Երկակի նշանակության տեխնոլոգիաների ֆիզիկա

Երկակի նշանակության տեխնոլոգիաների ֆիզիկա

Բակալավրի կրթական ծրագիր

Ուսումնական պլան

Կրթական մակարդակը՝
Բակալավր
Մասնագիտություն՝
055101.05.6 - Ֆիզիկա
Մասնագիտացումը՝
055101.05.6 - Երկակի նշանակության տեխնոլոգիաների ֆիզիկա
Շնորհվող որակավորումը՝
Ֆիզիկայի բակալավր
Ծրագրի ուստարին՝
2023/2024
Ուսուցման ձևը՝
Առկա
Ուսումնառության լեզուն՝
Հայերեն

Ընդհանուր կրթական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապա­շա­րային առանձնահատկությունները,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտու­թյուն­ները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու թուրքերենի հնչյունական համակարգը,
2. սահմանելու թուրքերենի քերականական առանձնահատկությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերարտադրելու թուրքերեն պարզ նախադասություններ,
թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերենի հնչյունական, քերականական, բառապա­շա­րային առանձնահատկությունները,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելո ունակություններ,
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտու­թյուն­ները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն,
2. երկխոսությունների կազմում և բանավոր խոսք,
3. քերականական և բառապաշարային առանձնահատկությունների վերլուծություն և մեկնաբա­նու­թյուն։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
Թեմա 2՝ Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
Թեմա 3՝ Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
Թեմա 4՝ Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
Թեմա 5՝ Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
Թեմա 6՝ Գոյականների կապակցության առաջին ձևը:
Թեմա 7՝ Ներգոյական հոլովով դրված անվանական ստորոգյալն անցյալ ժամանակում;
Թեմա 8՝ Անցյալ կատարյալ ժամանակաձևը:
4-րդ` գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
դասախոսություն-2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ10
1. Դասընթացի նպատակ
հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. 3. բացատրելու հայոց պետականության վերականգնման համար մղվող ազատագրական պայքարի ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները,
4. 4. վերլուծելու նորագույն ժամանակաշրջանում հայոց պետականության վերականգնումն ու զարգացումը՝ վերարժևորելով և իր գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
2. կիրառելու հայոց պատմության նոր և նորագույն շրջանի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի գիտակցության մեջ ազգային-ազատագրական պայքարի և հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորման արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
հայոց նոր ու նորագույն դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2012:
  • Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Ե., 1975:
  • Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ.,Ե., ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., հ. III, գ. I, 2010, հ. III, գ. II, 2015, հ. IV, գ. I, 2010, հ. IV, գ. II, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայ ազատագրական շարժումը XVI դ. կեսերից մինչև XVIII դ.: 2. Ազատագրական պայքարը Սյունիքում և Սյունիքում 1722-1730 թթ.: 3. Ռուս-թուրքական և ռուս-պարսկական պատերազմները և Հայաստանը XIX դ. առաջին երեսնամյակում: Հայկական հարցի միջազգայնացումը: 4. Հայ քաղաքական կուսակցությունների առաջացումը և հայ ազատագրական շարժումը XIX դ. վերջին - XX դ. սկզբին: 5. Հայոց ցեղասպանությունը: 6. Մայիսյան հերոսամարտերը: Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը (1918-1920 թթ.): 7. Խորհրդային Հայաստանը (1920-1991 թթ.): 8. Հայերի մասնակցությունը Երկրորդ աշխարհամարտին: 9. Արցախյան շարժումը (1988-1991 թթ.) և պատերազմը (1991-1994 թթ.): 10. Հայաստանի երրորդ հանրապետությունը (1991 թվականից):
3-րդ` աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դասախոսություն-2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1106/Բ07
1. Դասընթացի նպատակ
հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերը,
2. քննական (քննադատական) մոտեցմամբ մեկնաբանելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի հիմնահարցերի շուրջ եղած տարաբնույթ կարծիքները,
3. բացատրելու հայոց պետականության ձևավորման և զարգացման ընթացքն ու առանձնահատկությունները հին և միջին դարերում՝ արժևորելով և իր քաղաքացիական գիտակցության մեջ արմատավորելով հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների նշանակությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարբերակելու շրջանառության մեջ գտնվող հակագիտական և կեղծ պնդումները,
2. կիրառելու հայոց պատմության հին և միջին դարերի պարբերափուլերի կարևորագույն հիմնահարցերի վերաբերյալ ձեռք բերած գիտելիքները հասարակական դիսկուրսում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. տարբեր սկզբնաղբյուրներից և ուսումնասիրություններից հուսալի տեղեկատվություն ձեռք բերելու, վերլուծելու, գնահատելու և փոխանցելու,
2. նպաստելու հանրության տարբեր խմբերի (ընտանիքի, ընկերների և այլոց) գիտակցության մեջ հայոց պետականության՝ պատմականորեն ձևավորված ավանդույթների արժևորմանն ու արմատավորմանը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
հայոց հին ու միջին դարերի պատմության առանցքային հարցերի վերաբերյալ ուսանողներին հիմնարար գիտելիքներ տրամադրելը և բազմակողմանիորեն զարգացած, կենսունակ ազգային գիտակցություն ունեցող քաղաքացիների դաստիարակմանը նպաստելն է:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն,
2. Սեմինար,
3. Քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով՝
կիսամյակի ավարտին նախատեսված է ստուգարք, որն իրականացվում է բանավոր հարցման միջոցով: Յուրաքանչյուր ուսանողի տրվում է երկու հարց: Ուսանողը «ստուգված» ստանում է հարցերը հիմնական գծերով, բավարար չափով ներկայացնելու դեպքում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հովհաննիսյան Պ., Մինասյան Է. և ուրիշներ, Հայոց պատմություն, խմբ.՝ Հր. Սիմոնյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2012:
  • Ժամկոչյան Հ., Աբրահամյան Ա., Մելիք-Բախշյան Ս., Պողոսյան Ս., Հայ ժողովրդի պատմություն (սկզբից մինչև XVIII դարի վերջը), խմբ.՝ Ս. Մելիք-Բախշյանի, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 1975:
  • Հայոց պատմություն, հ. II, գ. II, խմբ.՝ Ա. Մելքոնյանի և ուրիշների, «Զանգակ-97» հրատ., Երևան, ՀՀ ԳԱԱ պատմ. ինստ., 2014:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հայկական լեռնաշխարհ. աշխարհագրական դիրքը, տարածքը և բնական պայմանները: 2. Հայ ժողովրդի ծագման հիմնահարցը և վաղ պետական կազմավորումները Հայկական լեռնաշխարհում: 3. Վանի թագավորությունը (Ք.ա. IX-VII դդ.): Հայաստանը Երվանդունիների հարստության օրոք (Ք.ա. VI-III դդ.): 4. Մեծ Հայքի թագավորությունը Արտաշեսյան (Ք.ա. 189-1 թթ.) և Արշակունյաց (66-428 թթ.) հարստությունների օրոք: 5. Հայոց մշակույթի Ոսկեդարը: Հայաստանը նախարարական համակարգի ներքո (428-885 թթ.): 6. Հայոց թագավորությունը Բագրատունյաց հարստության (885-1045 թթ.) օրոք: 7. Կիլիկիայի հայկական պետությունը (1080-1375 թթ.): 8. Քոչվորական ցեղերի արշավանքները Հայաստան: 9. Հայ-վրացական զինակցությունը և Զաքարյանների իշխանությունը: 10. Հայաստանը ուշ միջնադարում:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.-2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ցուցաբերել օտար լեզվի իմացություն միջազգային չափորոշիչներին համապատասխան,
2. նկարագրել միջազգային թեստավորման և գնահատման սկզբունքները և պահանջները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կատարել թեստային աշխատանքներ` կազմված համաեվրոպական չափանիշների մակարդակին համապատասխան:
գ. փոխանցելի կարողություններ
արտահայտել մասնագիտական (ակադեմիական) գիտելիքները գրավոր և բանավոր խոսքով:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ամբողջացնել նախորդ մոդուլի օգնությամբ ձեռքբերած գիտելիքները,
· ծանոթացնել օտար լեզվի իմացության ստուգման և գնահատման պահանջներին,
· ներկայացնել լեզվի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և ծանոթացնել թեստավորման հիմանական սկզբունքներին,
· ներկայացնել լեզվի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք,
4. գրավոր փորձնական միջազգային թեստի անցկացում և գնահատում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է թեստավորման միջոցով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ֆրանսերենի իմացության միջազգային թեստավորման յուրահատկությունները:
2. Ֆրանսերենի իմացության համաեվրոպական չափանիշները և թեստավորման հիմանական սկզբունքները:
3. Ֆրանսերենի թեստավորման հիմնական ռազմավարությունը և մարտավարությունը:
Միջազգային թեստերի առանձնահատկությունները:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.-2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
· ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն)։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կառուցելու կապակցված խոսք,
2. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
3. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
4. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
5. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
6. կառուցելու երկխոսություն,
թարգմանելու պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
· ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
· կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
· հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
· հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
· ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
· գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
· կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
· հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
· հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
· թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք։
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》2练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》2练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：第十二课 你在干什么呢（正在……呢，每……都……，星期的表达法）
Թեմա 2：第十三课 我去图书馆借书 （连动词，A不A/V不V）
Թեմա 3：第十四课 我喜欢浅颜色的（挺+adj，有点儿）
Թեմա 4：第十五课 明天是我朋友的生日（单元语言点小结）
Թեմա 5：第十六课 周末你干什么（太……了，动词中叠，地点状语）
Թեմա 6：第十七课 做客（（是）A还是B，就是，会）
Թեմա 7：第十八课 做客（得，反问句，如果……，就……）
Թեմա 8：第十九课 现在习惯了（了，还，年龄表达法）
Թեմա 9：第二十课 看病人（单元语言点小结）
Թեմա 10：第二十一课 我喝了半斤白酒（又，了，好像）
Թեմա 11：第二十二课 他感冒了（能，，最好，日期表达法）
Թեմա 12：第二十三课 你学了多长时间汉语（了，“就”的小结）
Թեմա 13：第二十四课 你吃了早饭来找我（反问句，了，时间状语、地点状语的语序）
2-րդ ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1803/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ,
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու թուրքերենի տիպաբանական առանձնահատկությունները
2. սահմանելու թուրքերենի եղանակներն ու ժամանակաձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
3. վերարտադրելու թուրքերեն երկխոսություններ և պարզ տեքստեր,
4. թարգմանելու թուրքերենից հայերեն և հայերենից թուրքերեն միջին բարդության տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· սովորեցնել ժամանակակից գրական թուրքերեն,
· ձևավորել թուրքերեն տեքստեր վերարատադրելու ունակություններ,
· զարգացնել հայերենից թուրքերեն և թուրքերենից հայերեն տեքստեր թարգմանելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. թուրքերեն տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն,
2. տեքստերի և երկխոսությունների վերարտադրում
3. բանավոր խոսքի զարգացում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1.գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սաֆարյան Ա., Սողոմոնյան Ա., Լոքմագյոզյան Տ., Թուրքերենի դասագիրք, Գիրք Ա, Վեցերորդ լրամշակված հրատարակություն (երաշխավորվել է ՀՀ ԿԳՆ կողմից որպես դասագիրք բուհերի ուսանողների համար), Երևան, «Տիգրան Մեծ» հրատ., 2015:
  • Ergin M., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1980.
  • Hengirmen M., Türkçe öğreniyoruz, c. 1-3, Ankara 1999.
  • Щека Ю. В., Интенсивный курс турецкого языка: Учебник, М., 1996.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ժամանակակից թուրքերենի հնչյունական համակարգը:
Թեմա 2՝ Գոյականի թիվը, հոլովը, պատկանելիության ածանցները թուրքերենում:
Թեմա 3՝ Հրամայական եղանակ, բայի անորոշ ձևը:
Թեմա 4՝ Անվանական ստորոգյալի կազմությունը թուրքերենում:
Թեմա 5՝ Ներկա-շարունակական ժամանակաձևը ժամանակակից թուրքերենում:
Թեմա 6՝ Գոյականների կապակցության առաջին ձևը:
Թեմա 7՝ Ներգոյական հոլովով դրված անվանական ստորոգյալն անցյալ ժամանակում;
Թեմա 8՝ Անցյալ կատարյալ ժամանակաձևը:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի բառակազմական հիմնական կաղապարների ու միջոցների գործածման ձևերը,
2. ճիշտ օգտագործելու ուսումնասիրվող լեզվի ժողովրդի մշակույթին բնորոշ հաղորդակցման, բարեկիրթ խոսքի կաղապարներն ու վարքի նորմերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կառուցելու բանավոր կապակցված խոսք՝ հիմնավորելով իր տեսակետը,
2. հանպատրաստից մասնակցելու երկխոսության՝ իրեն հետաքրքրող տեղեկություններ ստանալու նպատակով:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հարստացնել ուսանողների բառապաշարը,
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել լսելու, հասկանալու, գրելու հմտությունները,
· ձևավորել գերմաներենով հաղորդակցվելու կարողությունները և ունակությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
· Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
· Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ. - 2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ15
1. Դասընթացի նպատակ
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ընկալել, հասկանալ, մեկնաբանել մասնագիտական տեքստերի բովանդակությունն ու կառուցվածքը,
2. կիրառել մասնագիտական և ընդհանուր բառապաշարի հենքային շերտերը՝ դրանց ճշգրիտ գործածության նպատակադրմամբ,
3. ցուցաբերել մասնագիտության ոլորտում անգլերեն լեզվով ինքնուրույն աշխատանք կատարելու սկզբունքների իմացություն
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. իրականացնել գրավոր և բանավոր մասնագիտական տեքստերի ընթերցում, վերարտադրում և թարգմանություն,
2. ձևավորել և ներկայացնել բանավոր կապակցված խոսք՝ ուսումնասիրվող մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ,
3. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք՝ երկխոսության մեջ մտնելով համակուրսեցիների հետ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արդյունավետ օգտվել տեղեկատվական տարբեր օտարալեզու աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. լեզվական իրազեկության զարգացում՝ գիտելիքներ և կարողություններ բառապաշարի, շարահյուսության, ինչպես նաև օտար լեզվի որպես համակարգի այլ առանձնահատկությունների մասին,
2. հաղորդակցական գործընթացների և խոսքային գործունեության մեջ ուսանողների ներգրավման մակարդակի բարձրացում,
3. մասնագիտական բառապաշարի ուսուցման կարողությունների և հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերի ընկալման կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Avetikian M., Grigoryan A. “English for Students of Physics and Radiophysics” Yerevan 2006.
  • Mkhitaryan Ye. “Basic English for University Student” Yerevan 2008.
  • Margaryan Ye. “A Guide to Science” Yerevan 2014.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. մասնագիտական լեզվի բառապաշարարի առանձնահատկություններ
2. անգլերենով մասնագիտական գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների վերլուծություն
3. դասախոսության ընթացքում նյութի կարևոր առանցքային կետերի գրառում
4. տարբեր աղբյուրներից մասնագիտական տեղեկատվության առանձին մասերի համադրում և շարադրում
5. գրավոր տեքստերի վերաձևակերպում մասնագիտական բառապաշարի օգտագործմամբ:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործն.-2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1608/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
· ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
· զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. քննարկելու գիտական տարաբնույթ տեքստերի լեզվաոճական և կառուցվածքային առանձնահատկությունները,
2. մեկնաբանելու լեզվաբանական տերմինաբանությանն առնչվող տարբեր խնդիրներ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կատարելու գիտական տեքստերի հաղորդակցական ներուժի վերլուծություն,
2. գործնականում կատարելու տարբեր գիտական տեքստերի ֆրանսերենից հայերեն և հայերենից ֆրանսերեն թարգմանություններ՝ այդ տեքստերի թարգմանության համարժեքության սկզբունքներին համապատասխան:
գ. փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, գիտական հոդվածներ և այլն),
ձեռքբերված գիտելիքները կիրառելու նաև այլ՝ հարակից գիտակարգերի շրջանակներում կատարվելիք ուսումնասիրություններում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· զարգացնել գիտական տեքստերի ընկալման և մեկնաբանման ունակությունները,
· ծանոթացնել գիտական ֆրանսերենի տարբեր մակարդակներում (հնչյունական - հնչերանգային, բառային, ձևաբանական-շարահյուսական, ոճական) դրսևորվող առանձնահատկություններին,
· զարգացնել գիտական հաղորդակցման կարողություններ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք,
2. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
3. քննարկումներ,
4. ինքնուրույն հետազոտություն,
5. խմբային աշխատանք դասավանդման,
6. նորարարական մեթոդներ, ինտերակտիվ և այլն:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Parizet, M.L., E. Grandef, M. Corsain Collection activités pour le cadre commun. Activités pour le cadre européen commun de référence. B. 1. ClE International, 2006.
  • Boulares, M., J.L. Frerot Grammaire progressive du francais Niveau avancé. ClE International, 2004.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Գիտական ոճ (բնորոշ գծերը, ժանրային առանձնահատկությունները, ենթաոճերը:
2. Գիտական ֆրանսերենի ձևաբանական-շարահյուսական առանձնահատկությունները:
3. Գիտական լեզվի նորմայի օրինաչափությունները:
4. Բառապաշարի դասակարգման հիմնական սկզբունքները ֆրանսերենում:
5. Բառապաշարի հարստացման հիմնական ուղիները:
6. Տարաբնույթ տեքստերի գիտական շարադրանքի լեզվաոճական առանձնահատկությունների քննություն:
7. Դարձվածքի մեկնաբանությունները ֆրանսիական աղբյուրներում: Դարձվածքը որպես ժողովրդի լեզվամտածողության առանձնահատուկ տարր:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1205/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
· ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու գրագետ խոսք, ինչպես նաև մեկնաբանելու չինարենով հնչող խոսքը,
2. նկարագրելու չինարենի քերականական համակարգին բնորոշ հիմնական օրինաչափությունները (պատմողական, ժխտական, հարցական, հրամայական նախադասությունների ռիթմը, արտասանության և ընթերցանության առանձնահատկությունները),
3. մեկնաբանելու չինարենի ընդհանուր և եզրույթային լեզվական միավորները (ըստ կիրառման ոլորտի, բառակազմական առանձնահատկությունների՝ կենցաղային, պաշտոնական և այլն),
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կառուցելու կապակցված խոսք,
2. գործնականում իրականացնելու պարզ իրավիճակներում օտար լեզվով հաղորդակցում,
3. գործածելու հաղորդակցական տարբեր ոլորտներում բանավոր խոսքի տարրական հմտություններ,
4. վերլուծելու և հակիրճ վերարտադրելու դյուրին մասնագիտական տեքստեր,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. քննարկելու անցած կամ դասախոսի կողմից առաջարկած թեմաները,
2. կառուցելու երկխոսություն,
թարգմանելու պարզ տեքստեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել չինարենի լեզվական, հանրալեզվաբանական, գործաբանական իրազեկության բաղադրիչներին,
· ուսանողներին ներկայացնել ժամանակակից չինարենի հնչյունաբանական, ձևաբանական, շարահյուսական և տիպաբանական առանձնահատկությունները,
· ուսանողների մոտ ձևավորել սկզբնական գիտելիքներ չինարենով ակտիվ հաղորդակցման և հետագա լեզվական հմտությունների զարգացման համար,
· ուսանողների մոտ դասընթացի շրջանակներում ստեղծել նախնական պատկերացումներ այդ երկրի մշակույթի և քաղաքակրթության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասընթացի ընթացքում ուսանողները հանդես են գալիս համառոտ գրավոր աշխատանքով՝ հանձնարարված թեմաների շուրջ,
· կատարում են հակիրճ թարգմանություններ համապատասխան թեմաներով,
· հանդես են գալիս բանավոր ներկայացմամբ հանձնարարված թեմայի մասին փոքր ելույթով,
· հանձնարարվում է գրել նամակ՝ ըստ հանձնարարված տարբերակի,
· ուսանողները հանդես են գալիս թեմայի շուրջ կարծիքների փոխանակմամբ և ելույթներով,
· գրում են թեմային համապատասխանող փոքր ծավալի զեկույց,
· կատարում են հանձնարարված տնային ընթերցանության շուրջ քննարկումներ,
· հանձնարարվում է գտնել դիվանագիտական նամակագրության նմուշներ՝ բառապաշարը յուրացնելու նպատակով,
· հանդես են գալիս ելույթներով՝ ամրապտդելով անցած բառապաշարը,
· թեմայի շրջանակներում զուգահեռներ են անցկացնում իրենց երկրի՝ Հայաստանի, և Չինաստանի տոների առանձնահատկությունների վերաբերյալ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք։
Ստուգման մեթոդը՝ գրավոր, բանավոր և լսողական հարցում, որն իրականացվում է թեստային առաջադրանքների ձևով: Առաջադրանքները 3-ն են, որոնցից առաջինը՝ գրավոր, երկրորդը՝ բանավոր և երրորդը՝ լսողական։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1学生书, 北京语言大学出版社，2006年
  • 刘珣著，《新实用汉语课本》1练习册, 北京语言大学出版社，2006年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1学生书， 北京语言大学出版社，2015年
  • 姜丽萍著，《HSK标准教程》1练习册， 北京语言大学出版社，2015年
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1：语音 （声母、韵母、声调）
Թեմա 2：语音 （声调、音变、拼写规则）
Թեմա 3：第一课 你好（“是”字句，“吗”疑问句）
Թեմա 4：第二课 你是哪国人（们、也、呢）
Թեմա 5：第三课 那是你的书吗（这、那，特殊疑问句，定语）
Թեմա 6：第四课 课图书馆在哪儿（在，是，哪儿，方位名词）
Թեմա 7：第五课 在北京大学的东边（语音点小结）
Թեմա 8：第六课 现在几点（钟点表达法，数字表达法）
Թեմա 9：第七课 明天你有课吗（“有”句子，吧，方位名词，时间名词做状语）
Թեմա 10：第八课 你的电话号码是多少（吧，呢，号码表达法，“几”和“多少”）
Թեմա 11：第九课 多少钱一瓶（“几”和“多少”，“二”和“两”，量词，钱数表达法）
Թեմա 12：第十课 你家有几口人（语音点小结）
Թեմա 13：第十一课 北京的冬天比较冷（怎么样，不A不B，形容词谓语）
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործնական -2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. առանձնացնել լեզվական մակարդակների յուրահատկությունները,
2. սահմանել լեզվի հիմնական գործառույթներն ու դրանց նպատակները,
3. ընտրել լեզվական ճիշտ ձևերը:
բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում իրականացնել լեզվաոճական վերլուծություններ,
2. հիմնավորել լեզվական այս կամ այն միավորի ընտրությունը:
գ) ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
1. ցույց տալ լեզվական նորմային համապատասխան լեզվական ձևերը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի առանձին բաժինների առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել լեզվական նորմի չափանիշներին,
· նկարագրել լեզվական մակարդակներում տեղի ունեցող տեղաշարժերն ու փոփո­խութ­յուն­նե­րը։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
· լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում,
· ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • , Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ուղղախոսական, հնչյունափոխական, տառադարձման յուրահատկությունները,
2. Բառապաշարային փոփոխություններն ու զարգացումները,
3. Ձևաբանական և շարահյուսական համակարգերի առանձնահատկությունները:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ
գործ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1604/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմելու մենախոսական և երկխոսական ընդհանուր հաղորդակցական տեքստեր ճիշտ հնչերանգով,
2. ճիշտ օգտագործելու տարբեր իրավիճակներում բարեկիրթ խոսքի կաղապարները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. իրականացնելու տարբեր տեքստերի իմաստային, կառուցվածքային և ոճական վերլուծություն և թարգմանություն,
2. գրելու համառոտ տեքստեր՝ հիմնավորելով իր տեսակետը:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արդյունավետ օգտվելու տեղեկատվական տարբեր աղբյուրներից (ներառյալ ինտերնետային) տեղեկատվություն քաղելու, քննադատաբար վերլուծելու և ներկայացնելու նպատակով և գիտակցելու օտար լեզվի իմացության կարևորությունն ուսման, ինքնակրթության ու ինքնակատարելագործման մեջ և ձգտի հարստացնել իր իմացությունը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել գերմաներենի հնչյունաբանական և քերականական առանձնահատկություններին և ելակետային բառապաշարին (ըստ թիրախային խմբի` A1-A2 կամ A2-B1 մակարդակ),
· խորացնել և հնարավորինս կատարելագործել կարդալու, հասկանալու և վերարտադրելու հմտությունները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և թիմային աշխատանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք,
5. բանավոր ներկայացում/ պրեզենտացիա (անհատական ինքնուրույն նախագծի իրականացում),
6. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
7. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով: Հարցեր.
1. Տարբեր բնույթի տեքստերի ընթերցում, թարգմանություն և վերարտադրում:
2. Բառապաշարի ստուգում:
3. Զրույց թեմաների շուրջ:
4. Ներկայացում (պրեզենտացիա) տարբեր թեմաների շուրջ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Meltonjan G., Soghomonjan K., Diwanjan N. Deutsch (für Stufen A2-B1). Jerewan, Verlag der Universität Jerewan, 2022.
  • DaF kompakt neu A1 - B1. Klett Verlag Stuttgart, 2016.
  • Dreyer,R. Schmitt. Lehr - und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Max Hueber Verlag für Deutsch, 2001. - 320 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Քերականություն. հիմնական ձևաբանական և շարահյուսական կառույցներն ու տիպերը, նրանց առանձնահատկությունները խոսքում:
· Գերմաներենի բառապաշարային և ոճաբանական յուրահատկությունները:
· Տեքստերի վերլուծությունը և դրանց իրացումը գերմաներենով /գրավոր ու բանավոր/:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
գործ. - 2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1602/Բ14
1. Դասընթացի նպատակ
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների
ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և
թարգմանում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. բացատրել անգլերենի քերականության հիմունքները և ճիշտ կիրառել քերականական
կառույցները, 2. ներկայացնել մասնագիտական բառային ֆոնդի հիմնական հասկացությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
1. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
2. հաղորդակցվել ընդհանուր և մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի
հիմնական հմտությունները,
գ . ընդհանրական /փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել մասնագիտությանն առնչվող տեղեկատվական օտարալեզու աղբյուրներից:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. ընդհանուր անգլերենի (General English) հիմնական լեզվական հմտությունների զարգացում,
2. մասնագիտական անգլերենի (Professional English) հիմունքների ներմուծում,
3. հիմնական մասնագիտական բառապաշարի, այնուհետև մասնագիտական տերմինների
ներմուծում և ուսուցում,
4. մասնագիտական ընթերցանության տիրույթում գլխավոր և աջակցող մտքերի տարբերակում և
թարգմանում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ,
2. անհատական և խմբային աշխատանք,
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք,
4. ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ անցած լեզվական նյութի հիման վրա):
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Toumanyan S. “Insight into the science of physics” 2006.
  • Хомутова Е.В. “Intensive Course of the English Language for Physicists and Radiophysicists” Моска, 1992.
  • Kirsten A. H. , Katz D. M. “The Physics Toolbox ” 2002.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցները,
2. ընդհանուր բառապաշարի զարգացում,
3. մասնագիտական անգլերենի հիմնական բառապաշարը,
4. մասնագիտական անգլերեն լեզվով գրավոր և բանավոր տեքստերի տեսակների ներմուծում:
5-րդ՝աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-1. սեմ. -1
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1302/Բ12
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
· ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դասակարգել փիլիսոփայության գիտական - մեթոդաբանական, աշխարհայացքային և արժեքաբանական գործառույթները,
2. բացատրել ճշմարտության և մոլորության, գիտելիքի և հավատի, ռացիոնալի և իռացիոնալի սահմանազատման սկզբունքները,
3. մեկնաբանել քաղաքակրթական զարգացումների օրինաչափություններն ու արդի միտումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հարցադրումներ կատարել էութենականի մասին, էականը տարանջատել երևութականից, առաջնայինը՝ երկրորդայինից,
2. համադրել երևույթների իմացաբանական և արժեքաբանական մոտեցումները,
3. վերլուծել հասարակության բնութենական և սոցիոմշակութային հիմունքները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. կատարել ընդհանրացումներ՝ կիրառելով մտածողության համապատասխան մեթոդները,
2. իմաստավորել աշխարհի ամբողջական պատկերը և այս համատեքստում մարդու կոչումն ու կյանքի իմաստը,
ակտիվացնել քննադատական մտածողությունը, դրսևորել ինքնավերլուծության հմտություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ելակետային գիտելիքներ մարդ-աշխարհ փոխհարաբերությունների փիլիսոփայական ըմբռնման և փիլիսոփայական մտածողության առանձնահատկությունների մասին,
· ծանոթացնել փիլիսոփայական հիմնական հայեցակարգերի գիտական ու աշխարհայացքային հիմնախնդիրներին,
սովորեցնել գրագետ ձևակերպել և ներկայացնել սեփական աշխարհայացքի սկզբունքները և արժեքային կողմնորոշիչները։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի:
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան, պատասխանների հիմնավորվածություն և ամբողջականություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բալայան Ա., Փիլիսոփայություն. դասախոսությունների համառոտագրեր, Եր. 2016։
  • Введение в философию, под ред. Фролов И.Т., М. 2012.
  • Канке В. А., Основы философии, М., 2014.
  • Губин В. Д. Философия, М., 2013.
  • Бучило Н. Ф., Философия, М., 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փիլիսոփայությունը որպես մարդու և աշխարհի միջև մշակութային միջնորդ:
2. Փիլիսոփայական մշակույթի առանձնահատկությունները:
3. Պատմափիլիսոփայական ակնարկ:
4. Կեցության փիլիսոփայական ըմբռնումը:
5. Մարդկային կեցության առանձնահատկությունները:
6. Հոգեկանի ծագման վարկածները:
7. Իմացության էությունը և կառուցվածքը:
8. Ճշմարտություն, մոլորություն, հավատ:
9. Գիտական ճանաչողության մեթոդները:
10. Գիտություն և բարոյականություն:
11. Մարդու և հասարակության ծագման վարկածները:
12. Հասարակությունը որպես ինքնապարտադրող համակարգ:
13. Պատմության փիլիսոփայական ըմբռնումը :
14. Մշակույթ և քաղաքակրթություն:
15. Հասարակական կյանքի ոլորտները:
16. Սոցիալական առաջադիմությունը և մարդկության ապագան:
4-րդ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. -2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0708/Բ09
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել էկոլոգիայի` որպես գիտության ձևավորման պատմությունը, բացատրել սոցիալական էկոլոգիայի հիմունքները և առանձնահատկությունները,
2. ձևակերպել էկոհամակարգի, կենսացենոզի և նոոսֆերայի ուսմունքները,
3. նկարագրել մարդկության կայուն զարգացման սկզբունքները,
4. լուսաբանել աշխարհում և Հայաստանում օդային, հողային և ջրային ռեսուրսների հիմնական էկոլոգիական խնդիրները,
5. բացատրել բնական և անթրոպոգեն էկոհամակարգերի զարգացման ընդհանուր սկզբունքները և օրինաչափությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել և գործնականում իրականացնել ՀՀ կլիմայի փոփոխության, կենսաբազմազանության և անապատացման դեմ պայքարի մասին ազգային զեկույցները,
2. մասնագիտական առանձնահատկություններից ելնելով՝ կիրառել բնապահպանական և էկոլոգիական գիտելիքները հասարակության կայուն զարգացման տարբեր ծրագրերում,
3. վերլուծել էկոլոգիական վիճակը և անել համապատասխան եզրակացություններ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. վերլուծել փաստերը և կատարել հետևություններ,
կազմակերպել տրամաբանական և վերլուծական աշխատանքներ:v
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողների մոտ ձևավորել աշխարհայացք և գիտելիք էկոլոգիայի` որպես գիտության, բնապահպանության, բնական համակարգերի գործունեության հիմունքների, համաշխարհային և Հայաստանի բնապահպանական խնդիրների մասին,
ձևավորել հիմնարար գիտելիքներ բնություն-հասարակություն համակարգում էկոլոգիայի հիմնախնդիրների, բնության հետ հասարակության համահունչ զարգացման մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասավանդման ձևեր՝
համակցված դասեր՝ հեռահար դասընթացներ /Moodle համակարգով/ և դասախոսություններ:
Ուսումնառության ձևեր՝
ինքնուրույն աշխատանք` գրականության ընթերցում, Moodle համակարգում զետեղված դասախոսությունների ընթերցում, առաջադրանքների կատարում և խմբային քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է թեստային համակարգով, on-line, տրվում է առավելագույնը 32 հարց, նախապես կազմված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ., Ժամհարյան Հ.Գ., Խոյեցյան Ա.Վ., Մովսեսյան Հ.Ս., Փիրումյան Գ.Պ. «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ»: Ուսումնական ձեռնարկ, Զանգակ-97, Երևան, 2010, 224 Էջ:
  • Հովհաննիսյան Ն., Մելիքյան Ա., Դանիելյան Ա. «Ագրոկենսաբազմազանություն», Երևան: «ԹԱՍԿ» ՍՊԸ, 2014, 136 էջ.
  • Եդոյան Ռ.Հ., Հովակիմյան Ժ.Հ. «Բնապահպանության դասավանդման մեթոդիկայի և լաբորատոր-գործնական պարապմունքների ձեռնարկ», Երևան, Իրավունք, 2010թ., 222 էջ:
  • Մելքումյան Լ.Ս., Գալստյան Մ.Հ. «Բնապահպանության հիմունքներ», Երևան, 2010թ., 311 էջ:
  • Գրիգորյան Կ.Վ., Եսայան Ա.Հ. Տեր Մինաս քահանա Մարտիրոսյան «Բնապահպանություն և Աստվածաբանություն», Վաղարշապատ, 2007, 215 էջ:
  • Հայրապետյան Է.Մ. և ուրիշներ «Շրջակա միջավայրի պահպանություն», Երևան, 2005թ.:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ներածություն: Էկոլոգիայի համառոտ պատմություն, կառուցվածքը, առարկան և օբյեկտը:
Օրգանիզմների գոյության միջավայրը և պայմաններին հարմարվելը:
Կյանքի գոյատեվման հիմնական միջավայրերը:
Պոպուլյացիաների էկոլոգիա: Կենսացենոզներ: Էկոհամակարգեր:
Նյութերի շրջանառությունը էկոհամակարգերում: էկոհամակարգերի ինքնազարգացում: Կենսոլորտ:
Մարդու փոխազդեցությունը բնության հետ:
Մթնոլորտի պահպանությունը: Երկրի կլիմայի փոփոխության և անապատացման հիմնախնդիրները:
Ջրային պաշարների պահպանությունը: Հողային պաշարների պահպանությունը:
Երկրի կենսաբանական բազմազանությունը: Կենսաբազմազանության պահպանությունը:
Շրջակա միջավայրը և մարդու առողջությունը:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործն.- 2ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ06
1. Դասընթացի նպատակ
· լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից,
2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը,
3. բացատրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը,
2. կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան,
3. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները լեզվի տարբեր մակարդակներում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
ստեղծագործաբար կիրառել ունեցած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցները օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ
2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքը անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք էէ վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002.
  • Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011.
  • Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013.
  • Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017.
  • Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012
  • Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003.
  • Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011
  • Розенталь, Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011.
  • Русский язык и культура речи. По ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010.
  • 0. www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари.
  • www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык».
  • www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ձևաբանական նորմեր:
2. Շարահյուսական նորմեր:
3. Խոսքային գործունեության տեսակները:
4. Հաղորդակցական նորմեր:
5. Խոսքային էթիկետ (խոսքի մշակույթի էթիկական նորմերը):
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ.- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1705/Բ04
1. Դասընթացի նպատակ
· լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. նկարագրել գրավոր և բանավոր խոսքը՝ հիմնական նորմատիվ, հաղորդակցական, էթիկական տեսանկյուններից,
2. ձևակերպել ռուս գրական լեզվի հիմնական նորմերը,
3. նկարագրել պարբերանշված լեզվական միջոցների կիրառումը տարբեր հաղորդակցական իրավիճակներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել գրական լեզվի ժամանակակից նորմերը,
2. կառուցել խոսքը լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական նորմերին համապատասխան,
3. վերհանել և վերացնել սխալները և վրիպումները՝ լեզվի տարբեր մակարդակներում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
ստեղծագործաբար կիրառել ձեռք բերած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· լեզվական և խոսքային կոմպետենցիաների մակարդակի բարձրացում՝ արդյունավետ հաղորդակցման համար,
· ուսանողների մոտ լեզվական փաստերը գնահատելու, վերլուծելու և լեզվական միջոցները ընտրելու կարողության ձևավորում՝ ըստ հաղորդակցման բովանդակության, ոլորտի և պայմանների,
· տարբեր խոսքային իրավիճակներում լեզվի միջոցներն օպտիմալ օգտագործելու կարողության ձևավորում,
խոսքի ընդհանուր մշակույթի զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. բանավոր խոսքի զարգացմանն ուղղված վարժություններ, քննարկումներ,
3. ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բաղկացած է 2 մասից՝ բանավոր և գրավոր: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով: Ուսանողներին տրվելու են վերլուծության համար տարբեր ժանրերի տեքստեր, որտեղ պետք է վերհանվեն և ուղղվեն սխալները՝ ըստ գրական լեզվի ժամանակակից նորմերի (լեզվական, հաղորդակցական և էթիկական):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Введенская Л.А. Русский язык и культура речи. Москва, 2002.
  • Введенская Л.А. Словарь ударений для работников радио и телевидения. Ростов-на-Дону, 2012.
  • Вербицкая Л.А. и др. Давайте говорить правильно! Трудности современного русского произношения и ударения: Краткий словарь-справочник. Москва, 2003.
  • Воронцова Т.А. Культура речи. Ижевск, 2011.
  • Голуб И.Б. Риторика: учитесь говорить правильно и красиво. Москва, 2013.
  • Розенталь, Д.Э. Большой справочник по русскому языку. Москва, 2017.
  • Розенталь, Д.Э. Словарь трудностей русского языка. 20000 слов: 20 000 слов. Москва, 2012
  • Розенталь Д.Э. Справочник по правописанию и литературной правке. Москва, 2003.
  • Розенталь, Д.Э. Справочник по русскому языку. Практическая стилистика. Москва, 2011
  • 0. Розенталь Д.Э. Русский язык. Орфография. Пунктуация. Орфографический словарь. (Классический справочник). Москва, 2011.
  • Русский язык и культура речи. Под ред. Максимова В.И., Голубевой А.В. Санкт-Петербург, 2010.
  • www.cultrechi.narod.ru - «Грамотная речь, или Учимся говорить по-русски». Словари.
  • www.gramota.ru - Справочно-информационный Интернет-портал «Русский язык».
  • www.slovari.ru - Электронная библиотека словарей русского языка.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Խոսքի մշակույթ որպես լեզվաբանական առարկա: Լեզվի հասարակական դերը: Գրավոր և բանավոր խոսքի առանձնահատկությունները: Ռուս գրական լեզվի նորմերի համակարգը: Հնչյունական (արտասանական) նորմեր: Բառագիտական նորմեր:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործնական – 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
1401/Բ03
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
· ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա) մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. կազմել արտահայտիչ խոսք,
2. ներկայացնել խոսքի գործառական ոճերի առանձնահատկությունները,
3. կազմել գրագրության տարբեր նմուշներ:
բ) գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում կիրառել հրապարակային խոսքի կանոնները,
2. պահպանել խոսքի էթիկետը։
գ) ընդհանրական / փոխանցելի կարողություններ
1. կազմել բանավոր և գրավոր գեղեցիկ խոսք։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել լեզվի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները,
· ծանոթացնել խոսքի գործառական տարբերակներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
·լուսապատկերի (սլայդի) ցուցադրում,
·ինքնուրույն աշխատանք և հանձնարարություններ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքը բանավոր է: Ստուգարքն անցկացվում է ուսանողներին նախապես տրված հարցաշարով. յուրաքանչյուր ուսանողին տրվում է 4-5 հարց: Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակի ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատներ, զեկուցումներ, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ավետիսյան Յու., Սարգսյան Ա., Թելյան Լ. և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ, Եր., 2016:
  • Եզեկյան Լ., Հայոց լեզու,, Երևան, 2007:
  • Յու. Ավետիսյան և ուրիշներ, Հայոց լեզու և խոսքի մշակույթ (Գործնական աշխատանքների ձեռնարկ հումանիտար ֆակուլտետների ուսանողների համար), Եր., 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Խոսքի պատկերավորման-արտահայտչական միջոցները։
2. Խոսքի գործառական տարբերակները։
3. ԶԼՄ-ների և գովազդի լեզու։
4.Հրապարակային խոսք և բանավեճի արվեստ։
5.Խոսքի էթիկետ։
6.Գրագրության ձևեր։
1-ին՝աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. – 1 ժամ (առցանց), գործ. – 1 ժամ (լսարանային)
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0002/Բ13
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գնահատել տարաբնույթ ԱԻ-ը և ցուցաբերել նախընտրելի վարքագիծ,
2. ներկայացնել ԱԻ-ի և պատերազմի ժամանակ բնակչության պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումները և քաղաքացիների գործառույթները,
3. գնահատել տուժածի վիճակը (առաջնային և երկրորդային զննում), վնասվածքի տեսակն ու ծանրությունը և ներկայացնել առաջին բուժօգնություն ցուցաբերելու հմտությունները,
4. մեկնաբանել համաճարակային իրավիճակներում վարակի տարածման հնարավոր ուղիները և պաշտպանության ձևերը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառել անհրաժեշտ հմտություններ, տարաբնույթ ԱԻ-ներում նախընտրելի վարքագիծ դրսևորելու ուղղությամբ,
2. ցուցաբերել առաջին բուժօգնություն տարաբնույթ վնասվածքների և ախտահարումների դեպքերում,
3. օգտագործել ձեռք բերված կարողություները ԱԻ և պատերազմի ժամանակ պետության կողմից իրականացվող միջոցառումների ընթացքում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. կիրառել ձեռք բերված տեսական գիտելիքները գործնականում,
2. վերլուծել իրավիճակը և կատարել անհրաժեշտ գործողություններ իր և շրջապատի համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր պատկերացում արտակարգ իրավիճակների մասին, արտակարգ իրավիճակներում գործելու հմտություններ, փրկարարական աշխատանքների կազմակերպման վերաբերյալ հմտություններ և տարաբնույթ պատահարների ժամանակ հնարավոր վնասվածքների և այլ ախտահարումների դեպքում առաջին բուժօգնության ցուցաբերման անհրաժեշտ կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն, մեթոդական և գործնական պարապմունք:
2. Անհատական և ինքնուրույն աշխատանքներ:
3. Թեմատիկ ուսումնական խաղեր, ուսումնական տեսաֆիլմերի ցուցադրում:
4. Ուսումնամեթոդական վարժանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. անց է կացվում թեստային եղանակով (ուսումնառության արդյունքների համար նախատեսված կատարման չափանիշների բավարար մակարդակի ապահովում):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մարկարյան Ռ.Վ., Ջանջուղազյան Ն.Ա., Օհանջանյան Մ.Մ.,Հարությունյան Ա.Ա., Հարությունյան Վ.Ս., Բաղդասարյան Լ.Լ., Հասրաթյան Ռ.Ց., Վարդանյան Ջ.Հ. «Քաղպաշտպանության և արտակարգ իրավիճակների հիմնահարցեր», Երևանի համալս. հրատ., 2006, 238 էջ:
  • Հեղինակների կոլեկտիվ, «Մինչբժշկական օգնությունը բնակչությանը արտակարգ իրավիճակներում», ուսումնական ձեռնարիկ, Երևանի համալս. հրատ., 2007, 224 էջ:
  • Կ.Ա.Մանասյան, «Սիրտ-թոքային վերակենդանացման մինչբժշկական մեթոդների ուսուցումը» (ուսումնամեթոդական աշխատանք), Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2007, 44 էջ:
  • Մ.Խ.Ադամյան, «Փոխադրական անշարժացում», ուսումնամեթոդական աշխատանք, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2011, 36 էջ:
  • Ս.Ա.Մանուկյան, Գ.Հ.Ճաղարյան «Արտակարգ իրավիճակների և քաղաքացիական պաշտպանության հիմնահարցեր», ուսումնական ձեռնարկ, Եր., Երևանի համալս. հրատ., 2017։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Արտակարգ իրավիճակներ ու պատահարներ:
2. Քաղաքացիական պաշտպանություն:
ԱԻ-ում բնակչության առաջին բուժօգնություն:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
3-րդ աշանային կիսամյակ
գործ –– 2 ժամ
2 ժամ/շաբ.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0102/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
· ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
· ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել 2,3,4,5,9 թվերի վրա բաժանելիության հայտանիշները, ամբողջ ցուցիչով աստիճանի, քառակուսի արմատի հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը,
2. ներկայացնել բնական, ամբողջ, ռացիոնալ թվերը, բազմություններով գործողությունները, դրանց պատկերումը թվային առանցքի վրա,
3. ներկայացնել թվի հակադիրը, հակադարձը, մասը, տոկոսը, բացարձակ արժեքը, գրելաձևերը,
4. ներկայացնել հիմնական երկրաչափական պատկերները, մակերեսը, ծավալը,
5. ներկայացնել աստիճանային ֆունկցիան, նրանց հիմնական հատկությունները և
գրաֆիկները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. լուծելու տոկոսով և մասնաբաժնով խնդիրներ,
2. լուծելու գծային, քառակուսային հավասարումներ, անհավասարումներ,
3. կառուցելու աստիճանային ֆունկցիաների գրաֆիկներ, հասկանալու հիմնական հատկությունները, գտնելու նրանց մեծագույն և փոքրագույն արժեքները,
4. հաշվարկելու պարզագույն երկրաչափական պատկերների մակերեսները, ծավալները,
5. տարբերերակելու պրոգրեսիաները այլ հաջորդականություններից և հետազոտել դրանք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
կիրառելու յուրացված մեթոդների այլ տեսություններում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել հանրահաշվի և երկրաչափության հիմունքները դպրոցական դասընթացի շրջանակներում,
· ներկայացնել տեսության մատչելի մեթոդները,
· ծանոթացնել ներկայացվող տեսության ընդհանրացումներին և կիրառություններին՝ ըստ ուսանողների մասնագիտության։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունքներ,
2. դասախոսություններ,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բ. Նահապետյան, Ա.Աբրահամյան, Մաթեմատիկա-6, Հիմնական դպրոցի 6-րդ դասարանի դասագիրք, Երևան, 2016
  • Ս.Գոգյան, Վ.Դիլանյան, Հանրահաշիվ-7, «Մասնակցային դպրոց» ԿՀ, Երևան, 2023
  • Ս. Նիկոլսկի և այլոք, Հանրահաշիվ-7,8,9, դպրոցի 7-9-րդ դասարանների դասագրքեր,
  • Երևան, 2016, 2017
  • Գ.Գևորգյան, Ա. Սահակյան, Հանրահաշիվ և մաթեմատիկական անալիզի տարրեր-10, 11, 12, Հանրակրթական դպրոցի 10-12-րդ դասարաններիի դասագրքեր (ընդհանուր և հումանիտար հոսքերի համար), Երևան, 2017
  • Ն.Պողոսյան, Սովորենք մաթեմատիկա, Օժանդակ ձեռնարկ V-IX դասարաններ, Երևան, 2011
  • Ս.Փարվանյան, Մաթեմատիկա, 9-րդ դասարանի ավարտական քննության առաջադրանքներ, Շտեմարան, Երևան, 2022
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Բնական թվեր, ամբողջ թվեր, ռացիոնալ թվեր, նրանց գրառումը, համեմատումը, կլորացումը, բաժանումը մնացորդով, բազմապատիկ, բաժանարար, բաժանելիության հայտանիշներ, պարզ և բաղադրյալ թվեր։ Թեմա 2. Թվի ամբողջ և կոտորակային մասերը, տասնորդական կոտորակներ։ Մեծության բաժանումը տրված հարաբերությամբ։ Ուղիղ, հակադիր և հակադարձ համեմատականություններ։ Թվի մասնաբաժին, տոկոս: Թեմա 3. Երկրաչափության տարրեր՝ ուղիղ, հատված, բեկյալ, ճառագայթ, անկյուն, շրջան, շրջանագիծ, եռանկյուն, ուղղանկյուն, երկարություն, պարագիծ, մակերես։ Տարբեր չափման միավորներ։ Զուգահեռ, հատվող, փոխուղղահայաց ուղիղներ, համաչափություն: Թեմա 4. Խորանարդ, ուղղանկյունանիստ, գունդ, սֆերա, գլան, կոն, բուրգ, մակերևույթի մակերես, ծավալ: Թեմա 5. Տառային արտահայտություններ, մեկ անհայտով հավասարումներ և անհավասարումներ: Թեմա 6. Բնական ցուցիչով աստիճան, հիմնական հատկությունները, կրճատ բազմապատկման բանաձևերը։ Ամբողջ ցուցիչով աստիճան։ Թեմա 7. Քառակուսի արմատ, գաղափար իռացիոնալ թվերի մասին, իրական թվեր, միջին թվաբանական և միջին երկրաչափական: Թեմա 8. Բազմանդամներ, գծային երկանդամ, քառակուսի եռանդամ, նրանց նշանը, արմատները, քառակուսի եռանդամի տարբերիչը, վերլուծումը գծային արտադրիչների, մեծագույն և փոքրագույն արժեքները։ Թեմա 9. Գծային և քառակուսային հավասարումներ և անհավասարումներ: Համակարգ, համախումբ։ Թեմա 10. Կոորդինատային հարթություն։ Պարզագույն ֆունկցիաների գրաֆիկները (գծային, քառակուսային, արմատ), պարաբոլ, հիպերբոլ: Ֆունկցիայի մեծագույն և փոքրագույն արժեքները, ֆունկցիայի աճ և նվազում: Թեմա 11. Թվաբանական և երկրաչափական պրոգրեսիաներ: Թեմա 12. Կարգավորություններ, տեղափոխություններ, զուգորդություններ: Գաղափար պատահույթի, պատահույթի հավանականության մասին:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ներկայացնելու անձի ճանաչողական գործընթացների աշխատանքի առանձնահատկությունները,
2. տարբերակելու մանիպուլյատիվ նարրատիվները, հայտնաբերելու դավադրապաշտական տեսությունները, օգտագործելու դրանց հակազդման միջոցները,
3. ձևակերպելու խոսքային և ոչ խոսքային հաղորդակցական «ալիքներով» եկող տեղեկատվության վերլուծության գործիքները։

