանության տեսությունը
բ/ Կոհերենտության տեսությունը
գ/ Պրագմատիստական տեսությունը
դ/ Կոնվենցիոնալիստական տեսությունը
11.5 Ճշմարտության ներգիտական և արտագիտական չափանիշները
1-ին աշնանային կիսամյակ
դաս.-2, սեմ.-2
4 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնասիրել մշակույթ երևույթն իր նյութական և հոգևոր արտահայտություններում մարդկության ողջ պատմության համատեքստում,
· ներկայացնել մշակույթի զարգացման օրինաչափությունները և տարբեր մշակութային դարաշրջանների առանձնահատկությունները,
վերլուծել մշակութաբանական մի շարք տեսություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու մշակույթի զարգացման օրինաչափությունները, մշակութաբանական տեսությունների բովանդակությունը և մշակույթ երևույթը վերլուծելու համար օգտագործվող հիմնական հասկացությունները,
2. ներկայացնելու նախնադարյան և Հին աշխարհի (Միջագետք, եգիպտոս, Հունաստան, Հնդկաստան, Չիաստան) մշակույթների առանձնահատկությունները,
3. վերլուծելու Վերածննդի, Նոր և Նորագույն դարաշրջանների մշակույթների յուրակերպությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Գիտական շարադրանքում օգտագործելու մշակութաբանական հիմնական հասկացությունները (հոգևոր և նյութական մշակույթ, էլիտար և զանգվածային մշակույթ, մշակույթ և քաղաքակրթություն, մշակույթի անընդհատություն և ժառանգորդում և այլն),
2. Նկարագրելու հայոց մշակույթի պատմական զարգացման ընդհանուր ուղին և կարևորագույն ձեռքբերումները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից, սկզբնաղբյուրներից և տեղեկատվական այլ աղբյուրներից,
2. Կիրառելու իր գիտելիքները մասնագիտական այլ դասընթացներում և առօրյա կյանքում,
Արժևորելու հայոց մշակույթը համաշխարհային մշակույթի զարգացման համատեքստում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնասիրել մշակույթ երևույթն իր նյութական և հոգևոր արտահայտություններում մարդկության ողջ պատմության համատեքստում,
· ներկայացնել մշակույթի զարգացման օրինաչափությունները և տարբեր մշակութային դարաշրջանների առանձնահատկությունները,
վերլուծել մշակութաբանական մի շարք տեսություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, սեմինարներ,
2.տեքստերի մեկնաբանում, քննարկում-բանավեճ
3. դերային խաղ և մոդելավորում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու մշակույթի զարգացման օրինաչափությունները, մշակութաբանական տեսությունների բովանդակությունը և մշակույթ երևույթը վերլուծելու համար օգտագործվող հիմնական հասկացությունները,
2. ներկայացնելու նախնադարյան և Հին աշխարհի (Միջագետք, եգիպտոս, Հունաստան, Հնդկաստան, Չիաստան) մշակույթների առանձնահատկությունները,
3. վերլուծելու Վերածննդի, Նոր և Նորագույն դարաշրջանների մշակույթների յուրակերպությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Գիտական շարադրանքում օգտագործելու մշակութաբանական հիմնական հասկացությունները (հոգևոր և նյութական մշակույթ, էլիտար և զանգվածային մշակույթ, մշակույթ և քաղաքակրթություն, մշակույթի անընդհատություն և ժառանգորդում և այլն),
2. Նկարագրելու հայոց մշակույթի պատմական զարգացման ընդհանուր ուղին և կարևորագույն ձեռքբերումները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից, սկզբնաղբյուրներից և տեղեկատվական այլ աղբյուրներից,
2. Կիրառելու իր գիտելիքները մասնագիտական այլ դասընթացներում և առօրյա կյանքում,
Արժևորելու հայոց մշակույթը համաշխարհային մշակույթի զարգացման համատեքստում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գ. Մելքումյան, Մշակութաբանություն, Երևան, 2000:
  • Է. Աթայան, Հոգի և ազատություն, Երևան, 2005:
  • Հ. Գևորգյան, Փիլիսոփայություն: Գիտություն: Մշակույթ, Երևան, 2005:
  • П. Гуревич, Философия культуры, М., 2001.
  • Культурология, под ред. Драча. Ростов-на-Дону, 1998. Ч.1.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մշակույթի տեսության և պատմության առարկան, ուսումնասիրման մակարդակները, մեթոդները:
2. Մշակութաբանություն և մշակույթի փիլիսոփայություն:
3. «Մշակույթ» հասկացության ծագումն ու պատմական զարգացումը: Մշակույթի կառուցվածքը: Մշակույթ և բնություն: Մշակույթ և քաղաքակրթություն:
4. Մշակույթի մասին փիլիսոփայական տեսությունների վերլուծություն:
5. Նախնադարյան մշակույթ: Հին աշխարհի մշակույթը (Միջագետք, Եգիպտոս, Հունաստան, Հնդկաստան, Չինաստան), Միջնադարի և Վերածննդի մշակույթը: Իսլամական մշակույթ: Նոր և նորագույն շրջանի մշակույթը:
6. Հայոց մշակույթի զարգացման փուլերի բնութագիրը:
4-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-2. սեմ. -1
4 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 09
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության մասին հնարավորինս ամբողջական գիտելիք,
· ներկայացնել 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության կատեգորիալ-հասկացական ապարատը, իմաստասիրման եղանակները յուրակերպությունները,
· վերհանել տարբեր մտածողների ստեղծած փիլիսոփայական համակարգերի կամ
ուսմունքների միջև ընդհանրություններն և տարբերությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության առանձնահատկությունները, ձևավորման նախադրյալները, հիմնական ներկայացուցիչներին:
2. բացատրելու դասական և լուսավորական ռացիոնալիզմի տարբերությունները, հետլուսավորական հակառացիոնալիզմի յուրակերպությունները լուսավորական ռացիոնալիզմի հետ կապի համատեքստում:
3. ցույց տալու 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության ներկայացուցիչների ստեղծած փիլիսոփայական ուսմունքների առանձնահատկությունները,
4. ներկայացնելու դրանց ընդհանրություններն ու տարբերությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության ներկայացուցիչների փիլիսոփայական ժառանգության ձևավորման նախադրյալները,
2. վերլուծելու տարբեր մտածողների հայացքները, ցույց տալու կոնկրետ հարցերի վերաբերյալ նրանց փիլիսոփայական հայացքների ընդհանրություններն ու տարբերությունները,
3. ինքնուրույն կարդալու և վերլուծելու 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության ներկայացուցիչների սկզբնաղբյուրները, դրանց հիմնական գաղափարները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ստեղծագործաբար կիրառելու ձեռք բերած գիտելիքները,
արդյունավետորեն մասնակցելու դասընթացին առնչվող խնդիրների հետ կապված քննարկումներին, միջոցառումներին, դիսկուրսին:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության մասին հնարավորինս ամբողջական գիտելիք,
· ներկայացնել 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորականության և գերմանական դասական փիլիսոփայության կատեգորիալ-հասկացական ապարատը, իմաստասիրման եղանակները յուրակերպությունները,
· վերհանել տարբեր մտածողների ստեղծած փիլիսոփայական համակարգերի կամ
ուսմունքների միջև ընդհանրություններն և տարբերությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ (ինտերակտիվ, համագործակցային ուսուցման ոգուն համապատասխանող),
2. առաջադրանքներ, քննարկումներ, կոնկրետ հարցերի հետ կապված խմբային դերախաղ- քննարկումներ և այլն,
զեկուցումներ, ելույթներ, տարաբնույթ տեքստերի, սկզբնաղբյուրների վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Мареев С.Н., Мареева Е.В. История философии (общий курс) : Учебное пособие. - М.: Академический Проект, 2003.
  • Реале Дж. и Антисери Д.. Западная философия от истоков до наших дней. От Возрождения до Канта / В переводе и под редакцией С. А. Мальцевой. С-Петербург, «Пневма», 2002.
  • Ойзерман Т. И. Кант и Гегель (опыт сравнительного исследования). - М.: "Канон+" РООИ
  • «Реабилитация», 2008.
  • Реале Дж. и Антисери Д.. Западная философия от истоков до наших дней. От романтизма до наших дней (4) / В переводе с итальянского и под редакцией С. А. Мальцевой - Издательство «Пневма», С-Петербург, 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Լուսավորականության ընդհանուր բնութագիրը: Ֆրանսիական լուսավորականության առաջացման պատմամշակութային, սոցիալ_քաղաքական և տնտեսական նախադրյալները: Լուսավորականության լուսավորական և հետլուսավորական ըմբռնումները: Լուսավորականության կանտյան ըմբռնումը: Դասական ռացիոնալիզմ, լուսավորական ռացիոնալիզմ և հետլուսավորական հակառացիոնալիզմ: «Հանրագիտարանը» որպես 18-րդ դարի ֆրանսիական լուսավորական շարժման ծնունդ և դրա պատմական նշանակությունը: Հանրագիտարանի նպատակներն ու սկզբունքները:
Պ. Բեյլը, Բ. Ֆոնտենելը, Ժ. Մելյեն և ֆրանսիական լուսավորականությունը: Բեյլը որպես ֆրանսիական լուսավորականության նախապատրաստող: Բեյլի սկեպտիցիզմը և «Պատմական- քննադատական բառարան»-ի փիլիսոփայապատմական արժեքը: ֆոնտենելի լուսավորական գաղափարները: Մելյեի «Կտակը»:
Շ. Մոնտեսքյոյի փիլիսոփայական հայացքները: Մոնտեսքյոյի աշխարհագրական դետերմինիզմը, հակակղերական և հակաֆեոդալական գաղափարները: Մոնտեսքյոն հայերի ու Հայաստանի մասին:
Վոլտերի փիլիսոփայական հայացքները: Վոլտերի հակակղերական և դեիստական հայացքները: Վոլտերը որպես ազատախոհության պաշտպան և կրոնական անհանդուրժողականության քննադատ: Պասկալի փիլիսոփայության և լայբնիցյան լավատեսության վոլտերյան քննադատությունը:
Ռուսոյի փիլիսոփայական հայացքները: Ռուսոն որպես լուսավորականության
«հերետիկոս»: Ռուսոն ընդդեմ «էնցիկլոպեդիստների»: Ռուսոն որպես օտարման տեսության սկզբնավորող: Սոցիալական անհավասարության առաջացումն ու պատմական ընթացքը:
«Հասարակական դաշինքի» տեսությունը և ժողովրդի կամքի սուվերենության գաղափարը: Ռուսոյի բարոյագիտական և մանկավարժական հայացքները: Բանականության և զգացմունքի հարաբերակցության հարցը:
Ֆրանսիական մատերիալիզմի ընդհանուր բնութագիրը: Ֆրանսիական մատերիալիզմի առաջացման նախադրյալները, առանձնահատկությունները և հիմնական ներկայացուցիչները: Ֆրանսիական մատերիալիզմի գնահատականները փիլիսոփայապատմական գրականության մեջ: Ֆրանսիական մատերիալիստների իմացաբանական, գոյաբանական, բարոյագիտական, հասարակագիտական հայացքները: «Բանական էգոիզմի» գաղափարը: Կրոնի և
աստվածաբանության քննադատությունը ֆրանսիական մատերիալիզմում:
Գերմանական դասական փիլիսոփայության բնորոշ գծերը և ձևավորման նախադրյալները:
Կանտի փիլիսոփայությունը: Մինչքննադատական և քննադատական Կանտը: Կանտի տիեզերածնական հիպոթեզը: Կանտի իմացաբանական հայացքները: Կանտի բարոյագիտությունը և սոցիալ-քաղաքական հայացքները:
Ֆիխտեի փիլիսոփայության ընդհանուր բնութագիրը: Ֆիխտեի գիտաբանության հիմնադրույթները: Ֆիխտեի սոցիալ-քաղաքական հայացքները: Ֆիխտեի և Կանտի փիլիսոփայական համակարգերի ընդհանրություններն ու տարբերությունները:
Շելլինգի փիլիսոփայության ընդհանուր բնութագիրը: Շելլինգի փիլիսոփայական հայացքների զարգացման փուլերը: Շելլինգի բնության փիլիսոփայությունը, նույնության փիլիսոփայությունը, տրանսցենդենտալ իդեալիզմի համակարգը և հայտնության փիլիսոփայությունը:
Հեգելի փիլիսոփայական համակարգը: Հեգելի տրամաբանության փիլիսոփայությունը, բնության փիլիսոփայությունը և ոգու փիլիսոփայությունը: Հեգելի պատմափիլիսոփայական և փիլիսոփայապատմական հայեցակարգերը: Հեգելի կրոնի փիլիսոփայությունը: Կրոնի և
փիլիսոփայության փոխհարաբերության հեգելյան ըմբռնումը:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2. սեմ. -2
4 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ08
1. Դասընթացի նպատակ
· փոխանցել 17-րդ դարի փիլիսոփայության և 18-րդ դարի անգլիական սուբյեկտիվ իդեալիզմի բնութագրական գծերի, ձևավորման նախադրյալների, հիմնական ներկայացուցիչների, նրանց ստեղծագործական ժառանգության մեջ քննարկված առանցքային խնդիրների /գոյաբանական, իմացաբանական, բարոյագիտական և այլն/ ու դրանց տրված լուծումների մասին հնարավորինս ամբողջական գիտելիք,
· ծանոթացնել համապատասխան փիլիսոփայական ուղղությունների փաստարկողական
զինանոցին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու 17-րդ դարի փիլիսոփայության և 18-րդ դարի անգլիական սուբյեկտիվ իդեալիզմի ձևավորման նախադրյալները, բնորոշ գծերը,
2. ներկայացնելու դարաշրջանի փիլիսոփայական հայացքների բնութագրական գծերը, առանցքային խնդիրները /գոյաբանական, իմացաբանական, բարոյագիտական և
այլն/, դրանց լուծումների ընդհանրություններն ու տարբերությունները:
3. մեկնաբանելու տարբեր փիլիսոփայական ուղղությունների կոնցեպտուալ առանձնահատկություններն ու դրանց փաստարկողական ապարատի ուժեղ և թույլ կողմերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու 17-րդ դարի փիլիսոփայության և 18-րդ դարի անգլիական սուբյեկտիվ իդեալիզմի ներկայացուցիչների փիլիսոփայական ժառանգության ձևավորման նախադրյալները,
2. վերլուծելու տարբեր մտածողների հայացքները, ցույց տալու նրանց կոնկրետ հարցերի վերաբերյալ նրանց փիլիսոփայական հայացքների ընդհանրություններն ու տարբերությունները:
3. ինքնուրույն կարդալու և վերլուծելու 17-րդ դարի փիլիսոփայության և 18-րդ դարի անգլիական սուբյեկտիվ իդեալիզմի ներկայացուցիչների սկզբնաղբյուրները, դրանց հիմնական գաղափարները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ստեղծագործաբար կիրառելու ձեռք բերած գիտելիքները,
2. արդյունավետորեն մասնակցելու դասընթացին առնչվող խնդիրների հետ կապված քննարկումներին, միջոցառումներին, դիսկուրսին:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· փոխանցել 17-րդ դարի փիլիսոփայության և 18-րդ դարի անգլիական սուբյեկտիվ իդեալիզմի բնութագրական գծերի, ձևավորման նախադրյալների, հիմնական ներկայացուցիչների, նրանց ստեղծագործական ժառանգության մեջ քննարկված առանցքային խնդիրների /գոյաբանական, իմացաբանական, բարոյագիտական և այլն/ ու դրանց տրված լուծումների մասին հնարավորինս ամբողջական գիտելիք,
· ծանոթացնել համապատասխան փիլիսոփայական ուղղությունների փաստարկողական
զինանոցին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ (ինտերակտիվ),
2. առաջադրանքներ, քննարկումներ, կոնկրետ հարցերի հետ կապված խմբային դերախաղ- քննարկումներ և այլն,
զեկուցումներ, ելույթներ, տարաբնույթ տեքստերի, սկզբնաղբյուրների վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։

Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Заиченко Г. А. Объективность чувственного знания: Локк, Беркли и проблема «вторичных» качеств // Философские науки. - 1985. - № 4. - С. 98-109.
  • Мареев С.Н., Мареева Е.В. История философии (общий курс) : Учебное по¬собие. - М.: Академический Проект, 2003.
  • Рассел Б. История западной философии, Издание 3-е, исправленное, Научный редактор издания профессор В.В.Целищев, Новосибирск, 2001.
  • Реале Дж. и Антисери Д.. Западная философия от истоков до наших дней. От Возрождения до Канта / В переводе и под редакцией С. А. Мальцевой. С-Петербург, «Пневма», 2002.
  • Фишер К. История новой философии: Бенедикт Спиноза. - М.: АСТ, Транзиткнига, 2005
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նոր շրջանի փիլիսոփայության բնորոշ գծերը: Նոր շրջանի փիլիսոփայության առանձնահատկությունները, հիմնական հարցերը, ձևավորման սոցիալ-տնտեսական, հասարակական-քաղաքական և գիտամշակութային նախադրյալները: Գիտության և փիլիսոփայության փոխհարաբերությունը: Բնագիտական նվաճումները և դրանց աշխարհայացքային նշանակությունը: Գիտական նոր մեթոդների մշակումը, էմպիրիզմիև
ռացիոնալիզմի բնորոշ գծերը:
2. Ֆրենսիս Բեկոնի փիլիսոփայությունը: Կյանքը, գործունեությունը և ստեղծագործությունները: Բեկոնի քաղաքական հայացքները, սոցիալական ուտոպիան /«Նոր Ատլանտիդա»/, նրա վերաբերմունքը անցյալի փիլիսոփայության նկատմամբ, մտահայեցողական փիլիսոփայության և սխոլաստիկայի քննադատությունը: Գիտության խնդիրը և նպատակը. «պտղաբեր» և «լուսաբեր» փորձերի հարաբերակցությունը: Գիտությունների մեծ վերականգման նախագիծը. գիտությունների զարգացմանը արգելակող պատճառները և դրանց հաղթահարման ուղիները: Բեկոնի ուսմունքը կուռքերի մասին: Գիտությունների դասակարգումը, աստվածաբանության և փիլիսոփայության հարաբերակցության հարցը: Գիտական նոր մեթոդի մշակման անհրաժեշտությունը /«Նոր օրգանոն»/: Բեկոնի ուսմունքը մեթոդի մասին:
3. Ռենե Դեկարտի փիլիսոփայությունը: Դեկարտի կյանքը, գործունեությունը և տեսական ժառանգությունը: Փիլիսոփայության առարկան և խնդիրները: Սխոլաստիկայի քննադատությունն ըստ «Խորհրդածություններ մեթոդի մասին» աշխատության: Դեկարտի իմացաբանությունը: Դեկարտը որպես ռացիոնալիզմի հիմնադիր: Արմատական կասկածի գաղափարը և դրա մեթոդաբանական նշանակությունը: Դեկարտի մետաֆիզիկան: Աստծո կեցության ապացույցները: Սուբստանցիայի հիմնահարցը Դեկարտի փիլիսոփայության մեջ: Դեկարտի բարոյագիտական հայացքները:
4. Պ. Հասենդիի, Բլեզ Պասկալի և Ն. Մալբրանշի փիլիսոփայական հայացքները:
5. Թոմաս Հոբսի փիլիսոփայությունը: Կյանքը, գործունեությունը և ստեղծագործությունները: Հոբսը փիլիսոփայության առարկայի ու խնդիրների մասին: Հոբսի իմացաբանությունը, նրա նոմինալիզմը: Նշանների մասին ուսմունքը: Ինդուկցիայի և դեդուկցիայի, վերլուծության և համադրության դերն իմացության գործընթացում: Գիտությունների դասակարգման հարցը: Հոբսի գոյաբանությունը, ուսմունք մարմինների և Աստծո մասին: Հոբսի սոցիալ-քաղաքական կամ հասարակագիտական հայացքները:
6. Բենեդիկտ Սպինոզայի փիլիսոփայությունը: Սպինոզայի կյանքը, գործունեությունը և ստեղծագործությունները: Սպինոզայի պանթեիզմը, սուբստանցիայի, ատրիբուտների և մոդուսների մասին ուսմունքը: Նրա իմացաբանությունը: Սպինոզայի մարդաբանությունը, ուսմունքը աֆեկտների մասին: Ազատության և անհրաժեշտության հարաբերակցության հարցը: Սպինոզայի բարոյագիտական և հասարակագիտական հայացքները: Սպինոզան կրոնի ծագման, էության և հասարակական կյանքում նրա դերի մասին: Աստվածաշնչի քննական վերլուծությունը:
7. Ջոն Լոկի փիլիսոփայությունը: Լոկի իմացաբանական հայացքները: Լոկի սենսուալիզմը: Ներքին և արտաքին փորձ հասկացությունները: Զգայություն և ռեֆլեքսիա: Գիտելիքի տեսակները: Առաջնային և երկրորդային որակներ: Լոկի գոյաբանական, հասարակագիտական, բարոյագիտական և մանկավարժական հայացքները:
8. Գոտֆրիդ Լայնբնիցի փիլիսոփայությունը: Կյանքը, գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը, փիլիսոփայական հայացքների զարգացումը: Փիլիսոփայության առարկան և խնդիրները, ռացիոնալիստական մեթոդաբանության սկզբունքները: Լայբնիցի մոնադաբանությունը: Աստվածարդարացման և նախասահմանված ներդաշնակության մասին ուսմունքը: Լայբնիցի իմացաբանությունը: Նրա վերաբերմունքը Լոկի և Դեկարտի իմացաբանական հայացքների նկատմամբ:
9. 18-րդ դարի անգլիական սուբյեկտիվ իդեալիզմը /Ջորջ Բերկլի և Դավիդ Հյում/: Ջ. Բերկլիի կյանքը, գործունեությունը և ստեղծագործությունները: Նրա իմացաբանությունը: Բերկլիի
«տատանումները» օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ իդեալիզմի միջև: Աստծո գաղափարը Բերկլիի փիլիսոփայության մեջ: Հոգևոր սուբստանցիա հասկացությունը, ուսմունքը մարդկային հոգու մասին: Բերկլիի բնափիլիսոփայական և սոցիալ-քաղաքական հայացքները: Դ. Հյումի կյանքը, գործունեությունը և ստեղծագործությունների ընդհանուր բնութագիրը: Նրա իմացաբանությունը: Պատճառականության մասին ուսմունքը: Հյումի սկեպտիցիզմը և ագնոստիցիզմը: Սկեպտիցիզմը որպես փիլիսոփայական և կենսական դիրքորոշում: Հյումի
10. բարոյագիտական ուսմունքի սկզբունքները: Նրա վերաբերմունքը կրոնի և եկեղեցու նկատմամբ:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.- 2, սեմ.-1դաս.- 2, սեմ.-1
3 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/ Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
• ներկայացնել ազատության փիլիսոփայության տեղն ու դերը փիլիսոփայական գիտելիքի
համակարգում,
• վերլուծել ազատության իրավական, քաղաքական և քաղաքացիական տեսանկյունները,
• ներկայացնել ազատության փիլիսոփայական ըմբռնման առանձնահատկությունը,
• պարզաբանել էկզիստենցիալ ազատության խնդրակարգը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատելու ազատության փիլիսոփայության մեթոդաբանության էությունն ու յուրահատկությունները,
2. ներկայացնելու ազատության կրոնական, ճակատագրապաշտական, կամապաշտական, անիշխանական, դիալեկտիկական և էկզիստենցիալիստական ըմբռնումները, դրանց ընդհանրություններն ու տարբերությունները,
3. վերլուծելու մարդկային կեցության էկզիստենցիալ արժեքն ու նշանակությունը,
4. նկարագրելու ազատություն հասկացության վերաբերյալ հայեցակարգային տարբեր մոդելները, դրանց կառուցման փաստարկողական համակարգերը,
5. արժևորելու ազատության դերը ինտելեկտուլ մտքի զարգացման համատեքստում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ներկայացնելու իր ազատությունները, իրավունքներն ու պարտականությունները,
2. նկարագրելու իմաստաարժեքային ճգնաժամերը հաղթահարելու ուղիները,
3. օժանդակելու սոցիալական ներդաշնակ համակեցության կազմակերպմանը:
4. գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. վերլուծելու արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները,
պահպանելու ազատության և պատասխանատվության նորմերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
• ներկայացնել ազատության փիլիսոփայության տեղն ու դերը փիլիսոփայական գիտելիքի
համակարգում,
• վերլուծել ազատության իրավական, քաղաքական և քաղաքացիական տեսանկյունները,
• ներկայացնել ազատության փիլիսոփայական ըմբռնման առանձնահատկությունը,
• պարզաբանել էկզիստենցիալ ազատության խնդրակարգը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3. տեսական և գործնական խնդիրների լուծմանն ուղղված էսսեների պատրաստում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. 2 ընթացիկ քննություն-9 միավոր, յուրաքանչյուրը՝ 4,5 միավոր
2. ընթացիկ ստուգումներ-6 միավոր
3. ինքնուրույն աշխատանք-2 միավոր
4. մասնակցություն-3 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Левицкий С.А., Трагедия свободы, М., 2005.
  • Ж.-П.Сартр, Экзистенциализм-это гуманизм, М., 2015.
  • Фромм Э., Бегство от свободы, М., 2012.
  • Шабанова А.С., Социология свободы. М., 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ազատությունը որպես մարդու էութենական հատկանիշ:
2. Ազատության մեկնաբանության հայեցակետերը:
3. Ազատության էկզիստենցիալիստական ըմբռնումը:
4. Ազատ ընտրության հիմնախնդիրը:
5. Ազատություн և պատասխանատվություն:
6. Անձնական /քաղաքացիական/ իրավունքներ և ազատություններ:
7. Քաղաքական իրավունքներ և ազատություններ:
8. Սոցիալական ադապտացիան ազատության համատեքստում:
3-րդ կիսամյակ
դաս.-30. ինքն. -30
4 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
13.02/Բ02
1. Դասընթացի նպատակ
·ներկայացնել և հիմնավորել փիլիսոփայական գիտելիքի հնարավոր կիրառական ելքերը
· քննարկել էքզիստենցիալ տարբեր հիմնահարցերի արդյունավետ լուծման փիլիսոփայական հնարավոր մոտեցումները:
նպաստել ուսանողների ինքնաճանաչմանը և սեփական ռեսուրսների լիարժեք օգտագործմանը
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրելու մտածողության հիմնարար սկզբունքների և դրանց
կիրառական ազդեցության մասին,
2. բացատրելու աշխարհի մտային-արժեքային պատկերի էությունը և նորովի
իմաստավորել կյանքի և մահվան հիմնահարցերը
3. վերլուծելու հոգեբանության, կենսաբանության և բնագիտության` գիտակցության հիմնախնդրին առնչվող ժամանակակից հետազոտությունները

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համադրելու գիտակցության հիմնախնդրի միջառարկայական հարցադրումները
2. համարժեքորեն գնահատելու փիլիսոփայության ներուժը մարդկային կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում:
3. առաջարկելու անձնային աճին նպաստող կոնկրետ հանձնարարականներ

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
· առաջարկելու կենսական տարբեր խնդիրների ստեղծագործական լուծումներ
· վերլուծելու անձնային իրողությունները

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
·ներկայացնել և հիմնավորել փիլիսոփայական գիտելիքի հնարավոր կիրառական ելքերը
· քննարկել էքզիստենցիալ տարբեր հիմնահարցերի արդյունավետ լուծման փիլիսոփայական հնարավոր մոտեցումները:
նպաստել ուսանողների ինքնաճանաչմանը և սեփական ռեսուրսների լիարժեք օգտագործմանը
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3.մտածողության արդյունավետության բարձրացման գործնական առաջադրանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Մասնակցություն դասընթացին - 3 միավոր
Միջանկյալ քննություններ - 6 միավոր, յուրաքանչյուրը՝ 3 միավոր
Ընթացիկ ստուգումներ - 4 միավոր
Եզրափակիչ քննություն- 7 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բախ Ռ., Ջոնաթան Լիվինգստոն ճայը; Պատրանքներ, Եր. 2003
  • Հիլլ Ն., Խորհիր և հարստացիր, Եր. 2007
  • Կոելյո Պ., Ալիքմիկոսը, Եր. 2013
  • Ефимов Е., Практическая метафизика, М., 2001
  • Кехо Дж., Подсознание может все, М. 2012
  • Талбот М., Голографическая Вселенная, София, 2004.
  • Юнг К., Синхронистичность: акаузальный, связующий принцип, АСТ, 2010.
  • Бендлер Р., Используйте свой мог для изменений, М. 2001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փիլիսոփայական գիտելիքի արդի կարգավիճակը և մարտահրավերները
2. Իմաստասիրությունը որպես կիրառական փիլիսոփայություն: Կիրառական փիլիսոփայության բարոյագիտական տեսանկյունը
3. Երջանկության հիմնախնդրի տեսական և գործնական հարցադրումները:
4. «Իրականություն» և «իրականության պատկեր» հասկացությունների փոխհարաբերության հիմնախնդիրը: Մարդկային մտածողության և հույզերի դերը իրականության պատկերի կառուցարկման հարցում:
5. Փիլիսոփայության և հոգեբանության փոխկապվածության հիմնահարցը: Կիրառական փիլիսոփայության հոգեբանական տեսանկյունը:
Նորագույն գիտական հայտնագործությունները որպես մարդկային գիտակցության հիմնախնդրի վերանայման հնարավորություններ: Կիրառական փիլիսոփայության բնագիտական տեսանկյունը:
3-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2 , սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 07
1. Դասընթացի նպատակ
· Հաղորդել գիտելիքներ զարգացման հայեցակարգերի առանցքային հիմնահարցերի, օրինաչափությունների, դրանց մեկնության և իմաստավորման առանձնահատկությունների մասին։
· Փոխանցել գիտելիքներ կոնֆլիկտների դերի, դրանց տեսակների, կառուցվածքային բաղադրիչների, լուծման հնարավոր ուղիների ու եղանակների մասին:
Նպաստել որոշումների կայացման գործընթացներում համակարգային մոտեցման, կոնֆլիկտների դերային և գործոնային վերլուծության հմտությունների զարգացմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանելու զարգացման երևույթի հիմնական բնութագրիչները,
2. ներկայացնելու դրա վերաբերյալ փիլիսոփայական տարբեր հայեցակարգերի առանձնահատկությունները,
3. մեկնաբանելու զարգացման չափանիշի հիմնահարցը կեցության տարբեր համակարգերում,
4. վերլուծելու կոնֆլիկտի էությունը, հանրային կայնքում ու հարաբերություններում դրա գործառնական նշանակությունը, կառուցվածքն ու բաղադրիչները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու և գնահատելու կեցության տարբեր համակարգերում տեղի ունեցող փոխակերպումները զարգացման գործընթացի ու չափանիշների տեսանկյունից,
2. գնահատելու մեթոդաբանական նշանակությունը և գործնականում կիրառելու բանավեճի մեթոդը մտածողության և գիտելիքի զարգացման գործընթացներում,
3. դերային, գործոնային ու կառուցվածքային վերլուծության ենթարկելու հանրային կյանքում տեղի ունեցող կոնֆլիկտները, մշակելու լուծման ուղիներ։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. իրականացնելու զարգացման գործընթացների փիլիսոփայական վերլուծություններ, ներկայացնել բարելավման առաջարկություններ,
2. բացահայտելու սոցիալական առաջընթացը խոչընդոտող և կոնֆլիկտածին գործոնները, առաջադրել դրանց մեղմման և կոնֆլիտների լուծման տարբերակներ:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Հաղորդել գիտելիքներ զարգացման հայեցակարգերի առանցքային հիմնահարցերի, օրինաչափությունների, դրանց մեկնության և իմաստավորման առանձնահատկությունների մասին։
· Փոխանցել գիտելիքներ կոնֆլիկտների դերի, դրանց տեսակների, կառուցվածքային բաղադրիչների, լուծման հնարավոր ուղիների ու եղանակների մասին:
Նպաստել որոշումների կայացման գործընթացներում համակարգային մոտեցման, կոնֆլիկտների դերային և գործոնային վերլուծության հմտությունների զարգացմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Քննարկում
3. Թեմատիկ ելույթներ և բանավեճեր գործնական պարապունքներ ընթացքում։