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
4. վերլուծելու անձի ճանաչողական ոլորտի անհատական առանձնահատկությունները,պարզելու քննադատական մտածողության զարգացման մակարդակը,
5. բացահայտելու ճանաչողական կողմնակալությունները և արատները, նույնականացնելու հանրային կյանքի տարբեր ոլորտներում դրանց դրսևորումները,
6. գնահատելու տեղեկատվության աղբյուրների արժանահավատությունը, տեղեկության ստուգելիությունը, ճանաչելու փաստերը։

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
7. քննադատաբար վերլուծելու և եզրահանգումներ կատարելու մտածողության ուսումնասիրությունների և կիրառական հիմնախնդիրների վերաբերյալ,
8. համակարգայնացնելու սոցիալական, քաղաքական, գիտական և գործնական կյանքի վերաբերյալ խնդիրները, այդ խնդիրների լուծման համար մշակելու համակարգային ռազմավարություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել և զարգացնել քննադատական մտածողության հմտություններ և գործիքներ, ինչի շնորհիվ նրանք ունակ կլինեն ակադեմիական, հասարակական և առօրյա կյանքում քննադատաբար գնահատել ապացույցներն ու փաստարկները, ճանաչել հաղորդակցմանը վերաբերող տրամաբանական և արտատրամաբանական սխալները, նույնականացնել ճանաչողական կողմնակալություններն ու խաբկանքները, խուսափել ճանաչողական մոլորություններից և կողմնակալություններից։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. լսարանային քննարկում,
3. իրավիճակային վերլուծություն,
4. ներլսարանային խմբային բանավեճ,
5. իրական խնդիրների վերաբերյալ տեսանյութերի և այլ առցանց նյութերի դիտում և քննարկում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։ Գիտելիքների ստուգման համար նախատեսվում է գործնական աշխատանքների կատարում՝ մատուցված նյութի հիման վրա։ Գործնական աշխա­տանքների կատարումը նախատեսվում է իրականացնել դասընթացի գործնական ժամերի ընթացքում։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Մտածողության առաջացումը և պատմական զարգացումը, մտածողության հիմնական տեսությունները։
2. Մտածողությունը իրական կյանքում, քննադատական մտածողության կարևորությունը որոշումների ընդունման գործընթացում։
3. Ճանաչողական կողմնակալություններ և աղճատումներ: Դրանց անխուսափելիությունը և պայքարը դրանց դեմ։
4. Ճշմարտություն և մոլորություն, փաստ և սահմանում, մտքի ձևեր։
5. Կանոնավոր կշռադատություն և փաստարկում։
6. Փաստարկմանը վերաբերող տրամաբանական սխալներ։
7. Փաստարկմանը վերաբերող արտատրամաբանական սխալներ։
8. Մտածողության «հիգիենա». նշանագիտություն և տրամաբանություն։
9. «Չհասկացման հերմենևտիկա». հուզական ինտելեկտը և միմիկրիան Մանիպուլյացիա-միմիկրիա-սուտ (II). Խոսքայինը և ոչ խոսքայինը։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. – 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1207/ Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
· ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. ձևակերպել քաղաքագիտական հիմնական հասկացություններն ու սահմանումները, նրանց իմաստն ու նշանակությունը,
2. ներկայացնել քաղաքագիտության տեսական և կիրառական նշանակություն ունեցող հիմնահարցերի էությունը,
3. ներկայացնել քաղաքագիտական բովանդակության օտարալեզու մասնագիտական տեքստերը և կատարել թարգմանություններ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
1. կատարել քաղաքագիտական վերլուծություններ,
2. կողմնորոշվել գործնական քաղաքականության առանձնահատկությունների մեկնաբանման հարցերում,
3. մատնանշել տեսական և կիրառական քաղաքագիտության արդի հիմնահարցերը։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ.
1. օգտվել մասնագիտական գրականությունից,
պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ձևա­վոր­ման տե­սա­կան և ­գա­ղա­փա­րա­կան ա­կունք­նե­րին,
· ու­սա­նող­նե­րին ծա­նո­թաց­նել հիմ­նա­կան կա­տե­գո­րիա­նե­րի ու քա­ղա­քա­գի­տութ­յան ու­սում­նա­սի­րութ­յան ա­ռար­կա­յա­կան տի­րույ­թին,
· ու­սա­նող­նե­րի մոտ ձևա­վո­րել քա­ղա­քա­կան ի­րա­կա­նութ­յան վեր­լու­ծութ­յան գործ­նա­կան հմտութ­յուն­ներ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ, այդ թվում երկխոսության բաղադրամասերի ընդգրկմամբ:
2. Արտալսարանային հաղորդակցություն դասախոսի հետ՝ քննարկումների համատեղ պատրաստում:
3. Սեմինար պարապմունքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Քաղաքագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Երևանի պետ. համալս., Եր., 2006:
  • Միրումյան Կ. Ա., Քաղաքական ուսմունքների պատմություն: Ուս. ձեռնարկ բուհերի համար: Զանգակ-97:
  • Քաղաքական ուսմունքները նորագույն ժամանակներում։ Ուս. ձեռնարկ։ ԵՊՀ հրատարակչություն։
  • Антология мировой политической мысли в 5т. М., 1997.
  • Гаджиев К.С. Политическая философия. М., 1999.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թե­մա 1՝ ­ Քաղաքագիտության ձևավորումը որպես գիտություն: Քաղա­քագիտության օբյեկտը և առարկան: Քաղաքականության ծագումը և էությունը։ Թե­մա 2՝ Քաղաքական իշխանության էությունն, կառուցվածքը և լեգիտի­մու­թյունը։ Թե­մա 3՝ Հասարակության քաղաքական համակարգը։ Պետությունը քաղաքական համակարգի գլխավոր ինստիտուտ։ Թե­մա 4՝ Քաղաքական կուսակցությունները և կուսակցական համակարգեր։ Թե­մա 5՝ ­ Քաղաքական գործընթացներ: Ընտրություններ և ընտրական համակարգեր: Թե­­­մա 6՝­ Քաղաքական գաղափարախոսություններ: Թե­­­մա 7`­ Քաղաքական ընտրանի և առաջնորդություն:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1311/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
· նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մտքի կառուցվածքը,
2. սահմանել-մեկնաբանել տրամաբանական ընդհանուր և մասնավոր օրենքները, որոնք ապահովում են կշռադատությունների կանոնավորությունը,
3. բացատրել տրամաբանական գիտելիքի ընդհանուր ճանաչողական և գործառնական տեսանկյունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. դրսևորել մասնագիտական գիտելիքների յուրացման և տեղեկատվության վերլուծության տրամաբանական պատշաճ հմտություններ,
2. ճիշտ կատարել և գնահատել հասկացությունների, դատողությունների, մտահանգումների հետ կապված, ինչպես նաև ապացուցման և հերքման տրամաբանական գործողությունները, նկատել ու շտկել սխալները,
3. պարզաբանել տրամաբանական գիտելիքի ու հմտությունների դերը գիտատեսական և գործնական ուսումնասիրությունների ժամանակ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
դրսևորել տրամաբանական մտածողության անհրաժեշտ մշակույթ` պահպանելով կանոնավոր մտածողության որոշակիության, անհակասականության, հիմնավորվածության և հետևողականության հիմնարար սկզբունքների ու դրանցից բխող մասնավոր նորմերի պահանջները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողի մոտ ձևավորել կանոնավոր մտածողության ձևական-տրամաբանական սկզբունքների վերաբերյալ համակարգված գիտելիքներ, տրամաբանական գործողությունների վերլուծության ու գնահատման կարողություններ,
· զարգացնել մասնագիտական գիտելիքների յուրացմանը նպաստող տրամաբանական որակներ,
· նպաստել ուսանողների քննական և վերլուծական մտածողության, հետազոտական կարողությունների զարգացմանը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. անհատական աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ առաջադրված հարցաշարի թեմաներով գրավոր աշխատանք՝ տեսական և գործնական կարողությունները վերհանող առաջադրանքերով,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանության դասընթաց: Եր., 1987:
  • Բրուտյան Գ.Ա., Տրամաբանություն: Եր., 1998:
  • Ивлев Ю.В., Логика. Учебник. 3-е издание. М., 2005.
  • Ивин А.А., Практическая логика. Учебное пособие. М.,2002.
  • Кириллов В.И., Орлов Г.А.,Фокина Н.И., Упражнения по логике. Учебное пособие. М., 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տրամաբանության առարկան և նշանակությունը: Միտք և լեզու: Հասկացություն: Հասկացության ծավալը բովանդակությունը և տեսակները: Տրամաբանական գործողություններ հասկացությունների հետ: Հասկացության ծավալի բաժանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Սահմանման էությունը, տեսակներն ու կանոնները: Դասակարգման էությունը տեսակներն ու կանոնները: Դատողության էությունը և կազմը: Պարզ և բարդ դատողություններ, դրանց տեսակները: Տրամաբանական մտածողության հիմնական օրենքները: Անհրաժեշտ մտահանգումներ, դրանց տեսակները և կանոնները. պայմանական, բաժանանարար, լեմատիկ և անմիջական մտահանգումներ: Սիլլոգիզմ: Կրճատ մտահանգումներ: Հավանական մտահանգումներ: Ինդուկցիա և դեդուկցիա: Ոչ լրիվ ինդուկցիայի տեսակները: Ինդուկտիվ հետազոտման մեթոդներ: Հմանմանություն: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները հավանական մտահանգումների ընթացքում:
Ապացուցում և հերքում, տարրերը և եղանակները: Առավել հաճախ հանդիպող սխալները ապացուցման և հերքման ընթացքում: Պարալոգիզմ, սոփեստություն, սրամտություն, պարադոքս:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1007/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ:
· Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի տնտեսական քաղաքականության մշակման համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել սպառողի և արտադրողի վարքի հիմքում ընկած հիմնական տեսական գործոնները,
2. ներկայացնել շուկայի կառուցվածքը, տիպային մոդելները, հավասարակշռության և արդյունավետության պայմանները,
3. ձևակերպել տնային տնտեսությունների, ձեռնարկությունների և կառավարության
տնտեսական վարքագծի հիմնական սկզբունքները,
4. ներկայացնել մակրոտնտեսական հիմնական ցուցանիշները և հավասարակշռության մոդելները,
5. ձևակերպել մակրոտնտեսական մոդելների միջոցով տնտեսական տարբեր քաղաքականությունների իրականացման ընդհանրական հետևանքները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. լուծել միկրո և մակրոտնտեսագիտական պարզ խնդիրներ,
2. կատարել տնտեսագիտական վերլուծություններ ու պարզ կանխատեսումներ, օգտագործել դրանց արդյունքները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվել գիտական տարբեր աղբյուրներից (ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ և հաշվետվություններ),
2. պատրաստել հետազոտություններ, ներկայացնել դրանց արդյունքները, վարել
մասնագիտական բանավեճեր:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին տրամադրել գիտելիքներ տնտեսագիտության տեսության միկրոտնտեսագիտական հիմնարար սկզբունքների վերաբերյալ:
· Ուսանողներին ծանոթացնել տնտեսագիտության տեսության մակրոտնտեսական վերլուծության հիմնարար սկզբունքներին, որոնք և հիմք են հանդիսանում երկրի տնտեսական քաղաքականության մշակման համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն
2. խմբային աշխատանք
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր: Տրվում է 4 հարց նախապես տրամադրված
հարցաշարից։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • McConnell, Economics, 2021.
  • Сидорович А.В.-Курс экономической теории-2001.
  • Հ. Սարգսյան, Հ. Մարգարյան, «Տնտեսագիտության տեսություն», Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2017թ.։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Տնտեսագիտության տեսության առարկան և մեթոդը: Շուկայական տնտեսական համակարգ: Սպառողական վարքի տեսություն: Արտադրության տեսություն: Արտադրական գործոնների շուկաները: Շուկայի կառուցվածքը՚ մենաշնորհ, բազմաշնորհ, մենաշնորհային մրցակցություն: Մակրոտնտեսական ցուցանիշների սահմանումները և չափումը, համախառն եկամուտներ: Տնտեսական տատանումներ, զբաղվածություն և գործազրկություն: Ամբողջական պահանջարկ և առաջարկ: Փողը և վարկային շուկաները:
Ապրանքային և ֆինանսական շուկաները:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
գործ.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2301/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
· ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:վ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
· աշխատել տեքստի, գրաֆիկական օբյեկտների, աղյուսակների հետ,
· կատարել հաշվարկներ, կազմել դիագրամներ և գրաֆիկներ,
ինքնուրույն կատարել իր թղթավարությունը (կուրսային և ավարտական աշխատանքներ, հաշվարկների կատարում, զեկուցումների համար սլայդների պատրաստում և այլն)։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին հաղորդել անհրաժեշտ գիտելիքներ հա­մա­կար­գիչների, դրանց տեխնիկական, ծրագրային և ինֆորմացիոն ապահովման վերաբերյալ,
· ստեղծել անհրաժեշտ հիմքեր համակարգչի օգնությամբ մասնագիտության մեջ գործնական հետազոտություններ ու վերլուծություններ կա­տարելու համար:վ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասերն անցկացվում են համակարգչի միջոցով, հանձնարարվում են խնդիրներ և ինքնուրույն առաջադրանքներ:
2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով՝ փոխանցվում են էլեկտրոնային կրիչով կամ ուղարկում էլ. փոստին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է համակարգչի միջոցով՝ ուսանողի ամփոփիչ աշխատանքի հիման վրա։ Առաջադրանքներն հիմնված են դասընթացի ընթացքում անցած թեմաների վրա։
Կամավորության սկզբունքով հնարավոր է ստուգարքը հանձնել առցանց եղանակով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Серогородский В., Сурин Д., Тихомиров А., Microsoft Office 2016 / Office 365, 2017 Наука и техника.
  • Katherine Murray, First Look Microsoft Office 2010, Microsoft Press.
  • Ю. Стоцкий, А. Васильев, И.Телина, Microsoft Office 2010, Питер.
  • Առաջադրանքներ՝ էլեկտրոնային կրիչով:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1 - Համակարգչի կառուցվածքը և աշխատանքի հիմնական սկզբունքները։
Բաժին 2 - Windows օպերացիոն համակարգի գրաֆիկական ինտերֆեյսի հետ աշխատելու հիմնական սկզբունքները:
Բաժին 3 - Տեքստային փաստաթղթերի ստեղծման և մշակման տեխնոլոգիաներ:
Բաժին 4 - Հաշվարկներ էլեկտրոնային աղյուսակներում, դիագրամներ, գրաֆիկներ։
Բաժին 5 - Ներկայացման մուլտիմեդիա տեխնոլոգիաներ՝ ստեղծում և ցուցադրում:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. - 2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2203/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակելու սոցիոլոգիայի որպես գիտության կառուցվածքային մակարդակները,
2. ներկայացնելու սոցիոլոգիայի` որպես գիտության կայացման նախադրյալները, գիտությունների համակարգում սոցիոլոգիայի տեղն ու դերը, սոցիոլոգիայի աշխարհայացքային և էթիկական առանձնահատկությունները, ուսումնասիրության առարկան,
3. նկարագրելու հիմնական սոցիոլոգիական մոտեցումները, մշակույթի տարրերը, ինչպես նաև հասարակության մեջ տեղի ունեցող մի շարք սոցիալական գործընթացներ ու հրատապ սոցիալական հիմնախնդիրներ,
4. նկարագրելու սոցիալական գործողության և հասարակության սոցիալական կառուցվածքի փոխկապվածությունը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտվելով սոցիոլոգիական հասկացութային գործիքակազմից` մեկնաբանելու հասարակական գործընթացներն ու հիմնախնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողներին փոխանցել գիտելիքներ սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքի և հետազոտական մեթոդների վերաբերյալ՝ ծանոթացնելով սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկայի և սոցիոլոգիական աշխարհայացքի առանձնահատկություն­ներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասընթացը ենթադրում է դասախոսություններ, լսարանում ուսանողների թե´ պասիվ ունկնդրում, թե´ մասնակցություն քննարկումներին, ինչպես նաև՝ հանձնարարված գրականության արտալսարանային ընթերցում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք՝ եզրափակիչ բանավոր ստուգման ձևաչափով: Բանավոր ստուգման հարցատոմսը պարունակում է 2 հարց:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Гидденс Э. “Социология”// 2-е изд., полн. перераб. и доп., М.: Эдиториал УРСС, 2005.
  • Миллс Ч. Р. “Социологическое воображение”// Пер. с англ. О. А. Оберемко. Под общей редакцией и с предисловием Г. С. Батыгина. - М.: Изда-тельский Дом NOTA BENE, 2001, 264 с.
  • Штомпка П. “Социология. Анализ современного общества” М.: Логос, 2005, 664 с.
  • Macionis J.J. “Sociology”// USA: Pearson Education, Inc., 14th ed., 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Սոցիոլոգիան որպես գիտություն. կայացման առանձնահատկությունները
2. Սոցիոլոգիայի օբյեկտն ու առարկան. մոտեցումներ և տեսական պարադիգմաներ
3. Սոցիոլոգիան գիտությունների համակարգում
4. Սոցիոլոգիական աշխարհայացք և սոցիոլոգիական էթիկա
5. Սոցիոլոգիական գիտելիքի կառուցվածքը
6. Ի՞նչ է հետազոտությունը, որո՞նք են հետազոտության տեսակները, ո՞վ է հետազոտողը
7. Մշակույթ, մշակույթի տարրեր
8. Հասարակությունը որպես սոցիոլոգիայի ուսումնասիրության առարկա
9. Հասարակության սոցիալական կառուցվածքը. սոցիալական ինստիտուտներ
10. Սոցիալական խմբեր և կազմակերպություններ
11. Հասարակություն և անձ. սոցիալական փոխազդեցություն և սոցիալականացում
12. Շեղվող վարք և սոցիալական վերահսկողություն
13. Սոցիալական անհավասարություն. շերտավորում և մոբիլություն
14. Ազգաբնակչություն, ուրբանիզացիա և միգրացիա
15. Սոցիալական փոփոխություններ, գործընթացներ և շարժումներ։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործն.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1705/ Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
● զարգացնել մասնագիտական թեմաների քննարկման և բանավեճի կարողությունները,
● ապահովել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի գերազանց իմացություն,
● ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը նոր տերմինների ընդգրկմամբ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
● ցուցաբերել մասնագիտական բառապաշարի հստակ իմացություն,
● ցուցաբերել միջազգային չափորոշիչներով սահմանված В1 մակարդակին համապատասխանող ռուսաց լեզվի իմացություն,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
● կազմել մասնագիտական թեմայով զեկույցներ,
● տիրապետել մասնագիտական լայնածավալ տեղեկատվությանը,
● կատարել միջազգային չափանիշների B1 մակարդակին համապատասխանող թեստային աշխատանք,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
● օգտագործել ձեռք բերած հաղորդակցման և լեզվական հմտությունները,
● օգտագործել ձեռք բերած իմացությունները մասնագիտական ոլորտում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
● զարգացնել մասնագիտական թեմաների քննարկման և բանավեճի կարողությունները,
● ապահովել մասնագիտական լեզվի բառապաշարի գերազանց իմացություն,
● ընդլայնել մասնագիտական լեզվի բառապաշարը նոր տերմինների ընդգրկմամբ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունքներ,
2. ինքնուրույն աշխատանք,
3. թիմային աշխատանք,
4. բանավոր ներկայացում/զեկույց/,
5. բանավեճ,
6. ստուգողական աշխատանք,
7. թեստային աշխատանք,
8. վիկտորինա:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
1. թեստային առաջադրանք,
2. բանավոր հարցում,
3. ստուգարք:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Алексеенко Т.Н. Научный стиль речи. Учебное пособие для иностранных студентов. Харьков: ХНУ, 2005.
  • Андрюшина Н.П., Жорова А.П., Макова М.Н. Тренировочные тесты по русскому языку как иностранному. М., 2008-2010.
  • Балаян П.Б., Тер-Саркисян Л.А., Ходжумян Б.С. Учебник по русскому языку. Грамматика. Коммуникация. Речь. Ереван: ЕГУ, 2015.
  • Карапетян Н.Г., Королева Л.Б., Черненко Н.М.. Учебные задания по русскому языку. Обучение дискуссионному общению. Для студентов-иностранцев. М.: РУДН, 2010.
  • Кирейцева А.Н., Селиверстова Е.И., Химик В.В. Сборник тестовых заданий по русскому языку для иностранцев: Грамматика. Лексика. СПБ, 1998.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Շարահյուսական կառուցվածքներ: Սուբյեկտիվ գնահատման արտահայտման միջոցներ
Պարզ և բարդ նախադասություններ: Կապեր և կապական բառեր: Գիտական ոճի ժանրերը և դրանց շարադրման սկզբունքները: Մասնագիտական լեզվին բնորոշ ոճաբանական սկզբունքները: Մասնագիտական տերմինաբանության առանձնահատկությունները:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1107/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտա­կարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
· ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
· վերարտադրել «մշակույթ» հասկացության ամենատարածված սահմանումները,
մշակույթի առաջացման և զարգացման տեսությունները,
· ներկայացնել մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, մշակույթի ծագման և
զարգացման հիմնական օրինաչափությունները,
· քննարկել համաշխարհային և հայ մշակույթների պատմական զարգացումների օրինաչափությունները, նկարագրել ժամանակակից մշակութային գործընթացները։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
· բացահայտել մշակութային երևույթների բաղադրիչներն ու դրսևորումները,
պատճառներն ու պայմանները,
· զանազանել համաշախարհային մշակութային գործընթացի
պատմական և լոկալ դրսևորումները,
տարանջատել մերօրյա մշակութային երևույթները և գործընթացները։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
· վերլուծել փաստեր և կատարել հետևություններ,
ստեղծագործաբար կիրառել մշակույթի մասին ստացած գիտելիքները մշակույթի տարբեր ոլորտներում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել մշակույթ ֆենոմենի բնութագրերին և մշակութը հետազոտող գիտա­կարգերին,
· ուսանողների մոտ ձևավորել ընդհանուր, ինչպես նաև իրենց մասնագիտության հետ առնչվող մշակույթի ոլորտների ու գործընթացերի մասին գիտելիքներ,
· ուսանողների մոտ գիտելիքներ ձևավորել հայ և համաշխարհային մշակույթների և ներկա մշակութային գործընթացների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն,
գործնական պարապմունք,
դիդակտիկ նյութերի մատուցում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը գնահատվում է ստուգարքի միջոցով: Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր:
Տրվում է առավելագույնը 4 հարց`նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գուրևիչ Պ. Մշակութաբանություն, Ե., 2002:
  • Арутюнов С. А., Рыжакова С. И. Культурная антропология, М., 2004:
  • Кравченко А. И. Культурология, М., 2003.
  • Розин В.М. Культурология. М., 1998.
  • Armenian Folk Arts, Culture and Identity. Bloomington and Indianapolis, Indiana Univ. Press,
  • 001.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Մշակութաբանության ուսումնասիրման օբյեկտը, առարկան և խնդիրները:
«Մշակույթ» հասկացության սահմանումները, մշակույթի բնույթի, ծագման և զարգացման վերաբերյալ տեսությունները:
Մշակույթն ուսումնասիրող գիտակարգերը:
Մշակույթի կառուցվածքը, բաղադրիչները, գործառույթները և մեխանիզմները:
Մշակութային գործընթացներ:
Մշակութային նորմեր, պրակտիկաներ և մշակութային կապիտալ հասկացությունները:
Մշակութային ավանդույթը և նորույթը, ադապտացման, ինտեգրման և ձուլման հասկացությունները:
Մշակույթը և բնությունը, մշակութայինի և բնականի հարաբերակցութունը:
Մշակույթը «անհատ», «հասարակություն», «էթնոս», «քաղաքակրթություն» կատեգորիաների համատեքստում:
Մշակույթը և գենդերը:
Մշակույթը և սոցիալական կառուցվածքը:
Մշակույթի քաղաքական և տնտեսական չափումները:
Մշակույթը և լեզուն:
«Զանգվածային», «էլիտար», «քաղաքային» մշակույթ հասկացությունները։
Համաշխարհային մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
Հայ մշակույթի պատմական զարգացումները. մոտեցումներ, հարցադրումներ, օրինաչափություններ:
Ժամանակակից մշակութային գործընթացները և գլոբալացման խնդիրը:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/ շաբ.
դաս.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1501/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել մեդիան, դրա բնույթն ու տեսակները,
2. ձևակերպել մեդիայի սկզբունքներն ու հիմնական գործառույթները,
3. ներկայացնել մեդիայի սպառնալիքներն ու դրա անվտանգությանն ուղղված հիմնական մեխանիզմները,
4. սահմանել մեդիաազդեցության հնարավորություններն ու մեդիայի սոցիալական դերը,
5. ներկայացնել փաստերի ստուգման ձևերն ու մեթոդները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. քննադատորեն վերլուծել մեդիահաղորդագրությունները,
2. ստեղծել մեդիաբովանդակություն՝ սոցիալական պատասխանատվությամբ և բարոյական սկզբունքների պահպանմամբ,
3. բացահայտել տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները, իրականացնել նշանագիտական վերլուծություն,
4. իրականացնել փաստերի ստուգում,
5. վերլուծել մեդիաազդեցության մեխանիզմները, չեզոքացնել տեղեկատվական սպառնալիքները, կիրառել անվտանգության ապահովման մեխանիզմներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. աշխատել գիտական գրականության հետ,
2. կիրառել տեղեկությունը գրագետ ընկալելու, բանավոր/գրավոր ներկայացնելու և փոխանցելու հմտությունները,
քննադատորեն վերլուծել:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մեդիայի, դրա տեսակների, դերի, սկզբունքների, մեդիամիջավայրում առկա սպառնալիքների և անվտանգության ապահովման մեխանիզմների հետ ծանոթացում,
· մեդիաազդեցության հնարավորությունների, հանրության առջև ունեցած պատասխանատվության և փաստերի ստուգման մեթոդների ուսումնասիրություն,
· թվային միջավայրում կողմնորոշվելու, տեղեկատվությունը քննադատորեն ընկալելու, տեքստային, տեսալսողական հաղորդագրությունների ենթաիմաստները բացահայտելու կարողությունների զարգացում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· սեմինար պարապմունք,
· քննարկում,
· պրակտիկ աշխատանքներ,
· հետազոտական աշխատանքների իրականացում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի։
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճանը, պատասխանների ամբողջականությունը և անսխալականությունը, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Տեղեկությունների ստուգման համառոտ ուղեցույց լրագրողների համար, Մեդիա նախաձեռնությունների կենտրոն, 2017:
  • Bouchard Julie, Candel Étienne, Cardy Hélène, Gustavo Gomez-Mejia (dir.), La médiatisation de l’évaluation, Peter Lang, 2015.
  • Coutant Alexandre, Thomas Stenger (coord.), Identités numériques, L’Harmattan, coll. «Communication et civilisation», 2014.
  • Michael O'Shaughnessy, Jane Stadler, and Sarah Casey, Media and Society, 2016.
  • Stanley J. Baran, Introduction to Mass Communication, Bryant University, 2022. ...
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Մեդիա. սահմանումը, էությունը, տեսակները, սկզբունքները, գործառույթները, հին և նոր մեդիաձևաչափեր:
· Մեդիագրագիտության սկզբունքները. ինչպես քննադատորեն վերլուծել տեղեկությունը:
· Փաստերի ստուգում:
· Մեդիայի ֆինանսները. գովազդ:
· Տեղեկատվական սպառնալիքներ և տեղեկատվական անվտանգություն:
· Մեդիաազդեցության մեխանիզմներ: Մեդիայի սոցիալական դերը: Ապատեղեկատվություն և մեդիամանիպուլյացիա:
3-րդ՝ աշնանայինբ կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործ. – 2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1602/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
1. մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
2. մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
3. հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թարգմանել մասնագիտական տեքստը անգլերենից-հայերեն բառարանի օգնությամբ
2. զրուցել իր մասնագիտության ոլորտում. արտահայտել և հիմնավորել կարծիք մասնագիտական թեմաների վերաբերյալ
3. երկխոսության մեջ մտնել մասնագիտական թեմաներով։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ.