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, հիմախնդիրների վերլուծություն, բովանդակալից պատասխաններ:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Շաքարյան Հ.Գ., Փիլիսոփայություն: Ուսումնական ձեռնարկ: Երևան, 2005:
  • Հովհաննիսյան Հ.Օ., Հասարակական համակարգի կառուցված­քային-գործա­ռու­թային բնութագիրը և կառավարման խնդիրները (մեթոդաբանական տեսանկյուն­ներ): «Բանբեր Երևանի հա­մալ­սարանի»: Փիլիսոփայություն, հոգեբանություն No3(18), Երևան, 2015, էջ 42-55:
  • Հովհաննիսյան Հ.Օ., Բանավեճի տեսություն և արվեստ. փիլիսոփայական քննախոսություն: Եր., 2019:
  • Алексеев П. В., Панин А. В., Философия: учебник для вузов. М.,1998.
  • Мириманова М.С., Конфликтология: учебник. М., 2003.
  • Черепанова Е.С., Философия конфликта (Учебное пособие), Екатеринбург, 2007
  • Манасян А.С., Карабахский кинфликт: ключевые понятия и хронока. Ереван, 2005
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կեցության էությունը հիմնական բնութագրիչները։ Շարժում և զարգացում։ Զարգացման լայն և նեղ ըմբռնումները։ Քնակական և որակական, առաջընթաց և ետընթաց զարգացումներ։ Համակարգերի էությունը և տիպաբանությունը։ Դետերմինիզմ և ինդետերմինիզմ, կոնդիցիոնալիզմ և մոնոկաուզալիզմ։
Զարգացման մեխանիստական, էմերջենտիստականմ և հարթ էվոյուցիոնիստական հայեցակարգերը։ Զարգացման վերաբերյալ հավսարակշռեղ-ինտեգրատիվ և կոնֆլիկտների տեսության հայեցակարգերը։ Զարգացման դիալեկտիկական հայեցակարգը. հիմնական օրենքներն ու հասկացությունները։ Դիալետիկայի մարքսիստական վերաիմաստավորումը։ Զարգացման չափանիշի հիմնահարցը կեցության անօրգանական, օրգանական, հասարակական համակարգերում։
Հասարակական երևույթների և գործընթացների վերլուծության փիլիսոփայական հայեցակագերը։ Հասարակականն երևույթնեև սարակականն երևույթների և գործև գործառույթայինևույթների և գործ։ Ինստիտուցիոնալացումներինստիտուցիոնալ ճգնաժամ. հնարավոր ելքեր և զարգացումներ։ Ժողովրդավարության զարգացման միտումներն ու հեռանկարները:
Բանավեճի դերը մտածողության և գիտության զարգացման գործընթացներում։ Գիտական բանավեճեր. դրանց նշանակությունը գիտական տեսությունների լինելիություն, զարգացման ու տարածման գործընթացներում: Վիճաբանության` մտածողությունը խթանելու և էվրիստիկ էությունը: Ստեղծագործության ֆենոմենը անհատի և հասարակության զարգացման գործընթացներում։ Ստեղծագործության չափանիշների հիմնահարցը: Գիտական, գեղարվեստական և փիլիսոփայական ստեղծագործություններ:
Կոնֆլիկտը որպես անհատական եվ հանրային կայնքի երևույթ։ Կոֆլիկտի կառուցվածքը և բաղադրիչները: Կոնֆլիկտի կողմերն ու անուղղակի մասնակիցները: Կոնֆլիկտի օբյեկտը. առարկայական, հոգեբանական, գաղափարական հակամարտություններ: Կոնֆլիկտի տեսակները, դերը անհատական և հանրային զարգացումներում: Կոնֆլիկտների լուծումն առանց միջնորդների և միջնորդների մասնակցությամբ. միջնորդության ձևերը: Ստեղծագործական վիզուալիզացիայի մեթոդը: Բանական-ինտուիտիվ մեթոդը: «Քարտեզագրման» մեթոդը: Դեկարտյան կոորդինատների մեթոդը: Սկզբունքային բանակցությունների և ուղեղային գրոհի մեթոդները:
Ղարաբաղյան հիմնախնդիրը փիլիսոփայության ու բախումնաբանական տեսությունների լույսի տակ:
2-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-4, սեմ.-2
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 04
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ,
· զարգացնել ճիշտ մտածողության հմտությունները ` նպաստելով նաև մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանն ու վերլուծական-քննական մտածողության զարգացմանը:
· ծանոթացնել մաթեմատիկական տրամաբանության հիմնարար սկզբունքներին, ու բաժիններին, դրանց մեթոդաբանական և կիրառական տեսանկյուններին։

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
· ուսանողների մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ,
· զարգացնել ճիշտ մտածողության հմտությունները ` նպաստելով նաև մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանն ու վերլուծական-քննական մտածողության զարգացմանը:
· ծանոթացնել մաթեմատիկական տրամաբանության հիմնարար սկզբունքներին, ու բաժիններին, դրանց մեթոդաբանական և կիրառական տեսանկյուններին։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ,
· զարգացնել ճիշտ մտածողության հմտությունները ` նպաստելով նաև մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանն ու վերլուծական-քննական մտածողության զարգացմանը:
· ծանոթացնել մաթեմատիկական տրամաբանության հիմնարար սկզբունքներին, ու բաժիններին, դրանց մեթոդաբանական և կիրառական տեսանկյուններին։