1. կիրառել գրավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
2. զրույց վարել մասնագիտական թեմաներով՝ կիրառելով բանավոր խոսքի հիմնական հմտությունները,
գ. ընդհանրական /փոխանցելի կարողությունները
1. օգտվել մասնագիտությանը առնչվող տեղեկատվական աղբյուրներից,
2. դասակարգել և բաշխել ստացած տեղեկատվությունը՝ կիրառելով առցանց միջոցները։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
1. մասնագիտական տեքստերի թարգմանության հմտությունների զարգացում (անգլերենից- հայերեն),
2. մասնագիտական բառապաշարի զարգացում
3. հաղորդակցական հմտությունների զարգացում. մասնագիտական ոլորտում մենախուսության և երկխոսության հմտությունների զարգացում,
4. մասնագիտական տեքստերում հիմնական քերականական կարգերի ներկայացում։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. գործնական պարապմունք դասախոսի ղեկավարությամբ
2. անհատական և խմբային աշխատանք
3. անհատական և խմբային հաղորդակցական առաջադրանք
4. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացը ավարտվում է ստուգարքով, որն իրականացվում է գրավոր աշխատանքով և բանավոր ստուգմամբ:
1. Գրավոր ստուգում (թեստ՝ անցած լեզվական նյութի հիման վրա),
2. Բանավոր ստուգում (կարդալ, թարգմանել և վերատադրել մասնագիտական տեքստը):
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Robin Walker and Keith Harding Tourism 2 Oxford University Press 2009.
  • Peter Strutt English for International Tourism (intermediate), Longman 2007.
  • Murphy R. English grammar in Use - Cambridge , 1990.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. անգլերենի քերականական կառույցների կիրառում մասնագիտական տեքստերում,
2. մասնագիտական բառապաշարի օգտագործում,
3. մասնագիտության ոլորտում գրավոր և բանավոր խոսքի զարգացում։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1308/Բ01
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանելու հոգեբանության, հոգեբանական երևույթների, գործընթացների, անձի հոգեկան առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնելու անձի կառուցվածքային և անհատատիպաբանական առանձնահատ­կություն­ները, պահանջմունքների և դրդապատճառների հիերարխիան,
3. թվարկելու միջանձնային հարաբերությունների, դրանց տեսակների, միջանձնային ընկալման և դրանց դերի մասին կրթական միջավայրում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
վերլուծելու աշակերտների, աշակերտ-ուսուցիչ հարաբերությունների ձևավորման և զար­գացման վրա տարբեր ներքին և արտաքին հոգեբանական գոր­ծոն­­ների ազդեցության առանձնահատկությունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսումնասիրել մարդու հոգեկանի ծագման և զարգացման, կառուցվածքի առանցքային մեխանիզմները, օրինաչափությունները և առանձնահատկությունները,
· ծանոթացնել ժամանակակից հոգեբանության ուղղություններին, դրանց կիրառման ոլորտներին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունք,
3. քննարկում,
4. պրակտիկ աշխատանքներ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան,
Գնահատման չափանիշները՝ էսսե-ի ներկայացում:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Նալչաջյան Ա. Ընդհանուր հոգեբանության հիմունքներ Գիրք 1., Եր., Լույս. 1991, 512 էջ
  • Հոգեբանություն. դեմքեր, փաստեր / Ուսումնական ձեռնարկ., Ավանեսյան Հ. և համահեղ., Եր. ԵՊՀ հրատ. 2010, 204 էջ:
  • Հոգեբանության հիմունքներ. Դ. Ռ. Հայրապետյան/Դասընթացի ուսումնական ծրագիր. Եր: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2008 թ., 64 էջ
  • Հովհաննիսյան Ս. Մասնագիտական կողմնորոշման հիմունքներ (գործնական հոգեբանություն). Ուս. ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2014 թ., 332 էջ
  • Տարիքային և մանկավարժական հոգեբանություն:/պրոֆ. Ա. Վ. Պետրովսկու խմբագրու­թյամբ. - Թարգմանիչ Ա. Ա. Նալչաջյան. - Երևան, «Լույս» հրատարակչություն. - 1977.
  • Немов Р. С. Психология. Книга 3. М.: ВЛАДОС ИМПЭ им. А. С. Грибоедова, 2002.
  • Психология личности. Хрестоматия в 2-х т. / Под. Ред. Д. Я. Райгородского. - Самара: “Бахрар-М”, 2002.
  • Introduction to Psychology//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ժամանակակից հոգեբանության մարտահրավերները և ուղղությունները: Հոգեբանական հետազոտության մեթոդները և մեթոդիկաները: Հոգեբանության բնագիտական և սոցիալական հիմքերը:
2. Հոգեկանի կառուցվածքը՝ հոգեկան հատկություններ, վիճակներ, գործընթացներ: Հոգեկանի զարգացման շարժիչ ուժերն ու պայմանները:
3. Անձի կառուցվածքը: Անձի տեսությունները: Դպրոցական տարիքի հոգեբանություն:
4. Միջանձնային ընկալում, միջանձնային հարաբերությունների հոգեբանություն: Հաղորդակցում: Հաղորդակցման հոգեբանական յուրահատկությունները դպրոցում:
5. Մանկավարժի մասնագիտական գործունեության հոգեբանական առանձնահատկությունները:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1306/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. տարբերակել, անվանել հաղորդակցման հիմնական կատեգորիաները, սահմանել և համեմատել դրանք,
2. վերլուծել հաղորդակցման մեխանիզմները հոգեբանական գիտելիքի դիտանկյունից։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. ձևավորել և գնահատել հաղորդակցման ռազմավարություններ,
2. հոգեբանական մեթոդաբանությամբ վերլուծել և գնահատել ռիսկային պայմաններում իրագործվող հաղորդակցումը,
3. մշակել արդյունավետ հաղորդակցման առաջարկներ և իրագործել դրանք:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
կիրառել ընդհանրական գիտելիքներն արդյունավետ կառավարչական և կազմակերպ­չական գործունեություն իրականացնելու համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հաղորդակցման առանձնահատկություններին, մեխանիզմներին և օրինաչափություններին
· ձևավորել հմտություններ հաղորդակցման արդյունավետությունը բարձրացնելու համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. խմբային աշխատանք՝ քննարկում:
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով։
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր պատասխան։
Գնահատման չափանիշները՝ ստուգարքն անցկացվում է նախապես տրված հարցաշարի հիման վրա, յուրաքանչյուր ուսանողի՝ 3-ական հարց։ Պատասխանին գումարվում է նաև ամբողջ կիսամյակին ընթացքում ուսանողի կատարած անհատական աշխատանքի (ռեֆերատների, զեկուցումների, տեսասահիկների պատրաստում և այլն) արդյունքը։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գրիգորյան Ա. Մարքեթինգը տնտեսության կառավարման համակարգում, Երևան, 2007 թ.։
  • Կառավարման հոգեբանություն/ կազմ. Սեդրակյան Ս., Եդիգարյան Վ., Ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2004։
  • Կառավարման հոգեբանության մի քանի հարցեր/ կազմ. Սահակյան, Ուսումնական ուղեցույց, Երևան, 2015։
  • Аминов, И.И. Психология делового общения: Учебник / И.И. Аминов. - М.: Юнити, 2018. - 270 c.
  • Берн, Э. Игры, в которые играют люди. Психология человеческих взаимоотношений. Люди, которые играют в игры, Л.,2012.
  • Волков, Б.С. Психология педагогического общения: Учебник для бакалавров / Б.С. Волков, Н.В. Волкова, Е.А. Орлова. - Люберцы: Юрайт, 2016. - 335 c.
  • Ильин, Е.П. Психология общения и межличностных отношений / Е.П. Ильин. - СПб.: Питер, 2013. - 576 c.
  • Измайлова М. А. Деловое общение: Учебное пособие / М. А. Измай- лова. - 4-е изд. - М.: Издательско-торговая корпорация. «Дашков и К°», 2011. - 252 c.
  • Райгородский Д.Я. Психология менеджмента. Учебное посбие. Самара: Изд.дом «Бахран-М», 2005.-768с.
  • 0. Шеламова, Г.М. Деловая культура и психология общения: Учебник / Г.М. Шеламова. - М.: Academia, 2018. - 256 c.
  • S. Shyam Sundar ., (2015), The Handbook of the Psychology of Communication Technology.
  • The Business Communication Handbook Judith Dwyer 9th Edition//https://pdfgoal.com/downloads/the_business_communication_handbook_judit…
  • The Handbook of Communication. By Owen Hargie. Skills//
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Բաժին 1՝ Արդյունավետ հաղորդակցում, հիմնական առանձնահատկությունները:
Բաժինը ներառում է հաղորդակցում հասկացության սահմանումը և վերլուծությունը սոցիալական հոգեբանության դիտանկյունից: Հաղորդակցումը քննարկվում է հոգեբանական դասական և ժամանակակից տեսությունների համատեքստում: Դիտարկվում են արդյունավետ հաղորդակցման հիմնական առանձնահատկությունները, օրինաչափությունները, մեխանիզմները:
Բաժին 2՝ Միջանձնային ընկալումը հաղորդակցման գործընթացում:
Բաժինը ներառում է սոցիալական պերցեպցիայի հիմնական օրինաչափություններն ու մեխանիզմները: Քննարկվում են ընկալման կարծրատիպերը և դրանց տեսակները, կարծրատիպային էֆեկտները: Ատրակցիայի և ատրիբուցիայի երևույթները դիտարկվում են հաղորդակցման համատեքստում:
Բաժին 3՝ Հաղորդակցումը սոցիալական տարբեր ոլորտներում:
Բաժինը ներառում է իմացության և հմտությունների ձևավորումը գործարար հաղորդակցման հիմնական օրինաչափությունների մասին: Վերբալ և ոչ վերբալ գործարար հաղորդակցում, գործարար իմիջ, գործարար էթիկա, բանակցությունների վարման առանձնահատկությունները:
Բաժին 4՝ Հեռավար հաղորդակցման առանձնահատկությունները և միտումները, հմտությունների դրսևորման ձևերը։
Բաժինը ներառում է հեռավար հաղորդակցման սահմանումը, ժամանակակաից ձևերի նկարագրությունը։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
2101/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
· ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կրոնի սահմանումը և կառուցվածքը, տեղն ու դերը հասարակության մեջ,
2. նկարագրելու ժամանակակից կրոնների և կրոնի պատմական ձևերի ձևավորման ու զարգացման պատմությունը, ազգային և համաշխարհային կրոնների բնութագիրը, գլխավոր առանձնահատ­կու­թյուններն ու հիմնական գծերը, ոչ ավանդական կրոնների առանձնահատկությունները և դասակար­գումը,
3. լուսաբանելու Հայոց եկեղեցու պատմությունը, դավանաբանական առանձնահատկություններն ու ՀՀ արդի կրոնական իրավիճակը:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու կրոնական ու կրոնագիտական գրականությունը,
2. դասակարգելու կրոնի բազմազան և տարատեսակ դրսևորումները, խմբավորելու և համեմատելու տարբեր կրոններ,
3. բացահայտելու և վերլուծելու ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, ծիսապաշտամուն­քային, դավանաբանական առանձնահատկությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. արժևորելու ժամանակակից կրոնների աշխարհայացքային, դավանաբանական և ծիսապաշտա­մուն­քային առանձնահատկությունները,
կիրառելու ձեռք բերված գիտելիքները գործնականում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ ընդհանուր համակարգված գիտելիքներ կրոնի, դրա պատմական դրսևորումների առաջացման, ձևավորման և զարգացման, հասարակակական և հոգևոր կյանքում դերակատարության մասին, ծանոթացնել ժամանակակից կրոնագիտության տեսական հիմունքներին ու հիմնախնդիրներին, աշխարհում գոյություն ունեցող կրոններին, դրանց դասակարգման սկզբունքներին, օրինաչափություններին ու առանձնահատկություններին,
· տալ ընդհանուր գիտելիքներ Հայոց եկեղեցու դավանաբանության, ծիսապաշտամունքային, կառուցվածքային առանձնահատկությունների և պատմության վերաբերյալ,
· ծանոթանացնել ժամանակակից առավել մեծ տարածում ունեցող կրոնների դավանաբանական հիմնարար սկզբունքներին և պաշտամունքային առանձնահատկություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասավանդման ընթացքում դասախոսը կարդում է դասախոսություն, անց է կացնում քննարկում հանձնարարված թեմաների վերաբերյալ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսությունները և մասնակցում թեմատիկ քննարկումներին:
3. ուսանողներին հանձնարարվում է գրականության ընթերցում և ինքնուրույն աշխատանք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. ստուգարքն անցկացվում է նախօրոք տրված հարցաշարով՝ բանավոր ներկայացման հիման վրա:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Կրոնագիտություն: Ուսումնական ձեռնարկ, Մաս 1, Կրոնագիտության ներածություն, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2020, (համահեղ.` Անուշավան եպս. Ժամկոչյան, Հովհաննես Հովհաննիսյան, Պարգև Բարսեղյան, Գոհար Սարգսյան):
  • Քրիս­տոնյա Հայաս­տան։ Հան­րա­գիտա­րան, Երևան, Հայկ. հան­րա­գիտ., 2002։
  • История религии (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) Т. 1-2. М., 2007.
  • Лебедев В. Ю. Религиоведение; учебник для бакалавров, М. 2013.
  • Основы религиоведения (учеб. Под общ. Ред. И. Н. Яблокова) М., 2005.
  • Религиоведение, (учеб. Под общ. Ред. М. М. Шахнович), СПб, 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Կրոնագիտությունն իբրև գիտություն: «Կրոնագիտության հիմունքներ» դասընթացի կառուցվածքը, բովանդակությունը, հիմնական հասկացությունների և կատեգորիաների հա­մա­կարգը։ «Կրոն» հասկացությունը, կառուցվածքը, գործառույթները, Կրոնի տի­պա­բանությունը և պատ­մա­կան ձևերի դա­սա­կարգման սկզ­բուն­քները։ Կրոնի վաղ ձևերը: Նախ­նա­դարյան (վաղ) հա­վա­տա­լիք­ներ. Դիցաբանություն և կրոն: Բազ­մաստվածություն և միաստվածություն։ Հայոց դիցաբանություն: Ազգային և համաշխարհային կրոնների սահմանումն ու համառոտ բնութագիրը: Ժամանակակից ազգային կրոններ: Կրոնը ժամանակակից աշխարհում: Հնդկաստանի ազգային կրոնները (հինդուրիզմ, ջայնիզմ, սիկհիզմ), Չինաստանի և ճապոնիայի ազգային կրոնները, (դաոսականություն, կոնֆուցիականություն, սինտո), Հուդայականության էու­թյունը և բնու­թագ­րիչ ա­ռանձնա­հատ­կու­թյուն­ները։ Բուդդայականության առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Քրիստոնեության առաջացումը և զարգացումը: Քրիստոնեության դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Ուղղափառություն. Կա­թո­լիկություն. Բո­ղո­քա­կանություն, բողոքական ավանդական և ոչ ավանդական հարանվանություններ, Հայոց եկեղեցու դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները: Իսլամի առաջացումը և զարգացումը, դավանաբանական և ծիսապաշտամունքային առանձնահատկությունները, հիմնական ուղղությունները: Հայաստանի Հանրապետությունում կրոնական իրավիճակի ընդհանուր բնութագիրը:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործն. -2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0105/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
· ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել վիճակագրական խնդիրներ,
2. կառուցել նմուշին համապատասխան հաճախությունների սյունապատկերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելով առկա տվյալները` կատարել վիճակագրական հետևություններ,
2. կարողանալ ստանալ տարբեր բնութագրիչների գնահատականներ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
համակարգել և վերլուծել ստացած տեղեկատվությունը, անել հետևություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել կիրառական վիճակագրության հիմնական մեթոդների հետ,
· սովորեցնել ուսանողներին կիրառել վիճակագրության մեթոդները գործնական խնդիրներ լուծելու համար,
· ծանոթացնել ուսանողներին կիրառական վիճակագրության տարբեր բաժինների հետ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական աշխատանք,
3. ինքնուրույն աշխատանք։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Գասպարյան Կ. Վ., <<Վիճակագրության խնդիրների ժողովածու>>, ԵՊՀ հրատ., Երևան, 2017,
  • Ивченко Г. И., Медведев Ю. И., “Математическая статистика’’, кн. дом “ Либроком’’, М., 2014,
  • Ն. Գ. Ահարոնյան, Ե. Լ. Իսրաելյան, <<Հավանականությունների տեսության խնդրագիրք>>, ԵՊՀ, 2016,
  • Ե. Հարությունյան և այլոք, Հավանականություն և կիրառական վիճակագրություն, 2000։
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Նկարագրական վիճակագրություն:
· Նմուշային եղանակ:
· Գնահատման տեսություն:
· Միջակայքային գնահատականներ։
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1901/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բնութագրել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի արդի ձևերը, իրավական կարգավորման կառուցակարգը, իրավունքի համակարգի հիմնական ճյուղերը, դրանց կարգավորման հիմնական աղբյուրները,
2. տարբերել օրինականություն, իրավաչափ և իրավախախտ վարքագիծ, իրավական պատասխանատվություն հասկացությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. համեմատել և տարբերակել պետաիրավական հիմնական հասկացությունները, իրավունքի աղբյուրները, դրանց աստիճանակարգությունը,
2. իրականացնել իրավական և սեփական իրավունքների պաշտպանության գործողություններ։
3. դրսևորել իրավական աշխարհայացք և իրավական մշակույթ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. ինքնուրույն ուսումնասիրել իրավական կարգավորման աղբյուրները,
2. օգտվել իրավական տեղեկատվության տարատեսակ աղբյուրներից (ինտերնետ ռեսուրսներ, օրենսգրքեր, օրենքներ),
3. օժանդակելօրինականության ապահովմանը, ցուցաբերել ակտիվություն, հարգել օրենքը և իրավական պետության արժեքները, ունենալ բարոյաիրավական պատշաճ գիտակցություն, պատասխնատվության զգացում։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
Սովորեցնել հասարակական կյանքի տարբեր ոլորտների իրավական-օրենսդրական կարգավորման հիմունքները, ձևավորել ստացած իրավական գիտելիքները գործնականում կիրառելու հմտություններ, ինչպես նաև ձևավորել իրավական աշխարհայացք ու մշակույթ։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. ինքնուրույն աշխատանք,
2. գրավոր և բանավոր ստուգում/ հարցում,
3. իրավիճակային խնդիրների քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր կամ գրավոր: Տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • ՀՀ Սահմանադրություն, 2015 թ. խմբագրությամբ:
  • ՀՀ քաղաքացիական, քրեական, ընտանեկան, աշխատանքային, քրեական և քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերը:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան ''Պետության և իրավունքի տեսություն -1'', Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
  • Ա.Գ. Վաղարշյան Պետության և իրավունքի տեսություն-2, Դասախոսություններ, Երևան, 2016:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Հասարակություն և պետություն: Իրավունք: Իրավական կարգավորման կառուցակարգը և իրավունքի կենսագործումը։ Իրավունքի ձևերը: Իրավունքի համակարգը: Օրինականություն, իրավաչափ վարքագիծ, իրավախախտում: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի իրավական հիմնահարցերը: Սահմանադրական իրավունք: Դատական իշխանություն և դատական համակարգ: Քաղաքացիական իրավունք: Աշխատանքային իրավունք: Ընտանեկան իրավունք: Էկոլոգիական իրավունք: Քրեական
իրավունք:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1005/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
· ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանել ձեռնարկատիրական գործունեության էությունը և հիմնական հասկացությունները, բնորոշիչները, գործարարության փուլային զարգացման առանձնահատկությունները,
2. ներկայացնել գործարարության տեսա-մեթոդական և տեսա-գործնական հենքերը,
3. լուսաբանել գործարարության կազմակերպման ձևերը, կառավարման սկզբունքները և մոտեցումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել և տարբերակել գործարարության համակարգերն ու տիպերը, գտնել բիզնեսի զարգացման համարժեք մոտեցումները,
2. գնահատել ՀՀ-ում գործարար միջավայրը, ներկայացնել գործարարության զարգացման հնարավորությունները, խնդիրներն ու ռիսկերը, կանխատեսել գործարարության զարգացման հնարավորություններն ու հեռանկարները,
3. օգտվել բիզնես-պլանների մշակման գործիքներից, կիրառել Պորտերի մրցակցային հինգ ուժերի և SWOT վերլուծական գործիքները, կատարել բիզնես նախագծի արդյունավետության գնահատում։
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
օգտվել տեղեկատվական-վերլուծական տարատեսակ աղբյուրներից՝ ինտերնետային ռեսուրսներ, էլեկտրոնային գրադարաններ, գիտական հոդվածներ, հաշվետվություններ, միջազգային կազմակերպությունների տարեկան զեկույցներ, կատարել անհրաժեշտ վերլուծություններ։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տրամադրել գործարարության էության և դրսևորման առանձնահատկությունների, ինչպես նաև գործարարության զարգացման հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիք և իմացություն,
· ուսուցանել գործարարության տեսա-մեթոդական հենքերը, ինչպես նաև գործարարության կազմակերպման տեսա-գործնական անհրաժեշտ հմտությունները,
· ձևավորել բիզնես պլանների մշակման կարողություններ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ
2. ինքնուրույն աշխատանք՝ որպես դասընթացի նյութի յուրացման առավել արդյունավետ միջոց,
- անհատական և խմբային քննարկումներ,
- իրավիճակային խնդիրների լուծում։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարք. Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր եղանակով՝ համաձայն հաստատված հարցաշարի:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դավոյան Ս., Բիզնեսի կառավարում, ուսումնական ձեռնարկ, Երևան, 2017 թ.։
  • Бекетова О.Н, В.И.Найденков, Бизнес-план, Уч.пособие для вузов, Теория и практика, М., 2009, 288с.
  • Буров В.Ю. “Основы предпринимательства” Уч.пособие Чита, 2011. - 441 с.
  • Питер Ф.Друкер, Бизнес и инновации, пер. с англ.-М: “И.Д.Вильямс”, 2009, 432с.
  • Business Management, L. loykie, M. Mushena, Robert A. Pierce, 2022
  • Principles of Business Management, Dr. S. C., Saksena, 2020.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Գործարարության էությունը և զարգացման փուլային բնորոշիչները
Թեմա 2. Ձեռներեցական որոշումների կայացման գործընթացը. ձեռներեցական հաշվարկներ
Թեմա 3. Ձեռնարկատիրական գործունեության ֆինանսավորման աղբյուրները և եղանակները։
Թեմա 4. Ձեռներեցի գործողությունների տրամաբանությունը և ձեռներեցական գործընթացը
Թեմա 5. Ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակները և դրանց չափորոշիչները:
Թեմա 6. Ձեռներեցության ձևերը և մոդելները
Թեմա 7. Բիզնեսի ռազմավարական զարգացումը և բիզնես ռազմավարությունը:
Թեմա 8. Բիզնեսի ռազմավարական պլանավորումը և ռազմավարական կառավարումը.
իրագործման փուլային առանձնահատկությունները:
Թեմա 9. Բիզնեսի ռազմավարական պլանի մշակման և ռազմավարական կառավարման գործնական քննարկումներ՝ անհատական (խմբային) աշխատանքների շրջանակներում:
Թեմա 10. Ձեռնարկատիրական գործունեության կազմակերպումը. բիզնես պլան
Թեմա 11. Բիզնեսի իրավիճակային վերլուծություններ և խնդիրներ:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0404/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացումներ ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղությունների, վերջին ժամանակներում ձեռք բերված նվաճումների, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել ժամանակակից բնագիտության բնագավառում կատարված հայտնագործությունները,
2. պարզաբանել բնագիտության նշանակությունը ժամանակակից տնտեսության և հասարակության զարգացման մեջ,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ՝
1. կիրառել ժամանակակից բնագիտության գիտելիքները առօրյա կյանքում ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)՝
1. համակցել բնագիտական գիտելիքները հումանիտար գիտությունների ոլորտի հետ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողների մոտ ձևավորել պատկերացումներ ժամանակակից բնագիտության՝ ֆիզիկայի, քիմիայի և կենսաբանության, զարգացման ուղղությունների, վերջին ժամանակներում ձեռք բերված նվաճումների, տնտեսության մեջ վերջիններիս կիրառության վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1.Դասախոսություններ,
2. Սեմինարներ, քննարկումներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Ստուգարքն անցկացվում է բանավոր և հիմնված է կիսամյակի ընթացքում արված տարբեր ստուգողական աշխատանքների արդյունքների և բանավոր հարցման ձևով անցած նյութերի վրա: Ստուգարքի ընթացքում տրվում է առավելագույնը 4 հարց` նախապես տրամադրված հարցաշարից:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ժամանակակից բնագիտության կոնցեպցիաներ. առցանց դասընթաց, ԵՊՀ, ՏՏ կենտրոն, 2012
  • А.П. Садохин. Концепции современного естествознания. 445с. Москва, 2006.
  • Концепции современного естествознания. Учебник для вузов, Под редакцией Л. Михайлова, 335с. Москва, 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1. Բնագիտությունը և հասարակության զարգացնան փուլերը: Թեմա 2. Միկրոաշխարհի օրինաչափությունները: Ատոմների և մոլեկուլների կառուցվածքի առանձնահատկություննեը և դրանց դրսևորումները ժամանակակից սարքերում: Թեմա 3. Մակրոաշխարհի օրինաչա­փու­թյունները: Էներգիայի ստացման միջոցները ներկայումս և ապագայում: Էներգիայի վերականգ­նելի աղբյուրներ: Պոլիմերների, պլաստմսսաների, մանրաթելերի և կաուչուկների ստացման և օգտա­գործման հնարավորությունները: Թեմա 4. Մեգաաշխարհի օրինա­չա­փու­թյունները: Արեգակնային համակարգի և տիեզերքի կառուցվածքը:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.-2.
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
1302/Բ16
1. Դասընթացի նպատակ
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել բարոյական հարաբերությունների հիմունքները և տիպաբանությունը,
2. ձևակերպել սիրո մետաֆիզիկայի, ընտանիքի պլանավորման և սիրո հոգեվերլուծության արդի մարտահրավերները,
3. մատնանշել բարոյական կոնֆլիկտների լուծման և հաղթահարման տեխնոլոգիաները, բիզնես էթիկայի և քաղաքական էթիկայի գործառնական սկզբունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. առանձնացնել բարոյական ընտրության գործընթացներում վճռորոշ գործոնները և մեխանիզմները,
2. ընտրել տարբեր միջավայրերում բարոյական կոնֆլիկտների հաղթահարման արդյունավետ մոդելները,
3. գնահատել բարոյականության դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման ու կանոնակարգման գործում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. պահպանել մասնագիտական էթիկայի նորմերը,
2. վերլուծել արդի քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական տեսանկյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վերլուծել ժամանակակից քաղաքակրթական մարտահրավերների բարոյական հիմնախնդիրները,
· կանխատեսել բարոյական շարժառիթներ ունեցող ճգնաժամային երևույթները և դրանց հետևանքները,
· ծանոթացնել սիրո, ընտանիքի, կյանքի իմաստի, կրոնի, իրավունքի բարոյական հիմնահարցերին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ, տեսական առաջադրանքներ և քննարկումներ,
2. տեքստերի մեկնաբանում և հայեցակարգերի համեմատական վերլուծություն,
3. տարբեր մոտեցումների համադրման առաջադրանքներ։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Դասընթացն ավարտվում է ստուգարքով:
Գնահատման մեթոդները՝ բանավոր հարցում ըստ առաջադրված հարցաշարի,
Գնահատման չափանիշները՝ անցած նյութի յուրացման և վերարտադրության աստիճան,
պատասխանների ամբողջականություն և հիմնավորվածություն, հարցերի առանցքային կողմերի իմացություն, վերլուծական պատասխաններ։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Апресян Ю. Этика. М., 2004.
  • Бодрийяр Ж. Забыть Фуко. СПБ, 2011.
  • Матвеев П. Религиозная этика. М., 2014.
  • Фромм Э. Искусство любить. М., 2008.
  • Щвейцер А. Культура и этика. М., 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բարոյականության էությունը և կառուցվածքը:
2. Բարոյական հարաբերությունների էությունը
3. Կրոնական էթիկա:
4. Բիոէթիկա:
5. Քաղաքական էթիկա:
6. Սիրո մետաֆիզիկա:
7. Կյանքի իմաստը:

Մասնագիտական կառուցամաս

Ամբիոնի կոդը Պարտադիր դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
5-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. 2 ժամ, գործ. 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0402/Բ34
1. Դասընթացի նպատակ
· միկրոաշխարհում գործող օրինաչափումների, քվանտային մեխանիկայի հիմնական սկզբունքների մասին
· ոչ ռելյատիվիստական քվանտային մեխանիկայի տեսական խնդիրների և նրանց հիմնավորումների վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու քվանտային օբյեկտներին վերաբերվող ստանդարտ խնդիրները
2. ներկայացնելու ոչ ռելյատիվիստական քվանտային մեխանիկայի օրինաչափությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտագործելու քվանտային մեխանիկայի հիմնական սկզբունքները
2. բացահայտելու քվանտային երևույթների առանձնահատկությունները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. մեկնաբանելու քվանտային մեխանիկայի սկզբունքները քվանտային վիճակագրության շրջանակներում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· միկրոաշխարհում գործող օրինաչափումների, քվանտային մեխանիկայի հիմնական սկզբունքների մասին
· ոչ ռելյատիվիստական քվանտային մեխանիկայի տեսական խնդիրների և նրանց հիմնավորումների վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասախոսություններ և սեմինարներ
2. գործնական պարապմունքներ
3. ուսանողների ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքների քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր ։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Սահակյան Գ.Ս., Չուբարյան Է,Վ., Քվանտային մեխանիկա, Երևան, Լույս, 1972.
  • Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М., Теоретическая физика, т.3, Квантовая механика, М., Наука, 2003.
  • Флюгге З., Задачи по квантовой механике, т. I, II, Мир, 1974.
  • Галицкий В.М., Карнаков Б.М., Коган В.И., Задачи по квантовой механике, М., Наука, 1981.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Գաղափար ալիքային ֆունկցիայի մասին:
· Քվանտային մեխանիկայի մաթեմատիկական ապարատը:
· Անորոշությունների առնչությունները:
· Սեփական արժեքներ և սեփական ֆունկցիաներ:
· Քվանտային մեխանիկայի մատրիցական ձևակերպումը:
· Վիճակի փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում:
· Միաչափ շարժման որոշ խնդիրներ:
· Շարժման քանակի մոմենտ:
· Մոտավոր մեդոդներ:
· Մասնիկի շարժումը կենտրոնահամաչափ դաշտում:
· Ատոմներ: Ճառագայթման դաշտի ու մասնիկների փոխազդեցության կիսադասական տեսությունը:
· Մոլեկուլներ: Բախումների տեսություն:
· Շարժումը էլեկտրամագնիսական դաշտում:
7-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0404/Բ40
1. Դասընթացի նպատակ
· տալ պատկերացում գիտական վիրտուալ և իրական փորձերի իրականացման մասին,
· ներկայացնել LabVIEW ծրագրային միջավայրը,
· ծանոթացնել LabVIEW ծրագրային միջավայրում տվյալների ներմուծման, մշակման և արտածման հնարավորություններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու գիտական վիրտուալ և իրական փորձերի իրականացման մեխանիզմները,
2. ներկայացնելու LabVIEW ծրագրային միջավայրի հնարավորությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու LabVIEW ծրագրային միջավայրը տարատեսակ ազդանշանների գեներացման և ըմդունման համար,
2. իրականացնելու ռադիոտեխնիկական խնդիրների մոդելավորում LabVIEW ծրագրային
միջավայրում,
3. կիրառելու LabVIEW ծրագրային միջավայրը ազդանշանների/տվյալների մշակման գործընթացում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
օգտվելու մասնագիտական գրականությունից և այլ աղբյուրներից, տեղեկատվություն հայթայթելու տպագիր և էլեկտրոնային աղբյուրներից և վերլուծելու:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տալ պատկերացում գիտական վիրտուալ և իրական փորձերի իրականացման մասին,
· ներկայացնել LabVIEW ծրագրային միջավայրը,
· ծանոթացնել LabVIEW ծրագրային միջավայրում տվյալների ներմուծման, մշակման և արտածման հնարավորություններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ` ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների կիրառմամբ,
2. լաբորատոր աշխատանքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր ։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար¬ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան¬չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
ՀԲ ներառող դասընթացի դեպքում երկու ընթացիկ քննություններից մեկի գնահատականը համարվում է հետազոտական աշխատանքի արդյունք։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար¬ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Дж. Тревис, «LabVIEW для всех», Москва, 2005.
  • Bitter, Rick, Taqi Mohiuddin, Matthew R. Nawrocki, «LabVIEW Advanced Programming Techniques», 2-nd edition, Taylor & Francis Group, LLC 2007.
  • Cory L. Clark, «LabVIEW Digital Signal Processing, and Digital Communications», The McGraw-Hill Companies, 2005.Orfanidis, Sophocles J. "Electromagnetic waves and antennas." (2002).
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Ընդհանուր ծանոթացում National Instrument-ի (NI) LabVIEW ծրագրային փաթեթի հետ:
· Տվյալների տեսակները LabVIEW-ում:
· Պայմանական հրամաններ, ցիկլեր, տեղաշարժի ռեգիստր:
· Միաչափ և երկչափ զանգվածներ, կլաստերներ:
· Լոկալ և Գլոբալ փոփոխականներ: Հատկությունների հանգույցներ: Ենթածրագրերի (SubVI) հայտարարում և կիրառում:
· Իրադարձությունների կազմակերպում (Frame Structure, Event Structure) LabVIEW-ում:
· Վիճակի մեքենա (State machine):
· Ազդանշանների և աղմուկների գեներացում, ազդանշանների մշակում (Waveform Generation, Waveform Measurement, Signal Generation, Signal Operation, Filters, Spectral Analysis):
· Սարքավորումների ավտոմատացման սկզբունքները գիտական հետազոտություններում:
· Սպեկտրոֆոտոմետրի ավտոմատացման օրինակ:
Տվյալների ներմուծում համակարգիչ, մշակում. տվյալների արտածում համակարգչից կիրառելով նաև National Instrument-ի (NI) տիպական սարքավորումները: Թերմիստրի և USB 6008-ի միջոցով ջերմաստիճանի ճափման ծրագիրը:
5-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
6 ժամ/շաբ.
դաս.- 2ժամ , գործ.-2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0406/Բ37
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել ֆիզիկայում փորձարարական մեթոդներին, սարքերի աշխատանքի և չափումների իրականացման սկզբունքներին,
· բացատրել ընտրված սարքերի աշխատանքի հետ կապված ֆիզիկական երևութները,
· ներկայացնել չափումների ավոտմատացման մեթոդները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. աշխատելու լայնորեն կիրառվող ֆիզիկական սարքերի հետ և կատարել չափումներ,
2. ներկայացնելու հիմնական պրոցեսները, որոնք ընկած են չափման տեխնոլոգիաների հիմքում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում իրականացնելու գիտափորձեր,
2. կատարելու գիտափորձերի համակարգչային ավտոմատացում,
3. համադրելու փորձերի արդյունքները, օգտագործելու մասնագիտական ծրագրային փաթեթները արդյունքների վիզուալիզացիայի և ներկայացման համար,
4. պատրաստելու գիտական զեկուցումներ հիմնավորված եզրակացություններով և արդյունքների քննարկմամբ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
ինքնուրույն հայթայթելու և վերլուծելու ժամանակակից տեղեկատվություն:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել ֆիզիկայում փորձարարական մեթոդներին, սարքերի աշխատանքի և չափումների իրականացման սկզբունքներին,
· բացատրել ընտրված սարքերի աշխատանքի հետ կապված ֆիզիկական երևութները,
· ներկայացնել չափումների ավոտմատացման մեթոդները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություններ,
· գործնական աշխատանքներ,
· լաբորատոր աշխատանքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Երկու ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է՝ 9 միավոր առավելագույն արժեքով:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Experimental Methods in the Physical Sciences (Book series)
  • Hughes, Ifan, and Thomas Hase. Measurements and their uncertainties: a practical guide to modern error analysis. OUP Oxford, 2010.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Չափումների սկզբունքները, ներածություն:
2. Փորձարարական տվյալների վերլուծություն և վիզուալիզացիա:
3. Մոտարկումներ, սխալանքի գնահատում:
4. Նյութերի ֆիզիկական բնութագրերը, սպեկտրասկոպիա:
5. Մանրադիտակներ, դրանց աշխատանքի սկզբունքը:
6. Գիտափորձերի համակարգչային ավտոմատացում:
3-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0410/Բ29
1. Դասընթացի նպատակ
· տիեզերքի` երկնային մարմինների և նրանց համակարգի առաջացման, կառուցվածքի, շարժման և զարգացման մասին,
· ինքնուրույն հետազոտություն կատարելու համար պահանջվող կարողությունների, ինչպես նաև գործնական նախագծեր կատարելու օգնությամբ խնդիրներ լուծելու մեթոդների վերաբերյալ,
· ուսանողների ինքնուրույն աշխատանքը և պրակտիկ փորձի վրա հիմնված ուսումնառություն կատարելու համար:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանելու երկնոլորտում երկնային մարմինների(Արեգակի, արեգակնային համակարգի մոլորակների և նրանց արբանյակների, աստղերի, գալակտիկաների) բնույթը և շարժումների օրինաչափությունները,
2. ներկայացնելու աստղագիտության մասնագիտացման հիմնարար գիտելիք,
3. դասակարգելու աստղագիտության փորձարարական և կիրառական մեթոդները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարանջատելու երկնքի վրա համաստեղությունները և նրանցում դիտվող պայծառ աստղերը,
2. հաշվարկելու տվյալ օբյեկտի լավագույն դիտման ժամանակահատվածը,
3. մասնակցելու դիտողական աշխատանքների,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. ստեղծագործաբար զարգացնելու և կիրառելու ունեցած գիտելիքները,
վերլուծելու առկա խնդիրները հանձնարարականում և կատարելու առաջարկություններ դրանց քննարկման կամ լուծման վերաբերյալ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տիեզերքի` երկնային մարմինների և նրանց համակարգի առաջացման, կառուցվածքի, շարժման և զարգացման մասին,
· ինքնուրույն հետազոտություն կատարելու համար պահանջվող կարողությունների, ինչպես նաև գործնական նախագծեր կատարելու օգնությամբ խնդիրներ լուծելու մեթոդների վերաբերյալ,
· ուսանողների ինքնուրույն աշխատանքը և պրակտիկ փորձի վրա հիմնված ուսումնառություն կատարելու համար:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ` ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների կիրառմամբ:
2. Սեմինար պարապմունքներ` դժվար յուրացվող հարցերի պարզաբանման նպատակով:
3. Անհատական ռեֆերատներ և դրանց միասնական քննարկում սեմինար պարապմունքների ժամանակ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Э.В. Кононович, В.И. Мороз. Курс общей астрономии, Москва, 2014.
  • Э.В. Кононович, В.И. Мороз. Курс общей астрономии, Москва, 2004
  • Р.И. Бакулин,Э.В. Кононович, В.И. Мороз. Курс овщей астрономии, Москва, 1985.
  • Բ.Ե. Թումանյան, Լ.Վ. Միրզոյան. Ընդհանուր աստղագիտություն, Երևան, 1978.
  • Б.А. Воронцов-Вельяминов. Сборник задач и упражнений по астрономии. Москва, 1985.
  • Ս.Ներսիսյան , Աստղագիտական խնդիրների և վարժությունների ժողովածու Երևան 2016
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հիմնական տեղեկություններ սֆերիկական աստղագիտությունից, կոորդինատական համակարգեր, նրանց ձևափոխությունները, մոլորակների տեսանելի և իրական շարժումները, Կեպլերի օրենքները:
2. Երկրի,Արեգակի և լուսնի շարժումները, Երկրի առանցքի պրեցեսիոն և նուտացիոն շարժումները, արեգակի և լուսնի խավարումները:
3. Աստղաֆիզիկայի հիմունքները, ջերմաստիճանների որոշման մեթոդները, սպեկտրալ գծերի դոպլերյան շեղումները, երկնային մարմինների քիմիական կառուցվածքը:
4. Դիտակներ, ֆոտոէլեկտրական ընդունիչներ, սպեկտրալ սարքեր, ռադիոդիտակներ, արտամթնոլորտային դիտակներ, գամմա, ռենտգենյան և ինֆրակարմիր
5. ճառագայթների ընդունիչ սարքեր:
6. Տեղեկություններ մեր գալակտիկայի մասին՝ հարթ, միջանկյալ և սֆերիկական ենթահամակարգեր:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
գործն.-2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0404/Բ25
1. Դասընթացի նպատակ
ուսանողին ներկայացնել MATLAB & Simulink մոդելավորման և սիմուլյացիայի առաջա­տար ծրագրավորման միջավայրը, որը լայնորեն օգտագործվում է հետազոտող­ների, ինժեներների և ծրագրավորողների կողմից բազմաբնույթ դինամիկ համակարգերի ծրագրավորման և վերլուծման համար։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Կիրառելու MATLAB & Simulink միջավայրը մասնագիտական խնդիրների մոդելավորման և լուծման ընթացքում,
բ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
Կիրառելու թվային մոդելավորման և ծրագրավորման հենքային գիտելիքները գիտության և տեխնիկայի այլ ոլորտներում հետազոտու­թյուն­ներ կատարելու համար։
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ուսանողին ներկայացնել MATLAB & Simulink մոդելավորման և սիմուլյացիայի առաջա­տար ծրագրավորման միջավայրը, որը լայնորեն օգտագործվում է հետազոտող­ների, ինժեներների և ծրագրավորողների կողմից բազմաբնույթ դինամիկ համակարգերի ծրագրավորման և վերլուծման համար։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
գործնական պարապմունքներ՝ փոխգործակցային մեթոդով։
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • S.Attaway “Matlab: A Practical Introduction to Programming and Problem Solving” Fourth Edition, Elsevier Inc., 2017.
  • Տարոն Հարությունյան «Ռադիոֆիզիկայի խնդիրների համակարգչային մոդելավո­րումը Matlab միջավայրում», ԵՊՀ հրատ., 2016թ., 254 էջ։
  • B.R.Hunt, R.L.Lipsman, J.M.Rosenberg, A Guide to MATLAB for Beginners and Experienced Users, 2001.
  • Getting Started with MatLab R2015a, TheMathworks, Inc, 2015.
  • Amos Gilat, MatLab. An introduction with applications, A John Wiley & Sons, Inc., 2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Ներածություն MATLAB ծրագրավորման միջավայրի մասին, հանրահաշվական գործողություններ՝ մատրիցներով և վեկտորներով, ֆայլեր, գրաֆիկական ներկայացումը MATLAB-ում, Simulink միջավայրի հիմանական գործիքակազմը, գործնական առաջա­դրանք­­­ներ ֆիզիկայի տարբեր բնագավառներից:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ, գործ.- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0404/Բ21
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել տարբեր թվային համակարգերի հետ,
· ծանոթացնել 2-ական թվային համակարգում թվաբանական գործողությունների հետ,
· ուսուցանել կոդավորման սկզբունքները՝ BCD, ASCII և Gray կոդավորման օրինակներով,
· ծանոթացնել Բուլյան հանրահաշվի աքսիոմների և թեորեմների հետ,
· ուսուցանել տրամաբանական հիմնական տարրերի աշխատանքների սկզբունքը,
· ծանոթացնել համակարգչի կառուցվածքի հետ,
· ծանոթացնել ծրագրավորման լեզվի հիմնական գաղափարներին,
· ծանոթացնել պայմանի և ցիկլի օպերատորների հետ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. իմանալու կոդավորման սկզբունքները,
2. իմանալու Բուլյան հանրահաշվի հիմնական տարրերը
3. իմանալու ծրագրավորման հիմնական գաղափարները C++ կամ Python լեզվի օրինակով,
4. գրելու պարզ ծրագրեր,
5. ծրագրավորելու միկորկոնտրոլերներ
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կառուցելու տրամաբանական սխեմաներ,
2. կառուցելու ոչ բարդ խնդիրների ալգորիթմներ և գրել Python լեզվով,
3. ստուգելու գրված ծրագրերը,
4. կիրառելու միկրոկոնտրոլերները մասնագիտական ոլորտում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելով ստացված գիտելիքներից՝ հետագայում հեշտությամբ յուրացնելու այլ ծրագրավորման լեզուներ կամ խորացնել Python լեզվի գիտելիքները,
2. կառուցելու բարդ ալգորիթմներ և ծրագրավորել:
կազմակերպելու միկրոկոնտրոլերների ծրագրավորումը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել տարբեր թվային համակարգերի հետ,
· ծանոթացնել 2-ական թվային համակարգում թվաբանական գործողությունների հետ,
· ուսուցանել կոդավորման սկզբունքները՝ BCD, ASCII և Gray կոդավորման օրինակներով,
· ծանոթացնել Բուլյան հանրահաշվի աքսիոմների և թեորեմների հետ,
· ուսուցանել տրամաբանական հիմնական տարրերի աշխատանքների սկզբունքը,
· ծանոթացնել համակարգչի կառուցվածքի հետ,
· ծանոթացնել ծրագրավորման լեզվի հիմնական գաղափարներին,
· ծանոթացնել պայմանի և ցիկլի օպերատորների հետ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· Դասախոսը լսարանում կարդում է դասախոսություն, վարում է գործնական պարապմունք, անց է կացնում քննարկում,
· ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն, մասնակցում քննարկումներին, գործնական պարապմունքի ժամերին կիրառում դասախոսություններից ստացած գիտելիքները,
· լսարանից դուրս հանձնարարված գրականության ընթերցում, տեղեկատվության հայթայթում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատման բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ քննությունները, ինքնուրույն աշխատանքը, մասնակցությունը դասընթացին։ Ընթացիկ քննությունները գրավոր են, ընդհանուր 9 միավոր՝ 5 և 4 առավելագույն արժեքներով: Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Дейтел Х.М., Дейтел П. Дж. - Как программировать на С++. Бином Пресс, 2008.
  • Ալավերդյան Ա.Գ., Հարությունյան Տ.Ա., Մելիքյան Շ.Ռ. - Ծրագրավորման խնդիրների ժողովածու, մաս 1։ ԵՊՀ հրատարակչություն, 2011.
  • Конова Е., Поллак Г. - Алгоритмы и программы. Язык С++. Лань, 2017.
  • Хартов, В.Я. Микроконтроллеры AVR / В.Я. Хартов. - М.: МГТУ , 2011. - 240 c.
  • O’Reilly, - Learning Python, 5thedition,
  • Г.Россум, Ф.Л.Дж. Дрейк, Д.С. Откидач, - Язык программирования Python
  • Tarek Ziade’, - Expert Python Programming, 2008
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տարբեր թվային համակարգերում թվի ներկայացում։ Անցումներ մի համակարգից մյուսին։
2. Թվաբանական գործողություններ 2- ական թվային համակարգում։
3. Բինար կոդավորման հիմնական գաղափարներ։ BCD, ASCII, Gray կոդեր։
4. Տրամաբանական տարրեր։ Իսկության աղյուսակ (The truth table): Տրամաբանական սխեմաների կառուցում։
5. Բուլյան հանրահաշիվ, հիմնական աքսիոմներ և թեորեմներ։ Բուլյան արտահայտությունների պարզեցումներ։ Ֆունկցիայի կոմպլեմենտ։
6. Համակարգչի կառուցվածք։
7. Ալգորիթմեր։ Ալգորիթմերի տեսակներ։
8. Python լեզվի հիմնական գաղափարները։ Տվյալների մուտք և ելք։ Փոփոխականներ և հաստատուններ։ Վերագրման օպերատոր։ Թվաբանական գործողություններ։
9. Համեմատության և տրամաբանական օպերատորներ։ if-else պայմանի օպերատոր: switch-case ընտրման օպերատոր։
10. Ցիկլեր։ while ցիկլի օպերատոր։ for ցիկլի օպերատոր։ Ներդրված ցիկլեր։
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. - 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0410/Բ20
1. Դասընթացի նպատակ
· Ծանոթացնել տիեզերական ճառագայթների գրանցման դետեկտորների, ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկիչների, դետեկտորների կառուցվածքի և աշխատանքի սկզբունքի, ստացվող տվյալների հետ, ինչպես նաև SEVAN դետեկտորների Եվրոպական ցանցի հետ:
· Սովորեցնել ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկչի վոլտ-ամպերային բնութագրի ստացման, սցինտիլացիոն դետեկտորին միացման և որպես ամբողջական դետեկտոր տրամաչափման մեթոդներին:
· Սովորեցնել աշխատել դետեկտորներից ստացվող տվյալների մշակման, հետազոտման և արտացոլման ADEI համակարգի հետ: Սովորեցնել դետեկտորներում գրանցվող տարբեր մասնիկների հոսքերի բարոմետրական գորցակիցների հաշվարկման և այդ հոսքերի բարոմետրական ուղղումներ կատարելու մեթոդին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Յյուրացնելու պլաստիկ սցինտիլյատորի և ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկչի աշխատանքի սկզբունքները:
2. Յյուրացնելու ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկչի վոլտ-ամպերային բնութագրի ստացման, սցինտիլացիոն դետեկտորին միացման և որպես ամբողջական դետեկտոր տրամաչափման մեթոդնեը:
3. Ծանոթանալու SEVAN դետեկտորի կառուցվածքին և աշխատանքի սկզբունքին:
4. Իմանալու SEVAN դետեկտորում միաժամանակ գրանցվող լիցքավորված և էլեկտրաչեզոք մասնիկների հոսքերի և դրանց նույնականացման սկզբունքները:
5. Իմանալու SEVAN դետեկտորների ցանցի մասին, որն ունի լայն կիրառություն բարձր էներգիայի ժամանակակից ֆիզիկայում, մասնավորապես՝ ամպրոպային երևույթների, միջմոլորակային տիեզերական եղանակի և արև երկիր կապերի հետազոտման ոլորտներում:
6. Իմանալու տվյալների մշակման, հետազոտման և արտացոլման ADEI համակարգի մասին և կկարողանա աշխատել այդ միջավայրում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Յյուրացնելու դետեկտորներում գրանցվող տարատեսակ երկրորդային տիեզերական ճառագայթների հոսքերի բարոմետրական գորցակիցների հաշվարկման և այդ հոսքերի բարոմետրական ուղղումներ կատարելու մեթոդները :
2. Տիրապետելու մասնիկների դետեկտորների տրամաչափման մեթոդներին
3. Կիրառելու վերոնշյալ մեթոդները տիեզերական ճառագայթների ֆիզիկայի խնդիրների լուծման համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
Օգտագործելու ստացված գիտելիքները տարբեր գիտափորձեր իրականացնելու համար դետեկտորների պատրաստման և տրամաչափման համար.
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ծանոթացնել տիեզերական ճառագայթների գրանցման դետեկտորների, ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկիչների, դետեկտորների կառուցվածքի և աշխատանքի սկզբունքի, ստացվող տվյալների հետ, ինչպես նաև SEVAN դետեկտորների Եվրոպական ցանցի հետ:
· Սովորեցնել ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկչի վոլտ-ամպերային բնութագրի ստացման, սցինտիլացիոն դետեկտորին միացման և որպես ամբողջական դետեկտոր տրամաչափման մեթոդներին:
· Սովորեցնել աշխատել դետեկտորներից ստացվող տվյալների մշակման, հետազոտման և արտացոլման ADEI համակարգի հետ: Սովորեցնել դետեկտորներում գրանցվող տարբեր մասնիկների հոսքերի բարոմետրական գորցակիցների հաշվարկման և այդ հոսքերի բարոմետրական ուղղումներ կատարելու մեթոդին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2. Լաբորատոր պարապմունք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Клаус Групен. Детекторы элементарных частиц (Particle Detectors). 408 с. 1999
  • .
  • .
  • .
  • New electronics for the Aragats …. FORGES 2008
  • Space Environmental Viewing and Analysis Network (SEVAN), A. Chilingarian et.al., Earth Moon Planet (2009) 104:195-210.
  • Photomultiplier Tubes principles & applications
  • Calculation of the barometric coefficients at the start of the 24th solar activity cycle for particle detectors of Aragats Space Environmental Center A. Chilingarian, T. Karapetyan, Advances in Space Research 47 (2011) 1140-1146.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն:
2. Սցինտիլյատորի և ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկչի աշխատանքի սկզբունքները: Ֆոտոէլեկտրոնային բազմապատկչի վոլտ-ամպերային բնութագրի ստացում և դետեկտորի տրամաչափման մեթոդները:
3. SEVAN դետեկտորի կառուցվածքը և աշխատանքի սկզբունքը:
4. Լիցքավորված և էլեկտրաչեզոք մասնկների հոսքերի գրանցումը:
5. SEVAN դետեկտորների ցանց:
6. Տվյալների մշակման ADEI համակարգ:
7. Երկրորդային մասնիկների հոսքերի բարոմետրական գորցակիցներ:
8. Երկրորդային մասնիկների հոսքերի բարոմետրական ուղղումներ:
8-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
12 ժամ/շաբ.
դաս.-6, լաբ./գործն.-6
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0405/Բ42
1. Դասընթացի նպատակ
· ներկայացնել բյուրեղների համաչափության հատկությունները,
· ծանոթացնել պինդմարմնային համակարգերի ցանցային դինամիկային և էլեկտրոնային վիճակ­ներին, հնարավոր փոխազդեցությունների առանձ­նա­հատ­կություններին,
· ծանոթացնել բյուրեղների ջերմային և մագնիսական հատկու­թյուններին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել պինդմարմնային համակարգերի ցանցային դինամիկան դասական և քվանտա­մե­խանիկական մոտեցմամբ,
2. նկարագրել պինդմարմնային համակարգե ում էլեկտրոնային վիճակները և ֆոնոնային մոդերը,
3. նկարագրել թույլ և ուժեղ մագնիսական նյութերի կառուցվածքն ու դրանց հիմնական առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կիրառել դասական և քվանտային մեխանիկայի մեթոդները ցանցային դինամիկայի խնդիրներում,
5. հայտնի տեսությունների շրջանակներում հաշվել տարբեր (ատոմական, էլեկտրոնային) համակարգերի մագնիսացվածությունը և ջերմունակությունը,
6. կատարել տեսական արդյունք­ների համեմատում գոյություն ունեցող փորձարարական տվյալների հետ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
քննարկել բնագավառի զարգացման հեռանկարները և կիրառության հնարավորու­թյունները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ներկայացնել բյուրեղների համաչափության հատկությունները,
· ծանոթացնել պինդմարմնային համակարգերի ցանցային դինամիկային և էլեկտրոնային վիճակ­ներին, հնարավոր փոխազդեցությունների առանձ­նա­հատ­կություններին,
· ծանոթացնել բյուրեղների ջերմային և մագնիսական հատկու­թյուններին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսություն,
· գործնական աշխատանք,
· լաբորատոր աշխատանք,
· խորհրդատվություն,
ուսումնառության ձևեր և մեթոդներ՝
· խնդիրների լուծում,
· սեմինարների անցկացում,
· մասնակցություն քննարկումներին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքան­չյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ա.Ա. Կիրակոսյան, Պինդ մարմնի ֆիզիկայի ներածություն, ԵՊՀ հրատ., մաս I, II, 2015։
  • C. Kittel, Introduction to Solid State Physics. 8th edn., Wiley, 2005.
  • Ա. Կիրակոսյան, Ա. Վարդանյան, Ա. Ասատրյան, Պինդ մարմնի ֆիզիկայի խնդիրներ, ԵՊՀ հրատ., մաս I, 2015։
  • U. Rössler, Solid State Theory: An Introduction. 2nd edn., Springer, 2009.
  • L. Challis, Electron-Phonon Interactions in Low-Dimensional Structures, Oxford University Press, 2003.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Բյուրեղային կառուցվածքներ: Հակադարձ ցանց: Դի­ֆրակցիան բյուրեղներում: 2. Բյու­րեղային ցանցի դինամիկան: Ներդաշնակ մոտավորություն: Ցանցի տատա­նում­նե­րի ձայնային և օպտի­կա­կան ճյուղեր: 3. Ֆոնոնները եռա­­չափ բյուրեղային համակարգերում: 4. Գաղափար վիճակների խտության մասին։ 5. Բյուրեղային ցանցի ջեր­մային հատ­կու­թյունները: Պինդ մարմնի ջերմու­նա­կության տեսություններ (դասական, Այնշտայնի, Դեբայի): 6. Տատանումների աններդաշնակությամբ պայմանավորված երևույթներ: 7. Պինդ նյութերի դասա­կար­գումն ըստ մագնիսական հատ­կու­թյունների: Դիամագնիսականություն: Պարամագնիսա­կանու­թյուն: Մագ­նիսական կարգավոր­վածություն: Ֆեռոմագնիսականություն: Հակաֆեռոմագնիսականու­թյուն: Ֆեռիմագնիսականություն:
8-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
6 ժամ/շաբ.
դաս. - 1 ժամ, լաբ. - 1 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0404/ Բ41
1. Դասընթացի նպատակ
ֆիզիկական պրոցեսներում համակարգչային սիմուլյացիայի մասին։
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. համակարգչով մոդելավորելու ֆիզիկական հետազոտությունների էտապները ։
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու մոդելավորման մեթոդները ֆիզիկայի տարբեր բնագավառներում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
փոխանցելու համակարգչային ծրագրավորման մեթոդները և նրանց համատեղումը
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
ֆիզիկական պրոցեսներում համակարգչային սիմուլյացիայի մասին։
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություն
2.Լաբորատոր աշխատանք համակարգչի կիրառմամբ
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքան­չյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Турчак Л.И., Основы численных методов, М., Наука, 1987.
  • Поттер Д., Вычислительные методы в физике, М., Мир, 1975.
  • Кунин С., Вычислительная физика, М., Наука, 1992.
  • Хокни Р., Ицтвуд Дж., Численное моделирование методом частиц. М., Мир, 1987.
  • Вичислительнэ методы в электродинамике. П/р. Р. Митры, М., Мир, 1977.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· վիչ մեքենայի օգնությամբ խնդրի լուծման հիմնական փուլերը: Մաթեմատիկական մոդելներ, դիսկրետ մոդել: Թվային եղանակներ, թվային փորձ:
· ԷՀՄ-ում թվերի ներկայացման հիմնական ֆորմատները: Մոտավոր թվերի հետ գործո-ղություններ: Բացարձակ և հարաբերական սխալներ: Խնդրի լուծման ճշգրիտ և մոտավոր ալգորիթմներ: Սխալների կուտակում: Կայունություն, կոռեկտություն, զուգամիտություն:
· Ֆիզիկական և մաթեմատիկական դիսկրետ մոտարկումներ
· Ֆիզիկական գիտափորձի և թվային փորձերի տվյալների մշակում
· Թվային մեթոդների կիրառումը պարզագույն համակարգերի համար
· Թվային դիֆերենցում և ինտեգրում
· Գծային ձևափոխությունների հետազոտման թվային եղանակներ
· ֆիզիկական համալուծում և հարմոնիկ ինտերպոլյացիայի եղանակներ
· Դինամիկ համակարգերի հետազոտման թվային եղանակներ
7-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. 2 ժամ, գործն.- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0402/Բ39
1. Դասընթացի նպատակ
· հավասարակշիռ թերմադինամիկայի և վիճակագրական ֆիզիկայի օրինաչափությունների վերաբերյալ,
· դասական և քվանտային դեպքերում մակրոսկոպական համակարգերը նկարագրելու համար կանոնական բաշխման մեթոդների վերաբերյալ ,
· ֆլուկտուացիաների տեսության մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կանոնական բաշխման մեթոդը դասական և քվանտային դեպքերում
2. լուսաբանելու ստանդարտ խնդիրները տարբեր մակրոսկոպական օբյեկտների համար
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու վիճակագրական ֆիզիկայի հիմնական սկզբունքները
2. կիրառելու վիճակագրական ֆիզիկայի մեթոդները կոնդենսացված ֆիզիկայի բնագավառում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. քննարկելու վիճակագրության հիմնական օրինաչափությունները ոչ հավասարակշիր թերմոդինամիկայում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· հավասարակշիռ թերմադինամիկայի և վիճակագրական ֆիզիկայի օրինաչափությունների վերաբերյալ,
· դասական և քվանտային դեպքերում մակրոսկոպական համակարգերը նկարագրելու համար կանոնական բաշխման մեթոդների վերաբերյալ ,
· ֆլուկտուացիաների տեսության մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ և սեմինարներ
2. գործնական և ինքնուրույն աշխատանքի ստուգում և քննարկում
3. ինքնուրույն աշխատանաք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր ։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М., Теоретическая физика, т.5, Статистическая физика, ч.1, М., Наука, 2013.
  • Квасников И.А., Термодинамика и статистическая физика, Теория Равновесных систем, М., Наука, 1991.
  • Базаров И.П., Геворгян Э.В., Николаев Н.П.,Термодинамика и статистическая физика, М., изд.. МГУ, 1986.
  • Кубо Р., Термодинамика, М., Мир, 1970.
  • Кубо Р., Статистическая механика, М., Мир, 1976.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Թերմոդինամիկայի և վիճակագրական ֆիզիկայի հիմնական գաղափարներն ու օրենքները:
· Կայունության պայմանները:
· Թերմոդինամիկական պոտենցիալների մեթոդը:
· Հավասարակշիռ վիճակագրական ֆիզիկայի հիմունքները:
· Կանոնական բաշխման մեթոդը դասական և քվանտային դեպքերում:
6 –րդ՝գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0406/Բ38
1. Դասընթացի նպատակ
· ատոմի միջուկի կառուցվածքի, նրա հատկությունների և նրանում ինքնաբերաբար կատարվող պրոցեսների մասին: Միջուկային փոխազդեցությունների և նրանց բնույթի մասին:
· ատոմի միջուկը նկարագրող ժամանակակից մոդելների վերաբերյալ:
· տարրական մասնիկների ֆիզիկայի հիմնախնդիրներին և մոդելային պատկերացումների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Արտահայտելու ատոմի միջուկներներին բնութագրող հատկությունները և թվարկել նրանց տեսակները:
2. Սահմանելու ատոմի միջուկի և տարրական մասնիկների կառուցվածքային առանձնահատկությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Հաշվարկելու անկայուն միջուկներում տեղի ունեցող պրոցեսները, ինչպես նաև միջուկ-միջուկ և մասնիկ-միջուկ փոխազդեցությունները:
2. Կիրառելու միջուկային ֆիզիկայի հետազոտական մեթոդները գիտության և տեխնոլոգիաների տարբեր ոլորտներում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. Քննարկել ատոմային էլեկտրակայաններում և աստղերում տեղի ունեցող միջուկային պրոցեսները:
Գնահատել հիմնարար և կիրառական բնույթի զանազան խնդիրներ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ատոմի միջուկի կառուցվածքի, նրա հատկությունների և նրանում ինքնաբերաբար կատարվող պրոցեսների մասին: Միջուկային փոխազդեցությունների և նրանց բնույթի մասին:
· ատոմի միջուկը նկարագրող ժամանակակից մոդելների վերաբերյալ:
· տարրական մասնիկների ֆիզիկայի հիմնախնդիրներին և մոդելային պատկերացումների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. գործնական պարապմունքներ,
3. լաբորատոր պարապմունքներ
4. խորհրդատվություն
5. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
6. քննարկումների մասնակցություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ա.Ս. Դանագուլյան, Միջուկային ֆիզիկա տարրական մասնիկներ,Երևան-2006
  • Ա.Ռ. Բալաբեկյան, Գ.Ս. Կարապետյան, Ջ.Ռ. Դռնոյան, Միջուկային ֆիզիկայի խնդիրների և թեստերի ժողովածու, Երևան-2009
  • К.Н.Мухин, Экспериментальная ядерная физика (в двух томах), Москва Энергоатомиздат, 2022
  • Ю.М.Широков, Н.П.Юдин, Ядерная физика, Москва «Наука», 1980
  • Դասախոսությունների տեքստեր` էլեկտրոնային կրիչով
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Գաղափար սուբատոմային մասնիկների մասնիկային և ալիքային հատկությունների մասին:
· Ատոմային միջուկի կառուցվածքը և վիճակագրական հատկությունները:
· Հիմնարար փոխազդեցությունները միջուկային ֆիզիկայում, միջուկային ուժերի բնույթը:
· Միջուկների սպինը և մագնիսա կան մոմենտը:
· Միջուկների բնական ռադիոակտիվություն:
· Միջուկային ռեակցիաներ:
· Միջուկների բաժանումը:
· Տարրական մասնիկների հատկությունները, դրանց դասակարգումը լեպտոնների և հադրոնների:
· Բարիոնային և լեպտոնային մուլտիպլետներ:
5-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. 2 ժամ, գործ. 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0402/Բ36
1. Դասընթացի նպատակ
· էլեկտրադինամիկայի և մագնիտոստատիկայի հարցերի, քվազիստացիոնար էլեկտրամագնիսական դաշտերի վերաբերյալ
· դիպոլային, քվադրուպոլային, մագնիսական դիպոլային ճառագայթումների մասին
· նյութի էլեկտրական և մագնիսական հատկությունների վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու էլեկտրադինամիկայի հիմնական դրույթները
2. բացատրելու էլեկտրադինամիկայի ստանդարտ խնդիրները
3. հետագայում ընտրելու քվանտային էլեկտրադինամիկան
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու տարաբնույթ տեսական խնդիրները ֆիզիկայի այլ բաժիններում