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Հանձնարարված թեմաներով ելույթների ներկայացում
3. Գործնական առաջադրանքների և վարժությունների կատարում
Անհատական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը ՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին և գործնական առաջդրանքերին՝ գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին և գործնական առաջդրանքերին՝ գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական և հիմնավոր պատասխաններ:
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական և հիմնավորված պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր.,1987:
  • Բրուտյան Գ.Ա., Մաթեմատիկական տրամաբանության փիլիսոփայական ներածություն: Եր., 1968:
  • Медельсон Э., Введение в математическую логику. М., 1984.
  • Успенский В.А., Верещагин Н.К., Плиско В.Е., Вводный курс математической логики. - М.: Физматлит, 2007.
  • Лавров И.А., Максимова Л.Л., Задачи по теории множеств, математической логики и теории алгоритмов. - М.: ФИЗМАТЛИТ, 2002.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ավանդական-ձևական տրամաբանության առարկան և նշանակությունը։
Հասկացության էությունը, տարրերը և տեսակները: Ծավալային հարաբերություններ հասկացությունների միջև: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ։ Դասակարգման դերը գիտական ճանաչողության գործընթացում:
Դատողության ընդհանուր բնութագիրը և կազմը: Պարզ և բարդ, հատկության և հարաբերության դատողություններ: Պարզ հատկության դատողություններն ըստ քանակի և որակի: Տերմինների բաշխվածությունը: Տրամաբանական քառակուսի: Բարդ դատողություններ, դրանց ճշմարտության աղյուսակները: Դատողությունների տեսակներն ըստ մոդալականության:
Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները։
Մտահանգման ընդհանուր բնութագիրը, կազմը և տեսակները: Պայմանական, բաժանարար, լեմատիկ մտահանգումներ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմի ընդհանուր բնութագիրը և կազմը, ձևերն ու եղանակները, աքսիոմը, ընդհանուր և մասնավոր կանոնները: Առանձնացնող և բացառող մտահանգումներ: Մտահանգում հարաբերության մասին: Բարդ, կրճատ և կրճատ-բարդ մտահանգումներ:
Լրիվ ինդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիա պարզ թվարկման միջոցով: Գիտական ինդուկցիա, ինդուկտիվ հետազոտության մեթոդներ: Համանմանություն:
Փաստարկման էությունը և բաղադրատարրերը: Ապացուցում և հերքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն և պարադոքս: Պրոբլեմ, հիպոթեզ, տեսություն: Փոխակերպական տրամաբանության ընդհանուր բնութագիրը:
Մաթեմատիկական տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Մաթեմատիկական տրամաբանության ձևավորման և զարգացման հիմնական փուլերը: Ասույթների հաշվի (պրոպոզիցիոնալ տրամաբանության) հիմնական տարրերը։ Միշտ-ճշմարիտ, միշտ սխալ և կատարելի բանաձևեր: Ասույթների հաշվի հիմնական օրենքները։ Համարժեք ասույթներ:
Բարդ ասույթի նորմալ ձևերը: Բարդ ասույթի կոնյունկտիվ և դիսյունկտիվ կատարյալ նորմալ ձևերը: Տրված նախադրյալներից հնարավոր եզրակացություններ բխեցնելը։ Ասույթների հաշվի աքսիոմատիկ համակարգը, դրա անհակասականությունը, լրիվությունը, աքսիոմների անկախությունը: Ասույթների հաշիվը և մտահանգումների տեսակները:
Պրեդիկատների հաշիվ։ Միտեղանի և բազմատեղանի պրեդիկատներ: Դատողությունների արտահայտումը պրեդիկատների հաշվի միջոցներով: Միշտ-ճշմարիտ, միշտ-սխալ և կատարելի պրեդիկատային բանաձևեր: Համարժեք պրեդիկատային բանաձևեր: Պրեդիկատային բանաձևերի քվանտորային-նախորդող ձևը: Պրեդիկատների տրամաբանության ասքիոմատիկ համակարգը։ Միտեղանի պրեդիկատների տրամաբանությունը և բազմությունների տեսությունը։
Սիլլոգիզմի և անմիջական մտահանգումների մեկնաբանությունը միտեղանի պրեդիկատների տրամաբանության միջոցներով: Մաթեմատիկական տրամաբանության գործնական նշանակությունը: Արհեստական բանականության հիմնահարցը մաթեմատիկական տրամաբանության տեսանկյունից։
1-ին աշնանային կիսամյակ
դաս.-4 , գործ.-2
6 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ձևավորել պատկերացումներ փիլիսոփայության առարկայական ոլորտի, հոգևոր մշակույթի համակարգում դրա դերի և գործառույթների վերաբերյալ, փիլիսոփայական գիտելիքի յուրահատկությունների և զարգացման հիմնական փուլերի մասին:
ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ տրամաբանության առարկայի, ընդհանուր ճանաչողական և մասնագիտական նշանակության, կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների, տրամաբանության տարբեր գիտաճյուղերի վերաբերյալ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու, թե ինչով է տարբերվում փիլիսոփայական գիտելիքը գիտական և առօրեական գիտելիքից, իսկ փիլիսոփայությունը՝ հոգևոր մշակույթի և իմացության այլ ձևերից ,
2. մեկնաբանելու փիլիսոփայության իմացաբանական, աշխարհայացքային, մեթոդաբանական, գաղափարական, համակարգող գործառույթները, հիմնարար և կիրառական բնագավառների առնչությունները,
3. մեկնաբանելու տրամաբանության առարկան, ընդհանուր ճանաչողական և հատուկ մասնագիտական նշանակությունը, մտածողության և լեզվի առնչությունները։
4. վերլուծելու տրամաբանության գիտաճյուղերի դասակարգման սկզբունքներն ու դրանց առնչությունները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. մեկնաբանելու փիլիսոփայական գիտելիքի առանձնահատկությունները, հիմնական բաժինները և դրանց կապը, մասնավոր գիտությունների և փիլիսոփայության անչությունները,
2. բացատրելու փիլիսոփայության դերն ու նշանակությունը մարդու հոգևոր կյանքում և պրակտիկ գործունեության ընթացքում,
3. հիմնավորելու տրամաբանական գիտելիքի նշանակությունը իմացության, մասնագիտական գիտելիքի յուրացման ու զարգացման գործընթացներում,
4. մեկնաբանելու տրամաբանության մեթոդաբանական դերը մասնավոր գիտությունների կայցման ու զարգացման ընթացքում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. դասընթացի ժամանակ ձեռք բերված գիտելիքները կիրառելու հետագայում ուսումնասիրվող փիլիսոփայական պրոբլեմների ըմբռնման, իմաստավորման գործընթացում,
դրսևորելու տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` մասնագիտական հիմնահարցերի ուսումասիրության և վերլուծության ընթացքում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ձևավորել պատկերացումներ փիլիսոփայության առարկայական ոլորտի, հոգևոր մշակույթի համակարգում դրա դերի և գործառույթների վերաբերյալ, փիլիսոփայական գիտելիքի յուրահատկությունների և զարգացման հիմնական փուլերի մասին:
ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ տրամաբանության առարկայի, ընդհանուր ճանաչողական և մասնագիտական նշանակության, կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների, տրամաբանության տարբեր գիտաճյուղերի վերաբերյալ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Թեմատիկ քննարկումներ
3. Գրավոր ստուգում (թեստ, վերլուծական և ստեղծագործական աշխատանք)
բանավոր ստուգում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Շաքարյան Հր.Գ., Փիլիսոփայություն, Երևան, 2005թ.:
  • Սարգսյան Ա.Հ., Փիլիսոփայության դասընթաց, Երևան, 2010թ.:
  • Կարապետյան Ֆ., Մուտք իմաստասիրություն, Երևան, Զանգակ 97, 2004թ.:
  • Фролов И. Т. и др. Введение в философию: учебное пособие для вузов. М.,2007.
  • Рассел Б., История западной философии. М., 2010г.
  • Բրուտյան Գ.Ա, Տրամաբանության դասընթաց։ Եր., 1987, 1967։
  • Բրուտյան Գ.Ա., Փիլիսոփայություն և լեզու: Երևան, 1972, էջ 33-74; 117-144:
  • Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005.
  • Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002.
  • 0. А.Гетманова. Логика. 9-ое изд., Moсква, 2006
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Փիլիսոփայության սահմանումները: Փիլիսոփայական գիտելիքի առանձնահատ­կութ­­յունները: Փիլիսոփայության ակունքները: Դիցաբանություն, կրոն և փիլիսոփայություն:
Փիլիսոփայության առարկայական տիրութը: «Հավերժական հիմնախնդիրներ»: փիլիսոփայական գիտելիքի նշանակությունը առօրյա և գիտական իմացության գործընթացներում։
Փիլիսոփայության գործառույթները հոգևոր մշակույթի համակարգում ճանաչողական, աշխարհայացքային, մեթոդաբանական, գա­ղա­փա­րական, համակարգող, քննադատա­կան արժեքավորման, կարգավորող: Փիլիսոփայությունը և մասնավոր գիտությունները։
Փիլիսոփայական գիտելիքի կառուցվածքը, բաժինները և հիմնական հասկացությունները։ Փիլիսոփայության առարկայի և խնդրակարգի փոփոխությունները պատմության ընթացքում։
Տրամաբանության առարկան։ Մտքի կանոնավորությունը և ճշմարտությունը: Տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և հատուկ մասնագիտական նշանակությունը։ Մտածողություն և լեզու, դրանց հարաբերակցության հիմնահարցը: Ճանաչողության գործընթացի ընդհանուր բնութագիրն ու եղանակները։ Զգայական և բանական իմացության տարրերը, դրանց հարաբերակցությունը։ Վերացական մտածողության բնութագիրը։ Տրամաբանական գիտեիլիքի առաջացման իմնացաբանական և հասարակական-քաղաքական նախադրյալները։ Տրամաբանական գիտելիքի զարգացման հիմնական փուլերն ու գիտաճյուղերը։ Ավանդական-ձևական տրամաբանությունը որպես տրամաբանական գիտելիքի «այբուբեն»։ Դասական և ոչ դասական տրամաբանական համակարգեր։ Բովնադակային, ձևական և ձևայնացված տրամաբանական համակարգեր։ Բազմատրամաբանության սկզբունքը:
2-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2, սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ06
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել գոյաբանությունը որպես փիլիոփայության գիտաճյուղ ,
· բացահայտել գոյաբանության իմացաբանության ու մեթոդաբանության կապը,
· ցույց տալ, որ պատմականորեն հենց գոյաբանական հարցադրումներն ու պատկերացումներն են հանդիսացել փիլիսոփայության ձևավորման մեկնակետը,
հիմնավորել գոյաբանական հարացույցի «վերադարձը» քսաներորդ դարի փիլիսոփայական խնդրակարգ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն՝
1. նկարագրելու գոյաբանական ուսմունքների ծագումը անտիկ շրջանում,
2. բացատրելու նոր ժամանակներում գոյաբանական հարցադրումների հարուցած
տրամաբանական ու իմացաբանական դժվարությունները:
3. մեկնաբանելու գիտական իմացության զարգացման արդի գոյաբանական հարցադրումների հրատապությունը և դրանց շուրջ տարվող փիլիսոփայական բանավեճերը,
4. վերլուծելու մասնավոր գիտություններում ծագող գոյաբանական հարցերի ու դրանց հետ կապված դժվարությունների հաղթահարման ուղիները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ՝
1. Հասկանալու գոյաբանական հարցադրումների նշանակությունը, ինչպես անտիկ ու Նոր ժամանակաների, այնպես էլ ժամանակակից գիտության համար,
2. վերլուծելու գիտական իմացության զարգացման ընթացքը դրանում ծագող գոյաբանական հարցադրումների համատեքստում,
3. ներկայացնելու գիտական կոնկրետ տեսությունների հիմքերում ընկած գոյաբանական ենթադրությունները,
4. գնահատելու ժամանակակից գիտական հարացույցերն իրենց գոյաբանական
նախադրյալների դիտակետից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել գոյաբանությունը որպես փիլիոփայության գիտաճյուղ ,
· բացահայտել գոյաբանության իմացաբանության ու մեթոդաբանության կապը,
· ցույց տալ, որ պատմականորեն հենց գոյաբանական հարցադրումներն ու պատկերացումներն են հանդիսացել փիլիսոփայության ձևավորման մեկնակետը,
հիմնավորել գոյաբանական հարացույցի «վերադարձը» քսաներորդ դարի փիլիսոփայական խնդրակարգ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ (այդ թվում՝ տեսադասախոսություններ)
2. Գործնական պարապմունքներ (աշխատանք տեքստերի հետ, գիտելիքների ստուգում, բանավեճ)
Անհրաժեշտության դեպքում՝ արտալսարանային կոնսուլտացիաներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Философия: Учебник / Под ред. А.Ф. Зотова, В.В. Миронова, A.B. Разина.- 2-е изд., перераб. и доп.- М.: Академический Проект; Трикста, 2004.- 688 с.
  • Ոսկանյան Ա., Հասկացման անխուսափելիությունը. Դրվագներ փիլիսոփայական հերմենևտիկայի և կազմաքանդման պատմությունից, Եր., ԵՊՀ հրատ, 2015, 394 էջ։
  • Ոսկանյան Ա., Փիլիսոփայություն (տեսադասախոսություններ), կայքի հասցեն՝ http://boon.am/ashot-voskanyan-1/ և հաջորդները։
  • А.Барсегян, Лекции по философии. Онтологические проблемы, Ер.2008
  • Введение в философию. Учебное пособие для высших учебных заведении, изд. третье. М. 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գոյաբանության տեղը փիլիսոփայության համակարգում։ (Փիլիսոփայության երեք հարացույցները։ Գոյաբանական պրոբլեմատիկայի կերպափոխությունները)։ 2. Սկիզբը (գոյության հասկացությունը՝ էլեատներ։ Պարմենիդեսը չգոյության մասին։ Շարժման խնդիրը ։ Գոյությունը և մտածողությունը; Անշարժի և շարժվողի դիալեկտիկան)։ 3. Տեսքը (Պլատոնի էյդոսները և Արիստոտելի չորս պատճառները:)։ 4.Ակունքը (նորպլատոնականություն, Թովմա Ակվինացու արիստոտելյան ապացույցները: Ունիվերսալիաների հիմնահարցը):
5. Ենթական (սուբստանցը) (Դեկարտի cogito-ն: Աստծո գոյության ապացույցը որպես անսելմյան փաստարկի կերպափոխում: Լայբնիցի մոնադները): 6. Տրանսցենդենտն ու տրանսցենդենտալը (Կանտ:): 7. Ենթական (սուբյեկտը) (Ֆիխտեի ակտիվիզմը, Շելինգի նույնության սկզբունքը, Հեգելի բացարձակ սուբյեկտը:): 8. Աշխատանքը (Բացարձակ ոգու կերպափոխումը պրակտիկայի: Հասարակական կեցությունն ու հասարակական գիտակցությունը: Էնգելսի Բնության դիալեկտիկան: Մատերիայի լենինյան սահմանումը): 9. Կյանքը (Մարքսյան մատերիալիզմի քննադատությունը Մարտին Հայդեգերի կողմից։ Գոյության հարցը։ Հայդեգերի հիմնարար գոյաբանությունը որպես գոյությանը հասնելու միջոց։): 10. Հայդեգերի երկրորդ շրջանը (գոյությունն առանց ներ-կայության: Մարդու և գոյության փոխադարձ յուրացումը իրա-դարձության մեջ:)։ 11. Լեզուն (Լ. Վիտգենշտայնի փիլիսոփայական զարգացման առաջին փուլը։ «Տրամաբանական- փիլիսոփայական տրակտատ»-ը։ Տրամաբանական վերլուծության փիլիսոփայությունը։ Ատոմար փաստերը՝ վերիֆիկացում և ֆալսիֆիկացում)։ 12. (Տեսության գոյաբանական նախադրյալները։ Ռ. Կարնապի լեզվական կարկասները։ Վ. վ. Քվայնի գոյության չափանիշը։ Թ. Կունի «Գիտական հեղափոխությունների կառուցվածքը»)։ 13. (Լ. Վիտգենշտայնի փիլիսոփայության երկրորդ փուլը։ Փիլիսոփայության լեզվաբանական-պրագմատիկական շրջադարձը։ Լեզվական խաղերը և դրանց գոյաբանությունները։)։ 14. Պատկեր և իմաստ։ (Գոյաբանական պրոբլեմատիկան հետարդիական
փիլիսոփայական համակարգերում)։
2-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-2, սմ-2
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/ Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
• ուսանողներին ծանոթացնել սոցիալական համակարգերի ծագման, զարգացման և գորխառության օրինաչափություններին,
• ներկայացնել սոցիալական հետազոտության պլանավորման ու մեթոդիկայի առանձնահատկությունները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Բացատրելու սոցիալական համաակարգերիաշխարհայացքային և արժեքաբանական առանձնահատկությունները
2. ներկայացնելու աշխարհի գիտական պատկերի առանձնահատկությունները մշակույթի համատեքստում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարբերակելու քաղաքակրթական հայեցակարգերն ու դրանց զարգացման օրինաչափությունները,
2. գնահատելու սոցիալական պլանավորման տեսական ու գործնական կարևորությունը արդիականության համատեքստում,
3. վերլուծելու հասարակության բնութենական և սոցիոմշակութային հիմունքները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
6. իրականացնելու սոցիալ-փիլիսոփայական վերլուծություններ,
7. վերլուծելու փաստեր և կատարելու հետևություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
• ուսանողներին ծանոթացնել սոցիալական համակարգերի ծագման, զարգացման և գորխառության օրինաչափություններին,
• ներկայացնել սոցիալական հետազոտության պլանավորման ու մեթոդիկայի առանձնահատկությունները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3. տեսական և գործնական խնդիրների լուծմանն ուղղված էսսեների պատրաստում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 9 միավոր.
Գնահատման բաղադրիչները ՝ ընթացիկ ստուգումներ առավելագույնը՝ 4 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք առավելագույնը՝ 4 միավոր,մասնակցություն դասընթացին առավելագույնը՝ 3 միավոր։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը,
պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Девятко И.Ф Методы социологического исследования. М.,201
  • Планирование и организация научных исследований: Ростов-на-Дону,2014
  • Тавокин Е.П. Основы методики социологического исследования: Учебное пособие. - М.: ИНФРА-М, 2009. - 239 с. - (Высшее образо
  • Հարությունյան Է.Ա. Սոցիալականան փիլիսոփայություն. /Ներածություն/
  • Դասախոսությունների համառոտագրություն. Ուսումնաօժանդակ ձեռնարկ /Է.Ա.Հարությունյան. Եր., 2019. -168 էջ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Աշխարհի սոցիալական պատկերը
2. Սոցիալական ճանաչողության օբյեկտի առանձնահատկությունները։
3. Գիտական հետազոտության պլանավորման ընդհանուր բնութագիրըՀասարակական կյանքի բնութենական հիմունքները։
4. Հումանիտար և բնադիտական մշակույթների փոխհարաբերության պատմական փուլերի առանձնահատկությունները։
5. Պատմության փիլիսոփայության հայեցակարգերը։
6. Էմպիրիկ հետազոտության համագիտական մեթոդները։
7. Տեսական հետազոտության համագիտական մեթոդները։
8. Նոմոթետիկ և իդեոգրաֆիկ մեթոդները։
9. Իդեոգրաֆիկ մեթոդի տեսակները։
2-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-3, սեմ. -1
4 ժամ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ 06
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիք Միջնադարի և Վերածննդի փիլիսոփայության մասին,
· Ուսանողներին ծանոթացնել կրոնական փիլիսոփայության յուրահատկություններին ու գործառույթներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Բացատրելու միջնադարի և Վերածննդի փիլիսոփայության ձևավորման, զարգացման փուլերը և առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնելու ջատագովության, հայրաբանություն և սխոլաստիկայի բնութագիրը, միջնադարյան փիլիսոփայության լուծումները,
3. լուսաբանելու Վերածննդի շրջանի փիլիսոփայության յուրահատկությունները, հիմնական ուղղությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համեմատելու միջնադարի և Վերածննդի փիլիսոփայությունները:
2. բնութագրելու Միջնադար, Վերածնունդ, սքոլաստիկա, Ռեֆորմացիա, հումանիզմ և աշխարհականացում հասկացությունները,
3. տարբերակելու կրոնական և հումանիստական փիլիսոփայման տիպերը,
4. պարզաբանելու իրար հետ կապված դարաշրջանների փիլիսոփայական ուսմունքների ընդհանրություններն ու տարբերությունները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. համեմատելու տարբեր դարաշրջանների փիլիսոփայական միտքը,
2. վերլուծելու փիլիսոփայական տեքստեր և գնահատելու դրանցում առաջադրված գաղափարները,
ներկայացնելու քննարկված հարցերի վերաբերյալ գոյություն ունեցող տեսակետները և իր կարծիքը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիք Միջնադարի և Վերածննդի փիլիսոփայության մասին,
· Ուսանողներին ծանոթացնել կրոնական փիլիսոփայության յուրահատկություններին ու գործառույթներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսությունների, առաջադրանքների քննարկում, գրականության վերլուծություն,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հասկացությունների վերլուծություն,
3. տարբեր տեսակետների համեմատական վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Антология мировой философии, Возрождения, М., 2001.
  • Рассел Б., История западной философии, СПБ, 2001.
  • Реале Дж., Антисерии Д., Западная философия от истоков до наших дней, Средневековье, СПб, 1995.
  • Жильсон Э., Философия в средние века, М., 2004.
  • Զաքարյան Ս., Փիլիսոփայության պատմություն, Եր., 2006:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Միջնադարյան փիլիսոփայության բնորոշ գծերը, զարգացման փուլերը:
2. Ջատագովական և հայրաբանական փիլիսոփայություն: Օգոստինոս Երանելի:
3. Արաբալեզու փիլիսոփայություն (Իբն Սինա, Իբն Ռուշդ)
4. Սխոլաստիկական փիլիսոփայության զարգացման փուլերն ու հիմնահարցերը։ Վաղ սխոլաստիկա (Պիեռ Աբելյար, Անսելմ Քենթրբերացի): Սքոլասիկայի Ոսկեդար (Թովմա Աքվինացի)։ Ուշ սխոլաստիկա (Դունս Սկոտ, Ուիլյամ Օկկամ):
5. Վերածծնդի փիլիսոփայության բնորոշ գծերը: Հումանիստական փիլիսոփայության բնութագիրը:
6. Նորպլատոնականություն: Բնագիտական և բնափիլիսոփայական ուղղությունները: Գիտական հեղափոխության էությունը:
7. Կրոնական հեղափոխությունը՝ Ռեֆորմացիան և փիլիսոփայական միտքը:
1-ին աշնանային կիսամյակ
Դաս. - 2
2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1309/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հաղորդել հիմնարար գիտելիքներ հոգեբանության հիմնադրույթների մասին,
· ծանոթացնել հոգեկան գործընթացների, վիճակների և առանձնահատկությունների
հիմնական դրսևորումներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու հոգեկան գործընթացները, դրանց հիմքում ընկած գործոնները, դրանց դրսևորում-ներն ու արդյունքները,
2. նկարագրելու հոգեկան վիճակների առանձնահատկությունները,
3. տարբերակելու անհատական առանձնահատկությունները, անձնային տիպերը,
4. վերլուծելու խմբերում իրականացող սոցիալ-հոգեբանական գործընթացները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու վարքի հիմքում ընկած հոգեբանական գործոնների կառավարման հմտությունները,
2. վերլուծելու անձի վարքն ու դրա շարժառիթները,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու տեղեկատվության տարբեր աղբյուրներից,
ներկայացնելու հետազոտության արդյունքները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հաղորդել հիմնարար գիտելիքներ հոգեբանության հիմնադրույթների մասին,
· ծանոթացնել հոգեկան գործընթացների, վիճակների և առանձնահատկությունների
հիմնական դրսևորումներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· սեմինար պարապմունք
գրականության ինքնուրույն վերլուծություն և բանավոր զեկուցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ընթացիկ ստուգումներ. 5 միավոր
Գնահատման մեթոդ. Սեմինարների համար հանձնարարված նյութի ներկայացում, հարց ու պատասխանին ակտիվ մասնակցություն:
Ինքնուրույն աշխատանք. 5 միավոր
Գնահատման մեթոդ. Նախապես հանձնարարված թեմայով ինքնուրույն աշխատանքի պատրաստում և բանավոր կամ գրավոր ներկայացում։
Գնահատման չափանիշները՝ կատարված աշխատանքի համապատասխանությունը առաջադրված հանձնարարությանը, ինքնուրույն վերլուծության առկայություն, եզրահանգումների ամփոփում, վիճակագրական հավաստումներ։
Մասնակցություն. առավելագույնը 2 միավոր
Գնահատման մեթոդ. Մասնակցության և ակտիվության ամրագրում:
Գնահատման չափանիշներ. Ֆիզիկական ներկայություն, դասախոսություններին և սեմինարներին հարց ու պատասխանի, քննարկումների ակտիվ մասնակցություն:
Եզրափակիչ՝ առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրին Է. Խառնվածք. - Երևան, 2002
  • Маклаков А.Г. Общая психология. - СПб., 2006
  • Психология: Учебник / под ред А.А. Крылова. - М., 2000
  • Столяренко Л.Д. Основы психологии: Учебное пособие. - Ростов-на-Дону, 2003
  • Филимонов В.И. Физиологические основы психофизиологии. - М., 2003
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հոգեբանության նշանակությունն արդի հասարակությունում:
2. Հոգեբանության առարկան և մեթոդները:
3. Հոգեկանի կառուցվածքագործառութային նկարագրությունը:
4. Մոտիվացիոն ոլոր, կենսաապահովման գործառույթ:
5. Իմացական ոլոր, ճանաչման գործառույթ:
6. Հուզական ոլորտ, գնահատման գործառույթ։
7. Կամային ոլորտ, վարքի կարգավորման գործառույթ:
8. Խոսք և հաղորդակցում։
9. Խառնվածք, բնավորություն, օժտվածություն։
Անձը խմբում և խմբային երևույթներ։
1-ին աշնանային կիսամյակ
դաս.-2, սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1311/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիք անտիկ փիլիսոփայության ծագման, ձևավորման ու զարգացման օրինաչափությունների մասին,
· ծանոթացնել Հին փիլիսոփայական դպրոցներին և ուղղություններին, Հին աշխարհի դասական մտածողների ուսմունքներին
· օժանդակել ուսանողներին՝ դրսևորելու փիլիսոփայական տեքստերի վերլուծության ու
գնահատման գործում իրենց տեսական և գործնական հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրելու փիլիսոփայության պատմության, որպես գիտության ձևավորման և կայացման ընթացքը, փիլիսոփայության պատմության ուսումնասիրության հիմնական սկզբունքներն ու մեթոդները,
2. ներկայացնելու Հին Արևելքի (Հնդկաստան, Չինաստան) փիլիսոփայական մտքի առանձնահատկությունները, փիլիսոփայական դպրոցների (կոնֆուցիականություն, դաոսիզմ, բուդդայականություն և այլն) հիմնական գաղափարները,
3. լուսաբանելու Արևելյան և Արևմտյան փիլիսոփայման եղանակների տարբերությունները, խոշորագույն մտածողների փիլիսոփայական հայացքները,
4. ներկայացնելու անտիկ փիլիսոփայության զարգացման արդյունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ցույց տալու անտիկ փիլիսոփայական ուղղությունների ու դպրոցների տարբերություններն ու ընդհանրությունները,
2. վերլուծելու անտիկ փիլիսոփայական մտքի զարգացման օրինաչափությունները,
3. նկարագրելու անտիկ փիլիսոփայական ուսմունքները, դրանցում քննարկված հիմնահարցերի լուծումները,
4. իրականացնելու փիլիսոփայական տեքստերի վերլուծություն:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից, սկզբնաղբյուրներից և տեղեկատվական այլ աղբյուրներից,
2. կիրառելու իր գիտելիքները մասնագիտական այլ դասընթացներում,
ներկայացնելու քննարկված հարցերի վերաբերյալ գոյություն ունեցող տեսակետները և իր կարծիքը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին տրամադրել համակողմանի գիտելիք անտիկ փիլիսոփայության ծագման, ձևավորման ու զարգացման օրինաչափությունների մասին,
· ծանոթացնել Հին փիլիսոփայական դպրոցներին և ուղղություններին, Հին աշխարհի դասական մտածողների ուսմունքներին
· օժանդակել ուսանողներին՝ դրսևորելու փիլիսոփայական տեքստերի վերլուծության ու
գնահատման գործում իրենց տեսական և գործնական հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսությունների, առաջադրանքների քննարկում, գրականության վերլուծություն,
2.տեքստերի մեկնաբանում և հասկացությունների վերլուծություն,
3.տարբեր տեսակետների համեմատական վերլուծություն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացի արդյունարար գնահատականը ձևավորվում է 2 ընթացիկ քննությունների, ընթացիկ ստուգման, մասնակցության և եզրափակիչ քննության համար տրված գնահատականների գումարի արդյունքում։
Գնահատման բաղադրիչները ՝ 2 ընթացիկ քննություն՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ 2 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
1. 1-ին ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով:
Գնահատման չափանիշներ. մտքի տրամաբանվածություն, ինքնուրույնություն, նյութի ճշգրիտ
մեկնաբանում:
2. 2-րդ ընթացիկ քննություն ը գնահատվում է առավելագույնը 4 միավոր.
Գնահատման մեթոդ. ամփոփ վերլուծական պատասխաններ հարցերին գրավոր կերպով: Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
1. Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 8 միավոր
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշներ. հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, խնդիրների լուծում, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Антология мировой философии, Античность, Мн., 2001.
  • Богомолов А., Античная философия, М., 1987.
  • Рассел Б., История западной философии, СПБ, 2001.
  • Чанышев А., История философии древнего мира, М., 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փիլիսոփայության պատմությունը որպես գիտություն, դրա առարկան, խնդիրները և ուսումնասիրության սկզբունքներն ու մեթոդները:
2. Հին Չինաստանի և Հին Հնդկաստանի փիլիսոփայական դպրոցները:
3. Անտիկ հունական փիլիսոփայության զարգացման փուլերը (բնափիլիսոփայական, դասական, հելլենիստական):
4. Բնափիլիսոփաներ, Սոփեստներ, Սոկրատես, Պլատոն, Արիստոտել:
Վաղ հելլենիստական փիլիսոփայություն (սկեպտիկներ, ստոիկներ, էպիկուրականներ): Ուշ հելլենիզմի փիլիսոփայությունը: Նորպլատոնականություն:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
առաջին կիսամյակ
18 դաս./12 սեմ.
2 ժամ/շաբաթ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2801/Մ07
1. Դասընթացի նպատակ
Դասընթացի նպատակն է սովորողներին ներկայացնել կրթության փիլիսոփայական հիմնախնդիրները և կրթության ու փիլիսոփայության առնչությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
Դասընթացի ավարտին ուսանողն ունակ կլինի՝
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
Հասկանալ կրթության մասին տարբեր փիլիսոփայական մոտեցումների էությունը,
սահմանել կրթության և փիլիսոփայության առնչությունները,
բացատրել գիտելիքի մասին տարբեր փիլիսոփայական մոտեցումների առանձնահատկությունները,
նկարագրել կրթության ճգնաժամի մասին տարբեր փիլիսոփայական տեսություններ,
մեկնաբանել տեխնոլոգիական զարգացումների ազդեցությունը կրթության վրա։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
կազմել կրթության փիլիսոփայական խնդիրների ցանկ և դասակարգել դրանք ըստ կարևորության,
կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները Հայաստանի կրթական համակարգի խնդիրների լուծումներ առաջարկելու նպատակով:
ներկայացնել կրթության փիլիսոփայական նախընտրելի մոտեցումները և հիմնավորել դրանց կարևորությունը:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Դասընթացի նպատակն է սովորողներին ներկայացնել կրթության փիլիսոփայական հիմնախնդիրները և կրթության ու փիլիսոփայության առնչությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսություն
Ինտերակտիվ ուսուցում՝ Խճանկար, Բանավեճ, Քննարկում
Նախագծային ուսուցում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1-ին ընթացիկ քննություն՝ իրականացվում է գրավոր ձևաչափով, քննական տոմսերով: Քննական տոմսում ներառված է 2 տեսական հարց՝ 2-ական միավորներով:
2-րդ ընթացիկ քննություն՝ իրականացվում է գործնական ներկայացման միջոցով: Սովորողները նախապես ընտրված նյութի հետ կատարում են վերլուծական աշխատանք:
Եզրափակիչ քննություն՝ իրականացվում է բանավոր քննության ձևաչափով՝ քննական տոմսերով: Յուրաքանչյուր քննական տոմս պարունակում է 3 հարց՝ առաջին հարցը՝ 4, իսկ երկրորդ և երրորդ հարցերը 3-ական միավորներով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ս.Խաչատրյան Կրթության փիլիսոփայություն, Երևան, 2009
  • Аристотель. Политика. М. 2016.
  • Бермус, А., Модернизация образования. Философия, политика, культура. M. 2008
  • Adamson F. Global Education Reform. Routledge. 2016. P. 38-56
  • www.ncee.org. Center on International Educational Benchmarking
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կրթության փիլիսոփայության առարկան:
Տեխնոլոգիական զարգացման փիլիսոփայական մեկնաբանությունները և դրանց առնչությունը կրթության հետ:
Կրթության փիլիսոփայության հիմնական տեսությունները:
Գիտելիքը և դրա ձեռքբերման եղանակները կրթության փիլիսոփայության տեսանկյունից:
Արհեստական ինտելեկտի ազդեցությունը կրթության համակարգի վրա։
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-3 , սեմ.-1
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ 18
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել հայ դիցաբանական սիմվոլներին և ցույց տալ դրանց կենսական նշանակությունը հայի կյանքում:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. մեկնաբանելու հայ դիցաբանական սիմվոլները, դրանց ծագումը, բնույթը, կատարած դերն ու նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ներկայացնելու հայ դիցաբանական սիմվոլների իմաստը և դրանց կապը հայի կյանքի հետ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելու հայ ինքնության հավատքային բաղադրիչներին:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել հայ դիցաբանական սիմվոլներին և ցույց տալ դրանց կենսական նշանակությունը հայի կյանքում:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. սեմինար պարապմունք
3. անհատական աշխատանք՝ ռեֆերատ, թարգմանություն, զեկույց:

5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչները ՝ ընթացիկ ստուգումներ առավելագույնը՝ 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք առավելագույնը՝ 5 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Արարատյան Դիցաբանություն /ծագումի վկայագիր/, Եր. 1990թ.
  • Ղևոնդ Ալիշան, Հայոց հին հավատքը կամ հեթանոսական կրոնը, Եր., 2002թ.
  • Սլակ Կակոսյան, Հայոց լեզվի խորհրդարան, Էրեվան, 2001:
  • Գրիգոր Նարեկացի, մատյան ողբերգության /գրաբարից թարգմանեց Մկրտիչ Խերանյանը/, Եր., 2003:
  • Հայ հին վիպաշխարհը /կազմեց` Սարգիս Հարությունյանը/, Եր.., 1987
  • Սլակ Կակոսյան, Բնախոսություն. Երևան, 2001
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հայ դիցաբանական սիմվոլի առանձնահատկությունները, արտահայտչաձևերը: Հայ դիցաբանական սիմվոլը որպես հայ դիցաբանական սիմվոլիկ համակարգության առանցք: Արարչագործության համակարգը ներկայացնող սիմվոլները: Աստվածության համակարգը ներկայացնող սիմվոլները: Հավատքային համակարգը ներկայացնող սիմվոլները: Կենաց համակարգ ներկայացնող սիմվոլները: Ծագումնային բնույթի սիմվոլները: Հայ ազգային տոները
արտահայտող սիմվոլները: Բնազգացական սիմվոլները:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-2, սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ 16
1. Դասընթացի նպատակ
· հաղորդել համակարգված գիտելիքներ գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության՝ որպես իմացության փիլիսոփայության առանցքային հիմնախնդիրներից մեկի մասին:
· ներկայացնել հիմնախնդրի փիլիսոփայական տարբեր ընբռնումների շուրջը տարվող ժամանակակից բանավեճերը,
հիմնավորել գիտական ճանաչողության՝ դեպի օբյեկտիվության իդեալը շարժվելու անխուսափելիությունը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. համադրելու գիտելիքների ճանաչողական բնութագրերի կապը և և համեմատելու դրանք գիտական իմացության զարգացման գործընթացում
2. ներկայացնելու օբյեկտիվության՝ որպես ճշմարտության ձեռբերման նախապայմանի դերակատարությունը,
3. մեկնաբանելու գիտութան ընդհանուր մեթոդաբանական սկզբունքների՝ որպես գիտելիքի
օբյեկտիվության ներգիտական երաշխիքների, ներքին միասնականությունը,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու այն դժվարությունները, որոնց բախվել է ճշմարտության դասական
/պլատոնյան-արիստոտելյան/ հայեցակարգը գիտելիքի օբյեկտիվության իմաստավորման հարցում,
2. բացատրելու գիտելիքի ճշմարտության այլընտրական հայեցակարգերի դիտակետից օբյեկտիվության հիմնախնդրի լուծման առանձնահատկությունները,
3. գնահատելու գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության հարցադրումները իմացության փիլիսոփայության ժամանակակից հայեցակարգերում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծելու իմացության փիլիսոփայության տարբեր հայեցակարգեր՝ նրանցում օբյեկտիվության հիմնախնդրի լուծման դիտակետից,
2. գնահատելու իմացության փիլիսոփայության հայեցակարգերի իմացաբանական,
3. /ներգիտական/ ու սոցիալական հիմքերն ու շարժառիթները;
4. ներկայացնելու իմացության փիլիսոփայության առանձին հայեցակարգերի դերն ու տեղը նրանց պատմական զարգացման խորքի վրա:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հաղորդել համակարգված գիտելիքներ գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության՝ որպես իմացության փիլիսոփայության առանցքային հիմնախնդիրներից մեկի մասին:
· ներկայացնել հիմնախնդրի փիլիսոփայական տարբեր ընբռնումների շուրջը տարվող ժամանակակից բանավեճերը,
հիմնավորել գիտական ճանաչողության՝ դեպի օբյեկտիվության իդեալը շարժվելու անխուսափելիությունը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Քննարկում
Անհատական աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչները ՝ ընթացիկ ստուգումներ առավելագույնը՝ 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք առավելագույնը՝ 5 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Համլետ Ա. Գևորգյան: Փիլիսոփայություն, պատմություն, մշակույթ: Երևան, 2005
  • Мамчур Е.А. Ообъективность науки и релятивизм. М., 2004
  • Летов О.В. Проблема научной объективности : от постпозитивизма к постмодернизму.м>, 2011
  • Лекторский В.А. Эпистемология классическая и неклассическая. М., 2006
  • Эпистемология: перспективы развития. М., 2012
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Գիտական գիտելիքի ճանաչողական բնութագրերը, ճշմարտության և օբյեկտիվության տեղը այդ բնութագրերի համակարգում: Դժվարություններ, որոնց հետ բախվել է ճշմարտության դասական
սահմանումը:
Մարդկային ճանաչողությունը որպես տրամաբանական, հոգեբանական, կիբեռնետիկական հետազոտության և փիլիսոփայական անդրադարձի առարկա:
Գիտելիքի օբյեկտիվության երկու ըմբռնումները: Իմացաբանական դժվարություններ, որոնք հետ բախվել է ճշմարտության դասական հայեցակարգը և դրանց հաղթահարման փորձերը Նոր ժամանակների փիլիսոփայության մեջ իմացաբանական լավատեսության շրջանականերում: Իմացության տեսականացման միտումները XIX-XX դարերի սահմանագլխին և գիտական գիտելիքի ճշմարտության ու օբյեկտիվության հարցադրումները նեոպոզիտիվիստական հայեցակարգերում:
Գիտելիքի ներգիտական կեցության հարցերը լեզվաբանական հարաբերականության և անալիտիկ փիլիսոփայության համատեքստում: Ճշմարտության և օբյեկտիվության՝ որպես գիտելիքի ճանաչողական բնութագրերի էպիստեմոլոգիական ու իմացաբանական մեկնաբանությունները: Գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության մեթոդաբանական սկզբունքները որպես գիտության միասնության ներգիտական պայմաններ:
Գիտության՝ որպես գիտական գիտելիքների միասնության գաղափարի քննարկումները փիլիսոփայության պատմության մեջ: Պատճառականության սկզբունքը որպես գիտելիքի օբյեկտիվության մեթոդաբանական սկզբունքը և նրա վերիմաստավորումը քվանտային մեխանիկայի դիտակետից:
Ինվարիանտության, համաչափության և պահպանության սկզբունքների ներքին կապը գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության ապահովման համատեքստում:
Պարզության սկզբունքը որպես գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության ներգիտական երաշխիք: Պարզության գաղափարի այլիմաստ արծարծումները փիլիսոփայությանն պատմության մեջ: Օբյեկտային ու իմացաբանական պարզության տարբերակման հիմնախնդիրը: Համապատասխանության սկզբունքի՝ որպես օբյեկտիվության ներգիտական պայմանի դերակատարությունը: Սկզբունքային դիտարկելիության մեթոդաբանական պահանջը որպես գիտական գիտելիքի օբյեկտիվության պահանջ:
Գիտական գիտելիքների օբյեկտիվության մեթոդաբանական սկզբունքների՝ որպես արգելքների ճանաչողական նշանակությունը: “Իմացության գնացքը ճշմարտության կայարան հասնելու համար անցնում է օբյեկտիվության կայարանով” բանաձևի ճանաչողական իմաստը:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
դաս.-2, սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ 19
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ ձևավորել համակարգված գիտելիքներ բանավեճի երևույթի, մեթոդաբանական և իմացաբանական տեսանկյունների վերաբերյալ;
· զարգացնել տարակարծություններ առաջ բերող տարբեր հարցերի շուրջ կառուցողական բանավեճ վարելու հմտություններ,
· նպաստել հաղորդակցման մշակույթի և ճկուն մտածելակերպի կատարելագործմանը:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերելու գիտելիքներ բանավեճի հիմնահարցերի մասին համաշխարհային մտքի զարգացման ընթացքում ձևավորված արժեքավոր ժառանգության վերաբերյալ։
2. վերլուծելու բանավեճի կառուցվածքը, տրամաբանական և արտատրամաբանական բաղադրատարրերն ու դրանց հարաբերակցությունը, իմացաբանական և մեթոդաբանական տեսանկյունները:
3. մեկնաբանելու կառուցողական բանավեճի նախադրյալներն ու գործիքակազմը, հնարավոր սխալներն ու դրանց հաղթահարման եղանակները։