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. ստեղծագործաբար մեկնաբանելու ձեռք բերած գիտելիքները
2. ինքնուրույն լուծելու տրված առաջարկությունները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· էլեկտրադինամիկայի և մագնիտոստատիկայի հարցերի, քվազիստացիոնար էլեկտրամագնիսական դաշտերի վերաբերյալ
· դիպոլային, քվադրուպոլային, մագնիսական դիպոլային ճառագայթումների մասին
· նյութի էլեկտրական և մագնիսական հատկությունների վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասախոսություններ, սեմինարներ
2. ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների օգտագործում
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր ։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М., Теоретическая физика, т.2, Теория поля, М., Наука.
  • Бредов М.М., Румянцев В.В., Топтыгин И.Н., Классическая элект8одинамика, М., Наука, 1985.
  • Батыгин В.В., Топтыгин И.Н., Сборник задач по электродинамике, М., Наука, 1977.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Հարաբերականության հատուկ տեսության տարրերը:
· Մաքսվելի հավասարումների համակարգը:
· Էլեկտրամագնիսական դաշտը նկարագրող 4-չափանի մեծություններ: Փոքրագույն գործողության սկզբունքը էլեկտրադինամիկայում:
· Մասնիկների շարժումը էլեկտրական և մագնիսական դաշտերում:
· Հաստատուն էլեկտրական և մ,ագնիսական դաշտերը վակուումում:
· Էլեկտրամագնիսական ալիքներ:
· Կամայական օրենքով շարժվող լիցքի էլեկտրամագնիսական դաշտը:
· Մակրոսկոպիկ էլեկտրադինամիկայի հավասարումները:
· Ժամանակային և տարածական դիսպերսիա:
· Դիսպերսիոն առնչություններ:
· Էլեկտրամագնիսական ալիքները միջավայրում:
· Քվազիստացիոնար էլեկտրամագնիսական դաշտեր:
· Սկին էֆեկտ:
· Գծային շղթաներ:
· Չերենկովյան ճառագայթում:
5-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0405/Բ35
1. Դասընթացի նպատակ
միկրոաշխարհում դասական ֆիզիկայի օրենքների անկիրառելիության, ատո­մային պրո­ցես­ների ընդհանուր օրինաչափությունների, հիմնարար փորձարարական հետա­զոտություննե­րի և դրանց մեկնաբանումի մասին, որոնց հիմքի վրա ստեղծվեց և զարգացավ քվանտային ֆիզիկան:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանելու տարրերի պարբերական համակարգի կառուցման հիմնական դրույթները և տարրերի հիմնական հատկությունները,
2. նկարագրելու ատոմային սպեկտրների առա­ջաց­ման մեխանիզմները,
3. բացատրելու ատոմային սպեկտրների (օպ­տի­կական և ռենտգենյան) հիմնական օրինաչա­փու­թյունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գործնականում իրականացնելու քվանտային ֆիզիկայի փորձարարական հիմքերը ներկայացնող հիմնարար հետազոտությունները,
2. մեկնաբանելու ատոմային սպեկտրների կառուցվածքը,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
համակարգելու գիտահանրամատչելի տեղեկատվությունը, վերլուծել ստացված արդյունքները և փաստերը, կատարել եզրահանգումներ և անել հետևություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
միկրոաշխարհում դասական ֆիզիկայի օրենքների անկիրառելիության, ատո­մային պրո­ցես­ների ընդհանուր օրինաչափությունների, հիմնարար փորձարարական հետա­զոտություննե­րի և դրանց մեկնաբանումի մասին, որոնց հիմքի վրա ստեղծվեց և զարգացավ քվանտային ֆիզիկան:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ,
2. գործնական աշխատանքներ,
3. լաբորատոր աշխատանքներ,
4. խորհրդատվություն,
ուսումնառության ձևեր և մեթոդներ՝
5. խնդիրների լուծում,
6. փորձերի կատարում հատուկ սարքավորումներով,
7. մասնակցություն քննարկումներին:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Д.В. Сивухин, Общий курс физики. Атомная и ядерная физика, М., Наука, 1986.
  • Э.В. Шпольский, Атомная физика. Введение в атомную физику, т. I, Лань, Санкт-Петербург, 2010.
  • А.Н. Матвеев, Атомная физика. М. Высшая школа, 1989.
  • C.J. Foot, Atomic Physics, Oxford University Press, 2005.
  • C.E. Burkhardt, J.J. Leventhal, Topics in Atomic Physics, Springer-Verlag New York, 2006.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ատոմի ֆիզիկայի ակունքները. դասական ֆիզիկայի դժվարությունները: Ատոմային վիճակների ընդհատությունը (Ռելեյ-Ջինսի բանաձև, Պլանկի բանաձև, Այնշտայնի գործակիցներ)
2. Ֆրանկի և Հերցի փոր­ձերը: Ատոմային սպեկտրներ:
3. Ատոմի միջուկային մոդելը. Ռեզերֆորդի փորձերը և a-մասնիկների ցրման տեսությունը: Ջրածնի և ջրածնանման ատոմների տեսությունը (Բոր, Զոմերֆելդ)
4. Շտեռնի և Գեռլախի փորձերը: Ատոմի մագնիսական մոմենտը: Էլեկտրոնի սպինը: Ատոմի վեկտորական մոդելը: Մենդելեևի տարրերի պար­բերական համակարգը:
5. Զեեմանի երևույթը (պարզ և բարդ), Պաշեն-Բակի երևույթը:
6. Ռենտգենյան ճառա­գայթ­ում: Ռենտգենյան սպեկտրներ: Մոզլիի օրենքը: Քոմպտոնի երևույթը:
7. Դը Բրոյլի վարկածը: Դևիսոնի և Ջերմերի փորձերը: Դը Բրոյլի ալիքների վիճակագրական մեկնաբանումը:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. 2 ժամ, գործ. 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0409/Բ18
1. Դասընթացի նպատակ
· մաթեմատիկական անալիզի առարկայի առաջին բաժնի հիմնական գաղափարների մասին
· ֆիզիկայի ֆակուլտետի բոլոր մասնագիտությունների ուսանողներին երեք հիմնական մոտեցումների վերաբերյալ
· մեկ փոփոխականի ֆունկցիայի անընդհատության և ածանցյալի գաղափարների ու դրանց կիրառությունների մասին որոնք օգտագործվում են կոնկրետ խնդիրներ լուծելու համար
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանելու մեկ փոփոխականի ֆունկցիաների հաշվի հիմնական թեորեմները,
2. գիտակցելու այդ թեորեմների կապը, ֆունկցիայի անընդհատության և
ածանցյալի գաղափարների էությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու ստացված գիտելիքները գիտության և տեխնիկայի տարբեր բնագավառներում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
քննարկելու կոնկրետ բնույթ կրող հարցերի վերլուծությունը խնդիրների լուծման ժամանակ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· մաթեմատիկական անալիզի առարկայի առաջին բաժնի հիմնական գաղափարների մասին
· ֆիզիկայի ֆակուլտետի բոլոր մասնագիտությունների ուսանողներին երեք հիմնական մոտեցումների վերաբերյալ
· մեկ փոփոխականի ֆունկցիայի անընդհատության և ածանցյալի գաղափարների ու դրանց կիրառությունների մասին որոնք օգտագործվում են կոնկրետ խնդիրներ լուծելու համար
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասընթացներ, սեմինարներ
2. առաջարկների կատարում և քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր ։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Фихтенгольц Г. Курс дифференциального и интегрального исчисления, т. 1,2,3, Москва,2003.
  • Ֆիխտենգոլց Գ.,Մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներ, հ.1,2, Երևան.1970,
  • Ильин В., Садовничий В., Сендов Б., Математический анализ, Москва, 1985.
  • Кудрявцев Л. Курс математического анализа, т. 1, 2,Москва, 1981.
  • ԳրիգորյանՄ.,ԳալոյանԼ., ԿոբելյաանԱ. , Իրականանալիզիընտրովիբաժիններ, Երևան. 2015
  • Демидович Б., Сборник задач и упражнений по математическому анализу,Москва, 1997.
  • Գևորգյան Գ. և ուրիշներ, Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք,I,II,Երևան, 1999:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Թվային բազմություններ և նրանց հատկությունները:
· Հաջորդականության սահման, նրա հատկությունները:
· Ֆունկցիայի սահման, անընդհատություն, անընդհատ ֆունկցիաների հատկությունները:
· Ածանցյալ, դիֆերենցիալ, դիֆերենցելի ֆունկցիաների հատկությունները և նրա կիրառությունները:
· Ֆունկցիայի հետազոտումը ածանցյալների միջոցով, գրաֆիկի կառուցում:
4-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. 2 ժամ, գործն.- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0409/Բ33
1. Դասընթացի նպատակ
· Ֆիզիկայում հանդիպող խնդիրները մաթ. մոդելավորման և արդյունքում ստացվող գծային 2-րդ կարգի մասնակի ածանցյալներով հավասարումների վերաբերյալ
· եզրային խնդիրները (ամբողջ տարածության, կիսատարածության և վերջավոր տարածության դեպքերում) լուծելու համար գոյություն ունեցող տեսությունների մասին
· կարողություն օգտագործել այդ տեսությունները կիրառություններում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնել մաթեմատիկական ֆիզիկայի մեթոդները,
2. լուսաբանել մաթեմատիկական ֆունկցիաների տեսության հիմունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Օգտագործել մաթեմատիկական ֆիզիկայի մեթոդները,
2. Վերլուծել մաթեմատիկական ֆունկցիաների տեսության հիմունքներից:
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
մեկնաբանել ֆիզիկայում հանդիպող օգտակար խնդիրները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ֆիզիկայում հանդիպող խնդիրները մաթ. մոդելավորման և արդյունքում ստացվող գծային 2-րդ կարգի մասնակի ածանցյալներով հավասարումների վերաբերյալ
· եզրային խնդիրները (ամբողջ տարածության, կիսատարածության և վերջավոր տարածության դեպքերում) լուծելու համար գոյություն ունեցող տեսությունների մասին
· կարողություն օգտագործել այդ տեսությունները կիրառություններում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասընթացներ, սեմինարներ
2. առաջարկների կատարում և քննարկում
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, 1-ին ընթացիկը՝ 5 միավոր առավելագույն ար­ժեքով, 2-րդը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է համապատասխանաբար 5 և 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ս.Ղ. Աֆյան. Մաթեմատիկական ֆիզիկայի հավասարումներ, Երևան, 2007:
  • Robert C, Mc Owen. Partial defferential equations: methods and applications, New Jersey, 2003.
  • Тихонов А.Н., Самарский А.А. Уравнения математической физики,Москва, Наука, 1970.
  • Кошляков Н.С., Глинер Э.Б., Смирнов М.М. Уравнения в частных производных математической физизки, Москва, Высшая школа, 1970.
  • Арсенин В.Я. Методи математической физики и специальные функции, Москва, Наука, 1974.
  • Бицадзе А.В. Уравнения математической физики, Москва, Наука, 1976.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Մասնակի ածանցյալներով հավասարումների բերվող ֆիզիկայի խնդիրներ:
· Առաջին կարգի մասնակի ածանցյալներով հավասարումներ:
· Բնութագրիչների մեթոդը երկրորդ կարգի քվազիգծային հավասարումների համար:
· Երկրորդ կարգի գծային հիպերբոլական,պարաբոլական և էլիպտական տեսակի հավասարումներ:
· Անվերջ, կիսանվերջ և վերջավոր տարածությունների համար եզրային խնդիրներ (Կոշիի, խառը, Դիրիխլե-Նեյմանի խնդիրները):
· Փոփոխականների անջատման Ֆուրիեի մեթոդ:
· Կոշիի և եզրային խնդիրների լուծման գոյության և միակության թեորեմներ:
· Շիտակ (կոռեկտ) և ոչ շիտակ դրվածքով խնդիրներ:
· Խնդիրների լուծումների ֆիզիկական մեկնաբանումներ:
4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
2 ժամ/շաբ.
դաս. - 1 ժամ, գործ. - 1 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0402/Բ32
1. Դասընթացի նպատակ
հավանականության գաղափա­րի ու նրա կիրառությունների, ինչպես նաև մաթեմատիկական վիճակա­գրու­թյան վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. օգտագործելու հավանականության գաղափարն ու նրա կիրառությունները, մա­­թեմա­տիկական վիճա­կագրության տարրերը,
2. գնահատելու հավանականության գաղափարի և մաթեմատիկական վի­ճա­կա­գրության դերը գիտության տարբեր ոլորտներում:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
ֆիզիկայի խնդիրները ուսումնասիրելիս հմտորեն կիրառելու հա­վա­­նականության տեսության մեթոդները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
հավանականության գաղափա­րի ու նրա կիրառությունների, ինչպես նաև մաթեմատիկական վիճակա­գրու­թյան վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
Դասախոսը լսարանում կարդում է դասախոսություն, վարում է գործնական պարապմունք, անց է կացնում քննարկում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքան­չյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ю. Н. Тюрин, А. А. Макаров, И. Р. Высоцкий, И. В. Ященко. Теория вероятностей и статистика. М. МЦНМО, 2008, 256стр.
  • Д. Худсон. Статистика для физиков. М. Мир, 1970.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Պատահական մեծություններ: 2. Հավանականության գա­­­ղա­փարը: 3. Մաթե­մա­տի­կական սպասում և դիսպերսիա: 4. Բաշխ­­­ման օրենքները:
4-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
6 ժամ/շաբ.
դաս. 2, գործ.-2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0404/Բ31
1. Դասընթացի նպատակ
· օպտիկական երևույթների հետ կապված՝ հիմնարար փորձերի և պատկերացումների զարգացման մասին,
· լույսի էլեկտրամագնիսական տեսությանն ու փորձարարական հիմունքնարի, լույսի քվանտային բնույթի և փորձերի վերաբերյալ, որոնք հիմնաքվորում են դրանք,
· փորձարարական օպտիկայի հնարավորությունների և արդի տեխնոլոգիաներում դրանց կիրառության վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու օպտիկական երևույթներն ու դրանց հետ կապված հիմնարար փորձերը մարդկային մտածողության փոփոխության տեսանկյունից,
2. լուսաբանելու լույսի ինտերֆերենցի, դիֆրակտի ու դիսպերսի հետ կապված դասական երևութները,
3. մեկնաբանելու լույսի քվանտային բնույթի հետ կապված դասական երևույթներն ու փորձերը,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու լույսի էլեկտրամագնիսական տեսությունը,
2. կիրառելու լույսի քվանտային տեսությունը,
3. վերլուծելու օպտիկական երևույթները և եզրակացություններ անելու
գ. ընդհանրական/փոխանցելիկարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. քննարկելու օպտիկական երևույթների հետ կապված խնդիրները,
2. մեկնաբանելու օպտիկայի վերջին նվաճումները աշխատանքային գործունեության ընթացքում:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· օպտիկական երևույթների հետ կապված՝ հիմնարար փորձերի և պատկերացումների զարգացման մասին,
· լույսի էլեկտրամագնիսական տեսությանն ու փորձարարական հիմունքնարի, լույսի քվանտային բնույթի և փորձերի վերաբերյալ, որոնք հիմնաքվորում են դրանք,
· փորձարարական օպտիկայի հնարավորությունների և արդի տեխնոլոգիաներում դրանց կիրառության վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. սեմինար պարապմունքներ
3. լաբորատոր պարապմունքներ
4. խորհրդատվություն
5. հանձնարարված գրականության ընթերցում,
6. քննարկումների մասնակցություն
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Е. И. Бутиков. Оптика, М. Высшая школа, 2003.
  • А. М. Саржевский. Оптика. Полный курс, 2018.
  • С. К. Стафеев, К. К. Боярский, Г. Л. Башнина. Основы оптики. Питер, М. 2006.
  • Д. В. Сивухин. Общий курс физики. Том IV. Оптика, 2006.
  • Г. С. Ландсберг. Оптика. Учебное пособие, 2017.
  • Л. В. Тарасов. Введение в квантовую оптику. М. Высшая школа, 2014.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Համառոտ պատմական ակնարկ` օպտիկայի զարգացման հիմնական փուլերը: Լույսի տարածման վերջավոր արագությունը` ՀՀՏ փորձարարական հիմունքները:
· Լույսի ֆիզիկական բնույթը` լույսը որպես էլեկտրամագնիսական ալիք, լույսի բևեռացումը: Երկու միջավայրերի բաժանման սահմանում ընթացող երևույթներ:
· Լույսի ֆիզիկական բնույթը` լույսի քվանտ, Պլանկի հաստատուն: Լույսի կլանումը և ճառագայթումը ատոմների կողմից:
· Լույսի ինտերֆերենցիան: Լույսի դիֆրակտը: Լույսը միջավայրում, լույսի դիսպերսիան:
· Մեծ ինտենսիվություններ, ոչ գծային օպտիկա:
4-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ, գործն.- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0402/Բ30
1. Դասընթացի նպատակ
· տեսական ֆիզիկայի առաջին դասընթացը՝ <<Դասական մեխանիկա>> առարկայի հիմնական գաղափարների վերաբերյալ
· երեք հիմնական մոտեցումների՝ Լագրանժի, Համիլտոնի և Համիլտոն-Յակոբիի մասին, որոնք օգտագործվում են կոնկրետ խնդիրներ լուծելու համար
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. անվանելու տեսական մեխանիկայի հիմնական սկզբունքները արդի խնդիրներ լուծելու համար
2. նկարագրելու ոչ ռելյատիվիստական մեխանիկայի օրինարափությունները
3. ներկայացնելու դասական մեխանիկայի ստանդարտ խնդիրները և կարողանալ մոդելավորել թվային մոդելներում
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտագործելու դասական մեխանիկայի սկզբունքները տեսական ֆիզիկայի այլ բաժիններում
2. խորացնելու գիտելիքները դասական մեխանիկային վերաբերվող բարդ դինամիկ համակարգեր նկարագրելու համար
3. կառուցելու փուլային հետագծեր
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. կիրառելու դասական մեխանիկայի օրինաչափությունները գիտության և տեխնիկայի տարբեր բնագավառներում
կիրառելու մեխանիկայի վարիացիոն սկզբունքները տեսական ֆիզիկայի այլ բաժիններում
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· տեսական ֆիզիկայի առաջին դասընթացը՝ <<Դասական մեխանիկա>> առարկայի հիմնական գաղափարների վերաբերյալ
· երեք հիմնական մոտեցումների՝ Լագրանժի, Համիլտոնի և Համիլտոն-Յակոբիի մասին, որոնք օգտագործվում են կոնկրետ խնդիրներ լուծելու համար
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասընթացներ, սեմինարներ
2. առաջարկների կատարում և քննարկում
3. ինքնուրույն աշխատանք
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ландау Л.Д., Лифшиц Е.М., Теоретическая физика, т. 1 Механика, 2004.
  • Голдстейн Г., Классическая механика, М. Наука, 1975.
  • Папоян В.В., Классическая мешаника, УНЦ ОИЯИ, Дубна, 2002.
  • Коткин Г.Л., Сербо В.Г., Сборник по классической механике, М.Наука, 1970
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Վեկտորական և թենզորական անալիզի տարրերը:
2. Փոքրագույն գործողության սկզբունք.
3. Լագրանժի հավասարումներ:
4. Շարժման ինտեգրալներ:
5. Շարժման հավասարումների ինտեգրում:
6. Համիլտոնյան ֆորմալիզմը:
7. Շարժումը կենտրոնահամաչափ դաշտում:
8. Բախումներ:
9. Տատանումներ:
10. Պինդ մարմնի շարժումը:
3-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. 2 ժամ, գործ. 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0409/Բ28
1. Դասընթացի նպատակ
· թվային և ֆունկցիոնալ շարքերի զուգամիտության վերաբերյալ
· աստիճանային և Ֆուրիեի շարքերի զուգամիտություն մասին
· կորագիծ, կրկնակի, եռակի և մակերևութային ինտեգրալների և դրանց կիրառությունների վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն.
1. սահմանելու թվային և ֆունկցիոնալ շարքերի և բազմաչափ ինտեգրալների տեսության հիմնական թեորեմները,
2. ձևակերպելու այդ թեորեմների կապը, շարքերի և անիսկական ինտեգրալների նմանություններն ու տարբերությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու տարաբնույթ տեսական խնդիրները ֆիզիկայի այլ բաժիններում
2. լուծելու խնդիրներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. ստեղծագործաբար կիրառելու ձեռք բերած գիտելիքները
2. ինքնուրույն լուծելու տրված առաջարկությունները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· թվային և ֆունկցիոնալ շարքերի զուգամիտության վերաբերյալ
· աստիճանային և Ֆուրիեի շարքերի զուգամիտություն մասին
· կորագիծ, կրկնակի, եռակի և մակերևութային ինտեգրալների և դրանց կիրառությունների վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասախոսություններ և սեմինարներ
2. ուսանողների ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքների քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Фихтенгольц Г. Курс дифференциального и интегрального исчисления, т. 1,2,3,Москва,2003.
  • Ֆիխտենգոլց Գ.,Մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներ, հ.1,2, Երևան.1970,
  • Ильин В., Садовничий В., Сендов Б., Математический анализ, Москва, 1985.
  • Кудрявцев Л. Курс математического анализа, т. 1, 2,Москва, 1981.
  • ԳրիգորյանՄ.,ԳալոյանԼ., Կոբելյան Ա. , Իրականան ալիզի ընտրովի բաժիններ, Երևան. 2015
  • Демидович Б., Сборник задач и упражнений по математическому анализу,Москва, 1992.
  • Գևորգյան Գ. և ուրիշներ, Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք,I,II,Երևան, 1999:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թվային շարքեր, նրանց զուգամիտությունը և հատկությունները:
Ֆունկցիոնալ շարքեր, Թեյլորի և Ֆուրիեի շարքեր, նրանց զուգամիտությունը և հատկությունները:
Կորագիծ և կրկնակի ինտեգրալներ, նրանց հատկությունները և կիրառությունները:
Մակերևութային և եռակի ինտեգրալներ, նրանց հատկությունները և կիրառությունները:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2ժամ, գործն.-2ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0409/Բ27
1. Դասընթացի նպատակ
· կոմպլեքս փոփոխականի անալիտիկ ֆունկցիաների հիմնական տեսության մասին, այդ թվում
· ինտեգրալ հաշվի,
· կոնֆորմ արտապատկերումների,
· մնացքների տեսության և դրանց կիրառությունների:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. գիտակցելու կոմպլեքս անալիզի հիմունքները,
2. հասկանալու կոմպլեքս փոփոխականի ֆունկցիաների տեսության հիմունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Օգտագործելու անալիտիկ ֆունկցիաների տեսության հիմունքները, կոմպլեքս ինտեգրալ հաշվի հիմնական թեորեմները,
Կիրառելու կոմպլեքս շարքերի տեսության հիմնական թեորեմները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· կոմպլեքս փոփոխականի անալիտիկ ֆունկցիաների հիմնական տեսության մասին, այդ թվում
· ինտեգրալ հաշվի,
· կոնֆորմ արտապատկերումների,
· մնացքների տեսության և դրանց կիրառությունների:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասախոսություններ և սեմինարներ
2. գործնական և ինքնուրույն աշխատանքի ստուգում և քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, 1-ին ընթացիկը՝ 5 միավոր առավելագույն արժեքով, 2-րդը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է համապատասխանաբար 5 և 4 հարց, յուրաքանչյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի:
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Պրիվալով, Կոմպլեքս փոփոխականի ֆունկցիաների տեսության ներածություն, Երևան, 1969.
  • Лаврентьев, Шабат.Методы теории функций комплексного переменного, Москва,1973
  • Маркушевич. Краткий курс теории аналитических функций, Москва,1967.
  • Волковыский и др. Сборник задач по теории функций комплексного переменного,Москва,1975.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Կոմպլեքս փոփոխականի հաշիվ, բազմություններ և ֆունկցիաներ:
· Կոմպլեքս փոփոխականի ֆունկցիաների հաջորդականություններ, շարքեր, անընդհատություն, դիֆերենցելիություն, Կոշի-Ռիմանի պայմաններ:
· Կոմպլեքս հարթության բազմությունների կոնֆորմ արտապատկերումներ, սիմետրիա, ինվերսիա և կիրառություններ:
· Կոմպլեքս փոփոխականի ֆունկցիայի ինտեգրալ: Կոշու ինտեգրալային թեորեմը և բանաձևը:
· Կոմպլեքս փոփոխականի անալիտիկ ֆունկցիաների ներկայացումը աստիճանային և Լորանի շարքեր:
· Կոմպլեքս փոփոխականի ֆունկցիաների եզակի կետերը, մոդուլի մաքսիմումի սկզբունքը:
· Մնացքների տեսությունը և դրանց կիրառությունները:
3-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
6 ժամ/շաբ.
դաս.–2, գործ.–2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0410/Բ26
1. Դասընթացի նպատակ
· էլեկտրականության և մագնիսականության օրենքների հայտնագործման, դրանց առնչվող հիմնական փորձերի մասին, ներկայացնել այդ օրենքները ինտեգրալային և դիֆերենցիալ տեսքերով,
· նրանց հիմնական կիրառությունների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու էլեկտրականության և մագնիսականության հիմնական օրենքները, դրանց առնչվող կարևորագույն փորձերը, երևույթները,
2. ներկայացնելու այդ երևույթների, փորձերի, օրենքների կապը, օրենքների համակարգի ներքին տրամաբանությունը, այդ համակարգից բխող հիմնական հետևությունները և արդյունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտագործելու ստացած գիտելիքները կիրառել կոնկրետ բնույթ կրող հարցերի վերլուծության, խնդիրների լուծման համար,
2. ցուցադրելու էլեկտրա-մագնիսական հիմնարար օրինաչափություններ մեկնաբանող փորձեր ուսումնական լաբորատոր սարքերի վրա:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. վերլուծելու փաստեր և կատարելու հետևություններ,
առաջարկելու առկա մասնագիտական խնդիրների լուծման հնարավոր եղանակներ
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· էլեկտրականության և մագնիսականության օրենքների հայտնագործման, դրանց առնչվող հիմնական փորձերի մասին, ներկայացնել այդ օրենքները ինտեգրալային և դիֆերենցիալ տեսքերով,
· նրանց հիմնական կիրառությունների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություն,
2. քննարկում,
3. գործնական պարապմունք,
4. լաբորատոր պարապմունք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Դ. Սեդրակյան, Ա. Պապոյան. Էլեկտրականություն և մագնիսականություն, Էդիթ Պրինտ, Երևան, 2010.
  • Д.В. Сивухин. Общий курс физики: Электричество. Москва, Физматлит, 2009.
  • С.Г. Калашников. Электричество. Москва, Физматлит, 2003.
  • И.Г. Тамм. Основы теории электричества. Москва, Наука, 1989.
  • С.П. Стрелков, Д.В. Сивухин, С.Э. Хайкин, И.А. Эльцин, И.Я. Яковлев. Сборник задач по общемы курсу физики; Электричество и магнетизм. Москва, Наука, 2005.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Էլեկտրաստատիկ դաշտը վակուումում և միջավայրում:
· Էլեկտրական հոսանք:
· Հաստատուն մագնիսկան դաշտը վակուումում և միջավայրում:
· Էլեկտրամագնիսկան մակածում: Քվազիստացիոնար երևույթներ:
· Մաքսվելի հավասարումների համակարգը:
· Էլեկտրական հոսանքը տարբեր միջավայրերում:
· Լիցքավորված մասնիկների շարժումը էլեկտրամագնիսկան դաշտերում:
· Էլեկտրամագնիսկան ալիքների ճառագայթումը:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս. 2 ժամ, գործն. 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0409/Բ24
1. Դասընթացի նպատակ
· վեկտորների, առաջին և երկրորդ կարգի կորերի և մակերևույթների, մատրիցների և որոշիչների գաղափարների վերաբերյալ,
· գծային հանրահաշվական հավասարումների լուծման ճշգրիտ և մոտավոր մեթոդների մասին,
· գծային, էվկլիդեսյան, նորմավորված տարածություններին, գծային օպերատորների տեսության վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. թվարկելու վերլուծական երկրաչափության հիմնական բաժիններից` վեկտորական հանրահաշիվ, հանրահաշվական գծեր, կորեր և մակերևույթներ,
2. սահմանելու գծային հանրահաշվի տեսության հիմունքներից` մատրիցներ և որոշիչներ, գծային հանրահաշվական հավասարումներ, գծային, էվկլիդեսյան, նորմավորված տարածություններ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. լուծելու խնդիրներ վերլուծական երկրաչափության տարբեր բաժիններից,
2. լուծելու գծային հանրահաշվական հավասարումներ` կիրառելով լուծման ինչպես ճշգրիտ, այնպես էլ մոտավոր մեթոդներ,
3. տարանջատելու գծային, էվկլիդեսյան, նորմավորված տարածությունների, գծային օպերատորների ապարատի առանձնահատկություններն ու նրբությունները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
ստացած գիտելիքները կիրառելու կոնկրետ բնույթ կրող հարցերի վերլուծության, խնդիրների լուծման համար
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· վեկտորների, առաջին և երկրորդ կարգի կորերի և մակերևույթների, մատրիցների և որոշիչների գաղափարների վերաբերյալ,
· գծային հանրահաշվական հավասարումների լուծման ճշգրիտ և մոտավոր մեթոդների մասին,
· գծային, էվկլիդեսյան, նորմավորված տարածություններին, գծային օպերատորների տեսության վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսություններ և սեմինարներ
2. գործնական և ինքնուրույն աշխատանքի ստուգում և քննարկում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, 1-ին ընթացիկը՝ 5 միավոր առավելագույն ար­ժեքով, 2-րդը՝ 4 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է համապատասխանաբար 5 և 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • В.А. Ильин, Э.Г. Позняк. Аналитическая геометрия, Москва, 2006.
  • Д.В. Беклемишев. Курс аналитической геометрии и линейной алгебры, Москва, 1987.
  • Գայանե Ղազարյան.Վերլուծական երկրաչափություն, Երևան, 2010:
  • Д.В. Клетеник. Сборник задач по аналитической геометрии,Москва, 1980.
  • В.А. Ильин, Э.Г. Позняк. Линейная алгебра, Москва, 2002.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Վեկտորների և դրանց կիրառությունները, հանրահաշվական կորեր և մակերևույթներ,
երկրորդ կարգի կորերի և մակերևույթներ:
· Մատրիցներ, մատրիցի որոշիչ:
· Գծային հանրահաշվական հավասարումների համակարգեր, դրանց լուծման ճշգրիտ և մոտավոր մեթոդներ:
· Գծային, էվկլիդեսյան, նորմավորված տարածություններ:
· Գծային օպերատորներ:
· Սեփական արժեք, սեփական վեկտոր:
2-րդ՝ կիսամյակ գարնանային
6 ժամ/շաբ.
դաս.-2, գործ.-2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0407/Բ23
1. Դասընթացի նպատակ
· նյութի ֆիզիկական հատկություն­ների գազային, հեղուկ և պինդ վիճակների վերաբերյալ,
· վիճակներից մեկից մյուսին անցնելու օրինաչափությունների մասին,
· արտաքին գործոնների ազդեցությամբ նյութում տեղի ունեցող ֆիզիկական պրոցեսներին վերաբերյալ:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. Ներկայացնելու նյութի կառուցվածքի մոլեկուլային - կինետիկ տեսությունը,
2. Լուսաբանելու մասնիկների համակարգի ուսումնա­սիր­ման ջերմադինամիկական մեթոդը,
3. Լուսաբանելու նյութի ֆիզիկական հատ­կությունները գազային, հեղուկ և պինդ վիճակներում, այդ վիճակներից մեկից մյուսին անցնելու օրինաչափությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. Կիրառելու նյութի կառուցվածքի մոլեկուլային - կինետիկ տեսությունը,
2. Կիրառելու մասնիկների համակարգի ուսումնա­սիր­ման ջերմադինամիկական մեթոդը,
3. Վերլուծելու նյութի ֆիզիկական հատ­կությունները գազային, հեղուկ և պինդ վիճակներում:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. Օգտվելու տարբեր աղբյուրներից, տեղեկատվություն հայթայթել և վերլուծել,
2. Արդյունավետ օգտագործելու նյութի ֆիզիկական հատ­կությունները գազային, հեղուկ և պինդ վիճակներից մեկից մյուսին անցնելու օրինաչափությունները խնդիրներ լուծելիս:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· նյութի ֆիզիկական հատկություն­ների գազային, հեղուկ և պինդ վիճակների վերաբերյալ,
· վիճակներից մեկից մյուսին անցնելու օրինաչափությունների մասին,
· արտաքին գործոնների ազդեցությամբ նյութում տեղի ունեցող ֆիզիկական պրոցեսներին վերաբերյալ:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· Դասախոսը լսարանում կարդում է դասախոսություն, վարում է գործնական և լաբորատոր պարապմունքներ, անց է կացնում քննարկում,
· Ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն, մասնակցում քննարկումներին, գործնական պարապմունքի ժամերին կիրառում դասախոսություններից ստացած գիտելիքները,
· Լսարանից դուրս հանձնարարված գրականության ընթերցում, տեղեկատվության հայթայթում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Матвеев А. Н., Молекулярная физика. Изд.Вышая Школа, 1981.
  • Сивухин Д.В., Общий курс физики, том 2, Термодинамика и молекулярная физика, Изд. Наука, 1990.
  • ԲարխուդարյանՎ., Մոլեկուլային ֆիզիկա, ԵՊՀ հրատարակչություն, Երևան, 2014:
  • Сивухин Д.В., Сборник задач по общему курсу физики.Термодинамика и молекулярная физика, Изд. Наука, 2006.
  • Վարդանյան Վ., Դալյան Ե., Վարդանյան Ի., Թումյան Վ., Մոլեկուլային ֆիզիկայի խնդիրների ժողովածու, ԵՊՀ , Երևան, 2009:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Նյութի կառուցվածքի մոլեկուլային-կինետիկ տեսություն:
· Վիճակագրական բաշխումներ:
· Ջերմադինամիկայի առաջին, երկրորդ և երրորդ սկզբունքները:
· Իդեալական և իրական գազեր:
· Փո­խանցման երևույթները գազերում:
· Փուլային հավասարակշռություն և փու­­լային անցումներ:
· Հեղուկներ: Մակերևութային լար­վա­ծություն:
2-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ, գործնական- 2 ժամ
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0409/Բ22
1. Դասընթացի նպատակ
· ինտեգրալ հաշվի հիմնական գաղափարներին և մեթոդների, այդ թվում անիսկական ինտեգրալների և պարամետրից կախված ինտեգրալների վերաբերյալ:
· մի քանի փոփոխականների ֆունկցիաների դիֆերենցիալ հաշվի վերաբերյալ
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. սահմանելու մաթեմատիկական անալիզի հիմնական դրույթները
2. լուսաբանելու ինտեգրալների տեսության և մի քանի փոփոխականների
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. կիրառելու տարաբնույթ տեսական խնդիրները ֆիզիկայի այլ բաժիններում
2. լուծելու խնդիրներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. ստեղծագործաբար կիրառելու ձեռք բերած գիտելիքները
2. ինքնուրույն լուծելու տրված առաջարկությունները
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ինտեգրալ հաշվի հիմնական գաղափարներին և մեթոդների, այդ թվում անիսկական ինտեգրալների և պարամետրից կախված ինտեգրալների վերաբերյալ:
· մի քանի փոփոխականների ֆունկցիաների դիֆերենցիալ հաշվի վերաբերյալ
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. տեսական դասախոսություններ, սեմինարներ
2. ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների օգտագործում
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր ։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Фихтенгольц Г. Курс дифференциального и интегрального исчисления, т. 1,2,3,Москва,2003.
  • Ֆիխտենգոլց Գ.,Մաթեմատիկական անալիզի հիմունքներ, հ.1,2, Երևան.1965,
  • Ильин В., Садовничий В., Сендов Б., Математический анализ, Москва, 1985.
  • Кудрявцев Л. Курс математического анализа, т. 1, 2,Москва, 1981.
  • Գրիգորյան Մ.,Գալոյան Լ., Կոբելյաան Ա. , Իրական անալիզի ընտրովի բաժիններ, Երևան. 2015
  • Демидович Б., Сборник задач и упражнений по математическому анализу,Москва, 1992.
  • Գևորգյան Գ. և ուրիշներ, Մաթեմատիկական անալիզի խնդրագիրք,I,II,Երևան, 1999:
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
Թեմա 1՝ Ռիմանի որոշյալ ինտեգրալը և նրա հատկությունները:
Թեմա 2`Անիսկական ինտեգրալ, հաշվման մեթոդներ, զուգամիտություն:
Թեմա 3` Ռիմանի որոշյալ ինտեգրալի կիրառությունները:
Թեմա 4` Մի քանի փոփոխականների ֆունկցիայի սահման, անընդհատություն և նրանց հատկություններ:
Թեմա 5` Մի քանի փոփոխականների ֆունկցիայի մասնակի ածանցյալներ,
դիֆերենցելիություն և էքստրեմումներ:
Թեմա 6` Պարամետրից կախված ինտեգրալներ, հատկություններ և նրանց կիրառություններ:
Թեմա 7` Անբացահայտֆունկցիաներ:
1-ին՝ աշնանային կիսամյակ
6 ժամ/շաբ.
դաս.–2, գործ.–2, լաբ.-2
ՊԱՐՏԱԴԻՐ
0410/Բ19
1. Դասընթացի նպատակ
նյուտոնյան մեխանիկայի հիմնական սկզբունքների վերաբերյալ, օրենքների և նրանց կոնկրետ կիրառությանը տեսական և գործնական խնդիրներ լուծելիս:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու նյուտոնյան մեխանիկայի հիմնական սկզբունքների և օրենքների նրբությունները,
2. լուսաբանելու մեխանիկական երևույթները և դրանց առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. օգտագործելու ձեռք բերված գիտելիքները մեխանիկայի տեսական և գործնական խնդիրներ լուծելիս,
2. ցուցադրելու կինեմատիկ և դինամիկ օրինաչափություններ մեկնաբանող փորձեր ուսումնական լաբորատոր սարքերի վրա:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ
1. օգտվելու գրականության տարաբնույթ աղբյուրներից, ստեղծագործաբար կիրառելու ունեցած գիտելիքները:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
նյուտոնյան մեխանիկայի հիմնական սկզբունքների վերաբերյալ, օրենքների և նրանց կոնկրետ կիրառությանը տեսական և գործնական խնդիրներ լուծելիս:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություն, քննարկում, գործնական պարապմունք, լաբորատոր պարապմունք:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Նախատեսված են 2 ընթացիկ քննություններ՝ յուրաքանչյուրը՝ առավելագույնը 4 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 2 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր, եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 8 միավոր ։
2 ընթացիկ քննությունները գրավոր են, յուրաքանչյուրը՝ 4 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 1 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 8 միավոր առավելագույն ար­ժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 4 հարց, յուրաքան­չյուրը` 2 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Մ.Գ. Աբրահամյան: Մեխանիկայի ֆիզիկական հիմունքները: Երևան, ԵՊՀ հրատ., 1997:
  • Մ.Գ. Աբրահամյան: Մեխանիկա. Դասախոսությունների և խնդիրների համառոտ ձեռնարկ: Երևան, Էդիթ Պրինտ, 2013:
  • И.В. Савельев. Курс общей физики. Т.1, Москва, 2004.
  • С.Э. Хайкин. Физические основы механики. Москва, Наука, 1971, 2008.
  • И.Б. Иродов. Задачи по общей физике. Москва, Наука, 1979, 1988, 2007.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
· Կինեմատիկա:
· Նյուտոնի օրենքները: Նյուտոնի օրենքների հետևանգքները և կիրառությունները:
· Աշխատանք և էներգիա:
· Շարժման քանակի մոմենտ:
· Ներդշնակ տատանումներ:
· Պինդ մարմնի մեխանիկա:
· Ձգողություն:
· Շարժումը ոչ իներցիալ հաշվարկման համակարգերի նկատմամբ:
· Առաձգական մարմինների մեխանիկա:
· Հեղուկների և գազերի մեխանիկա:
Ամբիոնի կոդը Կամընտրական դասընթացի անվանումը Կրեդիտներ
8-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2, լաբ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0504/Բ50
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել իրերի ինտերնետի էությունը
· ծանոթացնել իրերի ինտերնետում ներգրավված սենսորների միջև կապի մեխանիզմները,
· լուսաբանել անլար կապի համակարգով իրերի ինտերնետի կառուցման սկզբունքները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպել թե ինչ է իրենից ներկայացնում իրերի ինտերնետը,
2. ներկայացնել իրերի ինտերնետի կառուցման առանձնահատկություններին և դրանց կապին ամպային տեխոնոլոգիաներ հետ:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. գնահատել իրերի ինտերնետի տվյալների փոխանցման հնարավորությունները
2. նախագծել սենսորների ցանց
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
հայթայթել և վերլուծել ժամանակակից տեղեկատվություն,
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել իրերի ինտերնետի էությունը
· ծանոթացնել իրերի ինտերնետում ներգրավված սենսորների միջև կապի մեխանիզմները,
· լուսաբանել անլար կապի համակարգով իրերի ինտերնետի կառուցման սկզբունքները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ և լաբորատոր պարապմունքներ:
2. Ուսուցողական նյութերը և ինքնուրույն աշխատանքի առաջադրանքները տրամադրվում են ուսանողներին էլէկտրոնային տեսքով:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։ Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է: Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում։ Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Cuno Pfister “Getting Started with the Internet of Things: Connecting Sensors and Microcontrollers to the Cloud (Make: Projects)”, O’Reilly Media, 2011.
  • S. Greengard “The Internet of Things, Revised And Updated Edition” The MIT press, 2021.
  • R. Gravina et al., “Integration, Interconnection, and Interoperability of IoT Systems”
  • Springer, 2018
  • J. Batalla et al. “Beyond the Internet of Things” Springer, 2018.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Իրերի ինտերնետի (IoT) էության պարզաբանում
2. Իրերի ինտերենտը 5G ցանցերի համատեքստում, տվյալների փոխանցման սպեկտրալ առանձնահատկությունները
3. Իրերի ինտերնետի իրականացում ամպային տեխոնոլոգիաների կիրառմամբ
4. Սենսորների ցանցի կառաուցում, տվյալների անլար փոխանցման սկզբունքեր
5. IoT պրոտակոլներ
8-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
12 ժամ/շաբ.
դաս.-6, լաբ.-6
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0502/Բ50
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել LabVIEW ծրագրային փաթեթի հետ աշխատելու հարմարավետությանը
· սովորեցնել LabVIEW միջավայրում թվային-անալոգային փոխակերպիչների հետ աշխատելու սկզբունքները
· ծանոթացնել NI-ի տարբեր ֆիզիկական սարքավորումների հետ աշխատելու սկզբոունքներին
· ծանոթացնել LabVIEW ծրագրային միջավայրում տվյալների ներմուծման, մշակման և արտածման հնարավորություններին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու LabVIEW ծրագրային միջավայրի հնարավորությունները
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. LabVIEW ծրագրային միջավայրի միջոցով իրականացնելու տարատեսակ ազդանշանների գեներացումը և ըմդունումը օգտագործելով NI-ի ֆիզիկական սարքավորումները
2. NI ELVIS II սարքի միջոցով իրականացնելու տարատեսակ ռադիոտեխնիկական խնդիրների մոդելավորում/լուծում LabVIEW ծրագրային միջավայրի օգնությամբ
3. USB 6008 և USB 6009 անալոգաթվային փոխակերպիչների միջոցով կատարելու ազդանշանների/տվյալների հավաքագրում LabVIEW ծրագրային միջավայրում
4. Ծրագրավորելու GPIB և serial port-ով աշխատող սարքավորումները
5. LabVIEW միջավայրում ծրագրավորելու NI PXI 1042 սարքի մոդուլները
6. Տեսապատկերների և քայլային շարժիչների հետ աշխատելու NI Vison & Motion ծրագրի միջոցով
7. LabVIEW միջավայրում ծրագրավորելու FPGA Interface (myRIO, myRIO Evaluation Kit)-ով սարքավորումները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
օգտվելու տարբեր աղբյուրներից, տեղեկատվություն հայթայթել և վերլուծել
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել LabVIEW ծրագրային փաթեթի հետ աշխատելու հարմարավետությանը
· սովորեցնել LabVIEW միջավայրում թվային-անալոգային փոխակերպիչների հետ աշխատելու սկզբունքները
· ծանոթացնել NI-ի տարբեր ֆիզիկական սարքավորումների հետ աշխատելու սկզբոունքներին
· ծանոթացնել LabVIEW ծրագրային միջավայրում տվյալների ներմուծման, մշակման և արտածման հնարավորություններին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
· դասախոսը լսարանում վարում է լաբորատոր պարապմունք, անց է կացնում քննարկում, տալիս համապատասխան ցուցումներ, ներկայացնում է տիպական օրինակներ
· ուսանողները կիրառում են ստացած գիտելիքները, ինքնուրույն կազմում են ծրագրեր օգտագործելով NI ֆիզիկական սարքավորումները
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց ընթացիկ քննությունների գնահատման
Նախատեսված է 1 եզրափակիչ քննություն՝ առավելագույնը 9 միավոր, ընթացիկ ստուգումներ՝ առավելագույնը 5 միավոր, ինքնուրույն աշխատանք՝ առավելագույնը 4 միավոր, մասնակցություն՝ առավելագույնը 2 միավոր։
Եզրափակիչ քննությունը բանավոր է, 9 միավոր առավելագույն արժեքով: Հարցատոմսը պարունակում է 3 հարց, յուրաքանչյուրը` 3 միավոր: Միավորների քայլը 0,5 է:
Ընթացիկ ստուգումների և ինքնուրույն աշխատանքի ձևաչափը որոշում է դասախոսը՝ դասընթացի պլանում զետեղելով և տեղեկացնում է ուսանողներին կիսամյակի սկզբում ։
Մասնակցությունը գնահատվում է ըստ սանդղակի։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • LabVIEW for Engineers, RONALD W. LARSEN, Montana State University 2011
  • Bitter, Rick, Taqi Mohiuddin, Matthew R. Nawrocki, «LabVIEW Advanced Programming Techniques», 2-nd edition, Taylor & Francis Group, LLC 2007.
  • Գիտափորձի ավտոմատացում LabVIEW միջավայրում, Աբրահամյան Տ., Պարսամյան Հ.
  • Ուսումնամեթոդական ձեռնարկ, Երևան, ԵՊՀ հրատ., 2023, 93 էջ (https://doi.org/10.46991/YSUPH/9785808426139)
  • Cory L. Clark, «LabVIEW Digital Signal Processing, and Digital Communications», The McGraw-Hill Companies, 2005.
  • http://www.ni.com
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ընդհանուր ծանոթացում National Instrument-ի (NI) LabVIEW ծրագրային փաթեթի հետ:
2. Թվային և անալոգային փոխակերպիչներ usb 6008 և usb 6009 (DAC)
3. Տվյալների ներմուծում համակարգիչ, մշակում. տվյալների արտածում (DAQ)
4. NI MAX (Measurement & Automation Explorer)
5. GPIB և serial port-ով աշխատող սարքավորումներ
6. NI Elvis II սարքի աշխատանքի սկզբունքը
7. NI PXI 1042 սարքի աշխատանքի սկզբունքը
8. Տեսապատկերների հետ աշխատելու սկզբունքները NI Vison & Motion
9. FPGA Interface (myRIO, myRIO Evaluation Kit)
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ, գործ.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0501/Բ43
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել գծային շղթաների հաշվարկման եղանակները
· ծանոթացնել ժամանակային և հաճախային տիրույթներին հաշվարկման մեթոդաբանության հետ,
· լուսաբանել ռադիոտեխնիկական հանգուցային շղթաների բնութագրերը:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ձևակերպելու ռադիոտեխնիկական շղթաների հաշվարկման մեթոդաբանությունը,
2. նկարագրելու օգտագործվող ռադիոտեխնիկական սարքավորումները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հաշվարկելու պարզագույն գծային էլեկտրական շղթաները և նրանց բնութագրերը
2. նախագծելու և կառուցել ռադիոտեխնիկական գծային շղթաներ
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
հայթայթելու և վերլուծելու ժամանակակից տեղեկատվություն,
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել գծային շղթաների հաշվարկման եղանակները
· ծանոթացնել ժամանակային և հաճախային տիրույթներին հաշվարկման մեթոդաբանության հետ,
· լուսաբանել ռադիոտեխնիկական հանգուցային շղթաների բնութագրերը:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսը լսարանում կարդում է դասախոսություն, վարում է գործնական պարապմունք, անց է կացնում քննարկում,
2. Ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն, մասնակցում քննարկումներին, գործնական պարապմունքի ժամերին կիրառում դասախոսություններից ստացած գիտելիքները,
Լսարանից դուրս հանձնարարված գրականության ընթերցում, տեղեկատվության հայթայթում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին միասին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • The Electronics Handbook, J.Whitaker, 2005.
  • А.А Харкевич, Основы радиотехники. М., 2007.
  • С.И. Баскаков, Радиотехнические цепи и сигналы, М. 2002.
  • М.Т. Иванов, А.Б. Сергиенко, В.Н. Ушаков, Теоретические основы радиотехники. М., 2002
  • W. Hayt, J. Kemmerly, S. Durbin, Engineering Circuit Analysis, McGraw-Hill, 2012.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Փոփոխական հոսանքի անցումը ռադիոտեխնիկական շղթաների պարզագույն տարրերով:
2. Շղթաների հաշվարկը հաճախային և ժամանակային տիրույթներում:
3. Ֆունկցիոնալ ռադիոտեխնիկական շղթաներ (տատանողական կոնտուր, զտիչ և այլն):
4. Ալիքային պրոցեսները բաշխված պարամետրերով շղթաներում: Երկար գծեր, նրանց համաձայնեցման եղանակները:
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2, գործ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0501/Բ43
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել ռադիոէլեկտրոնային սխեմատեխնիկայի հիմունքներին ու սխեմաների նախագծման ժամանակակից տեխնոլոգիական մակարդակին:
· սովորեցնել նախագծել և կառուցել պարզագույն էլեկտրոնային սխեմաներ հիմնվելով նախագծվող սարքի կամ հանգույցի սկզբունքային առանձնահատկությունների վրա:
· մոդելավորել և վերլուծել նախագծվող և արդեն պատրաստի սարքերի առանձին հանգույցները նմանակաման արդի համակարգչային ծրագրերի օգնությամբ:
· ուղենշել սխեմատեխնիկայում հնարավոր գործածության ոլորտները և զարգացման հեռանկարները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել անալոգային և թվային շղթաների տարրերի դերն ու աշխատանքի սկզբունքները:
2. լուսաբանել թվա-անալոգային սխեմաներում ընթացող պրոցեսները և առկա խնդիրների լուծման եղանակները:
3. ներկայացնել թվային սխեմատեխնիկայի զարգացման հեռանկարային ուղղությունները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարանջատել սխեմատեխնիկայում հիմնական ուղություները և բաժիները:
2. վերլուծել սխեմատեխնիկայում առկա հասանելի տվյալների բազան՝ համապատասխան օպտիմալ նախագծման և գործառման նպատակով:
3. կողմնորոշվել և գնահատել էլեռկտրոնային սխեմատեխնիկայի զարգացման խոստումնալից ուղղությունները և հեռանկարները:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. օգտագործելով տեղեկատվական աղբյուրները՝ վերլուծել և հասկանալ տեսական և մոդելավորման առանցքային մոտեցումները սխեմատեխնիկայում:
առաջադրել և նախագծել սխեմաներ տրված խնդիրների հնարավոր լուծման վերաբերյալ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել ռադիոէլեկտրոնային սխեմատեխնիկայի հիմունքներին ու սխեմաների նախագծման ժամանակակից տեխնոլոգիական մակարդակին:
· սովորեցնել նախագծել և կառուցել պարզագույն էլեկտրոնային սխեմաներ հիմնվելով նախագծվող սարքի կամ հանգույցի սկզբունքային առանձնահատկությունների վրա:
· մոդելավորել և վերլուծել նախագծվող և արդեն պատրաստի սարքերի առանձին հանգույցները նմանակաման արդի համակարգչային ծրագրերի օգնությամբ:
· ուղենշել սխեմատեխնիկայում հնարավոր գործածության ոլորտները և զարգացման հեռանկարները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսը լսարանում կարդում է ինտերակտիվ դասախոսություն, անց է կացնում սեմինար քննարկումներ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն՝ մասնակցելով քննարկումներին, կատարում են ռեֆերատիվ աշխատանք՝ օգտվելով լրացուցիչ գրականությունից և ինտերակտիվ նյութերից:
ուսանողները լսարանում կատարում են լաբորատոր աշխատանքներ՝ օգտագործելով արտապատկերման և մոդելավորման արդի համակարգչային միջոցներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին միասին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • P. Horowits and W. Hill, "The art of Electronics", 2nd ed. Cambridge University Press, London, 1989.
  • Г. И. Волович, "Схемотехника аналоговых и аналого-цифровых электронных устройств", Додэка-XXI, Москва, 2005.
  • N Kularatna, "Electronic Circuit Design: From Concept to Implementation", CRC Press, New York, 2008.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Էլեկտրական շղթաների տարրերը:
2. Հիմնական տոպոլոգիական հասկացությունները սխեմատեխնիկայում:
3. Կիրխհովի օրենքներ, վերադրման սկզբունք, համարժեք երկբևեռի թեորեմա:
4. Օպերացիոն ուժեղարարներ:
5. Անցումային պրոցեսները էլեկտրական շղթաներում:
6. Ինտեգրող և դիֆերենցող շղթաներ:
7. Հիմանական հասկացությունները և սահմանումները ազդանշաների տեսությունում
8. Թվային ինֆորմացիայի փոխանցման ազդանշաններ
9. Կոդի հասկացություն
10. Տրամաբանական ֆունկցիաներ և դրանց սխեմատեխնիկական իրականացումը
11. Տրանզիստորային բանալիներ, արագագործություն
12. Տրամաբանական տարրեր՝ Կոմպլիմենտար մետաղ-օքսիդ-լիսահաղորդիչ (ՄՕԿ-ԿՄՕԿ)
կառուցվածքների հիման վրա
13. Կոմբինացված սարքեր
14. Թվային սարքերի հիմնական հանգույցները (տրիգերներ, գրանցիչներ, հաշվիչներ, գումարիչներ)
15. Էլեկտրոնային սարքերի նախագծման հիմնական սկզբունքները:
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2, գործ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0502/Բ44
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հիդրոդինամիկայի և աերոդինամիկայի ֆիզիկական հիմունքներին,
· սովորեցնել հեղուկ և գազային միջավայրերում շարժումների ուսումնասիրման ֆիզիկական հիմնական օրենքները,
· ուսուացնել տարբեր միջավայրերում մարմինների շարժման նկարագրման հիմնական մեթոդներին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հեղուկ և գազային միջավայրերում շարժումների ուսումնասիրման ֆիզիկական հիմունքները, հիմնական օրենքները, հավասարումները,
2. լուսաբանելու հեղուկ բյուրեղներում դիտվող հիդրոդինամիկ երևույթների առանձնահատկությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. նկարագրելու հիդրոդինամիկ շարժումները հեղուկ և գազային միջավայրերում, կատարելու հաշվարկներ և տեսական գնահատումներ,
2. ընտրելու համապատասխան տեսական և փորձարարական մեթոդներ,հեղուկ և գազային
միջավայրերում դինամիկ հոսքերի ուսումնասիրման ժամանակ,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
գիտակցորեն կիրառելու խնդիրների լուծման թվային մեթոդները մասնագիտական գործունեության ժամանակ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հիդրոդինամիկայի և աերոդինամիկայի ֆիզիկական հիմունքներին,
· սովորեցնել հեղուկ և գազային միջավայրերում շարժումների ուսումնասիրման ֆիզիկական հիմնական օրենքները,
· ուսուացնել տարբեր միջավայրերում մարմինների շարժման նկարագրման հիմնական մեթոդներին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսը լսարանում կարդում է ինտերակտիվ դասախոսություն, անց է կացնում սեմինար քննարկումներ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն՝ մասնակցելով քննարկումներին, կատարում են ռեֆերատիվ աշխատանք՝ օգտվելով լրացուցիչ գրականությունից և ինտերակտիվ նյութերից:
3. ուսանողները լսարանում կատարում են գործնական աշխատանքներ՝ օգտագործելով արտապատկերման և մոդելավորման արդի համակարգչային միջոցներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Հակոբյան Ռ. Ս., Չիլինգարյան Յու. Ս. Մակածված փուլային անցումներ և հիդրոդինամիկական անկայունություններ հեղուկ բյուրեղներում, Երևան, Մանկավարժ, 2000:
  • Проблемы гидродинамики и их математические модели / by Лаврентьев, Михаил Алексеевич Публикация: Москва : Наука. Гл. ред. физ.-мат. лит., 1973 . 416 с. :Дата: 1973Теоретическая гидродинамика : by Милн-Томсон, Л.М.Публикация: Москва : Мир , 1964 . 656 с.
  • Физика плазмы и магнитная гидродинамика : Публикация: Москва : Изд-во иностр. лит, 1961 . 302 с. Дата: 1961
  • Гидродинамика : by Кузнецов, Д.С. Публикация: Ленинград : Гидрометеоиздат , 1951 . 392 с. : Дата: 1951.
  • Гидродинамика / by Ламб, Г. Публикация: Ленинград ; | Москва : Гостехиздат , 1947 . 928 с. : Дата: 1947
  • Некоторые вопросы гидродинамики пограничного слоя атмосферы. by Մխիթարյան, Արտավազդ Մելքոնի, Публикация: Ереван : Айастан, 1970 . 323 с. : 22 см. Дата: 1970
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Հեղուկների հիդրոդինամիկական հատկությունները,
2. Պահպանման օրենքները հեղուկներում,
3. Կոնվեկտիվ շարժումների առանձնահատկությունները հեղուկներում,
4. Հեղուկներում կոնվեկտիվ շարժումների նկարագրման մեթոդոլոգիան,
5. Հեղուկներում կոնվեկտիվ շարժումների ուսումնասիրման փորձարարական մեթոդները,
6. Թերմոմեխանիկական երևույթները հեղուկներում,
7. Թերմոմեխանիկական երևույթների նկարագրման մեթոդները,
8. Թերմոմեխանիկական երևույթների փորձարարական ուսումնասիրումը հեղուկներում:
9. Աերոդինամիկա:
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2, գարծ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0501/Բ44
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել ժամանակակից ռադիոհամակարգերի տեսակներին և նրանց առանձնահատկություններին,
· ուսանողներին սովորեցնել աղմուկների ու խանգարումների ֆոնի վրա ռադիոազդանշանների հայտնաբերման հիմնական սկզբունքներիը:
· սովորեցնել նախագծել պարզագույն ռադիոհամակարգերի բլոկ սխեմաներ՝ ելնելով պահանջվող ֆունկցիոնալ առանձնահատկություններից:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. դասակարգելու ռադիոհամակարգերը ըստ տեսակների,
2. ներկայացնելու ռադիոտեխնիկական համակարգերի կառուցվածքային առանձնահատկություններն ու նրանց կիրառման ոլորտները,
3. ներկայացնելու ռադիոտեխնիկական համակարգերի զարգացման հեռանկարային ուղղությունները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարանջատելու ռադիոհամակարգերի հիմնական տեսակները,
2. վերլուծելու ժամանակակից ռադիոհամակարգերի աշխատանքը
3. գնահատելու ռադիոհամակարգերի աշխատանքի արդյունավետությունը և որոնել ուղիներ արդյունավետության բարձրացման համար:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. առաջադրելու և նախագծելու ռադիոտեխնիկական համակարգեր տրված խնդիրների հնարավոր լուծման համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել ժամանակակից ռադիոհամակարգերի տեսակներին և նրանց առանձնահատկություններին,
· ուսանողներին սովորեցնել աղմուկների ու խանգարումների ֆոնի վրա ռադիոազդանշանների հայտնաբերման հիմնական սկզբունքներիը:
· սովորեցնել նախագծել պարզագույն ռադիոհամակարգերի բլոկ սխեմաներ՝ ելնելով պահանջվող ֆունկցիոնալ առանձնահատկություններից:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսը լսարանում կարդում է ինտերակտիվ դասախոսություն, անց է կացնում սեմինար քննարկումներ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն՝ մասնակցելով քննարկումներին, կատարում են ռեֆերատիվ աշխատանք՝ օգտվելով լրացուցիչ գրականությունից և ինտերակտիվ նյութերից:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ա. Առաքելյան - "Ռաիոտեխնիկական համակարգեր", Երևան 2012.
  • Merill Skolnik, Radar Handboock, 2008.
  • Ю.П. Гришин, В.П. Ипатов, Ю.М. Казаринов, Ю.А. Коломенский, Ю.Д. Ульяницкий, Радио/технические системы, Москва, Высшая школа-1990.
  • Радиоэлектронные системы, основы построения и теория, под ред.Я.Д. Ширмана, Москва, Падиотехника-2007.
  • Ю.Т. Зарянов, О.А. Белоусов, П.А. Федюнин, Основы радиотехнических систем, ТГТУ-2011.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ռադիոտեղորոշող համակարգեր:
2. Ռադիոնավիգացիոն համակարգեր:
3. Ինֆորմացիայի փոխանակման համակարգեր:
4. Հեռաառավարման ռադիոէլեկտրոնային համակարգեր:
5. Կենսաբժշկական ռադիոէլեկտրոնային համակարգեր
6. Թվային համակարգեր: Համակարգիչներ:
7. Էներգետիկական ռադիոէլեկտրոնային համակարգեր:
8. Ադապտիվ ռադիոէլեկտրոնային համակարգեր:
9. Ռադիոէլեկտրոնային հակազդեցություն:
10. Ազդանշաններն ու աղմուկները ռադիոէլեկտրոնային համակարգերում:
11. Էլեկտրամագնիսական համատեղելիություն:
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2, գարծ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0405/Բ45
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողին ծանոթացնել նյութագիտության զարգացման փուլերին և ձեռքբերումներին,
· տալ գիտելիքներ նոր նյութերի ստեղծման ժամանակակից նանոտեխնոլոգիական մեթոդների, ինչպես նաև տարբեր նյութագիտական տեխնալոգիաների՝ նյութագիտությանը ներկայացվող
պահանջների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանելու մետաղների, համաձուլվածքների և ոչ մետաղական նյութերի հիմնական
նյութագիտական բնութագրերը և հատկությունները,
2. նկարագրելու բյուրեղային ցանցերի և ցանցային արատների հիմնական տեսակները,
համաձուլվածքների կառուցվածքը, ֆազային հավասարակշռության դիագրամների
հիմնական օրինաչափությունները,
3. ներկայացնելու կոմպոզիտային և նանոկառուցվածքային նյութերի հատկությունները և
կիրառման բնագավառները,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարբերակելու նյութերն ըստ ֆիզիկական հատկությունների,
2. գործնականում իրականացնելու ճարտարագիտական պարզագույն կառուցվածքներ՝ նյութերի հատկությունների ճիշտ համադրությամբ,
3. վերլուծելու նյութերում կառուցվածքային արատների առաջացման պատճառները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. քննարկելու նյութերի միջոլորտային կիրառության հնարավորություններ
համակարգելու գիտահանրամատչելի տեղեկատվությունը, վերլուծել ստացված արդյունքները և փաստերը, կատարել եզրահանգումներ և անել հետևություններ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողին ծանոթացնել նյութագիտության զարգացման փուլերին և ձեռքբերումներին,
· տալ գիտելիքներ նոր նյութերի ստեղծման ժամանակակից նանոտեխնոլոգիական մեթոդների, ինչպես նաև տարբեր նյութագիտական տեխնալոգիաների՝ նյութագիտությանը ներկայացվող
պահանջների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսը լսարանում կարդում է ինտերակտիվ դասախոսություն, անց է կացնում սեմինար քննարկումներ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն՝ մասնակցելով քննարկումներին, կատարում են ռեֆերատիվ աշխատանք՝ օգտվելով լրացուցիչ գրականությունից և ինտերակտիվ նյութերից:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • А.А. Черепахин, И.И. Колтунов, А.А. Кузнецов, Материаловедение, Кнорус, М., 2009.
  • S.L. Kakani, Amit Kakani, Material Science, New Age International Limited publ., 2004.
  • Материаловедение, под. ред. В.С. Кушнера, изд. ОмГТУ, Омск, 2008.
  • R. Saito, G. Dresselhaus, M.S. Dresselhaus, Physical Properties of Carbon Nanotubes, Imperial
  • College Press, London, 1998.
  • M. Dresselhaus G. Dresselhaus, P. Eklund, Science of Fullerenes and Carbon Nanotubes, Academic
  • Press, N. Y., 1996.
  • А.Г. Алексенко, Графен. М., Бином, 2014.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Նյութագիտության ընթացիկ միտումներն ու ձեռքբերումները:
2. Նյութի կառուցվածքի և ֆիզիկաքիմիական հատկությունների միջև կապը: Բյուրեղային և ամորֆ պինդ մարմիններ:
3. Բյուրեղային մարմինների կառուցվածքը, բյուրեղային ցանցի արատներ:
4. Հեղուկ բյուրեղներ:
5. Նյութի կառուցվածքի ուսումնասիրման մեթոդներ:
6. Դիֆուզիայի տեսակները և առաջացման մեխանիզմները պինդ մարմիններում: Դիֆուզիայի գործակցի վրա ազդող գործոններ:
7. Մետաղների առաջնային և երկրորդային բյուրեղացում:
8. Մետաղների դեֆորմացիան և քայքայումը:
9. Պոլիմորֆիզմ, պոլիմորֆ ձևափոխություններ և անիզոտրոպություն:
10. Համաձուլվածքների բաղադրիչները և ֆազերը:
11. Համաձուլվածքների վիճակի դիագրամների կառուցումը, Գիբսի ֆազերի կանոնը:
12. Կիսահաղորդչային նյութեր:
13. Օրգանական նյութեր. պոլիմերներ և էլաստոմերներ, դրանց կիրառությունը:
14. Կոմպոզիտային նյութերի հիմնական բնութագրերը: Մեծ մասնիկներով կամ դիսպերս հատիկներով ամրանավորված կոմպոզիտներ: Թելքերով ամրանավորված կոմպոզիտներ: Պոլիմերային, մետաղական, կերամիկական և ածխածնային մատրիցներով կոմպոզիտներ:
15. Նանոկառուցվածքային նյութեր. գրաֆեն, ֆուլերեններ, ածխածնային նանոխողովակներ, նանոլարեր, ածխածնային նանոկոներ:
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2, գործն.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0504/Բ45
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային եղանակներին
· ծանոթացնել մերձերկրյա և երկրից հեռու գտնվող օբյեկտների, ինչպես նաև մթնոլորտի պարամետրերի հետազոտման մեթոդներին հեռազննման միջոցով
· ներկայացնել հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքի սկզբունքները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային եղանակները
2. ներկայացնելու հեռազննման միջոցով օբյեկտների պարամետրերի հետազոտման հիմնական մեթոդները
3. ներկայացնելու հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքի սկզբունքները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. կատարելու հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային սարքերի օպտիմալ ընտրություն տարբեր խնդիրների լուծման համար:
5. կիրառելու հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային համակարգերը առաջարկված խնդրի լուծման համար,
6. գնահատելու հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքի արդյունավետությունը տվյալ խնդրի լուծման ժամանակ:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. օգտվելով տարբեր աղբյուրներից հայթայթելու տեղեկատվություն և վերլուծելու այն,
պլանավորելու ինֆորմացիոն տեխնոլոգիաների և հեռահաղորդակցության ոլորտների հիմնական սկզբունքների արդյունավետ յուրացման ընթացքը:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային եղանակներին
· ծանոթացնել մերձերկրյա և երկրից հեռու գտնվող օբյեկտների, ինչպես նաև մթնոլորտի պարամետրերի հետազոտման մեթոդներին հեռազննման միջոցով
· ներկայացնել հեռազննման և հեռակառավարման ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքի սկզբունքները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. դասախոսը լսարանում կարդում է դասախոսություն, վարում է գործնական պարապմունք, կատարում է տեսանյութերի ցուցադրում, անց է կացնում քննարկում,
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն, մասնակցում քննարկումներին, գործնական պարապմունքի ժամերին կիրառում դասախոսություններից ստացած գիտելիքները, լսարանից դուրս հանձնարարված գրականության ընթերցում, տեղեկատվության հայթայթում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին միասին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ա. Առաքելյան, Ռադիոտեխնիկական համակարգեր, Երևան, ԵՊՀ հրատարակչություն-2010.
  • Merill Skolnik, Radar Ha 2013 Բy SciTech PuԲlishingndԲook, 2008.
  • Ю.П. Гришин, В.П. Ипатов, Ю.М. Казаринов, Ю.А. Коломенский, Ю.Д. Ульяницкий, Радио/технические системы, Москва, Высшая школа-1990.
  • William L. Melvin, James A. Scheer, Principles of Modern Radar, SciTech PuԲlishing 2013.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ռադիոէլեկտրոնային հեռազննման և հեռակառավարման հիմնական սկզբունքները
2. Օբյեկտների ռադիոէլեկտրոնային հեռազննման ֆիզիկական հիմունքները
3. Ռադիոէլեկտրոնային հեռազննման և հեռակառավարման համակարգերի գործողության հեռավորությունը
4. Հեռազննման և հեռակառավարման համակարգերի գործողության ճշգրտությունը
5. Օբյեկտի արագությունը ևկոորդինատը որոշող համակարգեր
6. Ազդանշանի արտազատումը աղմուկներից
7. Օպտիկական հեռազննում և հեռակառավարում
8. Ջերմային ռադիոհեռազննում
6-րդ՝ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2, լաբ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0404/Բ46
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսուցանել լազերների կիրառության հիմնական դրույթները և նորագույն լազերային տեխնոլոգիաները գիտության և տեխնիկայի տարբեր ոլորտներում:
· ծանոթացնել ֆիզիկական մոդելային պատկերացումներին և հասկացություններին, որոնք ընկած են լազերային տեխնոլոգիաների շրջանակներում լազերների կիրառության հիմքում:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. օգտագործելու գիտության և տեխնիկայի տարբեր ոլորտներում լազերների կիրառության հիմնական առավելությունները,
2. հասկանալու այն հիմնական պրոցեսները, որոնք ընկած են լազերային տեխնոլոգիաների հիմքում,
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. հասկանալու և գնահատելու տվյալ տեխնոլոգիական պրոցեսում լազերների կիրառության հնարավորությունները,
2. ընտրելու տեխնոլոգիական պրոցեսի համար համապատասխան լազերային սարքավորում,
3. մշակելու պարզագույն լազերային տեխնոլոգիական սարքավորումներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
հասկանալու և առաջարկելու լազերային սարքավորումներ ոչ բարդ տեխնոլոգիական պրոցեսների համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսուցանել լազերների կիրառության հիմնական դրույթները և նորագույն լազերային տեխնոլոգիաները գիտության և տեխնիկայի տարբեր ոլորտներում:
· ծանոթացնել ֆիզիկական մոդելային պատկերացումներին և հասկացություններին, որոնք ընկած են լազերային տեխնոլոգիաների շրջանակներում լազերների կիրառության հիմքում:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսություններ` ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների կիրառմամբ,
2. Սեմինար պարապմունքներ` դժվար յուրացվող հարցերի պարզաբանման նպատակով,
3. Անհատական ռեֆերատներ և դրանց միասնական քննարկում սեմինար պարապմունքների ժա­մա­նակ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • И. М. Нагибина. Прикладная физическая оптика, Москва, ВШ, 2002.
  • В. Запорожченко и др. Лазерные источники ультракоротких импульсов с активной синхронизацией мод, Фотоника, №5, с.10, 2007.
  • О. Н. Крохин. Передача электрической энергии посредством лазерного излучения, УФН, т. 176, но.4, с.441-444, 2006.
  • В. Е. Поляков, С. Е. Парахуда, А. И. Потапов. Лазерная техника и технологя. СПб.: СЗТУ, 2004.-106 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Լազերային ճառագայթման հիմնական հատկությունները և լազերների կիրառության ֆիզի­կական սկզբունքները:
2. Լազերային ճառագայթման քվանտացվածությունը, լազերային ճառագայթման կոհե­րեն­տու­թյունը, լազերային ճառագայթման միագունությունը, լազերային ճառագայթման ուղղորդվա­ծու­թյունը, լազերային փնջի տարածական կառուցվածքը, մոդեր, իմպուլսի տեվողությունը:
3. Լազերային տեխնիկա. պինդ մարմնային լազերներ, գազային լազերներ, քիմիական լազեր­ներ, ներկանյութային լազերներ, կիսահաղորդչային լազերներ:
4. Լազերների կիրառությունների առաջընթացը ֆիզիկայում: Ֆիզիկական երեվույթների «լազե­րային սանդղակ», լազերների կիրառմամբ հիմնարար փորձերը ֆիզիկայում: ՈՒնիվերսալ հաստատունների լազերային չափումներ:
5. Լազերները ատոմային ֆիզիկայում:
6. Լազերները միջուկային ֆիզիկայում:
7. Լազերային տեխնոլոգիական սարքավորում:
8. Լազերների կիրառմամբ իրականացվող տեխնոլոգիական օպերացիաներ. լազերային կտրում եվ եռակցում, լազերային զոդում, նյութերի լազերային չափամշակում, լազերային ջերմամ­շա­կում, կիսահաղորդիչների լազերային տեխնոլոգիա:
9. Տեղեկույթի լազերային գրառում. տեղեկույթի թվային սկավառակային գրառում, տեղեկույթի անալոգային գրառումը, հոլոգրաֆիկ պատկերներ, մագնիսաօպտիկական գրառում:
10. Լազերների կիրառությունը պաշտպանական համակարգերում. մթնոլորտի լազերային իոնա­ցումը, տետանայզերներ, երկրային եվ տիեզերական տեղակայման լազերային զենք:
11. Լազերներն էկոլոգիայում:
12. Լազերները բժշկության մեջ:
6-րդ գարնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2 ժամ, լաբ.- 2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0404/Բ46
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսուցանել օպտոէլեկտրոնային և նանոֆոտոնային սարքերի գործողության ֆիզիկական հիմունքները,
· մատուցել կիսահաղորդիչներում օպտիկական երևույթների ֆիզիկական հիմունքներն ու մոդելները,
· ներկայացնել նրանց կիրառական հնարավորությունները՝ տեղեկույթի ընդունման, հաղորդման, պահպանման, մշակման և արտապատկերման տեսանկյունից,
· ձևավորել պատշաճ մասնագիտական պատկերացում այդ ասպարեզի արդի իրավիճակի ու նվաճումների մասին:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու կիսահաղորդիչներում օպտիկական երևույթների առանձնահատկություններն ու ըստ բնույթի դրանց համակարգումը,
2. բացատրելու տարբեր օպտիկական երևույթների կիրառական ասպեկտները,