բ.գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վարելու կառուցողական բանավեճեր մասնագիտական թեմաների, ինչպես նաև հանրային կարևորություն ունեցող հարցերի վերաբերյալ:
2. բացատրելու բանավեճի ընթացքում տեղ գտած սխալներն ու ապակառուցողական հնարքները, դրսևորելու դրանք հաղթահարելու հմտություններ։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ցուցաբերել բազմաբնույթ ու հակասական ինֆորմացիայի հոսքում կողմնորոշվելու, սեփական տեսակետն ու դիրքորոշումը հիմնավորել-պաշտպանելու, քննադատական դատողություններ կատարելու արժեքավոր հմտություններ, մտավոր պայքարի պատշաճ մշակույթ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ ձևավորել համակարգված գիտելիքներ բանավեճի երևույթի, մեթոդաբանական և իմացաբանական տեսանկյունների վերաբերյալ;
· զարգացնել տարակարծություններ առաջ բերող տարբեր հարցերի շուրջ կառուցողական բանավեճ վարելու հմտություններ,
· նպաստել հաղորդակցման մշակույթի և ճկուն մտածելակերպի կատարելագործմանը:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Հանձնարարված թեմաներով ելույթների ներկայացում
Քննարկումներ և բանավեճ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, որից՝
1. ընթացիկ ստուգում (գրավոր աշխատանք) - 2 միավոր
2. ինքնուրույն աշխատանք-8 միավոր
3. մասնակցություն - 2 միավոր
Եզրափակիչ քննություն-8 միավոր

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Հ.Օ., Բանավեճի տեսություն և արվեստ. փիլիսոփայական քննախոսություն: Երևան, 2019:
  • Հովհաննիսյան Հ.Օ., Փաստարկում և հռետորություն: Ձեռնարկ բուհական և հետբուհական կրթական հաստատությունների համար: Երևան, 2015:
  • Հովհաննիսյան Հ.Օ., Հասարակական համակարգի զարգացման հիմնախնդիրները: Երևան, 2003:
  • Բրուտյան Ա., Բրուտյան Գ., Քաղաքական փաստարկման 101 կանոն: Երևան, 2003:
  • Брутян Г.А., Очерк теории аргументации. Ер., 1992, էջ 121-140; 156-180; 208-239; 262-265:
  • Петров О.В., Риторика. Учебник. М., 2004:
  • Поварнин С.И. Спор. О теории и практике спора. - “Вопр. философии”. 1990, N 3:
  • Schopenhauer A. Eristische Dialektik. “Handschriftlicher Nachlass”. Hrsg. von Ed Grisebach. Bd.2. Leipzig.[s.a.], s.71-107.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բանավեճի հիմնահարցերը համաշխարհային մտքի պատմության մեջ։
Էրիստիկական-սոփեստական և դիալեկտիկական ավանդույթների զարգացումն արդի պայմաններում։
Վեճը որպես մտավոր հաղորդակցման եղանակ: Դրա առաջացման օբյեկտիվ-գոյաբանական, իմացաբանական և սուբյեկտիվ-անհատական նախադրյալները, շահի գործոնը: Բանավեճի տեսակները, դասակարգման տարբերակներ:
Արդյունավետ հաղորդակցման և բանավեճի տեխնոլոգիաներ։ Տրամաբանական և արտատրամաբանական (հոգեբանական, հռետորական, էթիկական, գեղագիտական, վարվեցողության, լեզվախոսաքային, արարողակարգային) բաղադրատարրերը, դրանց նշանակությունը: Պերճախոսությունը և հռետորական միջոցները բանավեճի ընթացքում:
Բանավեճի իմացաբանական և մեթոդաբանական տեսանկյունները։
Վիճաբանությունը որպես իմացության անհրաժեշտ պայման և օրինաչափություն:
Բանավեճի մեթոդաբանական նշանակությունը մտքի ստեղծարար որակների զարգացման, նոր գիտելիքների հայտնաբերման, քննարկվող տեսակետների լրամշակման ու կատարելագործման, օպտիմալ որոշումների մշակման և այլ առումներով: Հրապարակային բանավեճերի ու քննարկումների պրակտիկան որպես հասարակական միտքը կարծրամտությունից պաշտպանելու, նոր գաղափարներ քարոզելու միջոց:
Բանավեճի մեթոդը ուսումնադաստիարակչական գործընթացներում։
Բանավեճային հնարքներ, դրանց էությունը։ Թույլատրելի (ոչ ապակառուցողական) հնարքներ:
Անթույլատրելի (ապակառուցողական) հնարքների բազմությունը: Թեզիսի, փաստարկների, ապացուցման և հերքման հետ կապված ապակառուցողական հնարքներ։
Հոգեբանական ներգործության հնարքներ: Ապակառուցողական հնարքների դիմագրավման մեթոդաբանական սկզբունքները:
Հասարակական - քաղաքական երկխոսությունները փոխակերպվող հասարակական համակարգում։ Քաղաքական բանավեճի մշակույթ։ Քաղաքացիական հասարակության ինստիտուտները հասարակական - քաղաքական երկխոսությունների համակարգում: Հասարակական-քաղաքական երկխոսությունների առանձնահատկությունները Հայաստանում
7-րդ աշնանային կիսամյակ
դասախոսությյուն - 2
4 ժամ /շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հաղորդել գիտելիքներ բիոէթիկայի տեսական և կիրառական հիմնահարցերի մասին,
· ուսանողներին ծանոթացնել բիոէթիկական ժամանակակից մասնագիտական գրականությանը,
· ուսանողների մոտ զարգացնել բիոէթիկական հիմնախնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ բարոյագիտական վերլուծական կարողություններ:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել բիոէթիկական տերմինների, հա­ս­­­­կա­­­­ցութ­­­յուն­նե­­րի, սահ­մա­­­նում­նե­րի գործառնման, դա­սա­­կար­­գ­ման, դրույթ­նե­­րի առա­­­­ջա­դրման, հիմ­­­նա­վոր­­ման ու հերքման տեսական հիմքերը,
2. գնահատել բիոէթիկական տեսական խնդիրների կարևորությունը,
3. կողմնորոշվել բիոէթիկական երկընտրանքների լուծման գործում
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել բիոէթիկական տեսական և կիրառական հիմնական խնդիրները,
2. օգտագործել բարոյագիտական վերլուծության մեթոդներն ու հնարները բիոէթիկական խնդիրների լուծման համար,
3. կիրառել բարոյագիտական վերլուծություն իրականացնելու մեթոդաբանությանը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
2. պատրաստել զեկույցներ,
3. վարել բարոյագիտական բանավեճեր,
4. գրել վերլուծական էսսեներ։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հաղորդել գիտելիքներ բիոէթիկայի տեսական և կիրառական հիմնահարցերի մասին,
· ուսանողներին ծանոթացնել բիոէթիկական ժամանակակից մասնագիտական գրականությանը,
· ուսանողների մոտ զարգացնել բիոէթիկական հիմնախնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ բարոյագիտական վերլուծական կարողություններ:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. գործնական աշխատանքների անհատական կատարում,
3. սեմինարներ, զեկուցումներ
4. խմբային աշխատանքներ
5. ինտերակտիվ դասավանդման մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, որից՝
1. ընթացիկ ստուգում (գրավոր աշխատանք) - 2 միավոր
2. ինքնուրույն աշխատանք-8 միավոր
3. մասնակցություն - 2 միավոր
Եզրափակիչ քննություն-8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Թեմա 1 Բիոէթիկայի ներածություն:
  • Թեմա 2. Գենային ինժեներիա:
  • Թեմա 3. Գիտական հետազոտությունների հետևանքների բարոյագիտական հակասությունները:
  • Թեմա 4. Ժամանակակից բժշկագիտության բարոյագիտական հարցադրումները:
  • Թեմա 5. Էվթանազիա: Կյանքի իրավունք և ինքնասպանություն:
  • Թեմա 6. Կլոնավորում և օրգանների փոխպատվաստում:
  • Թեմա 7.Հղիության արհեստական ընդհատում։
  • Թեմա 8. Եվգենագիտություն։
  • Թեմա 9. Հարկադրական հոսպիտալացման բարոյագիտական խնդիրները:
  • Թեմա 10. Տրանսհումանիզմ և պոստհումանիզմ:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1 Բիոէթիկայի ներածություն:
Թեմա 2. Գենային ինժեներիա:
Թեմա 3. Գիտական հետազոտությունների հետևանքների բարոյագիտական հակասությունները:
Թեմա 4. Ժամանակակից բժշկագիտության բարոյագիտական հարցադրումները:
Թեմա 5. Էվթանազիա: Կյանքի իրավունք և ինքնասպանություն:
Թեմա 6. Կլոնավորում և օրգանների փոխպատվաստում:
Թեմա 7.Հղիության արհեստական ընդհատում։
Թեմա 8. Եվգենագիտություն։
Թեմա 9. Հարկադրական հոսպիտալացման բարոյագիտական խնդիրները:
Թեմա 10. Տրանսհումանիզմ և պոստհումանիզմ:
3-րդ կիսամյակ
դաս.-30. ինքն. -30
4 ժամ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ12
1. Դասընթացի նպատակ
1. ձևավորել համարժեք պատկերացում հետարդյունաբերական հասարակության հայեցակարգերի ձևավորման և զարգացման մասին
2. ներկայացնել տեղեկատվական հասարակության տարբեր մոդելները և դրանց կիրառության հնարավոր սահմանները:
վերլուծել հասարակության տեղեկատվայնացման սոցիալական հետևանքները և հասարակական ինստիտուտների գործառնական առանձնահատկությունները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տեղեկանալ տեղեկատվական հասարակության տնտեսագիտական, տեխնոլոգիական և մշակութաբանական հիմնական մոտեցումների առանձնահատկություններից:
2. ծանոթանալ տեղեկատվական-հաղորդակցական տեխնոլոգիաների գործառնական առանձնահատկություններին:
3. իմանալ հասարակության վիրտուալացման արդի միտումների և այս համատեքստում անձ-հասարակություն փոխհարաբերության արդի հրամայականների մասին:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարանջատել տեղեկատվական հասարակության գիտական չափորոշիչները արտագիտականներից,
2. իրականացնել տեղեկատվական գործընթացների քանակական և որակական մոտեցումների համեմատական վերլուծություն,
3. գնահատել արդի տեխնոլոգիաների ազդեցությունը հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտներում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ցուցաբերել տեսական գիտելիքների պրակտիկ կիրառության հմտություններ,
2. իմաստավորել արդի հասարակական իրողությունները,
3. սինթեզել նոր գիտելիքներ։

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ձևավորել համարժեք պատկերացում հետարդյունաբերական հասարակության հայեցակարգերի ձևավորման և զարգացման մասին
2. ներկայացնել տեղեկատվական հասարակության տարբեր մոդելները և դրանց կիրառության հնարավոր սահմանները:
վերլուծել հասարակության տեղեկատվայնացման սոցիալական հետևանքները և հասարակական ինստիտուտների գործառնական առանձնահատկությունները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություններ
2. գործնական անհատական աշխատանքներ
3. խմբային քննարկումներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Մասնակցություն - 2 միավոր
Ընթացիկ ստուգումներ - 8 միավոր
Ինքնուրույն աշխատանք - 2 միավոր
Եզրափակիչ քննություն - 8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Абдеев Р.Ф., Философия информационной цивилизации. М., 2004.
  • Еляков А., Информационная перегрузка людей. //Социологические исследования, N 5, 2005
  • Иванов Д.В., Виртуализация общества. Версия 2.0. СПб., 2002.
  • Кастельс М., Галактика Интернет. Размышления об Интернете, бизнесе и обществе, УФактория, 2004.
  • Уэбстер Ф., Теории информационного» общества.- М.: Аспект Пресс, 2004
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տեղեկատվական հասարակության ընդհանուր բութագիրը: Արդի գլոբալ տեղեկատվական հասարակությունը:
2. Տեղեկատվական հասարակության չափորոշիչների հիմնահարցը:
3. Տեղեկատվական հասարակությունը որպես հետինդուստրիալ հասարակություն (Դ.
Բելլ)
4. Տեղեկատվական կապիտալիզմ և ցանցային հասարակություն (Մ. Կաստելս)
5. Տեղեկատվական հասարակության ժողովրդավարական ներուժը և մարտահրավերները:
6. Գլոբալ վերահսկողության և տեղեկատվական անվտանգության արդի հիմնախնդիրները:
7. Համացանցի էությունը և սոցիոմշակութային առանձնահատկությունները:

7-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-2, սեմ. -2
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ20
1. Դասընթացի նպատակ
· բացատրել ստեղծագործության և գործունեության այլ տեսակների միջև հիմնական և էական տարբերությունները,
· ներկայացնել ստեղծագործության մոտիվացիան, մոտիվացիոն դաշտ հասկացությունը և վերջինիս մեկնաբանությունների տարբերությունները փիլիսոփայության և հոգեբանության շրջանակներում:
մեկնաբանել ստեղծագործության, հայտնագործության, գյուտի տարբերությունները , ինչպես նաև ստեղծագործության մեկնաբանությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ստեղծագործության էությունը և յուրահատկությունները,
2. բացատրելու ստեղծագործության ազգային և համազգային բնույթը.
3. վերլուծելու բարոյական իդեալը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. նկարագրելու ցանկացած ստեղծագործության, լինի այն գիտական-իմաստային, թե գեղարվեստական, նախամիջավայրը, միջավայրն ու պայմանները, գագաթնակետը, դադարն ու հանգուցալուծում-ավարտը, ինչպես նաև անավարտ ստեղծագործությունների իմաստասիրական բովանդակությունը և նշանակությունը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ներկայացնելու ստեղծագործականի ընտրախավային և զանգվածային բնույթը՝ կապելով այդ ամենը հասարակական ինքնագիտակցությանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· բացատրել ստեղծագործության և գործունեության այլ տեսակների միջև հիմնական և էական տարբերությունները,
· ներկայացնել ստեղծագործության մոտիվացիան, մոտիվացիոն դաշտ հասկացությունը և վերջինիս մեկնաբանությունների տարբերությունները փիլիսոփայության և հոգեբանության շրջանակներում:
մեկնաբանել ստեղծագործության, հայտնագործության, գյուտի տարբերությունները , ինչպես նաև ստեղծագործության մեկնաբանությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Սեմինար պարապմունք
Անհատական աշխատանք /ռեֆերատ, զեկույց/
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչները ՝ ընթացիկ ստուգումներ առավելագույնը՝ 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք առավելագույնը՝ 5 միավոր, մասնակցություն առավելագույնը՝ 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն առավելագույնը՝8 միավոր: Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը:
Գնահատման մեթոդ. բանավոր քննություն ըստ առաջադրված հարցաշարի:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հր. Շաքարյան, Փիլիսոփայությունը ստեղծագործության գաղտնիքների որոնումներում, Եր.,2004թ.
  • Энгельмейер П.К. Теория творчества. - 2-е изд. - М.: ЛКИ,2007.
  • Философия творчества. Ежегодник / РАН. ИФ. Сектор фило- софских проблем творчества. Ред. кол.: Смирнова Н.М., Бес- кова И.А. - ред., Майданов А.С., Горелов А.А., Моркина Ю.С., Ярославцева Е.И. - ред. колл. - М.,2017
  • Творчество как принцип антропогенеза. М.,2009
  • Философия творчества: материалы Всероссийской научной конференции, 8-9 апреля 2015 г., Институт философии РАН, г. Москва / Под ред. Н.М.Смирновой, А.Ю.Алексеева. - М.: Интелл,2015.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ի՞նչ է ստեղծագործությունը, Որո՞նք են ստեղծագործության փիլիսոփայական հարցերը, Ստեղծագործության սահմանման խնդիրը, Ստեղծագործության չափանիշի հիմնահարցը, Ստեղծագործության ազգային և համամարդկային բնույթը: Ստեղծագործություն և բարոյական իդեալ։Ստեղծագործություն և իմացություն, Ստեղծագործության մոտիվացիա, Ստեղծագործության դետերմինացիա, Ստեղծագործության սուբյեկտի հիմնահարցը, Գեղարվեստական ստեղծագործություն, Փիլիսոփայական ստեղծագործություն, Գիտական ստեղծագործություն, Ստեղծագործություն և ինտուիցիա, Ստեղծագործության ընկալումը փիլիսոփայության պատմության մեջ, 20-րդ դարի տեսությունները ստեղծագործության մասին, Ստեղծագործություն և արհեստական ինտելեկտ։
7-րդ աշնանային կիսամյակ
դաս.-4, սեմ.-2
4 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ 21
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին ծանոթացնել փաստարկման և ճարտասանության հիմնահարցերի վերաբերյալ համաշխարհային մտքի պատմության ընթացքում ձևավորված տեսական ժառանգությանը:
Նրանց մոտ զարգացնել ելույթ ունենալու, տպավորիչ խոսելու, արդյունավետ հաղորդակցվելու գործնական կարողություններ ու հմտություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դրսևորելու գիտելիքներ հռետորիկայի` որպես գիտելիքի յուրա­հա­տուկ ոլորտի ձևավորման և զարգացման առանձ­նա­հատ­կությունների վերաբերյալ, ավանդական և ժամանակակից հռետո­րի­կայի հնարների, հա­ղորդակցման գործընթացներում դրանց կի­րառ­ման դերի ու հիմ­նա­կան սկզբունքների մասին:
2. վերլուծելու փաստարկման տրամաբանական բաղադրատարրերը, ապացուցման, հերքման կառոցվածքն ու եղանակները, կանոններն ու առավել հաճախ հանդիպող սխալները:
3. մեկնաբանելու փաստարկման արտատրամաբանական՝ գեղագիտական, էթիկական, պարճախոսական, հոգեբանական, արարողակարգային, լեզվախոսքային բաղադրատարրերը, դրանց գործառնական նշանակությունը։

բ.գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. պատրաստելու հրապարակային ելույթներ` մասնագիտական և հանրային հնչեղություն ունեցող թեմաներով՝ կիրառելով փաստարկողական արդյունավետ կառույցներ և պերճախոսական գործիքակազմ:
2. մեկնաբանելու հաղորդակցման գործընթացներում տեղ գտած սխալներն ու ապակառուցողական տեխնոլոգիաները, դրսևորել դրանք հաղթահարելու հմտություններ։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. դրսևորելու մտքերի կշռադատված շարադրման, փաստարկման, ապացուցման ու հերքման, հիմնավորման, համոզման և արդյունավետ հաղորդակցման համակարգված հմտությունների:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին ծանոթացնել փաստարկման և ճարտասանության հիմնահարցերի վերաբերյալ համաշխարհային մտքի պատմության ընթացքում ձևավորված տեսական ժառանգությանը:
Նրանց մոտ զարգացնել ելույթ ունենալու, տպավորիչ խոսելու, արդյունավետ հաղորդակցվելու գործնական կարողություններ ու հմտություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Հանձնարարված թեմաներով ելույթների ներկայացում
Քննարկումներ և բանավեճ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, որից՝
1. ընթացիկ ստուգում(քննարկումների մասնակցություն) - 5 միավոր
2. ինքնուրույն աշխատանք (անհատական աշխատանքի ներկայացում)- 5 միավոր
3. մասնակցություն - 2 միավոր
4. եզրափակիչ քննություն - 8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Հ.Օ., Փաստարկում և հռետորություն: Ձեռնարկ բուհական և հետբուհական կրթական հաստատությունների համար: Եր., 2015:
  • Հովհաննիսյան Հ.Օ., Բանավեճի տեսություն և արվեստ. փիլիսոփայական քննախոսություն: ԵՊՀ հրատ. Եր.,1019:
  • Հովհաննիսյան Հ.Հ.: Փաստարկման հարցերը հայ փիլիսոփա­յա­կան մտքի պատմության համատեքստում: Գիրք1, 2, Երևան, 2005, 2009:
  • Брутян Г.А, Очерк теории аргументации, Ер., 1992.
  • Петров О.В., Риторика, Учебник, М., 2004.
  • Секреты ораторского мастерства, Мудрые советы 22 самых извест­ных и пре­ус­певающих ораторов 20-ого века, Пер. С англ.. Минск, 2003.
  • Perelman Ch., Olbrechts-Tyteca L., The New Rhetoric, A Treatise on Argu­men­tation, Notre-Dame-London, 1969.
  • Schopenhauer A., Eristische Dialektik, “Handschriftlicher Nachlass”. Hrsg. von Ed Grisebach. Bd.2. Leipzig. [s.a.], s.71-107.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հաղորդակցում, փաս­տար­կում և ճարտասա­նութ­յուն: Հռետորիկայի ավանդա­կան և ժամանակակից ըմբռնում­ները:
Փաստարկման և ճար­տա­սա­նության հիմնա­հարցերը հա­մա­շ­­խար­հային փլիլի­սո­փա­յական մտքի պատ­մության մեջ: Հաղորդակցման, փաս­տարկ­ման ու հռետորության հետա­զոտ­­ման ժամանա­կա­կից կենտրոնները: Փաս­տարկման հետազոտման Երևանյան դպրոցը:
Հռետորիկան որպես գի­տութ­յուն և արվեստ: Ելույթի նա­խա­պատ­րաստ­­­­ման փու­լերն ու բա­ղադրիչ­ները, տրամաբանական կա­ռուց­վածքը, եղանակները:
Տրամաբանականի և արտատրամաբանականի երկընտրանքը: Մտածողության կանոնավորության հիմարար պահանջներն ու սկզբունքները: Ապացուցում և հերքում, եղանակները, առավել հաճախ հանդիպող սխալները: Բազմատրա­մա­բա­նության» սկզբուն­քը և հռետորի­կան: Համատեքստային և ենթատեքստային գործոնները հաղորդակցման ընթացքում:
Փաստարկման և ճար­տասանության արտատրամա­բանական բաղադրա­տար­րերը. իմա­ցա­բա­նա­կան, հոգեբանական, գեղա­գի­տա­կան, էթիկա­կան, վար­վե­ցո­ղու­թյան, ա­րա­­­րողակարգային նոր­­մերն ու սկզբունք­ները: Լսելու մշակույթ:Խոսքի մշակույթ. արտաքերականական որակներ: Հարց ու պատասխանի մշակույթ:
Պերճախոսական հնա­ր­ներ: Կրկնություն: Խոսքի պատ­կերավորում: Հռե­տորական հարց: Աստիճանավորում: Հա­­­­կա­դրու­թյուն: «Բու­մերանգ» կամ հակադարձ հար­ված: Հու­մորի ու սրա­մտութ­յան հնարա­վո­րու­թ­­­յունները հա­ղոր­դակցման ըն­թաց­քում: Կա­ռու­ցո­ղա­կան քննա­­դա­տու­թյուն: Տո­պեր և տրոպներ: Որակական (մե­տա­­նո­միա, փոխաբերություն-այլա­բա­նութ­յուն, հա­մե­մատություն, իրո­նի­ա) և քա­նա­­կական (հի­պերբոլաներ և մեյո­զի­ս­ներ) տրոպներ: Փոխանունության կամ մետանոմիա:
Թույլատրելի խորամանկություններ: Ապակառուցողական հնար­ներքն ու սխալները հա­ղոր­դակց­ման ընթացքում:
Հռետորի անձնական որակները. արտաքինը, ինքնատիրապետումն ու հոգեվիճակը:
Ժեստերը և դրանց տեսակները: Դիմախաղը, հայացքը: Ձայնը, ին­տո­նացիան, առո­­գա­­նութ­յունը, շեշ­տադ­րումը, խոսքի տեմպը: Հիշո­ղության և մտածողության զար­­գաց­ման եղա­նակ­ները:
8-8d ga8nanajin kisamjak
6 շաբաթ
գործնական աշխատանք
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1301,01302
1. Դասընթացի նպատակ
· Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները
· Նպաստել ուսանողների՝ հետազոտական նախագծերի մշակման ու իրականացման հմտությունների զարգացմանը

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. վերլուծել և համակարգել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների աշխարհայացքային,սոցիալ-փիլիսոփայական և բարոյական հիմնախնդիրները ։
2. մշակել սոցիալ-տնտեսական, քաղաքական և քաղաքացիական կյանքի բարոյական կարգավորման ծրագրեր և ներդրման մեխանիզմներ։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել տարատեսակ փիլիսոփայական և սոցիոմշակութային մեթոդներ գործնականում հանդիպող խնդիրները լուծելու ժամանակ
2. մշակել կոնֆլիկտների հաղթահարման իրադրային մոդելներ,
3. առաջարկել հետազոտական նախագծեր և դրանց իրականացման մեթոդներ,

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ),
վարել բանավեճեր՝ պահպանելով մասնագիտական էթիկայի նորմերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Գործնական աշխատանքների միջոցով զարգացնել ուսանողի մասնագիտական հմտությունները և փորձառությունը, մասնագիտական ոլորտում ինքնուրույն աշխատելու կարողությունները
· Նպաստել ուսանողների՝ հետազոտական նախագծերի մշակման ու իրականացման հմտությունների զարգացմանը

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Կլոր սեղանների, քննարկումների անցկացում,
2. Տեսալուսացուցադրությունների իրականացում,
3. Բանավեճեր, մոդելավորում-սիմուլյացիաներ,
Աշխատանք փիլիսոփայական սկզբնաղբյուրների հետ, հետազոտությունների անցկացում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Պրակտիկան գնահատվում է ստուգարքի ձևով: Պրակտիկան դրական (ստուգված) է գնահատվում այն դեպքում, եթե ուսանողը մասնակցել է պրակտիկային, կատարել ծրագրով նախատեսված առաջադրանքները, սահմանված ժամկետում ներկայացրել պրակտիկայի օրագիրը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • «Փրոջեքթ հարմոնի» Հայաստան
  • Միջազգային հանրապետական ինստիտուտի հայկական մասնաճյուղ
  • «Մանթաշյանց» գործարարների միություն
  • «Ժամանակակից արվեստի ինստիտուտ» հիմնադրամ
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Ուսանողների դրական մասնակցության խրախուսում,
· Ինքնուրույն որոշումներ կայացնելու հնարավորության ընձեռում,
· Փոխադարձ հարգանք ու զարգացման հնարավորություններ։