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու երևույթների բնույթը և դրանց առանձնահատկությունները,
2. կիրառելու տարբեր մոդելներ՝ դիտարկվող օպտիկական երևույթներն ամբողջական նկարագրելու համար,
3. տարալուծելու լույսի և կիսահաղորդչային միջավայրի փոխազդեցության արգասիք տարբեր երևույթները պարզ նկարագրական մոդելների ու կիրառելու դրանք նախագծումներում,
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. տիրապետելու կիսահաղորդիչներում օպտիկական երևույթներին և դրանց կիրառություններին վերաբերող տեղեկատվության հավաքման և մասնագիտական խնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ գրականության մշակման մեթոդներին և միջոցներին,
2. գիտակցորեն կիրառելու լույսի և կիսահաղորդչային միջավայրի փոխազդեցության արգասիք տարբեր երևույթները մասնագիտական գործունեության ժամանակ:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսուցանել օպտոէլեկտրոնային և նանոֆոտոնային սարքերի գործողության ֆիզիկական հիմունքները,
· մատուցել կիսահաղորդիչներում օպտիկական երևույթների ֆիզիկական հիմունքներն ու մոդելները,
· ներկայացնել նրանց կիրառական հնարավորությունները՝ տեղեկույթի ընդունման, հաղորդման, պահպանման, մշակման և արտապատկերման տեսանկյունից,
· ձևավորել պատշաճ մասնագիտական պատկերացում այդ ասպարեզի արդի իրավիճակի ու նվաճումների մասին:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
դասախոսություններ, լաբորատոր աշխատանքներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • M. Parker. Physics of optoelectronics. T&F, New York, 2005, 738 p.
  • Оптоэлектроника и нанофотоника : учеб. пособие для вузов / А. Н. Игнатов. - Санкт-Петербург : Лань, 2011. - 538 с.
  • М. К. Самохвалов. Оптоэлектроника и индикаторная техника : лабораторный практикум для студентов. УлГТУ, 2016. - 43 с.
  • Д.В. Кузнецов, А.В. Сидоров Оптоэлектроника: учебно-методическое пособие для подготовки к лабораторным и практическим занятиям. - Елец: Елецкий государст-венный университет им. И.А. Бунина, 2020. - 91 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ներածություն։ Ակնարկ օպտոէլեկտրոնիկայի տարրային հենքի մասին: Նրանց զարացման փուլերը:
2. Օպտիկական ճառագայթման հատկություններն ու բնութագրերը։ Տեղեկություններ լուսաչափությունից։
3. Լույսի ճառագայթման աղբյուրներ։ Օպտիկական ճառագայթման գրգռումը, ճառագայթման տեսակները, ճառագայթման աղբյուրների հիմնական պարամետրները։ Լազերներ։ Լույսի կիսահաղորդչային աղբյուրներ: Լուսադիոդ: Ինժեկցիոն լազեր: Հե­տե­րոլազեր: Նանոլազեր:։
4. Ճառագայթման ընդունիչներ։ Լույսի կլանումը, կլանման տեսակները: Լույսի կլանումը կիսահաղորդիչներում: Լույսի կլանումն ուղիղ անցումներով: Լույսի կլանում թեք անցումներով: Լույսի կոմբինացիոն և այլօրինակ կլանում: Ճառագայթման ընդունիչների հիմնական բնութագրերն ու պարամետրները, լուսային պատկերների ընդունիչներ, արևային մարտկոցներ։
5. Լույսի առաքումը կիսահաղորդիչներում: Կիսահաղորդիչների անհավա­սա­րա­կշիռ վիճակ և Շոկլի-Ռիգի տեսությունը: Լիցքակիրների ճառագայթային և ոչ ճառագայթային ռեկոմբինացիա: Լուսածնյալ լիցքակիրներ: Ճառա­գայթ­ման էֆեկտիվություն:
6. Լույսի տարածումը կիսահաղորդիչներում և դիէլեկտրիկներում: Լույսի թա­փանցում, կլանում և անդրադարձում: Բազմակի անդրադարձում անհամա­սեռ շերտավոր միջավայրից: Տեղափոխման մատրիցա: Լուսատար:
7. Լուսակառավարվող սարքեր: Ֆոտոդիոդ: Լուսատրանզիստոր, լուսատի­րիս­տոր, լուսապոլիստոր:
8. Օպտոէլեկտրոնային ֆունկցիոնալ սարքեր: Օպտոզույգեր: Օպտոէլեկտրո­նային տրիգեր: Հիշող սարքեր: Ձևափոխիչ սարքեր` թվաանալոգային և անա­լոգաթվային: Օպտոէլեկտրոնային գումարիչներ: Լիցքային կապով սարքեր:
Ինդիկատորներ։ Ճառագայթման ընկալման ֆիզիոլոգիական հիմքերը։ Ինդիկատորների բազմազանությունը՝ օպտոէլեկտրոնային, կիսահաղորդչային, լյումինեսցենտ, հեղուկ բյուրեղային։ Դիսփլեյներ։ Հեղուկ բյուրեղային դիսփլեյներ։
7-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.- 2, գործ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0501/Բ47
1. Դասընթացի նպատակ
· Ուսանողներին ծանոթացնել անտենաների տեսության տարրերի և մեծ հզորությամբ ԳԲՀ սարքերի հետ:
· Ներկայացնել ռադիոէլեկտրոնային հակազդեցության հիմնական եղանակները:
· Ներկայացնել ակտիվ աղմուկների դեմ հակազդեցության միջոցները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. ներկայացնելու ԳԲՀ ալիքների գեներացիայի և տարածման առանձնահատկությունները ,
2. լուսաբանելու ռադիոէլեկտրոնային պայքարի մեթոդները,
3. ներկայացնելու ռադիէլեկտրոնային հակազդեցության եղանակները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծելու անտենաների աշխատանքի սկզբունքը,
2. կիրառելու ռադիէլեկտրոնային տարբեր բաղադրիչներ:
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
օգտվելու մասնագիտական գրականությունից և այլ աղբյուրներից, տեղեկատվություն հայթայթելու տպագիր և էլեկտրոնային աղբյուրներից և վերլուծելու:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· Ուսանողներին ծանոթացնել անտենաների տեսության տարրերի և մեծ հզորությամբ ԳԲՀ սարքերի հետ:
· Ներկայացնել ռադիոէլեկտրոնային հակազդեցության հիմնական եղանակները:
· Ներկայացնել ակտիվ աղմուկների դեմ հակազդեցության միջոցները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները

1. Դասախոսություններ` ժամանակակից տեխնիկական մեթոդների կիրառմամբ,
2. Սեմինար պարապմունքներ` դժվար յուրացվող հարցերի պարզաբանման նպատակով,
3. Անհատական ռեֆերատներ և դրանց միասնական քննարկում սեմինար պարապմունքների ժա­մա­նակ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։

6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Ширман, Я.Д., Багдасарян, С.Т., Маляренко, А.С. and Леховицкий, Д.И., 2007. Радиоэлектронные системы: Основы построения и теория. Справочник. Радиотехника, 510.
  • Vakin, Sergei, Lev Shustov, and Robert Dunwell. Fundamentals of electronic warfare. Artech, 2001.
  • Orfanidis, Sophocles J. "Electromagnetic waves and antennas." (2002).
  • Poisel, Richard A. Electronic warfare receivers and receiving systems. Artech House, 2015.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Անտենայի ճառագայթման դաշտի գոտիները: Անտենաների հիմնական բնութագրերը (ուղղվածության դիագրամ, ուղղորդվածության գործողության գործակից, ուժեղացման գործակից, էֆեկտիվ մակերես, աղմկային ջերմաստիճան): Անտենաների տեսակները (Լայնաշերտ և բազմաշերտ, բացվածքային, միկրոշերտավոր, հայելային անտենաներ, անտենային ցանցեր):
2. Ռադիոլէկետրոնային պայքարի ներածություն
3. ԳԲՀ ճառագայթման աղբյուրներ և ռադիոհաճախային ուժեղարարներ:
4. Աղմուկների գեներատորներ:
5. Մոդուլող, ադիտիվ քողարկող, իմիտացիոն աղավաղումներ:
7-րդ կիսամյակ աշնանային
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ, գործ.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0504/Բ47
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ծանոթացնել հեռահաղորդակցության համակարգերի ժամանակակից պաշտպանման միջոցներին,
· սովորեցնել համակարգչային ցանցերի և տեղեկատվական համակարգերի անվտանգության ապահովման եղանակները
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. բացատրել հեռահաղորդակցության համակարգերի ժամանակակից պաշտպանման միջոցները,
2. վերլուծել համակարգչային ցանցերի և տեղեկատվական համակարգերի անվտանգության ապահովման եղանակները:
բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. վերլուծել հեռահաղորդակցման և տեղեկատվական համակարգերի ներքին կառուցվածքի անվտանգության ապահովման հիմնական սկզբունքները, ինչպես նաև հեռահաղորդակցման և տեղեկատվական համա կարգերի արտաքին պարագծի պաշտպանման եղանակները,
2. ներկայացնել պաշտպանված հեռահաղորդակցման կապուղիների կառուցման հիմնական եղանակները
գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ծանոթացնել հեռահաղորդակցության համակարգերի ժամանակակից պաշտպանման միջոցներին,
· սովորեցնել համակարգչային ցանցերի և տեղեկատվական համակարգերի անվտանգության ապահովման եղանակները
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները

1. Դասախոսը լսարանում կարդում է դասախոսություն, վարում է լաբորատոր աշխատանք, անց է կացնում քննարկում,
2. Ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն, մասնակցում քննարկումներին, լաբորատոր պարապմունքի ժամերին կիրառում դասախոսություններից ստացած գիտելիքները,
3. Լսարանից դուրս հանձնարարված գրականության ընթերցում, տեղեկատվության հայթայթում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • M.Harkins, Managing Risk and Information Security, Apress, 145 pages, 2016.
  • Turnbull Nigel ‘Foreword’ in Calder, Alan and Watkins, Steve, IT Governance: A Manager's Guide to Data Security & BS 7799/ISO 17799 (2nd edn), (2003).
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Տեղեկատվական համակարգի և հեռահաղորդակցման ցանցերի անվտանգության ապահովման հիմնական սկզբունքները:
2. Տեղեկատվական համակարգերի անվտանգության քաղաքականություն:
3. Հեռահաղորդակցման ցանցերի և տեղեկատվական համակարգերի անվտանգության ապահովման միջազգային ստանդարտներ:
4. Հեռահաղորդակցման ցանցերի և տեղեկատվական համակարգերի ներքին կառուցվածքի անվտանգության ապահովում, ցանցային իրավասությունների տրամադրում, լիազորությունների տարանջատում:
5. Հեռահաղորդակցման ցանցերի և տեղեկատվական համակարգերի ներքին կառուցվածքի տրամաբանական բաժանում անվտանգության ենթահամակարգերի: VLAN-ների կառուցման եղանակները:
6. Հեռահաղորդակցման ցանցերի արտաքին պարագծի պաշտպանություն: Պաշտպանիչ միջցանցային էկրանների կառուցման և կիրառման եղանակները: DMZ ապառազմականացված տիրույթի կառուցման եղանակները:
7. Հեռահաղորդակցման կապուղիների պաշտպանվածության ապահովում: Էլեկտրոնային ստորագրության կիրառման և վերծանման եղանակներ: Վիրտուալ մասնավոր ցանցերի կառուցման նպատակներն ու եղանակները:
7-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2, լաբ.-2
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0501/Բ48
1. Դասընթացի նպատակ
· ուսանողներին ներկայացնել ֆիզիկական էլեկտրոնիկայի հիմնական խնդիրները:
· ծանոթացնել վակումային, գազապարպման և կիսահաղորդչային ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքի սկզբունքներին:
· ուղենշել ֆիզիկական էլեկտրոնիկայի զարգացման հեռանկարները:
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանելու բարձր հզորությամբ միկրոալիքային սարքերի հիմնական առանձնահատկությունները և խնդիրները:
2. բացատրելու վակումային, գազապարպման և կիսահաղորդչային ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքի սկզբունքները:
3. ներկայացնելու ֆիզիկական էլեկտրոնիկայի զարգացման հեռանկարային ուղղությունները:

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
1. տարանջատելու ֆիզիկական էլեկտրոնիկայի հիմնական ուղություները և բաժիները:
2. վերլուծելու ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքը՝ համապատասխան ոլորտում օպտիմալ կիրառման նպատակով:
3. գնահատելու ֆիզիկական էլեկտրոնիկայի զարգացման խոստումնալից ուղղություններն ու հեռանկարները:

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
1. օգտագործելով տեղեկատվական աղբյուրները՝ վերլուծելու և հասկանալու արդի ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքը:
2. առաջադրելու ռադիոէլեկտրոնային սարքեր տրված խնդիրների հնարավոր լուծման համար:
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ուսանողներին ներկայացնել ֆիզիկական էլեկտրոնիկայի հիմնական խնդիրները:
· ծանոթացնել վակումային, գազապարպման և կիսահաղորդչային ռադիոէլեկտրոնային սարքերի աշխատանքի սկզբունքներին:
· ուղենշել ֆիզիկական էլեկտրոնիկայի զարգացման հեռանկարները:
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները

1. դասախոսը լսարանում կարդում է ինտերակտիվ դասախոսություն, անց է կացնում սեմինար քննարկումներ:
2. ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասախոսություն՝ մասնակցելով քննարկումներին, կատարում են ռեֆերատիվ աշխատանք՝ օգտվելով լրացուցիչ գրականությունից և ինտերակտիվ նյութերից:
3. ուսանողները կատարում են լաբորատոր աշխատանքներ՝ օգտագործելով արդի չափիչ սարքեր և համակարգչային միջոցներ:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատվում է 2 ընթացիկ քննու­թյունների և ինքնուրույն աշխատանքի արդյունքներով։ Ընթացիկ քննություններին տրվում է առավելագույնը 9 միավոր: Ընթացիկ քննություններից մեկը գնահատվում է հետազոտական բաղադրիչի հիման վրա։ Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • The Electronics handbook, Ed. J. Whitaker, 2005. 2539p.
  • Щука А.А., Электроника, БХВ-Петербург, Санкт-Петербург: 2006, 800с.
  • Фридрихов С.А., Мовнин С.М. Физические основы электронной техники, Высшая школа. Москва: 1982, 608с.
  • Трубецков Д.И., Храмов А.Е. Лекции по сверхвысокочастотной электронике для физиков. В 2т. Т.2. -Москва: ФИЗМАТЛИТ, 2004.648 с.
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Լիցքակիրների վարքը էլեկտրական և մագնիսական դաշտերում:
2. Վակումային էլեկտրոնիկայի հիմունքները (էլեկտրոնային էմիսիա, էլեկտրոնային թնդանոթ, էլեկտրոնային փնջի կառավարումը):
3. Վակումային էլեկտրոնային սարքեր (ԳԲՀ սարքեր, էլեկտրոնա-ճառագայթային սարքեր, էլեկտրոնային մանրադիտակ, ռենդգենյան խողովակ, օնդուլյատոր, ազատ-էլեկտրոնային լազեր, ֆոտոզգայուն սարքեր):
4. Պլազմային էլեկտրոնիկայի հիմունքներ: Պարպումը գազերում: Պլազմա:
5. Իոնային սարքեր (ստաբիլիտրոն, տիրատրոն, պլազմային մոնիտոր, գազապարպման լազերներ):
6. Կիսահաղորդչային էլեկտրոնիկայի հիմունքներ: p-n անցում: Կիսահաղորդչային դիոդներ: Տրանզիստորներ:
7-րդ՝ աշնանային կիսամյակ
4 ժամ/շաբ.
դաս.-2 ժամ, լաբ.-2 ժամ
ԿԱՄԸՆՏՐԱԿԱՆ
0503/Բ49
1. Դասընթացի նպատակ
· ծանոթացնել ժամանակակից սենսորների տեսակներին, դրանց աշխատանքի հիմքում ընկած ֆիզիկական երևույթներին և կիրառություններին

· ծանոթացնել սենսորների ազդանշանների մշակման սկզբունքներին և անալոգաթվային ձևափոխություններին
2. Կրթական վերջնարդյունքներ
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանելու սենսորների հիմնական տեսակների աշխատանքի սկզբունքը
2. ներկայացնելու հիմնական ֆիզիկական պրոցեսները, որոնք ընկած են սենսորների աշխատանքի հիմքում
3. լուսաբանելու սենսորների կիրառության ոլորտները

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու սենսորների աշխատանքի սկզբունքը և առանձնահատկությունները
5. կիրառելու սենսորները տարբեր նպատակների համար
6. վերլուծելու սենսորներում ընթացքող ֆիզիկական երևույթները

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից և այլ աղբյուրներից, տեղեկատվություն հայթայթելու տպագիր և էլեկտրոնային աղբյուրներից և դրանք վերլուծելու
ա. մասնագիտական գիտելիք և իմացություն
1. լուսաբանելու սենսորների հիմնական տեսակների աշխատանքի սկզբունքը
2. ներկայացնելու հիմնական ֆիզիկական պրոցեսները, որոնք ընկած են սենսորների աշխատանքի հիմքում
3. լուսաբանելու սենսորների կիրառության ոլորտները

բ. գործնական մասնագիտական կարողություններ
4. վերլուծելու սենսորների աշխատանքի սկզբունքը և առանձնահատկությունները
5. կիրառելու սենսորները տարբեր նպատակների համար
6. վերլուծելու սենսորներում ընթացքող ֆիզիկական երևույթները

գ. ընդհանրական/փոխանցելի կարողություններ (եթե այդպիսիք կան)
7. օգտվելու մասնագիտական գրականությունից և այլ աղբյուրներից, տեղեկատվություն հայթայթելու տպագիր և էլեկտրոնային աղբյուրներից և դրանք վերլուծելու
3. Դասընթացի ընդհանուր նկարագիր
· ծանոթացնել ժամանակակից սենսորների տեսակներին, դրանց աշխատանքի հիմքում ընկած ֆիզիկական երևույթներին և կիրառություններին

· ծանոթացնել սենսորների ազդանշանների մշակման սկզբունքներին և անալոգաթվային ձևափոխություններին
4. Դասավանդման և ուսումնառության ձևերն ու մեթոդները
1. Դասախոսը լսարանում կարդում է դասխոսություն, վարում է գործնական պարապմունք, անց է կացնում քննարկնում,
2. Ուսանողները լսարանում ունկնդրում են դասխոսություն, մասնակցում են քնարկնումներին, գործնական պարապմունքի ժամերին կիրառում դասխոսություններից ստացած գիտելիքները,
3. Լսարանից դուրս հանձնարարված գրականություն ընթերցում, տեղեկատվություն հայթայթում:
5. Գնահատման մեթոդները ու չափանիշները
Առանց եզրափակիչ գնահատման
Գնահատման բաղադրիչներն են 2 ընթացիկ քննությունները, ինքնուրույն աշխատանքը, մասնակցությունը դասընթացին։ Ընթացիկ քննությունները գրավոր են, ընդհանուր 9 միավոր՝ 5 և 4 առավելագույն արժեքներով: Դասապրոցեսին մասնակցության համար տրվում է 3, իսկ ինքնուրույն աշխատանքի համար՝ առավելագույնը 8 միավոր։
6. Հիմնական գրականության ցանկ.
  • Fraden, Jacob, and Jacob Fraden. Handbook of modern sensors: physics, designs, and applications. Vol. 3. New York: springer, 2010.
  • Platt, Charles. Encyclopedia of Electronic Components Volume 1, O'Reilly Media, Inc., 2012. Volume 2, Maker Media, 2015. Volume 3, Maker Media, Inc., 2016.
  • Jaaniso, Raivo, and Ooi Kiang Tan, eds. Semiconductor gas sensors. Elsevier, 2013.
  • Ներբեռնված Էլեկտրոնային դասախոսության նյութեր
7. Դասընթացի հիմնական բաժիններ
1. Ֆիզիկական սենսորների ներածություն:
2. Սենսորների տեսակները և աշխատանքի ֆիզիկական հիմունքները:
3. Սենսորների բնութագրերը (լուծունակություն, կրկնելիություն, զգայնություն, հայտնաբերողունակություն, ազդանշան/աղմուկ հարաբերություն):
4. Էլեկտրական լիցքեր, դաշտեր, պոտենցիալ, ունակություն և դիմադրություն:
5. Զեեբեկի և Պելտիեի երևույթները:
6. Մագնիսական դաշտի սենսորներ, Հոլլի երևույթը:
7. Դիրքի, շարժման, արագության, արագացման և պտույտի սենսորներ:
8. Նյութերի ջերմային հատկությունները, ջերմային սենսորներ:
9. Լույսի սենսորներ (ֆոտոդիոդներ, ֆոտոռեզիստորներ, ֆոտոտրանզիստորներ, CCD)։
10. Գազային սենսորներ։
11. Կենսաբանական սենսորներ (ԴՆԹ հայտնաբերման և նույնականացման սենսորներ,
12. COVID-19 վիրուսի հայտնաբերման և նույնականացման սենսորներ)։

Կրթական այլ մոդուլներ

Հասցե` ՀՀ, ք. Երևան, 0025, Ալեք Մանուկյան 1 (+37460) 710000 info@ysu.am