8-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսությյուն - 6
12 ժամ /շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ13
1. Դասընթացի նպատակ
· Ձևավորել գիտելիքներ զանգվածային լրատվական միջոցների ձևավորման, դրանց տարատեսակների ու գործառույթների մասին։
· Ուսումնասիրել մեդիահաղորդակցման կազմակերպման առանձնահատկությունները ու մեթոդները:
· Ներկայացնել մեդիայի սոցիալական ազդեցությունները, արժեքաբանական և վարքաբանական հետևանքները:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Բացատրել հաղորդակցման ավանդական և զանգվածային ձևերի առանձնահատկությունները, դրանց գործիքակազմը և ազդեցության սոցիալ հոգեբանական մեխանիզմները,
2. Նկարագրել հաղորդակցման գործընթացներում տեղեկատվության տարածման ազդեցության մակարդակն ու գործառույթները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Սահմանել հիմնախնդիրները, հստակ տարբերակել տեղեկատվության սոցիալական, բարոյական, հոգեբանական և քաղաքական ազդեցությունները հասարակական գիտակցության վրա,
2. կիրառել մասնագիտական մոտեցումներ,
3. հասկանալ ԶՀՄ բնույթն ու առանձնահատկությունները, գլոբալ մարտահրավերները և տարբերակել խնդիրներն ըստ առաջնահերթության:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ
ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ,
2. ստեղծագործաբար կիրառել և զարգացնել ունեցած գիտելիքները,
վերլուծել փաստեր, անել հիմնավորված հետևություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ձևավորել գիտելիքներ զանգվածային լրատվական միջոցների ձևավորման, դրանց տարատեսակների ու գործառույթների մասին։
· Ուսումնասիրել մեդիահաղորդակցման կազմակերպման առանձնահատկությունները ու մեթոդները:
· Ներկայացնել մեդիայի սոցիալական ազդեցությունները, արժեքաբանական և վարքաբանական հետևանքները:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. գործնական աշխատանքների անհատական կատարում,
3. սեմինարներ,
4. խմբային աշխատանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Եզրափակիչ քննությունը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, որից՝
1. ընթացիկ ստուգում(քննարկումների մասնակցություն) - 5 միավոր
2. ինքնուրույն աշխատանք (անհատական աշխատանքի ներկայացում)- 5 միավոր
3. մասնակցություն - 2 միավոր
4. եզրափակիչ քննություն - 8 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սարգսյան Զ. Մեդիաազդեցության ժամանակակից տեսություններ: Դասախոսություններ,Եր., ԵՊՀ հրատ., 2022:
  • Նազարյան Հ.Տեղեկատվական պատերազմներ և դիվանագիտություն: Ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, ԵՊՀ հրատ., 2017:
  • Միրաքյան Վ., Սոցիալական դիրքորոշումների ձևավորումը զանգվածային լրատվամիջոցներով ԵՊՀ հրատ., 2015:
  • Полуэхтова И. А. Социология массовых коммуникаций, М. : Изд-во Моск. гуманит. ун-та, 2012.
  • Брайант Дж., Томпсон С., Основы воздействия СМИ, Москва, Санкт-Петербург, Киев, 2004.
  • Маршал Маклюэн, “Понимание медия: внешние расширения человека”, Москва, “Гипербория”, 2007г.
  • Гидденс Энтони, “Ускользающий мир: как глобализация меняет нашу жизнь”, Москва, 2004г.
  • Черных А., Мир современных медиа, Издательский дом «Территория будущего», с. 18-20, М., 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տեղեկատվական հասարակության առանձնահատկությունները։
2. Տեղեկատվությունը և նրա դերը ժամանակակից աշխարհում
3. Հաղորդակցման էությունը
4. Հաղորդակցման և տեղեկատվության փոխանցման հիմնախնդիրները
5. Տեղեկատվական հոսքերը զանգվածային մշակույթի և սպառողական հասարակության համատեքստում
6. Զանգվածային լրատվական միջոցների տեսակները
7. Զանգվածային լրատվական միջոցների ազդեցությունը
8. ԶԼՄ-ները որպես հասարակական կարծիքի ձևավորման գործոն
9. Համացանցը որպես ԶՀՄ միջոց
10. Զանգվածային հաղորդակցման միջոցների գործիքները
11. Մանիպուլյացիան և նրա ձևերը
12. Գովազդը զանգվածային հաղորդակցության համատեքստում
13. Տեղեկատվական պատերազմներ
14. Մեդիագրագիտություն
15. Տեղեկատվական անվտանգություն
8-րդ գարնանային կիսամյակ
դասախոսություն - 8
12 ժամ /շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հաղորդել գիտելիքներ քաղաքական փիլիսոփայական տեսական հիմնահարցերի, առարկայի բնույթի վերաբերյալ տեսությունների մասին,
· ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքական փիլիսոփայական ժամանակակից մասնագիտական գրականությանը և արդի հիմնախնդիրներին,
ուսանողների մոտ զարգացնել քաղաքական փիլիսոփայական հիմնախնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ վերլուծական և քննական կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. հասկանալ մասնագիտական եզրույթների, հա­ս­­­­կա­­­­ցութ­­­յուն­նե­­րի, սահ­մա­­­նում­նե­րի գործառնման, դա­սա­­կար­­գ­ման, դրույթ­նե­­րի առա­­­­ջա­դրման, հիմ­­­նա­վոր­­ման ու հերքման գործըն­թաց­նե­րում ան­հրա­­­ժեշտ գրա­գի­­­տու­թյան բազ­­­մաբնույթ դրսևո­րումնե­րը,
2. քաղաքական փիլիսոփայական խնդիրների ձևակերպման համար անհրաժեշտ քաղաքական փիլիսոփայության վերլուծության մեթոդաբանության մասին,
3. հասարակական-քաղաքական արդի իրողությունների համատեքստում ժողովրդավարական հասարակությունների առջև ծառացած քաղաքական և բարոյագիտական հիմնահարցերի մասին։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կտիրապետեն քաղաքական փիլիսոփայական խնդիրների քննական-քննադատական վերլուծության հմտությանը,
2. կտիրապետեն քաղաքական փիլիսոփայական խնդիրների վերաբերյալ ակադեմիական աշխատանքներ (հոդված, թեզիս, էսսե և այլն) գրելու հմտությանը,
3. կունենան քաղաքական փիլիսոփայական խնդիրները հրապարակախոսական և ակադեմիական գրավոր և բանավոր խոսքով ներկայացնելու հմտությունը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
կողմնորոշվել մասնագիտական գրականությունում, պատրաստել զեկույցներ, վարել գիտական բանավեճեր, գրել վերլուծական էսսեներ, գրել հրապարակախոսական ելույթներ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հաղորդել գիտելիքներ քաղաքական փիլիսոփայական տեսական հիմնահարցերի, առարկայի բնույթի վերաբերյալ տեսությունների մասին,
· ուսանողներին ծանոթացնել քաղաքական փիլիսոփայական ժամանակակից մասնագիտական գրականությանը և արդի հիմնախնդիրներին,
ուսանողների մոտ զարգացնել քաղաքական փիլիսոփայական հիմնախնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ վերլուծական և քննական կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. գործնական աշխատանքների անհատական կատարում,
3. սեմինարներ, զեկուցումներ
4. խմբային աշխատանքներ
5. ինտերակտիվ դասավանդման մեթոդներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է առավելագույնը 20 միավոր, որից՝
1. ընթացիկ ստուգում - 4 միավոր
2. ինքնուրույն աշխատանք- 4 միավոր
3. մասնակցություն - 3 միավոր
4. եզրափակիչ քննություն - 9 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պլատոն, Երկեր չորս հատորով, Հատոր 4/ Պետություն, Սարգիս Խաչենց, Փրինթինֆո, Անտարես, Երևան, 2017, 440 էջ,
  • Аристотель, Политика, Рипол-классик, М., 2010, 596 էջ,
  • Бенхабиб С., Притязания культуры. Равенство и разнообразие в глобальную эру, Логос, М., 2003, 350 էջ,
  • Василенко И.А., Политическая философия: Учебное пособие, 2-ое изд., ИНФРА-М., М., 2010, 320 էջ,
  • Гаджиев К.С., Введение в политическую философию: Учебное пособие, Логос, М., 2004, 336 էջ,
  • Гоббс Т., Левиафан, Рипол-классик, М., 2017, 608 էջ,
  • Кимлика У., Современная политическая философия: Введение, М., 2010, 592 էջ,
  • Локк Дж., Два трактата о правлении, Социум, М., 2020, 496 էջ,
  • Макеева Л.Б., Современный либерализм: Ролз, Берлин, Дворкин, Кимлика, Сэндел, Тэйлор, Уолдрон, Продресс-Традиция, М., 1998, 248 էջ,
  • 0. Маркс К., Энгельс Ф., Принципы коммунизма. Манифест Коммунистической партии, АСТ, М., 2020, 160 էջ,
  • Милль Дж. С., О гражданской свободе, Либроком, М., 2021, 240 էջ,
  • Миронова Д., Политическая философия: Учебное пособие, изд. Московского Университета, М., 2014, 240 էջ,
  • Нозик Р., Анархия, государство и утопия, ИРИСЭН, М., 2008, 414 էջ,
  • Омеличкин О.В., Политическая этика: Учебное пособие, Кемерово, 2012, 288 էջ։
  • Ролз Дж., Теория справедливости, ЛКИ, М., 2010, 531 էջ,
  • Руссо Ж-Ж., Об общественном договоре, или Принципы политического права, Канон-Пресс, М., 1998, 416 էջ,
  • Сутор Б., Хоман К., Бломе-Дрез Ф., Политическая и экономическая этика, ФАИР-Пресс, М., 2001, 368 էջ,
  • Bass,G. J., Jus Post Bellum, Philosophy and Public Affairs, 32(4), 2004, էջ 384-412,
  • Berlin I., Two Concepts of Liberty, Four Essays on Liberty գրքում, Oxford: Oxford University Press, 1969, էջ 118-172,
  • 0. Brennan J., Against Democracy, Princeton University Press, Princeton, 2016, 304 էջ,
  • Brennan J., The Ethics of Voting, Princeton University Press, 2011, 223 էջ,
  • Graham Paul, Hoffman John, Introduction to Political Theory, Routledge, 2022,
  • W. Julian Korab-Karpowicz, On the History of Political Philosophy, Routledge, 2012,
  • Fish S., There's No Such Thing as Free Speech…and it's a good thing too, Oxford University Press, New York, 1994, 352 էջ,
  • Fishkin J.S., When the People Speak: Deliberative Democracy and Public Consultation, Oxford University Press, New York, 2009, 256 էջ,
  • Lipshultz J., Broadcast and Internet Indecency: Defining Free Speech, Taylor and Francis, London, 2007, 418 էջ,
  • Miller D., National Self-Determination. On Nationality, Oxford, Clarendon Press, 1995, էջ 81-118.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Քաղաքական փիլիսոփայության ներածություն
2. Քաղաքական փիլիսոփայության պատմություն
3. Անտիկ շրջանի քաղաքական փիլիսոփայություն (Պլատոն, Արիստոտել, Ցիցերոն)
4. Միջնադարյան քաղաքական փիլիսոփայություն (Օգոստինոս Երանելի, Նիկոլլո Մաքիավելի)
5. Նոր շրջանի քաղաքական փիլիսոփայություն (Թոմաս Հոբս, Ջոն Լոք, Ժան-Ժակ Ռուսսո)
6. Ժամանակակից քաղաքական փիլիսոփայություն (Ջոն Ռոլզ, Մայքլ Սենդլ, Ռոբերտ Նոզիկ)
7. Հարկադրանք, լեգիտիմություն և կոլեկտիվ ընտրություն (պետության ծագումը, հասարակական դաշինքի տեսություն, ժողովրդավարություն, քաղաքացիական անհնազանդություն)
8. Ազատություն, հավասարություն և արդարություն
9. Դասական գաղափարախոսություններ (ազատականություն, պահպանողականություն, սոցիալիզմ և մարքսիզմ, անարխիզմ, ազգայնականություն, ֆաշիզմ)
10. Ժամանակակից գաղափարախոսություններ (ֆեմինիզմ, մուլտիկուլտուրալիզմ, էկոլոգիզմ)
11. Համաշխարհային քաղաքական տեսություն (մարդու իրավունքներ, գլոբալ արդարություն, միգրացիա)
8-րդ գարնանային կիսամյակ
6-դաս., 6- սեմ.
12 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսումնասիրել ժամանակակից գլոբալ աշխարհի բարոյագիտական հիմնախնդիրներն ու երկընտրանքները:
· Պարզաբանել գլոբալ էթիկայի մեթոդաբանության մշակման հնարավորությունները:
· Հասկանալ գլոբալ աշխարհում խաղաղ համակեցության և արդյունավետ համագործակցության հիմքերը:

2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել ժամանակակից աշխարհի հիմնական բարոյագիտական ավանդույթներն ու ուղղությունները, դրանց ընդհանրություններն ու տարբերությունները,
2. վերլուծել և ներկայացնել ժամանակակից բարոյագիտական տեսությունների հնարավոր դերը համընդհանուր էթիկայի ձևավորման հարցում,
3. մեկնաբանել համաձայնության (կոնսենսուսի) հնարավորությունը ժամանակակից աշխարհի բարոյական բազմակարծության (պլյուրալիզմի) պայմաններում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ներկայացնել ժամանակակից աշխարհի բարոյագիտական մարտահրավերները,
2. գնահատել ժամանակակից բարոյագիտական հայեցակարգերի պրակտիկ կիրառելիությունը՝ գլոբալ աշխարհի բազմազանության պայմաններում,
3. մեկնաբանել բարոյական նորմերի ինստիտուցիոնալացման գործընթացները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կիրառել բարոյագիտական վերլուծության և որոշումների կայացման գործիքակազմը՝ արդի խնդիրների միջմշակութային համատեքստի պայմաններում,
2. մասնակցել ժամանակակից էթիկայի ֆունդամենտալ հակասությունների քննարկմանը, ինչպես նաև դրանց հաղթահարման քաղաքական և իրավական ձևաչափերի մշակմանը:

3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսումնասիրել ժամանակակից գլոբալ աշխարհի բարոյագիտական հիմնախնդիրներն ու երկընտրանքները:
· Պարզաբանել գլոբալ էթիկայի մեթոդաբանության մշակման հնարավորությունները:
· Հասկանալ գլոբալ աշխարհում խաղաղ համակեցության և արդյունավետ համագործակցության հիմքերը:

4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. առաջադրանքների քննարկում
հայեցակարգերի ուսումնասիրություն և համեմատական վերլուծություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. Ընթացիկ ստուգումներ՝ 4 միավոր
2. Ինքնուրույն աշխատանք՝ 4 միավոր
3. Մասնակցություն՝ 3 միավոր
Եզրափակիչ քննություն՝ 9 միավոր
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Бек У. Общество риска. На пути к другому модерну. М., Изд-во “Прогресс-Традиция”, 2000.
  • Бодрийяр Ж. Прозрачность зла. М., 2008.
  • Ласло Э. Точка хаоса. Скрытые возможности кризиса. М., Изд-во “Весь”, 2011.
  • Назарчук А.В. Этика глобализирующегося общества. М., 2004.
  • Нуссбаум М. Не ради прибыли: зачем демократии нужны гуманитарные науки. М., 2014.
  • M.R. Amstutz, International Ethics: Concepts, Theories, and Cases in Global Politics, Rowman and Littlefield, 2008
  • Mervin Frost, Global Ethics, Routledge, 2009
  • Nussbaum M., The Fragility of Goodness. Cambridge University Press, 2001.
  • Thomas Pogge, Keith Horton, Global Ethics: Seminal Essays, Paragon House, 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գլոբալ էթիկայի առարկան:
2. “Բարու փխրունությունը“ ժամանակակից աշխարհում / ըստ Մ.Նուսբաումի/:
3. Ամարտյա Սենի տրանսսահմանային արդարության տեսությունը:
4. Ջոն Ռոլսի “Ժողովուրդների իրավունքը” որպես գլոբալ էթիկայի պայմանագրային հիմք:
5. Միգրացիայի բարոյագիտական հարցերը: “Միջազգային հյուրընկալության” ֆենոմենը :
6. Աղքատությունը որպես բարոյագիտական վերլուծության առարկա: Աղքատությունը որպես գլոբալ ֆենոմեն:
7. Բարեգործությունը որպես բարոյական պարտավորություն: Բարեգործության սահմանները:
8. Կոսմոպոլիտիզմ /աշխարհքաղաքացիություն/ և հակակոսմոպոլիտիզմ:
9. Պատերազմ և խաղաղություն: Հնարավո՞ր է, արդյո՞ք, արդար պատերազմը:
Բարոյագիտական պլյուրալիզմ ու համաձայնություն: Համակեցության ձևաչափը:
3-րդ կիսամյակ
դաս.-30. ինքն. -30
4 ժամ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
13.02/Բ11
1. Դասընթացի նպատակ
• ներկայացնել արդի քաղաքակրթական փոխակերպումների ներքին օրինաչափությունները,
· վերլուծել արդի հետխորհրդային հասարակությունների սոցիոմշակութային փոխակերպումները,
վերհանել արդի անցումային հասարակությունների հիմնական մարտահրավերները և գնահատել դրանց հաղթահարման հնարավոր ուղիները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել անցումային հասարակության գործառնության հիմնական օրինաչափությունները
2. մեկնաբանել սոցիալ-տնտեսական, քաղաքական և սոցիոմշակութային փոխակերպումների արդի հայեցակարգերը,
3. նկարագրել ազգային ինքնության արդիականացման մեխանիզմները,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ձևակերպել սոցիալական խնդիրներ և մշակել դրանց լուծման օպտիմալ եղանակներ,
2. վերլուծել սոցիոմշակութային փոխակերպումների միտումները և կանխատեսել դրանց հնարավոր հետևանքները,
3. մասնակցել փոխակերպվող հասարակության ազգային անվտանգության հայեցակարգերի մշակման աշխատանքներին:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կիրառել ու զարգացնել ունեցած գիտելիքները,
2. վերլուծել փաստեր և անել ընդհանրացումներ,
օգտվել տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (համացանցային ռեսուրսներ, հաշվետվություններ)
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
• ներկայացնել արդի քաղաքակրթական փոխակերպումների ներքին օրինաչափությունները,
· վերլուծել արդի հետխորհրդային հասարակությունների սոցիոմշակութային փոխակերպումները,
վերհանել արդի անցումային հասարակությունների հիմնական մարտահրավերները և գնահատել դրանց հաղթահարման հնարավոր ուղիները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2.տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն
3. տեսական և գործնական խնդիրների լուծմանն ուղղված էսսեների պատրաստում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Մասնակցություն դասընթացին - 1
Ընթացիկ ստուգումներ - 6
Ինքնուրույն աշխատանք - 4
Եզրափակիչ քննություն- 9

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հարությունյան Է., Անցումային հասարակությունը որպես տրանսֆորմացիոն գործունեության համակարգ, Եր., 2000:
  • Ղարագուլյան Ա., Փոխակերպվող հասարակություն և սոցիոմշակութային այլընտրանքներ,
  • Եր. 2009.
  • Фукуяма Ф., Конец истории и последний человек, Аст, 2004.
  • Кастельс М., Информационная эпоха: экономика, общество и культура, М. , 2000.
  • Штомпка П., Социальное изменение как травма. // Социологические исследования, 2001, № 1.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Անցումային հասարակության ընդհանուր բնութագիրը
2. Անցումային հասարակությունը որպես անկայուն համակարգ: Սոցիալական սիներգետիկայի առանձնահատկությունները:
3. Համակարգային ճգնաժամը անցումային հասարակություններում:
4. Սոցիալական փոփոխությունը որպես վթար: Մշակութային վթարը հետխորհրդային հասարակություններում:
5. Խորհրդային համակարգի սոցիոմշակութային առանձնահատկությունները:
6. Ոչ ձևական ցանցերի հիմնախնդիրը անցումային հասարակություններում:
7. Ձեռքբերովի անօգնականության ախտանիշը հետխորհրդային հասարակություններում:

Կրթական այլ մոդուլներ

Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am